Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    buitensmijten
    (ww. smeet buiten, buitengesmeten)

    1) iets naar buiten gooien
    2) iemand buiten zetten
    3) ontslaan

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Typisch Vlaams: eruit gooien, op straat zetten (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    zie ook buiten~

    1) Hij smeet een sigarettenpeuk door zijn raam naar buiten en kreeg een gas-boete.

    2) Ze heeft hare vent buitengesmeten.

    3) Hij is buitengesmeten op zijn werk. ’t Schijnt dat hij zowat elken dag te laat kwam.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Nov 2025 08:22
    0 reactie(s)

    buiten~
    (voorvoegsel)

    in ww. samenstellingen zoals buitengaan, buitengooien, buitensmijten, buitenrijden, buitenlopen, buitenstormen, buitenvliegen, buitenkappen, buitenkippen, buitenkieperen, buitenschoppen; buitensjotten, buitensmijten, buitenwippen, buitendragen, buitenzwieren… : naar buiten gerichte handeling

    Van Dale 2015 online vermeldt hier 2 soorten Belgisch-Nederlands:
    1) “ook als eerste lid in scheidbaar samengestelde overgankelijke werkwoorden die als algemeen Belgisch-Nederlands worden beschouwd, ter aanduiding dat het object naar buiten gebracht wordt door de in het tweede lid genoemde handeling: buitendragen, buitendrijven, buitenduwen, buitenfluiten, buitenlokken, buitenrijden, buitenroepen, buitensluipen, buitensluizen, buitensmokkelen, buitenwerpen”
    2) “ook als eerste lid in scheidbaar samengestelde onovergankelijke werkwoorden die als algemeen Belgisch-Nederlands worden beschouwd, ter aanduiding dat het subject naar buiten gaat door de in het tweede lid genoemde handeling: buitenfietsen, buitenglijden, buitenkruipen, buitenschrijden, buitenschuiven, buitensleeën, buitenstappen, buitenstomen, buitenstromen, buitenstrompelen, buitensukkelen, buitensurfen, buitenvaren, buitenzeilen, buitenzweven”

    blogspot.be: gisteren vrijdag de dertiende, dacht haha, daar geloof ik ni in ze…, tot ik bij de auto buitenrijden uit de garage tegen de poort zat en de spiegel hoorde kraken…

    nieuwsblad.be: Na de uitreiking zijn de kisten één voor één de kazerne buitengedragen en in een rouwstoet naar de St.-Julienkerk gebrach.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Nov 2025 08:21
    0 reactie(s)

    buitensjotten

    1) naar buiten sjotten (letterlijk)
    2) iets of iemand uit huis zetten
    3) iemand ontslaan
    4) alg.: buitenwerken

    vnw: iemand buitensjotten: iemand op straat zetten, iemand eruit gooien

    Typisch Vlaams: eruit gooien, op straat zetten: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    zie ook buiten~

    1) Sjot die bal buiten, dat is niet voor binnen om mee te spelen.

    2) Als ge nu niet stil gaat zitten, sjot ik u seffens buiten. Dan kunt ge daar gaan spelen.

    3) Ze hebben hem op zijn werk buitengesjot. Hij had voor maar liefst zevenduizend euro uit het magazijn gepikt.

    4) “We moeten De Croo en zijn twintig ministers zo snel mogelijk buitensjotten en starten met een overgangskabinet dat de begroting op orde zet." (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Nov 2025 08:20
    0 reactie(s)

    centenindex
    (zn. m.; ~en)

    neologisme: een indexering van de lonen maar niet voor het deel van het inkomen boven een bepaalde grens

    Er komt geen indexsprong, maar wel een zogenoemde ‘centenindex’. Dat betekent dat de lonen nog wel meestijgen met de levensduurte, maar niet voor iedereen even hard. Er komt een plafond. (vrt.be)

    Meer dan 4.000 brutoloon of pensioen boven de 2.000 euro? Dan zal je ‘centenindex’ voelen. (nieuwsblad.be)

    Ook voor wie hoger pensioen heeft dan 2.000 euro bruto, komt er volgend jaar ‘centenindex’. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Nov 2025 07:45
    0 reactie(s)

    centenindex
    (zn. m.; ~en)

    een indexering van de lonen maar niet voor het deel van het inkomen boven een bepaalde grens

    Er komt geen indexsprong, maar wel een zogenoemde ‘centenindex’. Dat betekent dat de lonen nog wel meestijgen met de levensduurte, maar niet voor iedereen even hard. Er komt een plafond. (vrt.be)

    Meer dan 4.000 brutoloon of pensioen boven de 2.000 euro? Dan zal je ‘centenindex’ voelen. (nieuwsblad.be)

    Ook voor wie hoger pensioen heeft dan 2.000 euro bruto, komt er volgend jaar ‘centenindex’. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Nov 2025 07:45
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.