Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
ook: “in het klooster van Sint Sebastiaan”
“waar twee paar schoenen onder één beddeke staan”
trouwen, het bed delen
Lize kloeg: “zo gans alleen
Kan ik toch niet blijven leven…
Naar een klooster wil ik heen!”
“wel dan weet ik raad te geven:
keerzang:
Naar het klooster moet gij gaan, kind!
Naar het klooster van Sint Arjaan, kind!
Waar er twee paar schoenen aan
Het beddeken staan, kind!”
(Frans de Cort http://www.carpegeel.be/)
De gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor persoonsgebonden materies, zoals onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur; België telt op basis van de taal drie gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.
zie materie, persoonsgebonden ~
De Vlaamse Gemeenschap oefent haar bevoegdheden uit in de Vlaamse provincies en in Brussel. Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering oefenen de wetgevende macht uit van de Vlaamse Gemeenschap. Het Vlaams parlement bestaat uit 124 parlementsleden. 118 leden worden rechtstreeks verkozen in het Vlaamse Gewest en zes leden, die hun woonplaats op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hebben, worden eveneens rechtstreeks verkozen door de Nederlandstalige kiezers van dat gewest. (http://www.belgium.be)
De gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor persoonsgebonden materies, zoals onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur; België telt op basis van de taal drie gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.
De Vlaamse Gemeenschap oefent haar bevoegdheden uit in de Vlaamse provincies en in Brussel. Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering oefenen de wetgevende macht uit van de Vlaamse Gemeenschap. Het Vlaams parlement bestaat uit 124 parlementsleden. 118 leden worden rechtstreeks verkozen in het Vlaamse Gewest en zes leden, die hun woonplaats op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hebben, worden eveneens rechtstreeks verkozen door de Nederlandstalige kiezers van dat gewest. (http://www.belgium.be)
onderwijs waarvoor de (Vlaamse) gemeenschap bevoegd is, vroeger rijksonderwijs
GVD 2005:
“in het Belgische onderwijssysteem, het officiële, door de overheid (m.n. de gemeenschappen) georganiseerde schoolnet (in contrast met het vrij onderwijs)”
Gaan uw kinderen naar het katholiek of het gemeenschapsonderwijs?
bijzonder rechtscollege in België dat toeziet op de naleving van de grondwettelijke bevoegdheidsverdeling tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten enerzijds en de naleving van de grondrechten anderzijds.
Steden en gemeenten stappen begin juni naar het Grondwettelijk Hof als de federale regering de vennootschapsbelasting op intercommunales niet bijstuurt. (GVA110415)
bevoorrecht zijn, privilegies hebben
“kinneke” in de betekenis van “kindje”
zie ook voetje, een ~ voor hebben
Ge zijt hier het kinneke alleen niet, ge moet meedelen met de anderen.
bevoordeeld worden, meer rechten hebben (dan een ander)
In Nederland: een streepje voor hebben
zie ook het kinneke alleen zijn
In China gebeurt niets zonder controle van de autoriteiten. Lokale ambtenaren profiteren mee van de sekshandel, het is soms nauw verbonden met corruptie – een fijne behandeling van de functionaris kan bedrijven helpen om moeilijk te verkrijgen toestemmingen vast te krijgen of een voetje voor te hebben bij aanbestedingen. (Stefan Blommaert, de redactie.be)
septische tank, beerput
Een septische put is een eenvoudig waterzuiveringssysteem van het sanitair afvalwater van hooguit 1 woning.
> sepsis: bederf
NL: septic tank of septictank
VD2014 online: Belgisch-Nederlands
vgl. septische tank
In de septische put wordt sanitair afvalwater van toiletten, douche en bad gezuiverd door bezinking.
tank voor opvang van afvalwater dat biologisch afbreekbaar is (slib, wc, …)
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
NL: septic tank
zie ook put, septische ~
septische-put.be : Organische oplosmiddelen vertegenwoordigen een aanzienlijk vervuilingsrisico’s voor grondwater en de waterzuivering zelf. Deze producten kunnen micro-organismen in de septische tank vernietigen.
voor zijn rekening nemen, verantwoordelijk zijn voor
> Eng. bill (= rekening)
Dat mag hij op zijnen bil schrijven. Hij moet de zwarte piet niet doorschuiven naar nen andere.
voor zijn rekening nemen, verantwoordelijk zijn voor
> Eng. bill (= rekening)
Dat mag hij op zijnen bil schrijven. Hij moet de zwarte piet niet doorschuiven naar nen andere.
(stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
blush
Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.
Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken (kaak) letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een blos op je gezicht toveren.
bil
ook gatsekaak
Na da goe pak rammel zage z’n gatsekake knalrood.
Van het lang zitten, beginnen mijn gatskaken gaan te slapen.
elk van de delen die het achterwerk vormen
Ned.: bil
In Turnhout hoorde ik vroeger: gattekaak
vgl.: gatskaak
WNT:
3. Overdrachtelijk, in scherts.
‘De kaken van iemands gat, zijn billen. Verg. hd. hinterbacken.
“De kake va’ mij’ gat (doen) zeere", Teirlinck Z. Oostvl. Idioticon
Die pijnscheuten trekken van zijn rug tot in de rechterkaak van zijn gat.
de beste stuurlui staan aan wal
In plaats van het daar te staan uitleggen, zoudt ge beter helpen want kakelen kan iedereen maar eiers leggen niet!
wang
VMNW: cake > kaak
Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
- die upperste cake: ‘de bovenkaak’
- die onderste cake ‘de onderkaak’,
- het mv. caken: ‘boven- en onderkaak’
MNW: cake, kake > kaak, kinnebak, wang
In het mv. in den zin van mond, ook voor het hoofd.
WNT: kaak
Zijvlak van het aangezicht, beneden het oog; wang, koon. In sommige streken het gewone woord, zoo b.v. in den omtrek van Sluis, in ’t N. en W. der provincie Antwerpen, in ’t Land van Waas, in Z.-Oostvlaanderen, enz.
VD online: wang, beendergestel dat de mondholte omsluit en waarin de tanden en kiezen geplaatst zijn, de organen waarmee men eet en spreekt
Tegenwoordig krijgen ze geen rode kaken (kaken, rode ~ krijgen) meer. Alles kan.
Ze gaf een kusje op zijn kaak.
Ze gaat op stap en ze heeft wat bloos op haar kaken gedaan.
(stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
blush
Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.
Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken (kaak) letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een bloos op je gezicht toveren.
(stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
blush
Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.
Zo’n, pakweg, 10 jaar geleden werd bloos nog gebruikt om de kaken kaak letterlijk in de rode of roze verf te steken. De tijden zijn veranderd. Vroeger kwam blush uit een poederdoos, nu zijn er ook andere producten die een bloos op je gezicht toveren.
men zou hem er niet toe in staat achten, waarbij “hem” kan vervangen worden door een ander persoonlijk voornaamwoord
VD: (Belgisch-Nederlands) dat zou ik hem niet nageven:
daartoe zou ik hem niet in staat achten
Je zou het hem niet nageven, maar in alle discretie is Bart Peeters uitgegroeid tot een van de meest succesvolle Vlaamse muzikanten van het moment (DM 091010)
(stofnaam) rouge, poeder om het gelaat meer kleur te geven
Ons moeder hield ervan om bloos en lippenstift te gebruiken. “Ik zal mijn oorlogskleuren eens gaan opzetten!” zei ze dan.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
