Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
vnw: naar de knoppen zijn: verloren zijn, naar de maan zijn
wpt: naar de knoppen: (19e eeuw) (vnl. Vlaanderen, inf.) gezegd van iets dat mislukt of verloren is gegaan. Reeds bij L. W. Schuermans (Algemeen Vlaamsch Idioticon. 1865-1870): “Weêral een franc naar de knoppen.”
naar de knoppen zijn/gaan
vgl. knop
Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat (Maarten Boudry)
Ze is zeker niet de eerste die het Amerikaanse volkslied naar de knoppen zingt, maar ze is wel een van de slechtste tot hier toe. (vrt.be)
Hoe Canada en Australië hun ongerepte landschappen naar de knoppen helpen. (demorgen.be)
vastlopen, blijven hangen, blijven steken
(ook fig.)
vnw: blijven steken, vastlopen
-de zaken stroppen, de zaken lopen vast
gwnt: (Zuidn.) opeenschuiven, zich samenpakken, blijven steken: de draad stropte bij het naaien; het vuil stropt hier in de goot
wpt: (1950) (Vlaanderen) vastlopen; niet vlotten.
Opm: Inmiddels toch ook (in bepaalde contexten?) in .NL in gebruik. onzetaal.nl: “Is de zin ‘Het verkeer stropte’ juist als je bedoelt dat er een file ontstaat? Ja, het werkwoord stroppen kan deze betekenis hebben. De woordenboeken vermelden bij het werkwoord stroppen onder andere de betekenis ‘op elkaar schuiven, blijven steken’, ‘zich samenpakken’. Ook onderhandelingen kunnen stroppen: dan lopen ze vast.”
Uitlevering Italiaanse kinderontvoerder stropt. (nieuwsblad.be)
Als de ontwikkeling van een leerling stropt, kunnen we het schoolse traject even vertragen. (klasse.be)
“Het stropte bij de begeleiding van en communicatie met de jongere roeiers”, klinkt het. (sporza.be)
Dit keer stropte het verkeer door een aanrijding op de Kempische Steenweg. (hbvl.be)
vergeten en vergeven
vnw: zand erover
wpt: (1918) (Vlaanderen) laten we het maar vergeten. Nederlanders zeggen: zand erover
zie ook vegen, de spons ~ over iets
“Vetes? Ach, de spons erover” (hln.be)
Dexia: de spons erover? Kwijting verlenen aan de bestuurders van Dexia is een slag in het gezicht van de belastingbetaler en de ARCO-coöperant. (demorgen.be)
Boek beschrijft legendarische crossen in Oudenaarde: “Soms oorlog, maar tussen pot en pint ging de spons erover”. (nieuwsblad.be)
bastaardvloek
wpt: (19e eeuw) (< Fr. mille + Dieu) (Vlaanderen) bastaardvloek, uitroep van ongenoegen.
Miljaar is wellicht de verkorte vorm van miljaardedju, wat duidelijk teruggaat op het Franse milliard de dieux, een sterkere variant van mille dieux, dat eveneens in het Nederlands werd verbasterd tot milledju. (ikhebeenvraag.be)
Drie ex-bondscoaches schieten Roberto Martinez te hulp: “Spelen om te winnen, milledju!” (nieuwsblad.be)
Bitter zo bitter was mijn lot. Maar ik gaf niet op, driewerf neen, zeg ik u, milledju! (gorki.be)
milledju, zelfs de triangelspeler krijgt de hele dag betaald – al die sprankelende klanken! (humo.be)
“Milledju. Jamaar ja, alstublieft, jong. Da manneke, zeg… Daar ben ik weer van ondersteboven, zie.” (demorgen.be)
wpt: (1974) (Vlaanderen, euf.) geslachtsgemeenschap; coïtus.
variant: betrekking
zie ook betrekkingen hebben, seksuele betrekkingen
Het is een belangrijke hygiënische maatregel: de urine maakt de urinebuis schoon waar tijdens de betrekkingen bacteriën in terecht kunnen komen. (e-gezondheid.be)
Het geslachtelijk genot binnen het huwelijk werd legitiem voor de Kerk, in die mate zelfs dat hulpbisschop Suenens het geoorloofd vond dat de vrouw masturbeerde tijdens de betrekkingen: “Genot van betrekkingen is niet verkeerd: de vrouw mag dus door aanrakingen bij zich meewerken om tot genot te komen.” (standaard.be)
Tijdens de betrekking kreeg de verdachte een afkeer van het seksueel contact. (unia.be)
Een collega zou hen op heterdaad betrapt hebben wanneer er betrekkingen hebben plaatsgevonden (ugent.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.