Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
zou willen, wilde (OVT+VTT 1e, 2e, 3e persoon)
In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.
Zeg niet wou maar wilde.
‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)
zou willen, wilde (OVT+VTT 1e, 2e, 3e persoon)
In NL is ‘wou’ informeel (de volksmond gebruikt het)
Het journaal, de pers, de kranten gebruiken: ‘wilde’ i.t.t. Vlaanderen.
Zeg niet wou maar wilde.
‘Top ABN Amro wou niet afzien van salarisverhoging’. (De Standaard)
Tsipras wou vooral de rebellen in zijn partij Syriza de pas afsnijden. (deredactie.be)
ziekten
vgl. beddes
Past maar op dat ge geen vuil ziektes opdoet.
Vliegen op het eten kunnen ziektes veroorzaken.
dierentui, zoologie
plaats waar beesten worden geëxposeerd aan bezoekende mensen gelijk giraffen, olifanten, enz.
uitspraak: zjolozjie
Kempen: zjollezie
Kom, we gaan naar de zologie, naar de kornijnen zien.
Lokketisse betekent een bloedzuiger die in het water leeft, bij voorkeur in poelen.
De lokketisse ziet er uit als een platte zwarte slak en beweegt zich voort in golfbewegingen. Ze kan zich vasthechten op de huid en zuigt dan bloed.
syn.: een "laken’
MNW: locken: In het Vla. heeft lokken de beteekenis lurken, zuigen (vgl. locke bij Kil. = laeke, lieke, bloedzuiger)
WNT: lokkedijze > lokken: zuigen
In Vlaand. en hier en daar in ’t Z.-W. van N.-Nederl.
- oudtijds: bloedzuiger (”Locke. j. laecke. Sanguisuga”, kil.; volgens hoeufft, Bred. T. 365, nog wel eens in fig. zin gehoord)
- Lokkedijze: zuigdot (de bo (1873))
Westvlaams Dialect: Ook al Lokkedijze gehoord (Waregem). Vroeger blijkbaar was een lokkedizze, een “tuutje” een fopspeen…
Wij gingen zwemmen in de beek en bij het aankleden ontdekte ik dat er zich een lokketisse had vastgezogen op de kuit van mijn vriend.
voorkomen op (of in), onderwerp zijn
De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)
Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)
voorkomen op (of in), onderwerp zijn
De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)
Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)
gek, getikte
vr.: zottin
vgl. trap: zotter, zotst
afleiding(en): zotheid, zotskap,
< FR.: sot: nar, dwaas
VD2013 online: dwaas, gek. Synoniem: krankzinnig
Gij zij zot zeker?
voorkomen op (of in), onderwerp zijn
De Spaanse autoriteiten hadden hem gesignaleerd aan de Franse diensten. Hij maakte het voorwerp uit van een zogeheten S-fiche bij de Franse staatsveiligheid. (De Standaard)
Opdrachten uitgevoerd door Audit Vlaanderen binnen het kader van het jaarlijkse auditplan en ad-hoc-opdrachten, zullen het voorwerp uitmaken van een rapport. (Audit Vlaanderen)
Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.
(Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden)
gedrukte bronnen: DS2015; TV2015
http://wablief.eu/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=34&Itemid=5&limitstart=20
http://www.belgen.nl/cgi-bin/forum/cutecast.pl?session=ubPDub3IvX2d9qao7xSUU3VVgA&forum=4
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands#F
http://vorige.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece/Belgisch_politiek_woordenboek_Wetstratees
http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden
http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); …
http://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Nederland,_Suriname_en_Vlaanderen
artikel over ‘A Frequency Dictionary of Dutch’ http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/1983544/2014/08/08/De-en-in-van-op-de-5-000-woorden-die-u-dagelijks-gebruikt.dhtml
Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden
lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
http://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186
Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl. (Tip van LeGrognard. Zie voorbeeld in reacties bij geen klein bier zijn
Google: om op google te BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen aanhalingstekens plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.
Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd): http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html
Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
http://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland
Vlaams legerjargon:
http://nl.milpedia.org/wiki/Belgisch_militair_jargon
voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen
“Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
botten, met zijn zatte ~
mil.be: (Brochure Koniklijke Militaire School) Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer…
boek.be: (Den troep) Een Vigneron, bleukes en boefers, de muur doen, ballen rapen… … meteen straffe verhalen en – al dan niet leuke – herinneringen op aan hun tijd bij het leger.
voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen
“Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
botten, met zijn zatte ~
mil.be: (Brochure Koniklijke Militaire School) Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer…
boek.be: (Den troep) Een Vigneron, bleukes en boefers, de muur doen, ballen rapen… … meteen straffe verhalen en – al dan niet leuke – herinneringen op aan hun tijd bij het leger.
voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen
“Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
botten, met zijn zatte ~
mil.be: (Brochure Koniklijke Militaire School) Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer…
boek.be: (Den troep) Een Vigneron, bleukes en boefers, de muur doen, ballen rapen… … meteen straffe verhalen en – al dan niet leuke – herinneringen op aan hun tijd bij het leger.
voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen
“Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
botten, met zijn zatte ~
dienstplichtige
In de standaardtaal in België wordt naast dienstplichtige ook milicien gebruikt. Dat woord raakt echter stilaan verouderd, wellicht omdat het typisch verwees naar Belgische dienstplichtigen en omdat de dienstplicht in België al vele jaren is opgeschort. Taaladvies.net
Miliciens wisten wat ‘de muur doen’ betekende.
(muur, de ~ doen)
‘Je hoeft niet te denken, het leger denkt voor jou’, was de eerste slogan die de miliciens te horen kregen. (standaardtaal in België) Taaladvies.net
voor miliciens: de kazerne verlaten zonder toelating;
de letterlijke betekenis is: over de omheiningsmuur klimmen
“Op een keer hadden we de muur gedaan en bij het terugkeren, het moest zo rond een uur of drie in de morgen geweest zijn, was een van de kameraden met zijn zatte botten in een fontein in Leuven gesukkeld.” (seniorennet.be)
bedreigen
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
opm.: afdreigen voor het juridische begrip chanteren is SN
hln.be: Berlusconi betrapt bij het afdreigen van mediaregulator
clint.be: Wout Bru: “Ik laat me niet afdreigen!”
ook: ga maar al liggen bloeien
voetbalbelgie.be: En dan een Frutos die terugkomt, ga maar al liggen bloeien clubbrugge!!!!!!
9lives.be: ga maar al liggen bloeien gij vuil varken!
facebook.com: Hou je vast want we worden wereldkampioen, ga maar al liggen bloeden allemaal, the red demons are coming to kill you, …
bedreigen (eigenlijk iets sterker)
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
opm.: afdreigen voor het juridische begrip chanteren is SN
hln.be: Berlusconi betrapt bij het afdreigen van mediaregulator
clint.be: Wout Bru: “Ik laat me niet afdreigen!”
bedreiging, dreigement
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
opm.: afdreiging voor het juridische begrip chantage is SN
vgl. afdreigen
hln.be: “De BAM voert een politiek, inclusief afdreiging, die in de vorige eeuw thuishoort.”
tijd.be: De nucleaire afdreiging werd een belangrijk wapen voor de landen die beschikken over een kernarsenaal.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.