Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #91281

    drink
    (de ~ (m.), -s)

    standaardtaal in België

    eenvoudige, informele receptie;
    ook in samenstellingen zoals nieuwjaarsdrink, welkomstdrink, afscheidsdrink etc.

    Bart geeft een drink voor zijn dertig jaar.
    “Tijdens zijn korte speech op de nieuwjaarsdrink zinspeelde de kunstenaar op zijn reputatie. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 13:37
    0 reactie(s)

    #91282

    nieuwjaarsdrink
    (zn. m.)

    een feest, receptie van een vereniging, bedrijf, organisatie ter gelegenheid van het nieuwe jaar; meestal in de loop van januari gehouden

    google2014:
    nieuwjaarsdrink .BE (>190.000) ; .NL (>2.100 veelal mbt BE)
    nieuwjaarsborrel .BE (>38.000) ; .NL (>360.000)

    uitingent.be: Het thema van de nieuwjaarsdrink is ‘Gent kleurt oranje’, omdat 200 jaar geleden het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd gesticht

    heusden-zolder.be: De eerste zaterdag van het jaar is door het gemeentebestuur voorbestemd als vaste datum voor de nieuwjaarsdrink.

    scoutsgullegemmoorsele.be: Op de nieuwjaarsdrink (17 januari ’15) kunnen jullie de bestelde pannenkoeken komen afhalen aan de scouts.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 13:37
    0 reactie(s)

    #91283

    paling in ’t groen
    (zn. m. ~en)

    gerecht met gestoofde paling in een groene kruidensaus

    Op ’t menu stond paling in ’t groen, maar eerlijk gezegd achter de paling moest ge vissen. Het was meer groene blubbersaus dan wat anders.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 13:13
    1 reactie(s)

    #91284

    nieuwjaarszingen
    (begrip)

    Kinderen die op oudjaar, in de voormiddag, bij de buren gaan zingen om een snoepje of een cent, (een cent is in principe voor driekoningen).

    wikipedia: Nieuwjaarszingen is een folkloristisch gebruik, dat vooral voorkomt in de Antwerpse Kempen en het Hageland.
    (http://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwjaarszingen)

    WNT: Nieuwjaarzingen, waarschijnlijk ontstaan uit te nieuwjaar zingen (zie boven het eerste voorbeeld onder 1, b), langs de huizen gaan om voor een belooning een nieuwjaarslied te zingen; bij CORN.-VERVL. wordt gezegd, dat in Z.-N. dit gebruik nog bestaat bij de dorpskinderen, en wel op oudejaarsdag.

    syn. nieuwjaarkezoete zingen
    vgl. koekenzingen

    Nievejoarke zoete
    ons varken hee vier voetee
    vier voete en ien steirt
    is da soems gien deutje weird

    een deutje is in de prov. Antwerpen een ‘duitje’, een oud muntstuk, dat in gebruik bleef tot begin 20ste eeuw

    een voorbeeld van een liedje voor nieuwjaarszingen:

    Nieuwjaarke hottentot
    ons vader heeft nen blottekop
    Zeven jaar zonder haar,
    Ik wens u een gelukkig nieuwjaar

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 13:05
    2 reactie(s)

    #91285

    nieuwjaarsavond
    (de ~ (m.), ~en)

    oudejaarsavond, oudjaar

    WNT: Nieuwjaarsavond, nog thans in Z.-N.: de avond vóór nieuwjaarsdag (zie JOOS 1900-1904), derhalve de avond die nu in N.-N. oudejaarsavond heet.

    WNT: Jaarsavond
    mnl. jaersavont; gewestelijk. jaaravond (de bo (1873)).
    De avond voor nieuwejaar; oudejaarsavond.
    - Den lesten dach van descembre, a°. li, op eenen jaersavent … soe was gheboeren Jeronimus, mijn zoone, de pottre, Dagb. 12 (1551).

    Met nieuwjaarsavond blijven wij schonekes thuis dit jaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 13:04
    3 reactie(s)

    #91286

    nieuwjaarsdrink
    (zn. m.)

    een feest, receptie van een vereniging, bedrijf, organisatie ter gelegenheid van het nieuwe jaar; meestal in de loop van januari gehouden

    google2014:
    nieuwjaarsdrink .BE (>190.000) ; .NL (>2.100 veelal mbt BE)
    nieuwjaarsborrel .BE (>38.000) ; .NL (>360.000)

    uitingent.be: Het thema van de nieuwjaarsdrink is ‘Gent kleurt oranje’, omdat 200 jaar geleden het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd gesticht

    heusden-zolder.be: De eerste zaterdag van het jaar is door het gemeentebestuur voorbestemd als vaste datum voor de nieuwjaarsdrink.

    scoutsgullegemmoorsele.be: Op de nieuwjaarsdrink (17 januari ’15) kunnen jullie de bestelde pannenkoeken komen afhalen aan de scouts.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 13:01
    0 reactie(s)

    #91287

    nieuwjaarsdrink
    (zn. m.)

    een feest, receptie van een vereniging, bedrijf, organisatie ter gelegenheid van het nieuwe jaar; meestal in de loop van januari gehouden

    google2014:
    nieuwjaardrink .BE (>190.000) ; .NL (>2.100 veelal mbt BE)
    nieuwjaarsborrel .BE (>38.000) ; .NL (>360.000)

    uitingent.be: Het thema van de nieuwjaarsdrink is ‘Gent kleurt oranje’, omdat 200 jaar geleden het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd gesticht

    heusden-zolder.be: De eerste zaterdag van het jaar is door het gemeentebestuur voorbestemd als vaste datum voor de nieuwjaarsdrink.

    scoutsgullegemmoorsele.be: Op de nieuwjaarsdrink (17 januari ’15) kunnen jullie de bestelde pannenkoeken komen afhalen aan de scouts.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 12:57
    0 reactie(s)

    #91288

    spie
    (een ~ (v.), -ën)

    stuk taart
    dikke snede, homp
    iets wat de vorm van een wig heeft, bijvoorbeeld waar twee straten in een scherpe hoek bijeen komen.

    WNT: Dikke snede, homp. Gewest. in Z.-Ndl.

    Voor wie de laatste spie smurfentaart?

    Nog een spieke brie?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 12:50
    2 reactie(s)

    #91289

    spie
    (zn. v.; spieën)

    WNT: Puntig toeloopend stuk land; puntig deel van een stuk land. Gewest. in Z.-Ndl.

    Tussen die twee huizen in ligt nog een spie braakliggende grond.

    tripnaardenoordkaap.blogspot.be: Het is een spie land die helemaal de zee inloopt. Dus als je daar staat heb je 85 procent water rond je.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 12:48
    0 reactie(s)

    #91290

    bricoleur
    (zn. m. -s)

    1) Prutser, Negatieve vorm van doe het zelver
    2) knutselaar

    vgl bricoleren, kleuteraar, kleuteren

    1) Da muurje staat zo krom gelijk ne zikkel, verzekers van een bricoleur gezet!

    2) Die bricoleur maakt mooie vliegtuigjes in modelbouw.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 12:33
    1 reactie(s)

    #91291

    bandiet
    (de ~ (m.), ~en)

    oplichter, dief

    Diene garagist zie mien noist mé, azowen bandiet!
    Die garagist ziet mij nooit meer, de oplichter!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 12:31
    0 reactie(s)

    #91292

    worom dat
    (vnw)

    waarom, omdat

    In het west-vlaams wordt dit soms gebruikt waarbij het lijkt alsof men zichzelf de vraag stelt.

    ken men paraplu mee, worom dat verzekers go regenen.
    Ik heb m’n paraplu meegenomen omdat het waarschijnlijk zal regenen.

    Ken een anderen oto gekocht, worom da men oeden kapot was.
    Ik heb een andere auto gekocht omdat de oude versleten was.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 12:29
    0 reactie(s)

    #91293

    spie
    (de ~ (v.), -ën)

    geer, puntig toelopend aangezet stuk stof

    WNT: Puntig toeloopend aangezet stuk stof. Gewest. in Z.-Ndl.

    “Ik kan in die bloes niet meer in. Kunde gij der is spieën in zetten?” – “Zedde weer bijgekomen?”

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Jan 2015 12:29
    1 reactie(s)

    #91294

    stukske
    (verkleinw. van stuk, bijv. of bijw. bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door een
    -abstract zelfst.naamwoord (bijv. bep.)
    -persoonsnaam (bijv. bep.)
    -infinitief (bijw. bep.)

    - “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”

    - “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)

    -“Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jan 2015 11:00
    0 reactie(s)

    #91295

    spieke
    (verkleinw. van spie,bijw. bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door een infinitief
    zie ook stukske

    (Zuiderkempen, Hageland, prov. Vlaams-Brabant)

    “ Anyway, de balle waren wel vuil, maar ge kunt ook een spieke overdrijven ze, ge doe precies da ze vastgelijmd waren met pattex.” (121010 www.vilvoordskickerverbond.be)

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Marcus op 25 Jan 2015 01:30
    0 reactie(s)

    #91296

    stukske
    (verkleinw. van stuk, bijv. of bijw. bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door een
    -abstract zelfst.naamwoord (bijv. bep.)
    -persoonsnaam (bijv. bep.)
    -infinitief (bijw. bep.)

    - “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”

    - “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)

    -“Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Jan 2015 00:09
    0 reactie(s)

    #91297

    stukske
    (verkleinw. van stuk, bijv. of bijw. bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door een
    -abstract zelfst.naamwoord (bjv. bep.)
    -persoonsnaam (bijv. bep.)
    -infinitief (bijw. bep.)

    - “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”

    - “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)

    -“Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Jan 2015 00:09
    0 reactie(s)

    #91298

    stukske
    (verkleinw. van stuk, bijvoeglijke bep.)

    drukt misprijzen uit, gevolgd door een
    -abstract woord
    -persoonsnaam
    -infinitief

    - “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”

    - “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)

    -“Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Jan 2015 00:06
    0 reactie(s)

    #91299

    gedderen
    (ww. gedderde, gegedderd)

    slenteren, traag verder doen

    Manne, kunde gij een stukske gedderen?

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 24 Jan 2015 23:50
    0 reactie(s)

    #91300

    ijsgang
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    gladheid op de weg als gevolg van ijzel of bevrozen sneeuw
    (VD “gewestelijk”)

    AN en dus ook in Vlaanderen: drijfijs op de stroom of het tij

    Filip Dewinter roept gedupeerde automobilisten op om overheid aansprakelijk te stellen voor schade als gevolg van ijsgang en slechte staat van onze wegen (030310 filipdewinter.be)

    Want wie gaat er nu fietsen als er ijsgang is in de straten en kerkwegels omtoveren tot ijspistes? (http://blueboyscyclingteam.skynetblogs.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 24 Jan 2015 22:32
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.