Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #84831

    Marina, Johnny en ~
    (begrip)

    zie ook Johnny en Marina

    Mogelijk oorsprong? zie ook de reacties hierop.
    Deze uitdrukking is ontstaan in Café " De Pinte", Pintelaan te 9000 Gent en wel in oktober 1985.
    Ik werkte daar als kelner en begroette toen “Johnny en …” Ik was niet zeker hoe het meisje heette en begroette haar verkeerdelijk met de naam Marina ipv haar echte naam die ik niet meer weet. Het waren klanten aan de bar die om mijn opmerking lachtten. Johnny, met haardos van Paul Young voorzien van blonde messchen, was de échte naam. Marina was een bruinharige met witte botten en een al te korte witte rok. Ze waren woonachtig in Nieuw-Gent, een wijk dicht tegen UZ Gent. Vincen Remue

    Ziet die daar lopen met haar witte bottekes, een echte Marina.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Aug 2015 01:52
    8 reactie(s)

    #84832

    Marina, Johnny en ~
    (begrip)

    zie ook Johnny en Marina

    Mogelijk oorsprong? zie ook de reacties
    Deze uitdrukking is ontstaan in Café " De Pinte", Pintelaan te 9000 Gent en wel in oktober 1985.
    Ik werkte daar als kelner en begroette toen “Johnny en …” Ik was niet zeker hoe het meisje heette en begroette haar verkeerdelijk met de naam Marina ipv haar echte naam die ik niet meer weet. Het waren klanten aan de bar die om mijn opmerking lachtten. Johnny, met haardos van Paul Young voorzien van blonde messchen, was de échte naam. Marina was een bruinharige met witte botten en een al te korte witte rok. Ze waren woonachtig in Nieuw-Gent, een wijk dicht tegen UZ Gent. Vincen Remue

    Ziet die daar lopen met haar witte bottekes, een echte Marina.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Aug 2015 01:52
    8 reactie(s)

    #84833

    wilt
    (persoonsvorm van modaal werkwoord)

    Willen wordt vervoegd als volgt:
    ik wil (wul)
    gij wilt (wult)
    hij/zij/het wilt (wult)
    wijlie willen (wullen)
    gijlie wilt (wult)
    zijlie willen (wullen)

    Er zijn zeer veel uitspraakvariaties mogelijk.

    WNT: De analogische vorm (hij) wilt, die in het Middelnederlands voor Brabant geattesteerd is, wordt, naast (hij) wil, tamelijk frequent aangetroffen in de 16de en de eerste helft van de 17de e., en is thans gewestelijk nog gewoon in Vl.-België en Ned.-Limb.

    taaladvies.net: In sommige delen van het taalgebied wordt de t in de spreektaal toegevoegd bij de derde persoon enkelvoud van willen: hij wilt. Deze vorm is geen standaardtaal.

    Het wilt maar niet regenen, alles gaat kapot van de droogte.

    Wa wulde nei dat em doe veu ei?
    Wat wilt ge dat hij doet voor u?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 24 Aug 2015 01:01
    2 reactie(s)

    #84834

    wou
    (w.w.vorm)

    wilde, zou willen (OVT+ OVTT 1e, 2e, 3e persoon)

    In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
    Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.

    Zeg niet ik wou maar ik wilde.

    zie ook wilt

    ‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
    Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 22:07
    2 reactie(s)

    #84835

    wilt
    (persoonsvorm van modaal werkwoord)

    Willen wordt vervoegd als volgt:
    ik wil (wul)
    gij wilt (wult)
    hij/zij/het wilt (wult)
    wijlie willen (wullen)
    gijlie wilt (wult)
    zijlie willen (wullen)

    Er zijn zeer veel uitspraakvariaties mogelijk.

    WNT: De analogische vorm (hij) wilt, die in het mnl. voor Brab. geattesteerd is (zie V. LOEY, Mnl. Spraakk.? 1, 94), wordt, naast (hij) wil, tamelijk frequent aangetroffen in de 16de en de eerste h. van de 17de e., en is thans gewest. nog gewoon in Vl.-België en Ned.-Limb.

    taaladvies.net: In sommige delen van het taalgebied wordt de t in de spreektaal toegevoegd bij de derde persoon enkelvoud van willen: hij wilt. Deze vorm is geen standaardtaal.

    Het wilt maar niet regenen, alles gaat kapot van de droogte.

    Wa wulde nei dat em doe veu ei?
    Wat wilt ge dat hij doet voor u?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 22:06
    2 reactie(s)

    #84836

    wilt
    (persoonsvorm van modaal werkwoord)

    Willen wordt vervoegd als volgt:
    ik wil (wul)
    gij wilt (wult)
    hij/zij/het wilt (wult)
    wijlie willen (wullen)
    gijlie wilt (wult)
    zijlie willen (wullen)

    Er zijn zeer veel uitspraakvariaties mogelijk.

    WNT: De analogische vorm (hij) wilt, die in het mnl. voor Brab. geattesteerd is (zie V. LOEY, Mnl. Spraakk.? 1, 94), wordt, naast (hij) wil, tamelijk frequent aangetroffen in de 16de en de eerste h. van de 17de e., en is thans gewest. nog gewoon in Vl.-België en Ned.-Limb.

    Het wilt maar niet regenen, alles gaat kapot van de droogte.

    Wa wulde nei dat em doe veu ei?
    Wat wilt ge dat hij doet voor u?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 22:06
    2 reactie(s)

    #84837

    wou
    (w.w.vorm)

    wilde, zou willen (OVT+ OVTT 1e, 2e, 3e persoon)

    In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
    Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.

    Zeg niet ik wou maar ik wilde.

    ‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
    Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 21:17
    2 reactie(s)

    #84838

    menslievend kleedje, verpakt in een ~
    (uitdrukking)

    met een humaan gezicht

    En kan gedwongen voeding, zeker door de wijze van uitvoering, niet een vorm van foltering worden, zoals Guantanamo-gevangenen voorhouden ? Barbarij verpakt in een menslievend kleedje? Walter van Steenbrugge

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 21:07
    0 reactie(s)

    #84839

    wou
    (w.w.vorm)

    zou willen, wilde (OVT+VTT 1e, 2e, 3e persoon)

    In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
    Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.

    Zeg niet wou maar wilde.

    ‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
    Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 21:02
    0 reactie(s)

    #84840

    wou
    (w.w.vorm)

    zou willen, wilde (OVT+VTT 1e, 2e, 3e persoon)

    In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
    Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.

    Zeg niet wou maar wilde.

    ‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
    Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 21:02
    2 reactie(s)

    #84841

    ziektes
    (meervoud)

    ziekten

    vgl. beddes

    Past maar op dat ge geen vuil ziektes opdoet.

    Vliegen op het eten kunnen ziektes veroorzaken.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 20:19
    2 reactie(s)

    #84842

    zologie
    (de ~ (v./m.), ~s)

    dierentui, zoologie

    plaats waar beesten worden geëxposeerd aan bezoekende mensen gelijk giraffen, olifanten, enz.

    uitspraak: zjolozjie
    Kempen: zjollezie

    Kom, we gaan naar de zologie, naar de kornijnen zien.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Aug 2015 19:45
    3 reactie(s)

    #84843

    lokketisse
    (de ~ (v.), ~n)

    Lokketisse betekent een bloedzuiger die in het water leeft, bij voorkeur in poelen.
    De lokketisse ziet er uit als een platte zwarte slak en beweegt zich voort in golfbewegingen. Ze kan zich vasthechten op de huid en zuigt dan bloed.
    syn.: een "laken’

    MNW: locken: In het Vla. heeft lokken de beteekenis lurken, zuigen (vgl. locke bij Kil. = laeke, lieke, bloedzuiger)

    WNT: lokkedijze > lokken: zuigen
    In Vlaand. en hier en daar in ’t Z.-W. van N.-Nederl.
    - oudtijds: bloedzuiger (”Locke. j. laecke. Sanguisuga”, kil.; volgens hoeufft, Bred. T. 365, nog wel eens in fig. zin gehoord)
    - Lokkedijze: zuigdot (de bo (1873))
    Westvlaams Dialect: Ook al Lokkedijze gehoord (Waregem). Vroeger blijkbaar was een lokkedizze, een “tuutje” een fopspeen…

    Wij gingen zwemmen in de beek en bij het aankleden ontdekte ik dat er zich een lokketisse had vastgezogen op de kuit van mijn vriend.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Aug 2015 19:19
    2 reactie(s)

    #84844

    voorwerp, het ~ uitmaken van
    (idioom)

    voorkomen op (of in), onderwerp zijn

    De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)

    Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 17:17
    2 reactie(s)

    #84845

    voorwerp uitmaken van
    (idioom)

    voorkomen op (of in), onderwerp zijn

    De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)

    Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 17:03
    2 reactie(s)

    #84846

    zot
    (bn.)

    gek, getikte
    vr.: zottin
    vgl. trap: zotter, zotst
    afleiding(en): zotheid, zotskap,

    < FR.: sot: nar, dwaas

    VD2013 online: dwaas, gek. Synoniem: krankzinnig

    Gij zij zot zeker?

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 23 Aug 2015 17:02
    5 reactie(s)

    #84847

    onderwerp uitmaken van
    (idioom)

    voorkomen op (of in), onderwerp zijn

    De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)

    Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Aug 2015 16:10
    2 reactie(s)

    #84848

    Vlaamse bronnen

    Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.

    (Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden)

    gedrukte bronnen: DS2015; TV2015

    http://wablief.eu/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=34&Itemid=5&limitstart=20

    http://www.belgen.nl/cgi-bin/forum/cutecast.pl?session=ubPDub3IvX2d9qao7xSUU3VVgA&forum=4

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands#F

    http://vorige.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece/Belgisch_politiek_woordenboek_Wetstratees

    http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden

    http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
    opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); …

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Nederland,_Suriname_en_Vlaanderen

    artikel over ‘A Frequency Dictionary of Dutch’ http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/1983544/2014/08/08/De-en-in-van-op-de-5-000-woorden-die-u-dagelijks-gebruikt.dhtml

    Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
    http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden

    lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
    http://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186

    Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl. (Tip van LeGrognard. Zie voorbeeld in reacties bij geen klein bier zijn

    Google: om op google te BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen aanhalingstekens plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.

    Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd): http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html

    Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
    http://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland

    Vlaams legerjargon:
    http://nl.milpedia.org/wiki/Belgisch_militair_jargon

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 15:17
    11 reactie(s)

    #84849

    muur, de ~ doen
    (uitdrukking)

    voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
    de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen

    “Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
    botten, met zijn zatte ~

    mil.be: (Brochure Koniklijke Militaire School) Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer…

    boek.be: (Den troep) Een Vigneron, bleukes en boefers, de muur doen, ballen rapen… … meteen straffe verhalen en – al dan niet leuke – herinneringen op aan hun tijd bij het leger.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 15:13
    1 reactie(s)

    #84850

    muur, de ~ doen
    (uitdrukking)

    voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
    de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen

    “Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
    botten, met zijn zatte ~

    mil.be: (Brochure Koniklijke Militaire School) Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer…

    boek.be: (Den troep) Een Vigneron, bleukes en boefers, de muur doen, ballen rapen… … meteen straffe verhalen en – al dan niet leuke – herinneringen op aan hun tijd bij het leger.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2015 15:12
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.