Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #90591

    bloesem-
    (samenstelling)

    bloesemwandeling, bloesemwijding, bloesemfeest, …
    Activiteiten die betrekking hebben op de bloesemperiode in de Haspengouwse fruitstreek

    google2015
    bloesemwandeling .BE (>5.800) ; .NL (>1.150)
    bloesemfeesten .BE (>8.300) ; .NL (>360)
    bloesemwijding .BE (>3.600) ; .NL (>120)

    Niet in VD2015, wel ‘bloesemtocht’.

    linter.be: De Okra-trefpunten van Linter organiseren dit jaar hun traditionele bloesemwandeling in Sint-Truiden.

    toerisme-sint-truiden.be: Op zondag 19 april 2015 vindt de 65ste bloesemwijding plaats in het kasteeldomein Speelhof, het kerkje van Guvelingen en het Fruitleerbedrijf Tuinbouwschool SOLV

    hbvl.be: Bloesemfeesten in Mettekoven

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Apr 2015 22:25
    0 reactie(s)

    #90592

    bloesem-
    (samenstelling)

    bloesemwandeling, bloesemwijding, bloesemfeest, …
    Activiteiten die betrekking hebben op de bloesemperiode in de Haspengouwse fruitstreek

    google2015
    bloesemwandeling .BE (>5.800) ; .NL (>1.150)
    bloesemfeesten .BE (>8.300) ; .NL (>360)
    bloesemwijding .BE (>3.600) ; .NL (>120)

    linter.be: De Okra-trefpunten van Linter organiseren dit jaar hun traditionele bloesemwandeling in Sint-Truiden.

    toerisme-sint-truiden.be: Op zondag 19 april 2015 vindt de 65ste bloesemwijding plaats in het kasteeldomein Speelhof, het kerkje van Guvelingen en het Fruitleerbedrijf Tuinbouwschool SOLV

    hbvl.be: Bloesemfeesten in Mettekoven

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Apr 2015 22:17
    0 reactie(s)

    #90593

    kat, een ~ een ~ noemen
    (uitdr.)

    geen blad voor de mond nemen, de dingen bij hun naam noemen, de waarheid onder ogen durven zien

    ontleend van het Frans: appeler un chat un chat

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    DS2015 geen standaardtaal

    SN-NL: het beestje bij de naam noemen

    Hij spreekt straffe taal, vindt ge niet.
    Ja, maar ge moet een kat een kat durven noemen hé.

    Laten we een kat een kat noemen; Antwerpen is toch groter dan Gent en Leuven he.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 16:18
    2 reactie(s)

    #90594

    Foley
    (de ~ (m.), ~s)

    bruitage

    Foley effecten zijn geluidseffecten die aan de film toegevoegd worden tijdens de post-productie (na de opnames). Zij omvatten geluiden zoals voetstappen, kleding geritsel, servies gerinkel, papier vouwen, deuren openen en dichtslaan, stoten raken, glasbreuk, enz.(sound-ideas.com)
    Tot deze laatste behoren de ‘acteerklanken’, ‘bruitages’ (Frans) of ‘Foley’ (Engels). Deze 3 termen worden in België door elkaar gebruikt.” (flutter.be)

    oorsprong zie foley artist

    vgl ook bruiteur, klankacteur

    Wat nu heet Foley is een scala aan live-geluidseffecten oorspronkelijk ontwikkeld voor live-uitzendingen van radiodrama in het begin van 1920 in diverse radiostudio’s over de hele wereld. (wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 16:02
    1 reactie(s)

    #90595

    vet
    (begrip)

    term uit het kaartspel: slagen halen of om ter hoogste kaart
    wanneer twee spelers een even hoge kaart uitspelen, dan is het vet! Dan moeten ze bijspelen.

    Hop, twee boeren… we spelen “vet”. Nog een kaart!

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 15:49
    0 reactie(s)

    #90596

    band
    (de ~ (m.), ~en)

    windel, verband

    WNT: band: In toepassing op windsels, dienende om iemand te verbinden; in Noord-Nederland weinig in gebruik.
    Zij ware bekwaam om Chirurgijn … te worden. Hoe zij met die windsels en banden omgaat, consc. 2, 322 a ed. 1868

    Uwen enkel verstuikt? Smeert er wat zalf aan dan zal ik er een band rond doen, zo’ne bruine, die rekt wat mee.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 15:45
    0 reactie(s)

    #90597

    das, goed in zijn ~ zitten
    (uitdr.)

    er goed uit zien, een beetje rond, dik

    < de das is ook een dik, plomp dier

    ’t Was lang geleden dat ik hem nog gezien had. Hij zat goed in zijn das; de knopen van zijn jas kreeg hij niet meer dicht!

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 14:48
    0 reactie(s)

    #90598

    jossen, zijn eigen laten ~
    (uitdrukking)

    zijn eigen laten schuren, zijn eigen in de luren laten leggen

    zie ook jossen, gejost zijn, gejost hebben

    Die verhuurders hebben hun eigen serieus laten jossen door de huurster. Ze heeft nooit betaald en nu is ze met de noorderzon vertrokken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 14:09
    0 reactie(s)

    #90599

    kot
    (het ~, (o.), ~en)

    gat, opening

    ook in de provincie Antwerpen

    diminutief: kotteke ipv kotje
    Kempen: mv = kotters

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    WNT: kot: Opening, gat, holte. In brabantse dialecten
    Van onbekenden oorsprong.
    - Ik word doornat, er zijn een heel deel kotter in ‘t dak, schuermans, 1883
    - kökke (gaatje) in de vinger, tuerl.
    - E kot in de’ muur kappen, cornelissen-vervliet
    - Er zijn kotten in oe’ kous, Ald.

    Als kind ben ik, toen ik over zo’n laag haagje sprong, uitgegleden en een kot in m’n knie gevallen.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 13:53
    2 reactie(s)

    #90600

    kotteke
    (het ~ (o.), -s)

    vakje, in een bordspel

    ook gebruikt voor vierkant stukje, deel van een
    tablet of reep chocolade.

    Als ge op dat kotteke staat, meugde nog es gooien.

    Zeg geef mij ook eens een kotteke van die chocolade, je bent niet de enige die dat lekker vindt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 13:48
    2 reactie(s)

    #90601

    kiekendraad
    (de ~ (m.), geen mv.)

    draad om kippenren af te spannen, eerder fijnmazig
    kippengaas

    Antwerpse Kempen: kottekesdraad

    Er is een gat in de kiekendraad. Seffens zijn de kiekens weg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 13:40
    0 reactie(s)

    #90602

    gat, er zijn ~ aan vegen
    (uitdr.)

    verwaarlozen, negeren, niet aantrekken

    VD2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Hebde onze Frederique zijn rapport gezien? Hij is er serieus zijn gat aan aan het vegen op ’t school.
    (merk de 2x aan op en spreek uit: on aan het vegen)

    Ik heb het hem al honderd keren gezegd, maar hij veegt er vierkantig zijn gat aan.

    Zij veegt haar gat aan alles wat ook maar van ver naar ’t school riekt.

    Da’s maar half tegoei afgewerkt, die stielman heeft er ferm zijn gat aan geveegd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Apr 2015 13:36
    0 reactie(s)

    #90603

    stront, vanboven pront, vanonder ~
    (uitdr.)

    - schone schijn
    - naar de buitenwereld alles schoon en perfect maar als de deur toe is, vuil en slecht
    - iemand met grand chichi vertoon maar met een rot verdorven karakter

    zie ook pront

    VD2014 online: gewestelijk, vanboven bont, vanonder stront

    Mijne man werkt als huishoudhulp met dienstencheques en hij heeft 1 post waar het vanboven pront is maar vanonder stront.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:31
    0 reactie(s)

    #90604

    grand chichi
    (uitdr.)

    1) hautain volk, rijk volk en volk dat de schijn van rijk zijn hoog houdt
    2) high society, jetset
    3) ook pejoratief voor iemand die zich rijker voordoet dan hij of zij is, iemand die het hoog in zijne bol heeft
    zie stront, vanboven pront, vanonder ~, pront

    1) In de grand chichi wijk staan overal camera’s op straat.

    2) Piloxing is de nieuwste fitness rage met een knipoog naar de levenstijl van de grand chichi.

    3) Het wordt tijd dat die grand chichi madam van hare troon komt en een beetje normaal begint te doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:31
    0 reactie(s)

    #90605

    pront
    (uitdr.)

    van boven pront, van onder stront
    uiterlijk fraai, maar innerlijk verdorven/onder de kleren vuil

    zie ook stront, vanboven pront, vanonder ~

    Van Dale: spreekwoord, gewestelijk: vanboven pront, vanonder stront

    Het oog wil ook wat hebben, zei ons moeder, maar ge moet niet overdrijven. Naomi Klein staat achter “van boven pront, van onder stront” als het bedrijven aangaat die veel reclame maken.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:30
    0 reactie(s)

    #90606

    stront, vanboven pront, vanonder ~
    (uitdr.)

    - schone schijn
    - naar de buitenwereld alles schoon en perfect maar als de deur toe is, vuil en slecht
    - iemand met grand chichi vertoon maar met een rot verdorven karakter

    VD2014 online: gewestelijk, vanboven bont, vanonder stront

    Mijne man werkt als huishoudhulp met dienstencheques en hij heeft 1 post waar het vanboven pront is maar vanonder stront.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:29
    0 reactie(s)

    #90607

    pront
    (uitdr.)

    van boven pront, van onder stront
    uiterlijk fraai, maar innerlijk verdorven/onder de kleren vuil

    Van Dale:
    (spreekwoord) (gewestelijk) vanboven pront, vanonder stront

    Het oog wil ook wat hebben, zei ons moeder, maar ge moet niet overdrijven. Naomi Klein staat achter “van boven pront, van onder stront” als het bedrijven aangaat die veel reclame maken.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:27
    0 reactie(s)

    #90608

    band, door de ~ (genomen)
    (uitdr.)

    in het algemeen, gewoonlijk, doorgaans, gemiddeld

    Taaladvies.net:
    “Zowel door de band (genomen) als door de bank (genomen) is correct. In Nederland wordt vrijwel alleen door de bank (genomen) gebruikt. ( …)

    Bijzonderheid
    De uitdrukkingen door de band genomen en door de bank genomen lijken erg op elkaar, maar ze hebben vermoedelijk een andere oorsprong: in door de bank genomen zou bank verwijzen naar de vis- of vleesbanken in vis- of vleeshallen, waar uiteenlopende prijzen golden. In door de band genomen zou band verwijzen naar de band die de gemiddelde hoeveelheid rijshout samenhoudt."
    bron: http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1591/

    zie ook bot, door den ~

    WNT: band
    de zegswijzen onder den band (thans verouderd) en door den band, beide in den zin van: door elkander genomen, gemiddeld. Bedoeld is dan oorspronkelijk de gemiddelde hoedanigheid van het rijshout dat onder of door een band tot een bos is verbonden. Ook tuinman (tuinman 1, 364 1726) zoekt zijne verklaring in het binden van korenschooven of takkebossen; zijne woorden zijn echter niet afdoende. stallaert (1, 122 ) vermeldt in denzelfden zin ook langs den band in een stuk van 1687.
    Door den band, thans in verschillende streken nog zeer gewoon, en elders ten onrechte beschouwd als verminkt uit door de bank.

    Door den band zijn politiekers mensen die weinig slaap nodig hebben.

    Door den band genomen is Nederland er altijd bij, bij grote voetbalcompetities.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:23
    3 reactie(s)

    #90609

    band, door de ~ (genomen)
    (uitdr.)

    in het algemeen, gewoonlijk, doorgaans, gemiddeld

    Taaladvies.net:
    “Zowel door de band (genomen) als door de bank (genomen) is correct. In Nederland wordt vrijwel alleen door de bank (genomen) gebruikt. ( …)

    Bijzonderheid
    De uitdrukkingen door de band genomen en door de bank genomen lijken erg op elkaar, maar ze hebben vermoedelijk een andere oorsprong: in door de bank genomen zou bank verwijzen naar de vis- of vleesbanken in vis- of vleeshallen, waar uiteenlopende prijzen golden. In door de band genomen zou band verwijzen naar de band die de gemiddelde hoeveelheid rijshout samenhoudt."
    bron: http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1591/

    zie ook bot, door den ~

    WNT: band
    de zegswijzen onder den band (thans verouderd) en door den band, beide in den zin van: door elkander genomen, gemiddeld. Bedoeld is dan oorspronkelijk de gemiddelde hoedanigheid van het rijshout dat onder of door een band tot een bos is verbonden. Ook tuinman (tuinman 1, 364 1726) zoekt zijne verklaring in het binden van korenschooven of takkebossen; zijne woorden zijn echter niet afdoende. stallaert (1, 122 ) vermeldt in denzelfden zin ook langs den band in een stuk van 1687.

    Door den band zijn politiekers mensen die weinig slaap nodig hebben.

    Door den band genomen is Nederland er altijd bij, bij grote voetbalcompetities.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:22
    3 reactie(s)

    #90610

    bandopnemer
    (de (m) s)

    een bandrecorder, tape-recorder

    Mijn buur was niet zo handig met zijn nieuwe bandopnemer. Als hij iets wilde opnemen vernestelden de banden zich in een onontwarbaar kluwen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 19 Apr 2015 10:20
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.