Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #80671

    schavelingen, maat ~
    (uitdrukking)

    ietwat vermanende of zelfs een beetje dreigende aanspreking dat altijd gericht is tot een mannelijk persoon

    Zie schavelinge“houtkrul”; misschien verwijst het naar de leerling timmerman die de krullen moest bijeenvegen
    (uitdrukking lijkt verouderd)

    ook in de Leiestreek: “kameraad schaverlingen”

    “Waar haal jij die onzin vandaan, Clausewitz. U raaskalt, Clausewitz. Quote: Eerlijk blijven en niks uit zijn kontext rukken hé, Maat Schavelingen…” (sic) Uit een discussieforum op seniorennet.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 10 Dec 2015 16:15
    1 reactie(s)

    #80672

    backlijn
    (de ~ (v.), ~en)

    (voetb.) lijn die het penaltygebied afbakent

    VDale 2009 vermeldt dit woord ongemarkeerd, maar de website INL heeft het als Belgisch opgenomen in zijn EK-voetbalwoordenboekje (http://www.inl.nl/onderzoek-a-onderwijs/lexicologie-a-lexicografie/gelegenheidswoordenboekjes/754-ek-voetbalwoordenboekje)

    VD2015 online: BE

    info: Onze Taal.nl: standaardtaal in België

    zie ook grote backlijn ; klein backlijn

    De “backlijn” is de lijn op een voetbalveld die de rand van het strafschopgebied markeert; rand van het strafschopgebied; vandaar ook bij uitbreiding: het strafschopgebied zelf.
    Sven, onze doelman, ging voor de derde maal in de fout door de bal uit te trappen en over de backlijn te komen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:14
    3 reactie(s)

    #80673

    klein backlijn
    (vaste woordverbinding)

    klein rechthoekig gebied voor de goal op een voetbalveld

    ook: kleine backlijn

    zie ook backlijn ; grote backlijn

    kfcsint-lenaarts.be: 11’ Corner voor Hades, bal komt in de klein backlijn en wordt teruggelegd tot aan aan het penaltypunt vanwaar Choua de bal ongehinderd kan binnentrappen …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:13
    1 reactie(s)

    #80674

    klein backlijn
    (vaste woordverbinding)

    klein rechthoekig gebied voor de goal op een voetbalveld

    ook: kleine backlijn

    zie ook grote backlijn

    kfcsint-lenaarts.be: 11’ Corner voor Hades, bal komt in de klein backlijn en wordt teruggelegd tot aan aan het penaltypunt vanwaar Choua de bal ongehinderd kan binnentrappen …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:13
    1 reactie(s)

    #80675

    grote backlijn
    (vaste woordverbinding)

    de backlijn die het penalty-gebied op een voetbalveld afbakent

    zie ook klein backlijn

    sport82.be: Sport kwam wel even goed weg wanneer de Perre iets te laat kwam met zijn tackle in de grote backlijn. De scheidsrechter zag hier gelukkig geen strafschop in.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:10
    0 reactie(s)

    #80676

    backlijn
    (de ~ (v.), ~en)

    (voetb.) lijn die het penaltygebied afbakent

    VDale 2009 vermeldt dit woord ongemarkeerd, maar de website INL heeft het als Belgisch opgenomen in zijn EK-voetbalwoordenboekje (http://www.inl.nl/onderzoek-a-onderwijs/lexicologie-a-lexicografie/gelegenheidswoordenboekjes/754-ek-voetbalwoordenboekje)

    VD2015 online: BE

    info: Onze Taal.nl: standaardtaal in België

    De “backlijn” is de lijn op een voetbalveld die de rand van het strafschopgebied markeert; rand van het strafschopgebied; vandaar ook bij uitbreiding: het strafschopgebied zelf.
    Sven, onze doelman, ging voor de derde maal in de fout door de bal uit te trappen en over de backlijn te komen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:02
    3 reactie(s)

    #80677

    baanvast
    (adj., )

    een goede ligging/grip op de weg hebbend

    VD2015 online: BE

    Ik zou toch voor winterbanden kiezen, als ik u was. Die zijn baanvaster in dit weer.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 14:01
    0 reactie(s)

    #80678

    socket
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    lamphouder

    uitspraak met de klemtoon op tweede lettergreep /sokét/

    < ENG socket: houder, contactdoos, oogkas

    “Prachtig in z’n eenvoud: 3 meter gekleurde elektriciteitskabel met een socket van gecoat metaal.” (www.lolalifelines.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Dec 2015 13:24
    0 reactie(s)

    #80679

    koetsak
    (de ~, -ken, man. zelfst. nw.)

    een ijsje

    < koudzak

    regio Blankenberge

    zie ook crème-glace

    Ejje dust?
    Nink, gif mien mor e koetsak!

    Heb je dorst?
    Nee, geef mij maar een ijsje!

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 11:59
    2 reactie(s)

    #80680

    wrikkelen
    (ww. wrikkelde, heeft gewrikkeld)

    heen en weer bewegen

    zie ook: wrikkelgat, wemelen, wezzelen, frikkelen, gefrikkel, vrikkelen

    WNT: frequentatief van wrikken. Inz. in vlaamse bronnen aangetroffen.
    Zich heen en weer bewegen van: van personen en zaken
    Knoeien, frutselen, peuteren

    - ook in de Kempen, Lier:
    Hij sprong in het schuitje …, stak van kant en wrikkelde rechtstaande, stroomop, Timmermans, Pallieter (1916)
    - ook in Oost-Vl.: Treeze Moeiens hondje Zat op heur kloef. ‘t Wrikkelde z’n steertjen En Treeze Moeie loech, in Oostvl. Zanten 14, 60 (19de e.)
    - ook in Brussel: zie vb-zin

    Zit nu eens stil en hou op met wrikkelen op je stoel.

    De kolossale man naast mij leunt tegen mij aan. Ik begin wat ongemakkelijk te wrikkelen maar hij wil van geen wijken weten. Zijn dikke dijen duwen tegen de mijne: (http://www.brusselblogt.be/2008/02)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 11:52
    1 reactie(s)

    #80681

    TreinTramBus
    (begrip)

    treintrambus.be: Beweging voor beter openbaar vervoer

    demorgen.be: Ook reizigersorganisatie TreinTramBus is allerminst opgezet met de aangekondigde staking bij het spoor: “Het ergste wat we de voorbije decennia op dit vlak gezien hebben.”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Dec 2015 11:10
    0 reactie(s)

    #80682

    kommische
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap, inkoop

    Ik ga kommisches doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:08
    6 reactie(s)

    #80683

    kommische
    (de ~ (v.), ~s, ~n)

    boodschap, inkoop
    vroeger meer dan één artikel, in meer dan één winkel.

    Ik ga kommisches doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:05
    6 reactie(s)

    #80684

    toekrijg
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    wat men toekrijgt bij een aankoop
    zie ook toekrijgen

    De klein mannen die kommissies moesten doen, wisten echt wel bij welke winkeliers het meeste toekrijg te halen viel.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 01:01
    0 reactie(s)

    #80685

    kemissie
    (de ~ mv ~s)

    boodschappen (Maastrichts)

    zie ook commissie, kommissie, kommische, kommiesje

    Iech goon kemissies doen.
    Ik ga boodschappen doen.

    Op het gevaar af een niet 100% goede voorbeeldzin te produceren (want Maastrichts stadsdialect is soms ietsjes anders dan mijn dialect)
    NB.De oe van doen is niet gelijk aan SN. Hij gaat licht naar de u toe en is flink gerekt.

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:59
    0 reactie(s)

    #80686

    kemisse
    (de ~ (v), ~s)

    boodschap; aankoop (in een winkel)

    zie kommische, kommissie

    Kemisses doên (boodschappen doen, naar de winkel gaan)
    Doêt z’n kemisses eeges, jong! (ik ben je knecht niet)
    Aste kènner vér ’n kemisse voertsjiks, kraajste kènner thaus (als je kinderen om een boodschap stuurt, krijg je kinderen terug: d.i. kinderen moet je geen grotemensenzaken toevertrouwen)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:58
    0 reactie(s)

    #80687

    commissie
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap

    zie ook: kommissie, kommische, kommiesje

    ’s Zaterdags doe ik nooit mijn commissies, want dan is het veel te druk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:58
    0 reactie(s)

    #80688

    kommiesjes doen
    (vaste woordgroep)

    een boodschap overbrengen, boodschapper zijn, boodschappen doen

    ook: kommissie

    “Jef zal voor ons geen kommiesjes niet meer doen…” persiflage op de marche funèbre van Chopin

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:57
    1 reactie(s)

    #80689

    kommissie
    (de ~ (v.), ~s)

    boodschap(pen), inkopen
    zie ook: kommische, commissie, kommiesjes doen

    > Fr. commission(s) = Eng. errands

    Antw.: kommiesje
    Kempen en Limburg: komisse

    Ik ga naar de markt om mijn komissies te doen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:56
    0 reactie(s)

    #80690

    rapte, met de ~
    (uitdr.)

    gauw

    ook: rapte, in de ~, vlugte, in de ~

    Vandaag heb ik met de rapte de kerstboom gezet en versierd.

    “Ik gaan met de rapte ’n kommissie doen.” Cornelissen, Bijvoegsel (1938).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Dec 2015 00:52
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.