Reacties van Georges Grootjans

Ik heb het eens aan AI gevraagd en die geeft – voor wat het waard is – volgende toelichting:

1. Het element -tist in woorden als Baptist, artist

Dit komt via het Frans (artiste, baptiste) uit het Latijn.

In het Latijn vinden we vormen als -ista (Grieks: -ιστής / -istēs) = iemand die een bepaalde praktijk of overtuiging volgt.

artista → “kunstenaar”

baptistēs → “doper”

Dus -tist is uiteindelijk Grieks van oorsprong (-istēs) en betekent “iemand die iets doet / beoefent”.

2. Het Italiaanse tizio

tizio betekent zoiets als “kerel, iemand, een zekere persoon”.

Het stamt uit de Latijnse eigennaam Titius. In juridische of retorische contexten werden Titius, Seius, Caio gebruikt als willekeurige voorbeeldpersonen (zoals wij Jan en Piet zeggen).

Vandaar kreeg tizio de algemene betekenis “een of andere vent”.

3. Vergelijking

-tist (van Grieks -istēs) en tizio (van Latijn Titius) hebben helemaal geen etymologische verwantschap.

De gelijkenis in klank (tist, tizio) is puur toevallig.

Ik denk dat dit SN is, de bronnen anw, Van Dale, … vermelden het ongemarkeerd in deze betekenis en er zijn meer goegels in .NL dan .BE:

Richard Groenendijk herdenkt Corrie van Gorp: “Ze was nog heel vief” (nproradio2.nl)

Rita was een dametje dat er dan wel afgetakeld en oud uitzag, maar heel vief kon dansen. (theaterkrant.nl)

enz.

Wel vermeldt het vnw een andere betekenis van vief die Vlaams zou zijn: in België ook: onstuimig, lichtgeraakt

Maar in die betekenis ken ik het niet en vind er ook niet direct voorbeelden van. Iemand?

Ik zet bovenstaande vief tot nader order op SN.

Ik kwam er op via: https://www.nporadio1.nl/fragmenten/de-taalstaat/01988e9a-7f89-70da-952a-2bc72e4f44d8/2025-08-09-het-vergeetwoord-bladwijzer

Dus in NL blijkbaar een ‘vergeten woord’ terwijl het in Vlaanderen toch heel gangbaar is.

Ik heb aan Team Taaladvies gevraagd of het standaardtaal in België is:
“We hebben de kwestie niet grondig kunnen onderzoeken, maar we gaan ervan uit dat de afkorting dr. in de betekenis ‘dokter’ als standaardtaal in België kan worden beschouwd.”

Destag verklaren met dijstendag dat erg regionaal gebruikt wordt, is geen goed idee. Vandaar beter de verklaring dinsdag en een verwijzing naar dijstendag.