Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #87571

    gatskaak
    (de ~ (v.), ~kaken)

    bil
    ook gatsekaak

    Na da goe pak rammel zage z’n gatsekake knalrood.

    Van het lang zitten, beginnen mijn gatskaken gaan te slapen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 20:05
    0 reactie(s)

    #87572

    kaak
    (zn. v. -en)

    elk van de delen die het achterwerk vormen
    Ned.: bil

    In Turnhout hoorde ik vroeger: gattekaak
    vgl.: gatskaak

    WNT:
    3. Overdrachtelijk, in scherts.
    ‘De kaken van iemands gat, zijn billen. Verg. hd. hinterbacken.
    “De kake va’ mij’ gat (doen) zeere", Teirlinck Z. Oostvl. Idioticon

    Die pijnscheuten trekken van zijn rug tot in de rechterkaak van zijn gat.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 20:04
    2 reactie(s)

    #87573

    kakelen kan iedereen maar eiers leggen niet
    (uitdr.)

    de beste stuurlui staan aan wal

    In plaats van het daar te staan uitleggen, zoudt ge beter helpen want kakelen kan iedereen maar eiers leggen niet!

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 20:02
    3 reactie(s)

    #87574

    kaak
    (de ~ (v.), kaken)

    wang

    VMNW: cake > kaak
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    - die upperste cake: ‘de bovenkaak’
    - die onderste cake ‘de onderkaak’,
    - het mv. caken: ‘boven- en onderkaak’

    MNW: cake, kake > kaak, kinnebak, wang
    In het mv. in den zin van mond, ook voor het hoofd.

    WNT: kaak
    Zijvlak van het aangezicht, beneden het oog; wang, koon. In sommige streken het gewone woord, zoo b.v. in den omtrek van Sluis, in ’t N. en W. der provincie Antwerpen, in ’t Land van Waas, in Z.-Oostvlaanderen, enz.

    VD online: wang, beendergestel dat de mondholte omsluit en waarin de tanden en kiezen geplaatst zijn, de organen waarmee men eet en spreekt

    Tegenwoordig krijgen ze geen rode kaken (kaken, rode ~ krijgen) meer. Alles kan.

    Ze gaf een kusje op zijn kaak.

    Ze gaat op stap en ze heeft wat bloos op haar kaken gedaan.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 19:50
    1 reactie(s)

    #87575

    bloos
    (de ~,m., geen mv. zelfst. nw.)

    (stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
    blush

    Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.

    Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken (kaak) letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een bloos op je gezicht toveren.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 19:31
    0 reactie(s)

    #87576

    bloos
    (de ~,m., geen mv. zelfst. nw.)

    (stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
    blush

    Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.

    Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken kaak letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een bloos op je gezicht toveren.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 19:31
    0 reactie(s)

    #87577

    nageven, ge zoudt het hem niet ~
    (vaste woorgroep )

    men zou hem er niet toe in staat achten, waarbij “hem” kan vervangen worden door een ander persoonlijk voornaamwoord

    VD: (Belgisch-Nederlands) dat zou ik hem niet nageven:
    daartoe zou ik hem niet in staat achten

    Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2015 19:16
    0 reactie(s)

    #87578

    bloos
    (de ~, geen mv. zelfst. nw.)

    (stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven

    Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 19:16
    0 reactie(s)

    #87579

    nageven, ge zoudt het hem niet ~
    (vaste woorgroep )

    men zou hem er niet toe in staat achten, waarbij “hem” kan vervangen worden door een ander persoonlijk voornaamwoord

    VD: (Belgisch-Nederlands) dat zou ik hem niet nageven:
    daartoe zou ik hem niet in staat achten

    Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 19:16
    0 reactie(s)

    #87580

    nageven, ge zoudt het (iemand) niet ~
    (vaste woorgroep )

    men zou iemand er niet toe in staat achten

    VD: (Belgisch-Nederlands) dat zou ik hem niet nageven:
    daartoe zou ik hem niet in staat achten

    Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 19:14
    0 reactie(s)

    #87581

    nageven, ge zoudt het (iemand) niet ~
    (vaste woorgroep )

    men zou iemand er niet toe in staat achten

    Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 19:12
    0 reactie(s)

    #87582

    dempig
    (bn.)

    kortademig

    (ook in Vlaams-Brabant)
    (ook in de provincie Antwerpen)

    VD: “dampig”: (van paarden, schertsend ook van mensen) kortademig; dampig < ‘damp’

    Middelnederlands: dempich

    • Zo dempig als een koe.
    • Poeh, ik ben dempig gegeten! Ik kan geen pap meer zeggen.
    • “Al te heete sporen maecken een peerd dempigh en doen ‘t haest t’ eynden aessem loopen,” – uit ‘Bankket-werk van goede gedagten’, Johan de Brune, 1658 (“t’ eynden”: zie tenden (t’enden), “aessem”: zie asem)
    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 19:00
    1 reactie(s)

    #87583

    bloos
    (de ~, geen mv. zelfst. nw.)

    (stofnaam)rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven

    Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 18:56
    0 reactie(s)

    #87584

    duif, simpele
    (uitdrukking)

    zie simpele duif

    .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 18:27
    0 reactie(s)

    #87585

    simpele duif
    (uitdrukking)

    naïeveling

    “Als ik uitspraken van sommige socialisten over toplonen lees, denk ik: ‘Simpele duiven!’.” ( DT Luc Van den Bossche 130315)

    “Sommigen zullen me maar een simpele duif vinden die telkens hij roekoet meer van zijn pluimen verliest. (Knack 170315)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 18:27
    0 reactie(s)

    #87586

    een erg
    (zn. o.)

    gebruik van erg (bijvoeglijk nw.) als zelfstandig naamw.

    vgl. zo’n erg
    ook in: zonder een erg, zonder veel erg…

    Zonder er een erg in te hebben liep hij het verkeerde huis binnen.

    Als ge dat een erg vindt moet ge het zeggen hé!

    De verdachte krabbelde zonder veel erg overeind en vluchtte weg, volgens zijn advocaat omdat hij problemen had met zijn verblijfsstatuut.(DS 110415)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 18:06
    0 reactie(s)

    #87587

    een erg
    (zn. o.)

    gebruik van erg als zn.

    vgl. zo’n erg
    ook in: zonder een erg, zonder veel erg…

    Zonder er een erg in te hebben liep hij het verkeerde huis binnen.

    Als ge dat een erg vindt moet ge het zeggen hé!

    De verdachte krabbelde zonder veel erg overeind en vluchtte weg, volgens zijn advocaat omdat hij problemen had met zijn verblijfsstatuut.(DS 110415)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Apr 2015 18:05
    0 reactie(s)

    #87588

    zo’n
    (vnw.)

    zulk(e)

    1. In Vlaanderen wordt zo’n vaak gebruikt in combinatie met meervoudige zelfstandige naamwoorden.
    In Nederland: zulke

    2. Het gebruik van zo’n voor niet-telbare zelfstandige naamwoorden is standaardtaal in België (bv. bier, melk, pijn, weer).

    1. Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
    Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.

    2. Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
    “Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt.” (taaladvies.net: standaardtaal in België)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2015 17:22
    1 reactie(s)

    #87589

    zo’n
    (vnw.)

    zulk(e)
    In Vlaanderen wordt zo’n vaak gebruikt in combinatie met meervoudige zelfstandige naamwoorden.
    In Nederland: zulke

    2. Het gebruik van zo’n voor niet-telbare zelfstandige naamwoorden is standaardtaal in België (bv. bier, melk, pijn, weer).

    1. Ik heb nog nooit zo’n schoon bloemen gezien.
    Zo’n twee onnozelaars samen heb ik nog nooit gezien.

    2. Zo’ne slechte wijn heb ik van mijn leven nog nooit gedronken.
    “Pedro zei dat hij zo’n bier niet lust en dat hij het liefste gewoon pils drinkt.” (taaladvies.net: standaardtaal in België)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2015 17:21
    1 reactie(s)

    #87590

    een, voor meerv.

    een in combinatie met een meervoud

    zie ook zo’n

    Wat een onnozel gasten zijn dat?

    Wat voor een manieren zijn dat nu?

    Zo’n (zo een) slechte manieren!

    Zulk een slechte punten op uw rapport.

    Een schoon bloemen dat er in zijnen hof staan, ge kunt dat niet geloven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Apr 2015 17:04
    5 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.