Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
bijkans, welhaast, ternauwernood, nipt
Wordt dikwijls gebezigd wanneer iets slechts op het laatste nippertje verhinderd werd.
< Ei zo na betekende oorspronkelijk ‘o zo dichtbij’. Ei is een – nu verouderde – uitroep van verbazing. Na betekende ‘dichtbij’. (taaladvies.net)
VD2014 onine: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardnederlands
In zulk stormweer aan de zee gaan lopen is levensgevaarlijk; er was ginder iemand door een golf gegrepen — ze was ei zo na verdronken.
Onze nationale ploeg is vandaag op Zaventem geland. Kapitein Vincent Kompany komt als laatste uit het vliegtuig en vergeet ei zo na Elio Di Rupo te groeten.
draagbeugel, handvat
< aas < Frans: anse
Elke emmer heeft een haas om hem te dragen.
slagroom
typisch voor Lier
in Antwerpen: kreim fwattee
< Fr. crème fouettée
Jerbeze (jerbees) mè een geui pause crèm fattee oep, man da ga smake se!
Aardbeien met een flinke portie slagroom, man, dat gaat smaken!
met
mee: lange vorm
me, mè: korte vorm
Ik dacht dat ge mee mij mee ging?
beschimmelen
WNT:
“Ware ’t niet dat de zotten brood aten, de helft zou vinnigen.” De Bo (1873)
Die kaas eet ik niet meer op, hij is gevinnigd.
Als je niet goed verlucht zal alles hier vinnigen.
is grijs, mistig, reeds een beetje kou, zonder regen, zonder zon, zonder wind.
Als we naar het kerkhof gaan is het doorgaans allerheiligenweer.
glijbaan
zie ook afrijs, afrijzer, afritser, schuifaf, slierbaan
ook in de prov. Antwerpen
In elke speeltuin is er wel een rijsaf, een wipplank en een stuur (schommel) te vinden.
In mijn tuin stond vroeger het typische speeltuig voor kinderen: een rijsaf met een hutje.
iemand overtreffen
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
actuamaasland.blogspot.com: Actua Politiezone Maasland: Hij deed hem de baard af!
spoke-nword.weebly.com: Van Avermaet beheerst alle disciplines zeer goed maar het zijn altijd uitmuntende kassei-, klim-, sprint- en punchexperten die hem de baard afdoen.
twitter.com: @vadderiVRT @rvangucht doe hem de baard af………
uitdr. + infinitief
vb werken, lopen, springen, verschieten,…
enorm hard werken/lopen,verschieten…
zijn eigen heel hard inspannen
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
vergelijk: nikkel, zijne ~ afdraaien
Met het schilderen en behangen heeft hij de ziel uit zijn lijf gewerkt.
Kim Gevaert had de ziel uit haar lijf gelopen, en ze won.
Ik heb de ziel uit mijn lijf verschoten toen ik na 15 jaar een vroegere collega ben tegengekomen. Man, wat was zij veranderd! Ze woont in de Fillipijnen nu.
wagen waarvan het gebruik vergoed wordt door de werkgever, maar die niet echt nodig is voor de uitoefening van de functie. De salariswagen wordt beschouwd als een aanvulling op het salaris van de werknemer.
NL: auto van de baas, leasebak (pop.)
Bedrijfswagen versus salariswagen, dat vraagt om een woordje uitleg. Een huisdokter die zijn auto gebruikt om patiënten te gaan bezoeken of een stielman die met materiaal in de koffer op weg is naar een werf, die rijdt rond in een bedrijfswagen. Die wordt immers enkel of vooral gebruikt voor beroepsdoeleinden. België verschilt daarin niet met de buurlanden. (knack.be)
heel erg netjes, kraakhelder
zie ook: delikaat en kraakproper
Bij Marie is het kraaknet, je kan er van de vloer eten.
wevelgem.be: Dienstenchequebedrijf KRAAKNET
Kraaknet
Nu ben ik zuiver op de graat
’k Heb alles clean, alles op rij
Niet met een wip horizontaal
Alles omhoog, steeds verticaal
enz.
Wim De Craene
standaard.be: Zoroos houden stad kraaknet
deredactie.be: Voor jonge ouders is het elke dag een heuse onderneming om de woning kraaknet te houden,
heel erg netjes, kraakhelder
zie ook: delikaat en kraakproper
niet in VD2015 online
Bij Marie is het kraaknet, je kan er van de vloer eten.
wevelgem.be: Dienstenchequebedrijf KRAAKNET
Kraaknet
Nu ben ik zuiver op de graat
’k Heb alles clean, alles op rij
Niet met een wip horizontaal
Alles omhoog, steeds verticaal
enz.
Wim De Craene
standaard.be: Zoroos houden stad kraaknet
deredactie.be: Voor jonge ouders is het elke dag een heuse onderneming om de woning kraaknet te houden,
heel erg netjes, kraakhelder
zie ook: delikaat en kraakproper
Bij Marie is het kraaknet, je kan er van de vloer eten.
doorstoken kaart, bewust gepland
standaardtaal in België
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
Heel die affaire met het zogezegd per ongeluk afgeluisterde gesprek tussen Martin en Lejeune is volgens mij allemaal opgezet spel.
typisch gele (vaak voorgefrankeerde) antwoordkaart
Geraakt in onbruik. Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
Vindt ge een Vlaams woord tof, stuurt dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.
typisch gele (vaak voorgefrankeerde) antwoordkaart
Geraakt in onbruik. Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
Vindt ge een Vlaams woord tof, stuur dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.
typisch gele (vaak voorgefrankeerde) antwoordkaart
Geraakt in onbruik. Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…
Briefkaart is Nederlands voor postkaart. Maar gele briefkaart is een typisch Vlaams begrip.
Vindt ge een Vlaams woord tof, stuur dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.
als onovergankelijk ww.: kleiner worden
onovergankelijk: het onderwerp wordt kleiner
SN: We verkleinen de foto.
VL: De foto verkleint op het scherm.
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
deredactie.be : België verkleint loonkostenhandicap
knack.be: Ecologische voetafdruk verkleint enorm na vasten zonder vlees.
heist-op-den-berg.be: De verschillen verkleinen wel nu de biologische producten steeds meer succes kennen.
Omhaal (voetbal)
Anno 2015 niet in onlineversie Van Dale
Pereira (Pandurii) mikt de bal met een retro in de kruising (Sporza, 7 november 2013)
Na Gedoz’ retro: dit zijn de mooiste omhalen ooit (HLN.be, 31 januari 2015)
Messi ziet gemaakte goal door doelman met retro keren en krijgt kus van ‘Jimmy Jump’ (De Morgen, 6 februari 2013)
Milicevic heeft blijkbaar gekeken naar de geslaagde omhaal van Dalibor Veselinovic gekeken in KV Mechelen – Waasland-Beveren. Jammer genoeg voor hem gaat zijn retro nipt naast. (De Standaard, 5 april 2015)
Doen alsof je van niets weet.
Vooral gebruikt in regio Wetteren en Laarne.
zie ook pijken
Aan hem moet ge ’t nie vragen ze, want hij gebaart hem altijd van pijkes.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.