Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
SN/NL: elektriciteitskabel
wordt dikwijls in twee woorden geschreven, maar het is een samenstelling van ‘elektriek’ en ‘draad’, niet ‘elektrieken draad’
→ maar 1 klemtoon: e·lek·trie·ken·draad
→ veel uitspraakvarianten: elektriekendraad, ellentriekendraad, eletriekendraad, …
Den hond heeft den elentriekendraad van de lamp kapotgebeten! Al een geluk dat den elentriek niet aanstond.
bijvoeglijk naamwoord van elentriek
SN/NL: elektrisch(e)
veel uitspraak- en schrijfvarianten: elektrieken, ellentrieken, eletrieken, …
zie ook elentriekendraad
Fijn stof is er tegen dan ook niet meer, want de elektrieken auto lost dat op. (demorgen.be)
door nijpen in 2 splitsen
zie andere samenstellingen bij nijpen
Met de kniptang kunt ge een elentriekendraad overnijpen.
Dat fietsslot hebben ze overgenepen met een grote tang.
elektrische stroom, elektriciteit
zie ook: elantriek, elektriek, elektrieken
Den elentriek is uitgevallen. Waar liggen de kaarsen?
Daar stond de dieselgenerator die ik in de Brico had gekocht, naast elektriek ook overvloedig decibels, zwarte rook en fijn stof te produceren. (Louis van Dievel – vrt.be)
Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.
voertuigen:
alleterreinwagen
automatic
belbus
boemeltrein
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
directiewagen
geit
harley trapson
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
koekendoos
ministadswagen
mobilhome
monovolume
moto
motocyclette
opligger
otto
overbrengwagen
piekuurtrein
pletwals
plooivelo
railbike
splitbusje
staancaravan
trambus
triporteur
trottinette
velo
vlieger
volumewagen
vorklift
wagen
warmeluchtballon
wegen:
afdraai
autostrade
baan
baanvak
buurtweg
drievaksbaan
egelwegel
enkel richting
enkelrichtingstraat
expresweg
fietsostrade
gemeenteweg
gracht
grote baan
heirbaan
ijzerenweg
kasseibaan
kasseiweg
kerkwegel
kruispunt, conflictvrij ~
laan
lei
macadam
middenvak
ovalen punt
ovonde
pechstrook
pelotonremmer
pijpenkop
premetro
ribbelstrook
rijbaan
rijvak
rondpunt
sens unique
signalisatie
signalisatiebord
sluikweg
tarmac
teleferiek
trage weg
trottoir
tunnelkoker
tweevaksbaan
vak
velostrade
verkeerssignalisatie
viervaksbaan
voetpad
wegel
wegenis
wegsignalisatie
parking:
betaalparking
carpoolparking
overloopparking
overstapparking
parkingplaats
pendelparking
privéparking
randparking
voorstadsparking
auto-onderdelen:
achterruitontdooiing
achterzetel
alternateur
amortisseur
baarchoc
bache
bielle
boîte
chappement
claxon
embrayage
faar
frein
gardeboe
groene nummerplaat
guidon
handelaarsplaat
jante
joint de culasse
kilometriek
koffer
moteur
naft
naftbak
naftstop
nummerplaat
petrol
pinker
pinklicht
plak
remork
ressort
slijklap
vervangstuk
vis platinées
vitesse
vitessepook
voorruitontdooiing
wisselstuk
z-plaat
velo-onderdelen:
buis
fietskader
fietszak
frein
jante
pikkel
slijklap
soupape
staander
verzet
vitesse
zaal
varia:
aan de klap
aanloopwagen
abri
accident
accordeonfile
achter de hoek
afdraaien
afstappen
agglomeratie
Amsterdammer
antigel
arret
auto-accident
autoconstructeur
autocontrole
autocontroleur
autoinspectie
automobielinspectie
baancafé
baandancing
baanhotel
baanrestaurant
baanwinkel
baan, onder de ~
banden leggen
banden steken
bedding
bedding, eigen ~
bedrijfswagen
belauto
betalend parkeren
bitterballenakkoord, het ~
blok
blokrijden
bluts
blutsen
Bob
bollen
bushinder
buskotje
busterminus
cabrioleren
camionchauffeur
camioneur
camion, van de ~ gevallen
carwash
chauffeur
controle
copiloot
corijder
coupon
De Lijn
depanneren
doodrijder
doorvlammen
dwarsen
een rijdende doodskist
eindstatie
embrayeren
enkelrichtingsverkeer
ertegen plakken
fietstelpaal
filegolf
firmawagen
flitsmarathon
flitspaalspookrijden
flitspaalspookrijder
garagepoort
garagist
gat, in iemands ~ zitten
gelijkvormigheidsattest
halt
herspuiten
het hol van Pluto
hoffelijkheidscode
ijsgang
janettenbak
kaart, grijze ~
kaartjesknipper
keuring
keuringscentrum
kreukelpaal
kusttram
laagvlieger
lage-emissiezone
langs
leasingwagen
lichten
Lidar
loonwagen
maleur
maneuver
middenstatie
middenvakrijder
MOBIB-kaart
mobiliteitsknoop
monovolume
motard
NMBS
nummerplaatherkenning
occasie
octopuspaal
octopusplan
omlegging
ontruimingspijl
op den boek vliegen
op den trein, tram, velo
overdreven snelheid
parkeren, zich ~
pechstrookrijder
pikkel
pinken
pinkers opzetten
platten band
pollutienorm
Porschist
rechtsomkeer maken
rijmplek
rijpad
rittenkaart
roderen
rommeltrein
rood licht
schouwing
schouwingsbewijs
schuilhuisje
simonis
simoniseren
sjieken bak
smijten, alles dicht ~
sneeuwschuifelen
sortie
stadsnet
statie
stationeren
stelplaats
ster, vallende ~
superflitspaal
terminus
toerijden
trambedding
tramterminus
treinbedding
treinbegeleider
treinterminus
TreinTramBus
uitblutsen
uitbollen
uur, in ’t ~
uurrooster
veldvitesse
velorijden
verbodsteken
verdwaalde reiziger
verdwijnpaal
verkeersaccident
verkeersbelasting
verkeerscode
verkeershinder
verkeersinbreuk → onmiddellijke inning → minnelijke schikking
verkeerswisselaar
Vespist
Vlaamse Thalys
vlammen
vliegwet
vogelkotje
voorbijsteken
waar men gaat langs Vlaamse wegen
wegbollen
wegeniswerken
wegenwerken
wegpolitie
wet betreffende de politie over het wegverkeer
wielerterrorist
wielertoerist
ZOA
zone 30
zone 30-bord
zonk
zwaantje
zwieren, op de bon ~
> andere betekenis van wegcode
SN/NL: elektriciteitskabel
wordt dikwijls in twee woorden geschreven, maar het is een samenstelling van ‘elektriek’ en ‘draad’, niet ‘elektrieken draad’
→ maar 1 klemtoon: e·lek·trie·ken·draad
→ veel uitspraakvarianten: elentriekendraad, ellentriekendraad, eletriekendraad, …
Den hond heeft den elektriekendraad van de lamp kapotgebeten! Al een geluk dat den elektriek niet aanstond.
snoer,
een elektrische geleiding die verbonden is aan een elektrisch apparaat
Standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
zie ook elektriekendraad
De elektrische draad van mijn strijkijzer is te kort. Ik moet een verlengdraad gebruiken om het in de pries te kunnen steken.
…mijn schoonmoeder rolde de draad van het strijkijzer altijd heel strak rond het handvat… (forum.politics.be)
bijvoeglijk naamwoord van elektriek
SN/NL: elektrisch(e)
veel uitspraakvarianten: elentrieken, ellentrieken, eletrieken, …
zie ook elektriekendraad
Fijn stof is er tegen dan ook niet meer, want de elektrieken auto lost dat op. (demorgen.be)
Een occasie die door de directie van de garage of een andere firma relatief kort gebruikt werd – in de praktijk meestal een eufemisme voor een auto die voor testritten gebruikt is door de garage.
googlementen: .NL (>5000), .BE (>38000)
Volgens VD is het een wagen van de directie, maar er staat niets bij over dat die verkocht wordt
zie ook verzamellemma wegcode
Wrakken die perte totale waren en terug opgelapt werden, worden soms als directiewagens verkocht. Ge moet daar mee oppassen.
hol in de grond
ook in samenstellingen zoals konijnenpijp, mollenpijp,…
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Konijnenpijpen is geen werkwoord.
Als het rustig is komen de konijntjes uit hun pijp.
De Konijnenpijp is de bijnaam voor de Waaslandtunnel.
hol in de grond
ook in samenstellingen zoals konijnenpijp, mollenpijp,…
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Konijnenpijpen is geen werkwoord.
Als het rustig is komen de konijntjes uit hun pijp.
De Konijnenpijp is de bijnaam voor de Waaslandtunnel.
hol in de grond
ook in samenstellingen zoals konijnenpijp, mollenpijp,…
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Konijnenpijpen is geen werkwoord.
Als het rustig is komen de konijntjes uit hun pijp.
De Konijnenpijp is de bijnaam voor de Waaslandtunnel.
gang die mollen graven
ook fig.: een smalle gang, doorweg
vnw: mollengang, mollenrit
zie ook pijp
En vorige week kwam ik nog bij iemand die een uur lang een tuinslang in een mollenpijp had laten lopen. Ook dat helpt niet (nieuwsblad.be)
een middeltje dat ik van een oud vrouwtje uit mijn buurt heb geleerd en dat echt werkt is het volgende
een beetje hondenhaar in de mollenpijp stoppen je gaat dit misschien een paar keer moeten herhalen omdat hij altijd een beetje opschuift maar na een paar dagen krijg je hem of haar zo wel weg (tuinadvies.be)
Speuren naar bosdieren, door een mollenpijp kruipen, balanceren tussen bomen, een liedje componeren op houtstammetjes … spelenderwijs verkennen de kinderen het bos met al hun zintuigen. (mechelen.be)
Sarajevo, omsingeld door Servische troepen, had weer een opening naar vrij Bosnië. Een mollenpijp van 800 meter lang, 1 meter breed en anderhalve meter hoog. (knack.be)
meisje, jonge vrouw
NL mokkel
vnw: griet, meisje
Geert z’n nieuw lief is een knap mokke.
OK we gon schiejen, den boel weurdt geteld
mor voor mij zen de kosten, voor a is het geld
REFREIN:
ni mè mij he mokke, ni mè mij
ni mè mij he mokke, ni mè mij
ni mè mij he mokke, ni mè mij he mokke
ni mè mij he mokke, ni mè mij
(Katastroof)
iets eten of drinken zonder het slecht te vinden, maar ook niet echt lekker; lusten
vnw: lusten: die soep mag ik niet
uitspraak in de prov. Antw.:
ik mag, gij meugt, hij mag, wij meugen, golle meugt, zij/zolle meugen
Klik op de luidspreker (of het puzzelstukje) om het woord te beluisteren
voltooid deelwoord zeldener ook gemoogd, gemocht
vergelijk West-Vlaanderen: meugen, meugen meugen
zie ook meug
- De Paul mag wel lever, maar hij is er niet zot van.
- Der zijn niet veel kinderen die spruitjes mogen.
- Ons Alexje eet alles behalve witloof, dat mag hij niet.
- “Veel zijnder die geen beulingen en meugen” – uit ‘Sinnepoppen’, Roemer Visscher, 1614
misschien, mogelijk(erwijs)
vnw: misschien, eventueel
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Dees woord komt mogelijks uit het Frans.
reporter in Iedereen Beroemd: Morgen wordt het voorwerp van het jaar verkozen. Mogelijks is dat ‘drone’…
Zware brand in Koekelbergse loods mogelijks toch aangestoken (hln.be)
Quentin Houart mogelijks enkele weken out – KBVB
Terreurverdachten die mogelijks aanslag planden op EK-fandorp … (knack.be)
De mogelijks eerste democratische presidentswissel in de Congolese geschiedenis brengt chaos met zich mee. (vrt.be)
Welke bagage blijft mogelijks bij SP.A? – De Standaard
Reynders ontmoet mogelijks Congolees president Kabila (demorgen.be)
tot in detail uitwerken van iets, verfijnen
in kunst of literatuur gebruikt in VL (niet in mijnwoordenboek.nl)
Typisch Vlaams: iets uitpuren: de essentie ergens uithalen: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
‘Met man en macht’ heeft alles in zich om Vlaanderen te bekoren, te verleiden en acht weken lang aan zich te binden. Het is zo’n reeks die uitgepuurd is tot in het detail en verslavend werkt. In treinwagons en op etentjes in Vlaamse huizen zal het gonzen van enthousiasme. Bron: De Standaard
De tentoonstelling bevat kunstwerken uit Belgische privéverzamelingen. Van de Polynesische eilanden zijn er de verfijnde en uitgepuurde sculpturen te zien. (Kunst uit Oceanië in Brussel)
bundel, bos
standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
op de vertaallijst VL-NL van Dagelijkse Kost (Jeroen Meus): busseltje – bosje
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Den hovenier uit de buurt geeft ons dikwijls verniet een paar bussels prei mee.
1 preibussel; 2 eetlepels olie; 20 gram hoeveboter; 1 konijn dat reeds versneden is; peper en zout; 1 eetlepel bloem; 300 ml witte wijn … (onskookboek.be)
1 volledige selderbussel (zonder bladeren, enkel de stengels). 7 wortels. 2 grote rode paprika’s. 1 grote courgette (of 2 kleintjes). (lindsayslighthouse.com)
Een bussel bloemen voor het vrouwtje en subtiel wat extra middelen losweken :) (oplossing.be)
wensen ter gelegenheid van Kerstmis en nieuwjaar
Bron: https://taalverhalen.be/taalonderzoek/kerstwensen-lage-landen-nederland-belgie/
Op deze kaart komt prettige feesten enkel in Vlaanderen voor
Blijkens google 2023 komt het ook wel in .NL (>3000) voor maar veel minder dan in .BE (>21000)
Schenk een cadeaubon Prettige Feesten: 1 keuze uit een brede waaier culinaire, avontuurlijke of ontspannende belevenissen voor 1 of meer personen. (cadeaubox.be)
ACLVB Handel wenst iedereen prettige feesten en de beste wensen! (aclvb.be)
We wensen iedereen een fijne vakantie en prettige feesten toe! Tot in 2023 (atheneumantwerpen.be)
.Ik wens u een goede gezondheid voor uzelf en voor uw dierbaren, en prettige feesten. (Applaus op alle banken) (dekamer.be)
wensen ter gelegenheid van Kerstmis en nieuwjaar
Bron: https://taalverhalen.be/taalonderzoek/kerstwensen-lage-landen-nederland-belgie/
Op deze kaart komt prettige feesten enkel in Vlaanderen voor
Blijkens google 2023 komt het ook wel in .NL (3000) voor maar veel minder dan in .BE (21000)
Schenk een cadeaubon Prettige Feesten: 1 keuze uit een brede waaier culinaire, avontuurlijke of ontspannende belevenissen voor 1 of meer personen. (cadeaubox.be)
ACLVB Handel wenst iedereen prettige feesten en de beste wensen! (aclvb.be)
We wensen iedereen een fijne vakantie en prettige feesten toe! Tot in 2023 (atheneumantwerpen.be)
.Ik wens u een goede gezondheid voor uzelf en voor uw dierbaren, en prettige feesten. (Applaus op alle banken) (dekamer.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.