Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
verse witte kaas, kwark: kaas gemaakt van melk of room die geen rijping ondergaat.
vnw: plattekaas: kwark, wrongel
Van Dale 2018 online: BE
ook: platte kaas
Lekker, plattekaas met aardbeitjes!
“Geen honderd potjes plattekaas kunnen mijn honger stillen. (standaardtaal in België)” Taalunie
Zet die plattekaasjes maar in de frigo.
(culinair) biefstuk met frieten
ook steak-friet
zie ook voorbeeld bij bufstek
vergelijk stoofvlees-friet
.jpg)
Biefstuk-friet
Peter Goossens serveert biefstuk friet in sterrenzaak (hln.be)
VLAM geeft startschot voor “Week van steak-friet”, maar er klinkt ook kritiek (vrt.be)
gerecht: stoofvlees geserveerd met frieten. Een salade of andere groenten zijn optioneel. In de stoofvleessaus kunnen eventueel al worteltjes of andere groenten verwerkt zijn.
zie friet
vgl. biefstuk-friet
klik op de afbeelding
Stoofvlees-friet
deredactie.be: De Vlaming heeft gekozen: dat 14.331 kijkers hebben gestemd op stoofvlees-friet als dé ultieme Vlaamse Klassieker uit alle Vlaamse gerechten die hij de voorbije vijf jaar klaarmaakte in “Dagelijkse kost”. Meus roept zondag 1 maart uit tot Nationale Stoofvlees-frietdag en vraagt de kijkers om die dag massaal dit topgerechtje klaar te maken.
stoofschotel van rundsvlees in blokjes gesneden, ajuin, kruiden, bouillon en/of bier
vnw: stoofvlees, gerecht dat bestaat uit gestoofde stukjes rundvlees, hachee
Van Dale 2018: bij karbonade:
BE; vaak in ’t meervoud stoofvlees
Vlaamse karbonade(n)
stoofschotel met kleine stukken (rund)vlees
= stoofkarbonade
zie ook stoofvlees, schep, stoverij, kabernaa, stoverie, stoofkrabben, stoofleurre
Klik op de afbeelding
Stoofkarbonade met frieten.
Eventueel een schel brood besmeerd met mosterd laten sudderen met de stoofkarbonaden tot deze meurg zijn
“De stoofkarbonade of stoverij is een typisch Belgisch gerecht (in Wallonië carbonade flamande genoemd) en verkrijgbaar in de meeste frietkotten en talrijke restaurants in België. Ook in de meeste friettenten in Zuid-Nederland is stoofvlees verkrijgbaar.” (Wikipedia)
taai, minderwaardig vlees, eventueel met vet, pezen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: lor
znw. vr., mv. -ren. Daarnaast b.v. in ’t Antwerps lör. Omtrent den oorsprong is niets met zekerheid te zeggen. Vergelijk Leur.
1. Ding zonder waarde, prul, vod.
- In ’t Antwerps in toepassing op vellen en derg. afval van vleesch (Cornelissen-Vervliet).
Dat stoofvlees van die nief supermarkt was niks als leurren.
“Maar zeker niet ‘overkookt’, want dan krijg je een uitgedroogde lor vlees. Zoals ik al zei, ware vleesliefhebbers kiezen meestel voor bleu of …” (forum.politics.be 25 okt. 2015)
1. slungel 2. naam voor de middelvinger
ne lange liereboom
In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)
benaming voor de wijsvinger in Zuid-Limburg
zie liereboom, lange
In het dialect klinkt dit als ‘snotwoof’.
1. slungel, 2. naam voor de middelvinger
ne lange liereboom
In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)
benaming voor de duim in Zuid-Limburg
zie liereboom, lange
In het dialect klinkt dit als ‘lauzeknoepper’.
heel erg dronken
zie ook: daarm, deirm, kanong, meurg, petrol zijn, poepeloere, poepeloerezat, poepzat, pottendarm, zjaak
uitdrukkingen: crimineel, zijn eigen ~ zuipen
petrol, zijn eigen ~ zuipen
zat, zo ~ als een kanon
zat, zo ~ als honderdduizend man
Zwitser, zo zat als een ~
zwitser, een stuk in zijne ~
patat, zo zat als een ~
hij is krieke
smoorlam dronken
minder erg: voeten, een stuk in zijn ~
Hij was pottoe.
“We zijn samen gedoopt, dragen elkaar naar huis als we pottoe zijn en gaan af en toe samen naar de les.” (https://www.allesoverseks.be/verhalen/maten-makkers)
> andere betekenis van pottoe
wordt in bepaalde gevallen al lachend gezegd voor zitvlak. Waarom armemensengat? Omdat het in twee stukken is.
- Die filmster heeft wel een schoon poepke!
- Och, het is ook maar een armmensengat.
hond in kindertaal
< klanknabootsing van het geblaf van een hond
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hond. Gewestelijk en in kindertaal.
“‘k Zal de’ woewoe is roepen, as ge nie’ wijs en zijt”, Cornelissen-Vervliet (1903).
In hare sacoche zat een klein woewoeke met een frakske aan.
“als ik oostenrijk rij staat er ook nergens een bord dat mijne woewoe achter een hekken in de wagen moet zitten…” (autoforum.be 30 mrt. 2007)
“Onzen Hoppy (is eigelijk den woewoe van mijn zus). It’s a wannabe Bulldog …” (9lives.be 1 aug. 2008)
ja, zeker
< (he)t doet
tegengestelde: tendoet
< (he)t + en (ontkenning) + doet
ook in Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en (de grens met) Limburg
Ook: jakkedoe Regio Kortrijk
jakkedoen Regio Kust
- Gij moet geen pintje hebben, zeker?
+ Toet. (Toch wel)
Jakkedoe!
+ Ge gaat het toch zelf betalen?
- Tendoet!
> andere betekenissen van toet
scheidsrechter
DS2015: standaardtaal
zie ook scheldwoord kutref
“Juiste beslissing van de ref” – Het Belang van Limburg
“Ik begrijp de ref wel” – Het Nieuwsblad
Iedereen zag héérlijke vrije trap Dendoncker binnen, behalve de ref. (demorgen.be)
De ref maakte dan een telfout en binnen de kortste keren stond het 22-22. Eventjes waren we meer met de ref dan wel met volleybal bezig, … (nieuwsblad.be)
scheldwoord voor scheidsrechter
“‘Kutref’ is " (standaard.be 31 dec. 2020)
“En dat is geen hands/penalty? Duwt de bal gewoon weg met arm. Kutref/VAR” (voetbalflitsen.be 22 jan. 2021)
“Een superefficiënt Willebroek, dat onverdiend won, een kutref die 2 flagrante penaltyfouten wou zien, een FCD dat na de 0-1 meer ..” (iendracht.be 4 okt. 2005)
“Kakt omhoog kutref. #GALCLU8” (Twitter)
De inwoners van Vorst, bestaande uit Groot-Vorst en Klein-Vorst ofwel Vorst-Meerlaar worden sinds mensenheugnis ‘Pootzakken’ genoemd.
De schrik om het dialect verloren te laten gaan, zit er blijkbaar diep in. Pootzakken en Tutten kennen we als inwoners van Eindhout en Vorst. (Het Nieuwsblad)
Milleke Bos is een rasechte pootzak uit ‘den Huithoek’. Een graag geziene man die niemand ooit kwaad deed. Milleke heeft al 89 jaar op zijn teller staan … (Gazet van Laakdal)
Zeker als de Pootzakken van Vorst en de Looienaren elkaar de huidvol schelden want dat deden ze vroeger. De Schelmentochtprobeert de geschiedeniseven weer tot leven te brengen. (HBvL)
hoofdtelwoord duizend
ook in Oost-Vlaanderen
ook duist (soms verkeerdelijk duusd gespeld)
niet te verwarren met dust
zie ook duzend
Ken ’t jen al duusd ki gezeit. Ik heb het je al duizend maal (meermaals) verteld.
‘k Zoen da duust keren vertellen zè: ’t was ’n boer en j’had ’n piente gepakt en ip weg nor huus zag ’t ie ’n toveresse. (volksverhalenbank.be)
‘Kerlo was honderdduist uren van de slaap’ (Zomerland, 342).
’Eén keer weelde is duist keren armoede weerd! (dbnl.org)
Alléé; duist keren merci Annemie en Johan en Hugo vo junder inbreng en inzet in ’t bestier. (natuurpuntjabbeke.wordpress.com)
zorg dragen voor, sparen, in ere houden
verbastering van AN gadeslaan, in ’t oog houden
zie ook gadeslaan
uitspraak: goisloage
Mechelen: iet goar slagen
Ge gaat deze keer uw nieuw schoenen beter gaslagen. De vorige waren op twee maanden kapotgesjot (sjotten). Een schoolkoer met dals, niks zo sletig als dat.
Goed gereedschap moet ge gaslagen. (Volgens mijn bomma: bewaren onder een afdak – niet in de regen)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
