Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #86491

    vaderhuis
    (znw. het ~ o, ~zen)

    (overdrachtelijk) het ouderlijk huis, de thuisbasis
    behalve in bijbelse teksten (SN/NL) weinig gebruikt

    En ge wilt dus dat wij u uit de nood helpen,’ vatte Dinska Bronska samen toen ik haar mijn levensgroot probleem had uitgelegd. Ik kon niet anders dan ja zeggen.
    ‘Voor wat, hoort wat, natuurlijk’, zei Dinska Bronska.
    ‘Begrepen,’ sprak ik met gesmoorde stem, toen ik de condities voor een terugkeer naar het vaderhuis had aanhoord, ‘ge zet mij het mes wel op de keel.’ (Louis van Dievel)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 16 Aug 2015 23:49
    2 reactie(s)

    #86492

    eitje, een ~ met iemand te pellen hebben
    (uitdr.)

    1) iet onaangenaam met iemand te bespreken hebben
    2) nog revanche op iemand te nemen hebben

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands

    SN-NL: Een appeltje met iemand te schillen hebben

    1) Zoudt ge eens efkes kunnen komen, ik heb nog een eike met u te pellen.

    2) Nieuwsblad.be: Waarom Standard nog een eitje te pellen heeft met Club Brugge. vrijdag 12 december 2014 Om 11u15

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2015 21:21
    0 reactie(s)

    #86493

    eitje, een ~ met iemand te pellen hebben
    (uitdr.)

    iet onaangenaam met iemand te bespreken hebben

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands

    SN-NL: Een appeltje met iemand te schillen hebben

    Zoudt ge eens efkes kunnen komen, ik heb nog een eike met u te pellen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2015 21:19
    0 reactie(s)

    #86494

    peer, de ~ in twee snijden
    (uitdr.)

    overeenkomen totdat de twee partijen samen hun goesting krijgen, een compromis sluiten

    > Frans: couper la poire en deux

    ook: de peer in twee doen

    Als ge kinderen hebt en ze willen allebei met hetzelfste stuk speelgoed spelen, dan moet ge als moeder toch dikwijls de peer in twee snijden.

    knack.be: Daarmee verdeelt het het liberale blok, want Open VLD-voorzitter Alexander De Croo wil de peer in twee doen.

    facebook.com: Men zou beter de peer in twee doen: helft van de bussen langs de Brusselse o.a. omwille van het ziekenhuis en de helft langs de Brouwersstraat.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2015 21:13
    0 reactie(s)

    #86495

    blakke zon

    felbrandende zon

    WNT: Modern lemma: blak
    bnw. Hd. blach. Gewoonlijk beschouwd als een bijvorm van vlak
    Thans vooral in de zuidelijke gewesten. Effen, bloot, kaal; inzonderheid van een landstreek waar het oog ver reikt.
    “De akkers liggen blak en bloot als de oegst geweerd is”, De Bo (1873).

    zie ook flakke zon

    ’K heb ne zonnesteek opgelopen door in de blakke zon te lopen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Aug 2015 17:17
    1 reactie(s)

    #86496

    blakke zon

    felbrandende zon

    WNT: Modern lemma: blak
    bnw. Hd. blach. Gewoonlijk beschouwd als een bijvorm van vlak
    Thans vooral in de zuidelijke gewesten. Effen, bloot, kaal; inzonderheid van een landstreek waar het oog ver reikt.
    “De akkers liggen blak en bloot als de oegst geweerd is”, De Bo (1873).

    zie ook flakke zon

    ’K heb ne zonnesteek opgelopen door in de blakke zon te lopen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Aug 2015 17:17
    1 reactie(s)

    #86497

    flakke zon
    (de ~ (v.), ~nen)

    felle, volle zon

    Ik zet zon erbij omdat het woord flakke alleen voor zon gebruikt wordt.

    zie ook blakke zon

    Het is niet goed om in de flakke zon te zitten, je verbrandt dan heel snel.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 16 Aug 2015 17:16
    7 reactie(s)

    #86498

    vlak
    (bn., bw.)

    uitermate, ondraaglijk
    in de uitdr. “vlak heet”

    Het is vlak heet vandaag, de zon brandt blaren!

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 16 Aug 2015 17:08
    0 reactie(s)

    #86499

    pulleke
    (znw. 't o, ~s)

    truitje (dim. van pull)

    Ik heb het met Vanish wit gewassen maar het enige resultaat is dat het pulleke nog witter is dan het al was, op zich fantastisch alleen zie je de vlekjes nu nog beter, nondedju. (FemiStyle)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 16 Aug 2015 01:04
    2 reactie(s)

    #86500

    vaderhuis
    (znw. het ~ o, ~zen)

    (overdrachtelijk) het ouderlijk huis, de thuisbasis

    En ge wilt dus dat wij u uit de nood helpen,’ vatte Dinska Bronska samen toen ik haar mijn levensgroot probleem had uitgelegd. Ik kon niet anders dan ja zeggen.
    ‘Voor wat, hoort wat, natuurlijk’, zei Dinska Bronska.
    ‘Begrepen,’ sprak ik met gesmoorde stem, toen ik de condities voor een terugkeer naar het vaderhuis had aanhoord, ‘ge zet mij het mes wel op de keel.’ (Louis van Dievel)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 16 Aug 2015 00:22
    2 reactie(s)

    #86501

    nood, iemand uit de ~ helpen
    (idioom)

    iemand uit de moeilijkheden halen
    NL: iemand uit de brand helpen

    Vlaamse jeugdhuizen: jongeren helpen elkaar uit de nood. (nva.be)

    Limburgers helpen koppel dat in auto woont uit de nood. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 16 Aug 2015 00:03
    0 reactie(s)

    #86502

    boerenkot
    (zn. o.)

    De Gentse faculteit voor bio-ingenieurs

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands studententaal

    ugent.be: Het enige strafbare waar we hen tot nu toe aan kunnen hebben linken, is de diefstal van een halve ton kunstmest uit een magazijn van het Boerenkot

    liedjevandedag.wordpress.com: Ik zat op kot in Gent. Dicht bij de Dunantlaan, want daar hadden de psychologen les. Maar ook het ‘Boerenkot’ was dichtbij.

    nieuswblad.be: ,,Jawel, ik heb ook aan het boerenkot gezeten’’, stelde Kristof zich voor aan de minister. ,,Het verschil is dat ik de echte landbouwvakken gezien heb. Vakken die u als landbouwminister ook zou moeten kennen, zodat u weet en beseft waarover u spreekt, maar u hebt bosbouw gedaan.’’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 17:12
    0 reactie(s)

    #86503

    smossen
    (werkwoord)

    snoepen (bv. chocolade)
    zie ook smosteren, smosjteren, sjmoster

    vgl. ook andere regio’s: sneukelen

    Je mag niet zoveel snoep eten!

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 17:00
    1 reactie(s)

    #86504

    resto
    (zn. o.; ~'s)

    studentenrestaurant

    niet in VD2015

    vgl. met alg. resto

    wikipedia: De Brug is een studentenrestaurant van de Universiteit Gent in de studentenbuurt van Gent. Het is het drukst bezochte en meest populaire studentenrestaurant van de UGent, en de enige “resto” van de universiteit waar studenten en medewerkers zowel ’s middags als ’s avonds kunnen komen eten.

    vilt.be: De Universiteit Gent doopt één van haar acht studentenrestaurants om tot ‘omgekeerde resto’. Van alle aangeboden maaltijden zal er slechts één niet-vegetarisch zijn.

    schamper.be: Dertien jaar geleden bezocht Schamper alle Vlaamse studentenresto’s om ze te vergelijken met de Gentse versie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 16:57
    1 reactie(s)

    #86505

    resto
    (zn. o.; ~'s)

    studentenrestaurant

    niet in VD2015

    wikipedia: De Brug is een studentenrestaurant van de Universiteit Gent in de studentenbuurt van Gent. Het is het drukst bezochte en meest populaire studentenrestaurant van de UGent, en de enige “resto” van de universiteit waar studenten en medewerkers zowel ’s middags als ’s avonds kunnen komen eten.

    vilt.be: De Universiteit Gent doopt één van haar acht studentenrestaurants om tot ‘omgekeerde resto’. Van alle aangeboden maaltijden zal er slechts één niet-vegetarisch zijn.

    schamper.be: Dertien jaar geleden bezocht Schamper alle Vlaamse studentenresto’s om ze te vergelijken met de Gentse versie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 16:56
    1 reactie(s)

    #86506

    boerenkot
    (zn. o.)

    De Gentse faculteit voor bio-ingenieurs

    VD2015 online: elgisch-Nederlands studententaal

    ugent.be: Het enige strafbare waar we hen tot nu toe aan kunnen hebben linken, is de diefstal van een halve ton kunstmest uit een magazijn van het Boerenkot

    liedjevandedag.wordpress.com: Ik zat op kot in Gent. Dicht bij de Dunantlaan, want daar hadden de psychologen les. Maar ook het ‘Boerenkot’ was dichtbij.

    nieuswblad.be: ,,Jawel, ik heb ook aan het boerenkot gezeten’’, stelde Kristof zich voor aan de minister. ,,Het verschil is dat ik de echte landbouwvakken gezien heb. Vakken die u als landbouwminister ook zou moeten kennen, zodat u weet en beseft waarover u spreekt, maar u hebt bosbouw gedaan.’’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 16:50
    0 reactie(s)

    #86507

    Boerenkrijg
    (begrip)

    wikipedia: Op 12 oktober 1798 kwam de Vlaamse en Brabantse boerenbevolking in opstand tegen de Franse bezetters, die de opstandelingen brigands (struikrovers) noemden. Het verzet had als leuze Voor Outer en Heerd (“voor altaar en haard”, dit betekent: “voor Kerk en gezin”). De Fransen hadden de Zuidelijke Nederlanden drie jaar voordien (1795) in handen gekregen, na een overwinning op het Zuid-Nederlandse leger van de Habsburgse keizer Frans II.

    In het dagelijkse taalgebruik ook wanneer het gaat om een conflict waarbij boeren betrokken zijn.

    marcderen.wordpress.com: Melk is goed voor elk" , een echte boerenkrijg anno 2009 is zich aan het afspelen . Gisteren bij het zien van het laatavond journaal ging ik dubbel van het lachen. Ze begonnen een Brussels plein te bespuiten met beer , het afvalproduct waar kracht in zit.

    deburen.eu: En juist nu Europa door een Boerenkrijg om Spaanse komkommers en Duitse sojascheuten uiteenvalt, juist nu zijn aardappelvelden, voor het eerst sinds Lodewijk XV, worden gemassacreerd door achterdochtig voetvolk, verschijnt daar aan de horizont der ware Elysische vlakten het oorloze Konijn van Fukushima.

    ugent.be/: Ook als het over Afrika gaat. “De strijd van de Hutus tegen de Tutsis”, wat wordt daarmee bedoeld? Een boerenkrijg? Ik geloof van niet. Ik denk: een genocide.

    ademloose.be: De strijd om de Lange Wapper begint almaar meer op een Boerenkrijg te lijken. Toch verdacht, die hitsigheid van het grote gelijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 16:43
    1 reactie(s)

    #86508

    Boerenkrijg
    (begrip)

    wikipedia: Op 12 oktober 1798 kwam de Vlaamse en Brabantse boerenbevolking in opstand tegen de Franse bezetters, die de opstandelingen brigands (struikrovers) noemden. Het verzet had als leuze Voor Outer en Heerd (“voor altaar en haard”, dit betekent: “voor Kerk en gezin”). De Fransen hadden de Zuidelijke Nederlanden drie jaar voordien (1795) in handen gekregen, na een overwinning op het Zuid-Nederlandse leger van de Habsburgse keizer Frans II.

    In het dagelijkse taalgebruik ook wanneer het gaat om een conflict waarbij boeren betrokken zijn.

    marcderen.wordpress.com: Melk is goed voor elk" , een echte boerenkrijg anno 2009 is zich aan het afspelen . Gisteren bij het zien van het laatavond journaal ging ik dubbel van het lachen. Ze begonnen een Brussels plein te bespuiten met beer , het afvalproduct waar kracht in zit.

    deburen.eu: En juist nu Europa door een Boerenkrijg om Spaanse komkommers en Duitse sojascheuten uiteenvalt, juist nu zijn aardappelvelden, voor het eerst sinds Lodewijk XV, worden gemassacreerd door achterdochtig voetvolk, verschijnt daar aan de horizont der ware Elysische vlakten het oorloze Konijn van Fukushima.

    ugent.be/: Ook als het over Afrika gaat. “De strijd van de Hutus tegen de Tutsis”, wat wordt daarmee bedoeld? Een boerenkrijg? Ik geloof van niet. Ik denk: een genocide.

    demloose.be: De strijd om de Lange Wapper begint almaar meer op een Boerenkrijg te lijken. Toch verdacht, die hitsigheid van het grote gelijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Aug 2015 16:40
    1 reactie(s)

    #86509

    estaminet
    (de ~ (v.), ~s)

    café

    zie ook: stamminé, stamenee, staminee

    etymologie volgens VD: zie reactie

    ook in de prov. Antwerpen

    Ik heb Charel daarnet nog gezien in de estaminet.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 15 Aug 2015 15:09
    5 reactie(s)

    #86510

    verruren
    (werkwoord)

    verroeren, bewegen, moeven

    ook fig. zie vb.

    Blijf zitten en durf niet te verroeren!
    Bleft zitte en daarft ni te verruren!

    Hij moet mij nog 50 euro, maar hij verroert niet.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 15 Aug 2015 15:06
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.