Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
ziek worden; in “panne” vallen
J’is in tallieter gevallen: hij is ziek geworden
‘op zijn hukske’; op zijn hukken, gehukt zitten
Kijk ne keer hoe schone dat keuntje op zijn hukske de jager zat te beloeren.
- raken, komen
- soms als vervangend koppelwerkwoord voor “worden”, zoals in de voorbeeldzinnen.
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
Als eerste stap stekt oewe kop in nen emer rotte vis, zo geraakte gij gehard tegen de geur van geil en pis.
Met al die stormen van de laatste tijd is de fruitboer financieel in de knoei geraakt.
zijn helemaal in onbruik geraakt.Na anderhalf jaar onderhandelen geraakte het tijd dat er een regering kwam. (uitspr. geraakte-n-et tijd; tijd raken: VD95 gew.)
aankomen, raken
thuisgeraken = thuis aankomen, thuis komen
VD2013 online: Belgisch-Nederlands
“We zijn veilig thuis geraakt”: we zijn veilig thuis aangekomen.
Na veel vijven en zessen zijn we uiteindelijk op onze bestemming geraakt.
geraken + voornaamwoordelijke bijwoorden zoals:
eruit, eraan, erbij, erin, erop, eronder, erboven, erbovenop, erbovenin, erbovenuit, eronderin, eronderuit, ertegen, ertegenop, ertegenaan, ertegenin, ertegenover, ervoor, erachter, ernaast,…
zie ook geraken, (er)uit ~
De koeken lagen vanachter in de bovenste kast zodat de kindjes er niet bij konden geraken. Dacht ik, maar ze kropen op een stoel, op de kast om er toch maar aan te geraken. Slim als ze zijn.
- vooruitgang
- voorsprong hebben (WNT: gewestelijk in Z.-NL)
- toenadering zoeken (avaanskes maken)
- op voorhand: in avaans betalen, het op avaans weten, het op avaans gezegd hebben, het op avaans doen, op avaans komen, op avans
- zo geraken we niet verder (vooruit), komen we niet tot een oplossing: zie avance, geen ~ zijn
> Fr. avance
in Limburg: avans
West-Vl. met Franse uitspraak: avance
Dat is geen avaans. Dat biedt geen oplossing. Het heeft geen zin de politie te bellen. We moeten naar een structurele regeling zoeken.
De winnaar had een halve meter avaans op de tweede.
Hij heeft veel avaanskes gemaakt want hij zag haar wel zitten, maar zij zag hem niet staan.
De koper heeft geen voorschot gegeven, maar heel de som in avaans betaald.
- vooruitgang
- voorsprong hebben (WNT: gewestelijk)
- toenadering zoeken (avaanskes maken)
- op voorhand: in avaans betalen, het op avaans weten, het op avaans gezegd hebben, het op avaans doen, op avaans komen, op avans
- zo geraken we niet verder (vooruit), komen we niet tot een oplossing: zie avance, geen ~ zijn
> Fr. avance
in Limburg: avans
West-Vl. met Franse uitspraak: avance
Dat is geen avaans. Dat biedt geen oplossing. Het heeft geen zin de politie te bellen. We moeten naar een structurele regeling zoeken.
De winnaar had een halve meter avaans op de tweede.
Hij heeft veel avaanskes gemaakt want hij zag haar wel zitten, maar zij zag hem niet staan.
De koper heeft geen voorschot gegeven, maar heel de som in avaans betaald.
- vooruitgang
- voorsprong hebben
- toenadering zoeken (avaanskes maken)
- op voorhand: in avaans betalen, het op avaans weten, het op avaans gezegd hebben, het op avaans doen, op avaans komen, op avans
- zo geraken we niet verder (vooruit), komen we niet tot een oplossing: zie avance, geen ~ zijn
> Fr. avance
in Limburg: avans
West-Vl. met Franse uitspraak: avance
Dat is geen avaans. Dat biedt geen oplossing. Het heeft geen zin de politie te bellen. We moeten naar een structurele regeling zoeken.
De winnaar had een halve meter avaans op de tweede.
Hij heeft veel avaanskes gemaakt want hij zag haar wel zitten, maar zij zag hem niet staan.
De koper heeft geen voorschot gegeven, maar heel de som in avaans betaald.
het heeft geen zin
herkomst: ontleend aan het Belgisch-Frans “il n’y a pas d’avance”, of andersom.
zie ook: avaans
‘t Is ginnen (geen) avance: mijnen auto is te oud om er nog zo’n dure kosten aan laten te doen.
eventueel met enige spoed vooruitgaan, voortdoen, …
zie ook aveseren, affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~
Van Dale: avanceren
1. voorwaarts gaan
2. in rang bevorderd worden
3. vooruitkomen, opschieten
WNT: avanceeren: In de volkst. thans nog vrij verbreid, met verzwakking van de vocaal in de tweede lettergreep tot vormen als aven(t)seeren, avemseeren, aveseeren, en met verscherping affeseeren, maar overigens weinig meer in gebruik.
Allé, we moeten een beetje avanseren anders komen we te laat.
Dat avanseert hier van geen kanten, op het eind van de week zal het werk nog niet af zijn.
rudolfsiffer.be: Ik schiet mij erachter, want ik zal in het vaarwater van een brandweerauto nogal een beetje ‘avanceren’.
2fast4u.be: ‘Hey Runner, wordt/blijf es ff wakker en avanceer u eens een beetje’
vanmorgen, deze morgen
Ook in de Kempen, uitspraak: temorgend
uitspraak Hageland: temeurgend
Da’s van temeurgend leeë dat ik gegeten heb.
zich haasten, zijn eigen spoeden
zie avanceren
WNT: zich avanceeren: Zich haasten. Gewest. in Z.-Nederl.
Aveceert oe ‘n bitje, of ge krijgt nie’ gedaan, Corn., Bijv. (1936).
Auanceren. Accelerare, Maturare, Promouere. gal. auancer, KIL. (1574).
Ik heb mij temorgend moeten avanceren voor de trein te halen of ik kwam te laat.
sneller voort doen, rasser zijn, rapper werken
vgl aveseren
Ge hebt nog niet de helft van dien bak scampi’s gepeld en dat op 1 uur tijd, gaat es een aveseerijzer halen man!
vooruitgaan
zie ook aveseren, affeseren, affeceren, zich ~, avanceren, zich ~, avanceren
- Azo langdradig, ’t affeceert niet.
- Werkt ne keer wa rapper, ’t affeceert hier niet.
zich haasten
zie ook aveseren, affeseren, affeceren, avanceren, zich ~, avanceren
’k Moest mij nog affeceren om nog nen worst te hebben.
vooruitgaan
zie ook affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~, avanceren
> Fr. avancer
ook in Antwerpen, Antwerpse Kempen, Limburg, Brabant
Schat, ik ben vandaag wat later want ik sta in de file en dat aveseert hier langs geen kanten.
Ik sta al een half uur in de rij en dat aveseert hier niks.
vooruitgaan
zie ook affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~, avanceren
> Fr. avancer
ook in Antwerpen, Antwerpse Kempen, Limburg, Brabant
Schat, ik ben vandaag wat later want ik sta in de file en dat aveseert hier langs geen kanten.
Ik sta al een half uur in de rij en dat aveseert hier niks.
zich haasten, zijn eigen spoeden
zie avanceren
-
eventueel met enige spoed vooruitgaan, voortdoen, …
zie ook aveseren, affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~
Van Dale: avanceren
1. voorwaarts gaan
2. in rang bevorderd worden
3. vooruitkomen, opschieten
WNT:
III.15. Zich haasten. Gewest. in Z.-Nederl.
Aveceert oe ‘n bitje, of ge krijgt nie’ gedaan, Corn., Bijv. (1936).
Auanceren. Accelerare, Maturare, Promouere. gal. auancer, KIL. (1574).
Allé, we moeten een beetje avanseren anders komen we te laat.
Dat avanseert hier van geen kanten, op het eind van de week zal het werk nog niet af zijn.
rudolfsiffer.be: Ik schiet mij erachter, want ik zal in het vaarwater van een brandweerauto nogal een beetje ‘avanceren’.
2fast4u.be: ‘Hey Runner, wordt/blijf es ff wakker en avanceer u eens een beetje’
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
