Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #87551

    aangeven, niet ~
    (ww. gaf aan, aangegeven)

    niet in staat achten (tot)

    VD2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook: nageven, ge zoudt het hem niet ~

    Dat had ik hem niet aangegeven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 22:27
    0 reactie(s)

    #87552

    nageven, ge zoudt het hem niet ~
    (vaste woorgroep )

    men zou hem er niet toe in staat achten, waarbij “hem” kan vervangen worden door een ander persoonlijk voornaamwoord

    VD: (Belgisch-Nederlands) dat zou ik hem niet nageven:
    daartoe zou ik hem niet in staat achten

    ook : aangeven, niet ~

    Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 22:27
    0 reactie(s)

    #87553

    hoebel
    (Ze kunnen hun hoebel trekken)

    Ze kunnen in ’t vervolg hun plan trekken.

    Die lui hadden in ’t verleden zodanig van mijn goedwilligheid misbruik gemaakt, dat ze nu hun plan maar op hun eentje trekken.

    home.scarlet.be: Zeg, Ge kunt ewen hoebel trekken met die affeir, zenne. FM 88 , da zal veul biëter zoin in leeven

    houvast.be: Hij is akkoord dat ik hem op zijn nek voor frans blijf zitten, voor de rest moet hij zijne “hoebel” trekken

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 22:00
    0 reactie(s)

    #87554

    hoebel
    (Ze kunnen hun hoebel trekken)

    Ze kunnen in ’t vervolg hun plan trekken.

    Die lui hadden in ’t verleden zodanig van mijn goedwilligheid misbruik gemaakt, dat ze nu hun plan maar op hun eentje trekken.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Oechel op 11 Apr 2015 21:49
    0 reactie(s)

    #87555

    in 't klooster van Sint Arjaan
    (uitdrukking)

    ook: “in het klooster van Sint Sebastiaan”
    “waar twee paar schoenen onder één beddeke staan”

    trouwen, het bed delen

    Arjaan is afgeleid van Adrianus

    Lize kloeg: “zo gans alleen
    Kan ik toch niet blijven leven…
    Naar een klooster wil ik heen!”
    “wel dan weet ik raad te geven:

    keerzang:
    Naar het klooster moet gij gaan, kind!
    Naar het klooster van Sint Arjaan, kind!
    Waar er twee paar schoenen aan
    Het beddeken staan, kind!”
    (Frans de Cort http://www.carpegeel.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:43
    3 reactie(s)

    #87556

    Sint Arjaan, in 't klooster van ~
    (uitdrukking)

    zie in ’t klooster van Sint Arjaan

    .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:41
    0 reactie(s)

    #87557

    in 't klooster van Sint Arjaan
    (uitdrukking)

    ook: “in het klooster van Sint Sebastiaan”
    “waar twee paar schoenen onder één beddeke staan”

    trouwen, het bed delen

    Lize kloeg: “zo gans alleen
    Kan ik toch niet blijven leven…
    Naar een klooster wil ik heen!”
    “wel dan weet ik raad te geven:

    keerzang:
    Naar het klooster moet gij gaan, kind!
    Naar het klooster van Sint Arjaan, kind!
    Waar er twee paar schoenen aan
    Het beddeken staan, kind!”
    (Frans de Cort http://www.carpegeel.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:40
    3 reactie(s)

    #87558

    gemeenschap
    (de ~, ~en vr. zelfst. nw.)

    De gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor persoonsgebonden materies, zoals onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur; België telt op basis van de taal drie gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.
    zie materie, persoonsgebonden ~

    De Vlaamse Gemeenschap oefent haar bevoegdheden uit in de Vlaamse provincies en in Brussel. Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering oefenen de wetgevende macht uit van de Vlaamse Gemeenschap. Het Vlaams parlement bestaat uit 124 parlementsleden. 118 leden worden rechtstreeks verkozen in het Vlaamse Gewest en zes leden, die hun woonplaats op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hebben, worden eveneens rechtstreeks verkozen door de Nederlandstalige kiezers van dat gewest. (http://www.belgium.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:26
    0 reactie(s)

    #87559

    gemeenschap
    (de ~, ~en vr. zelfst. nw.)

    De gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor persoonsgebonden materies, zoals onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur; België telt op basis van de taal drie gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.

    De Vlaamse Gemeenschap oefent haar bevoegdheden uit in de Vlaamse provincies en in Brussel. Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering oefenen de wetgevende macht uit van de Vlaamse Gemeenschap. Het Vlaams parlement bestaat uit 124 parlementsleden. 118 leden worden rechtstreeks verkozen in het Vlaamse Gewest en zes leden, die hun woonplaats op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hebben, worden eveneens rechtstreeks verkozen door de Nederlandstalige kiezers van dat gewest. (http://www.belgium.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:23
    0 reactie(s)

    #87560

    gemeenschapsonderwijs
    (het ~, geen mv.)

    onderwijs waarvoor de (Vlaamse) gemeenschap bevoegd is, vroeger rijksonderwijs

    GVD 2005:
    “in het Belgische onderwijssysteem, het officiële, door de overheid (m.n. de gemeenschappen) georganiseerde schoolnet (in contrast met het vrij onderwijs)”

    Gaan uw kinderen naar het katholiek of het gemeenschapsonderwijs?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:15
    2 reactie(s)

    #87561

    Grondwettelijk Hof
    (vaste woordgroep)

    bijzonder rechtscollege in België dat toeziet op de naleving van de grondwettelijke bevoegdheidsverdeling tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten enerzijds en de naleving van de grondrechten anderzijds.

    Steden en gemeenten stappen begin juni naar het Grondwettelijk Hof als de federale regering de vennootschapsbelasting op intercommunales niet bijstuurt. (GVA110415)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:14
    0 reactie(s)

    #87562

    het kinneke alleen zijn
    (uitdrukking)

    bevoorrecht zijn, privilegies hebben
    “kinneke” in de betekenis van “kindje”
    zie ook voetje, een ~ voor hebben

    Ge zijt hier het kinneke alleen niet, ge moet meedelen met de anderen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:03
    0 reactie(s)

    #87563

    voetje, een ~ voor hebben
    (uitdrukking )

    bevoordeeld worden, meer rechten hebben (dan een ander)
    In Nederland: een streepje voor hebben
    zie ook het kinneke alleen zijn

    In China gebeurt niets zonder controle van de autoriteiten. Lokale ambtenaren profiteren mee van de sekshandel, het is soms nauw verbonden met corruptie – een fijne behandeling van de functionaris kan bedrijven helpen om moeilijk te verkrijgen toestemmingen vast te krijgen of een voetje voor te hebben bij aanbestedingen. (Stefan Blommaert, de redactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 21:02
    0 reactie(s)

    #87564

    put, septische ~
    (de ~, (m.), ~ten)

    septische tank, beerput
    Een septische put is een eenvoudig waterzuiveringssysteem van het sanitair afvalwater van hooguit 1 woning.

    > sepsis: bederf

    NL: septic tank of septictank

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. septische tank

    In de septische put wordt sanitair afvalwater van toiletten, douche en bad gezuiverd door bezinking.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 20:59
    2 reactie(s)

    #87565

    septische tank
    (zn. m.)

    tank voor opvang van afvalwater dat biologisch afbreekbaar is (slib, wc, …)

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    NL: septic tank

    zie ook put, septische ~

    septische-put.be : Organische oplosmiddelen vertegenwoordigen een aanzienlijk vervuilingsrisico’s voor grondwater en de waterzuivering zelf. Deze producten kunnen micro-organismen in de septische tank vernietigen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 20:58
    0 reactie(s)

    #87566

    bil, op zijnen ~ schrijven
    (uitdrukking)

    voor zijn rekening nemen, verantwoordelijk zijn voor

    > Eng. bill (= rekening)

    Dat mag hij op zijnen bil schrijven. Hij moet de zwarte piet niet doorschuiven naar nen andere.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 20:56
    0 reactie(s)

    #87567

    bil, op zijnen bil schrijven
    (uitdrukking)

    voor zijn rekening nemen, verantwoordelijk zijn voor

    > Eng. bill (= rekening)

    Dat mag hij op zijnen bil schrijven. Hij moet de zwarte piet niet doorschuiven naar nen andere.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 20:53
    0 reactie(s)

    #87568

    bloos
    (de ~,m., geen mv. zelfst. nw.)

    (stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
    blush

    Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.

    Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken (kaak) letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een blos op je gezicht toveren.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 20:45
    0 reactie(s)

    #87569

    gatskaak
    (de ~ (v.), ~kaken)

    bil
    ook gatsekaak

    Na da goe pak rammel zage z’n gatsekake knalrood.

    Van het lang zitten, beginnen mijn gatskaken gaan te slapen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 20:05
    0 reactie(s)

    #87570

    kaak
    (zn. v. -en)

    elk van de delen die het achterwerk vormen
    Ned.: bil

    In Turnhout hoorde ik vroeger: gattekaak
    vgl.: gatskaak

    WNT:
    3. Overdrachtelijk, in scherts.
    ‘De kaken van iemands gat, zijn billen. Verg. hd. hinterbacken.
    “De kake va’ mij’ gat (doen) zeere", Teirlinck Z. Oostvl. Idioticon

    Die pijnscheuten trekken van zijn rug tot in de rechterkaak van zijn gat.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 20:04
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.