Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #91481

    Spaanse tarwe
    (de ~ (m.))

    Oud-volkse benaming voor “mais”.

    Uitspraak eertijds /spöngs?n ta:r?f/ (<Spaansen terf)

    Vroeger noemde men in Vlaanderen mais ‘Spaansen tarwe/terf’

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:24
    6 reactie(s)

    #91482

    rouwmaaltijd
    (de ~ (m.), ~en)

    maaltijd na de begrafenis
    NL: begrafenismaal of ~maaltijd

    Niet in VD

    In West- en Oost-Vlaanderen vindt de rouwmaaltijd plaats onmiddellijk na de de plechtigheid. In de andere delen van Vlaanderen, na de rouwstoet, de bijeenkomst op het kerkhof voor de ter aardelegging, de uitstrooiing of de bijzetting in het columbarium.(Wikipedia)

    WNT: rouwmaaltijd, doodmaaltijd, lijkmaaltijd
    Dat sich op sodane Rouw-Maeltyden niet meer sullen mogen laten vinden dan 16. of 18. poëem WNT

    Voor de rouwmaaltijd had men voor 150 man brood, pistolets, koffiekoeken en beleg voorzien.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:23
    2 reactie(s)

    #91483

    man
    (de ~ (m.), ~(mv.onv.)/men/~der/~s/~nen)

    Is natuurlijk AN, maar enkele Limburgse eigenaardigheden mogen hier m.i. niet onvermeld blijven:

    - man! man! = jongens toch! (vgl. Dts. Mann! Mann!)
    - joot mijne man! (of liever: m’ne maaaan) = welzeker, mijn waarde (heer)! (als gemeenzame aanspreking)
    - het rijke meervoud: enkele Limburgse dialecten kennen niet minder dan 5 (vijf!) meervouden voor dit woord:

    De manne (alg., tgo. de vrouwen)
    De mander (id., maar de oude vorm – vgl. Dts. Männer)
    De mans (de mannen binnen een familie of groep)
    Twintig man (= mensen)
    Lee mên (= lelijke individu’s, vieze mannen – dus pejoratieve betekenis, enigszins verouderd)
    Jawadde mijne man!
    Maar man toch!
    Man, man, man toch, dat is toch niet mogelijk! Hoe is dat nu kunnen gebeuren?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:21
    1 reactie(s)

    #91484

    rouwmaaltijd
    (de ~ (m.), ~en)

    maaltijd na de begrafenis
    NL: begrafenismaal of ~maaltijd

    Niet in VD

    In West- en Oost-Vlaanderen vindt de rouwmaaltijd plaats onmiddellijk na de de plechtigheid. In de andere delen van Vlaanderen, na de rouwstoet, de ter aardelegging, uitstrooiing of bijzetting in het columbarium, op het kerkhof. (Wikipedia)

    WNT: rouwmaaltijd, doodmaaltijd, lijkmaaltijd
    Dat sich op sodane Rouw-Maeltyden niet meer sullen mogen laten vinden dan 16. of 18. poëem WNT

    Voor de rouwmaaltijd had men voor 150 man brood, pistolets, koffiekoeken en beleg voorzien.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:19
    2 reactie(s)

    #91485

    man
    (de ~ (m.), ~(mv.onv.)/men/~der/~s/~nen)

    Is natuurlijk AN, maar enkele Limburgse eigenaardigheden mogen hier m.i. niet onvermeld blijven:

    - man! man! = jongens toch! (vgl. Dts. Mann! Mann!)
    - joot mijne man! (of liever: m’ne maaaan) = welzeker, mijn waarde (heer)! (als gemeenzame aanspreking)
    - het rijke meervoud: enkele Limburgse dialecten kennen niet minder dan 5 (vijf!) meervouden voor dit woord:

    De manne (alg., tgo. de vrouwen)
    De mander (id., maar de oude vorm – vgl. Dts. Männer)
    De mans (de mannen binnen een familie of groep)
    Twintig man (= mensen)
    Lee mên (= lelijke individu’s, vieze mannen – dus pejoratieve betekenis, enigszins verouderd)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:18
    1 reactie(s)

    #91486

    rouwmaaltijd
    (de ~ (m.), ~en)

    maaltijd na de begrafenis
    NL: begrafenismaal of ~maaltijd

    Niet in VD

    In West- en Oost-Vlaanderen vindt de rouwmaaltijd plaats onmiddellijk na de de plechtigheid. In de andere delen van Vlaanderen, na de rouwstoet, de ter aardelegging, uitstrooiing of bijzetting in het columbarium, op het kerkhof. (Wikipedia)

    WNT: rouwmaaltijd, doodmaaltijd, lijkmaaltijd
    Dat sich op sodane Rouw-Maeltyden niet meer sullen mogen laten vinden dan 16. of 18. poëem WNT

    Voor de rouwmaaltijd had men voor 150 man brood, pistolets, koffiekoeken en beleg voorzien.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 23 Nov 2014 03:17
    2 reactie(s)

    #91487

    varkenslomp
    (bijv. nw.)

    heel dom
    uitspraak in de Antwerpse Kempen: /veirekesloemp/

    Om zo’n groot duur huis te zetten zonder vergunning moet ge toch wel varkenslomp zijn.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2014 01:31
    0 reactie(s)

    #91488

    varkenslomp
    (bijv. nw.)

    heel dom
    uitspraak in de Antwerpse Kempen: /veirekesloemp/

    Om zo’n groot sjiek huis te zetten zonder vergunning moet ge toch wel varkenslomp zijn.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2014 01:29
    0 reactie(s)

    #91489

    varkenslomp
    (bijv. nw.)

    heel dom
    uitspraak in de Antwerpse Kempen: /veirekesloemp/

    Als hem nu nog niet doorheeft dat ze zijn goed onder zijn gat willen verkopen, dan is hem toch varkenslomp.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2014 01:25
    0 reactie(s)

    #91490

    huipke
    (het ~ onz. mv. ~s dim. van houp)

    hoopje
    kindje, hummel
    fig. zielig overblijfsel

    Der ligk ein huipke zjwaegele op gen dusj.
    Er ligt een hoopje lucifers op de tafel.

    Kiek dat huipke in de zandj sjpele mit zien sjupke.
    Zie dat hummeltje in het zand spelen met zijn schopje.

    ’T miensjke woar nog mer ein huipke op ’t lèts.
    Het mensje (vrouwtje) was nog maar een zielig hoopje op ’t laatst.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 22 Nov 2014 22:46
    2 reactie(s)

    #91491

    samentroepen
    (ww. troepte samen, samengetroept )

    samenkomen, samen scholen, bij elkaar komen

    Een dertigtal pop- en rockzangers en -zangeressen zijn vandaag samengetroept in een studio in Londen om een nieuwe Band Aid single op te nemen. (VRT, nieuws)

    Met zijn allen bleven ze ook op een kluitje samentroepen toen lange voorstopper De Boeck, als in de eerste de beste caféploeg, in de vuurlinie werd gejaagd. Bron: ANW

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 22 Nov 2014 22:40
    0 reactie(s)

    #91492

    sjtekske
    (zn. 't ~ mv: ~s, dim. van 'sjtek')

    stokje
    stekje, plaatsje (plaetsjke)
    stekje van een plant
    van zien stekske goan (uitdr.)

    Ôs hunneke lup de ganse daag achter stekskes aan te renne.
    De pap zit ’t leefs op zien sjtekske ein piepke te rouke.
    Hubs dich misjiens ein sjtekske van diene geranium veur mich?
    Kènt de vènster oape, ich goan bienoa van mien sjtekske!

    Ons hondje loopt de hele dag achter stokjes aan te rennen.
    Vader zit het liefst op zijn stekje een pijpje te roken.
    Heb jij misschien een stekje van je geranium voor mij?
    Kan het raan open, ik ga bijna van mijn stokje!

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 22 Nov 2014 22:16
    0 reactie(s)

    #91493

    toevijzen
    (ww. vees toe, toegevezen)

    dichtvijzen

    WNT: Toevijzen, door vijzen of schroeven dichtmaken. In Z.-Nederl.
    Zij zag ze (haar moeder) in de kist leggen …; wendde zich weenend af …, en hoorde het deksel toevijzen, loveling, Sophie 34 (1885).

    Hij verstopte vanalles in de ingemaakte kasten, vees ze toe en vertrok met de turnaviezen (turnavies), zodat niemand de kastdeuren nog kon openmaken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 16:14
    0 reactie(s)

    #91494

    toernavies
    (de ~ (v./m.), ~zen, ~zes)

    schroevendraaier
    uitspraakvariant: toernevies
    zie ook terlevies

    > Fr. tournevis

    zie ook turnavies

    Ge moet die vijs niet met nen hamer vast proberen te zetten, maar met een toernavies.

    Waar heb ik nu weer mijn toernavies gelegd?

    Neem eens de toernevies uit mijn werkkoffer.

    Me een tournevies krijgt ge da wel losgedraaid!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 16:10
    3 reactie(s)

    #91495

    cache-misère
    (zn. m. ~s)

    - iets wat iets slechters, versleten, oud, kapot bedekt of camoufleert

    < Frans: le cache-misère, van cacher=verbergen en misère

    oorspronkelijk: bovenkleding die versleten onderkledij voldoende verschool om te verbergen dat men eigenlijk in armoe leefde.

    Der is een stuk verf van uwe muur gebladderd, hangt er een schilderij over as cache-misère!

    Als de Belgische regering zo blijft voortdoen zoals ze nu bezig is, dan zullen binnenkort heel veel mensen weten wat cache-misère betekent. Het zal waarschijnlijk ook het nieuwe modebeeld worden maar wel onder een andere naam.

    Bij de arme rijken is het meestal cache-misère.

    Als ge een ouder huis wilt gaan huren, goed uitzien naar vochtplekken die overschilderd zijn want dat is dikwijls een cache-misère.

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 15:27
    2 reactie(s)

    #91496

    tafel, iemand onder ~ klappen
    (uitdr.)

    zo goed kunnen klappen dat de andere persoon dient te zwijgen of niet meer kan volgen wat er gezegd wordt.

    Meestal hangt er een gevoel aan vast zoals verheugd zijn of de adrenaline die men door zijn lijf voelt stromen, omdat men dan een bepaald machtsgevoel over die iemand krijgt en ook omdat er, in sommige gevallen, complimenten van de omstaanders volgen.

    Awel, farm, dat ge die ambetante vent van een beterweter eindelijk eens onder tafel hebt geklapt. Dat is een leske in nederigheid geweest voor heum.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 14:59
    0 reactie(s)

    #91497

    plaasteren
    (ww. plaasterde, geplaasterd)

    met plaaster bekleden, met kalk of gips aanbrengen
    SN: stukadoren

    zie ook beplaasteren, plaasterkalk, plaasterkalkpap
    vgl plakplaaster

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Mijn schoonbroer is de muren in zijne gang aan ’t plaasteren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 14:27
    0 reactie(s)

    #91498

    toesnokken
    (ww. snokte toe, toegesnokt)

    dichtsnokken, in een trek toe trekken of sluiten

    WNT: in een deel van Zuid-Nederland

    Snokt die zak maar toe met die koord, dat kan geen kwaad.

    Snok en de deur is toe.

    Ge snokt de tiret van uwe frak zo toe, moet gij dringend weg dan?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 14:12
    0 reactie(s)

    #91499

    biafra, van ~ komen
    (uitdr.)

    extreem mager, uitgemergeld iemand

    zie ook biafraan, stek

    De Michel is zo mager geworden, die komt precies van Biafra.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2014 13:47
    0 reactie(s)

    #91500

    stekhout
    (het ~)

    langwerpige stukjes hout van een blok gekapt, aanmaakhout

    Neem wat papier en wat stekhout en doe de kachel branden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Nov 2014 13:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.