Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7101

    rijstpap met gouden lepeltjes
    (uitdr.)

    kinderlijke voorstelling van de hemel waar alles lekker en rijkelijk is; verwijzing naar een leven in rijkdom zonder problemen

    zie rijstpap

    Vandaar de uitdrukking die verwijst naar luxe en voorspoed: ‘rijstpap met gouden lepeltjes eten’. (lekkervanbijons.be)

    De tijd dat rijstpap met gouden lepeltjes alleen weggelegd was voor de rijken ligt ver achter ons. (gva.be)

    ,,Rijstpap met gouden lepeltjes’’ betekent dat je de hoop opgeeft om het ongrijpbare te grijpen. (standaard.be)

    Restaurant Agnes in Sint-Martens-Bodegem: rijstpap met gouden lepeltjes in een oude pastorie. (knack.be)

    Dankzij deze volledige, 24-delige bestekset eet je niet enkel je rijstpap met gouden lepeltjes. Je hoeft zelfs niet alleen te eten want dit bestek is gemaakt voor 6 personen. (zelfbouwmarkt.be)

    De mousse eet je met een ‘gouden’ lepeltje. Dat is Johans knipoog naar het verhaal dat we als Belgische kinderen leerden over de hemel waar we elke dag rijstpap met gouden lepeltjes zouden eten. (jacquelinegoossens.wordpress.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Feb 2025 08:30
    0 reactie(s)

    #7102

    rijstpap
    (de ~ (v.), geen mv.)

    pap van rijst

    vnw: rijstebrij

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 5

    Van Dale 2017 online: BE
    SN-NL: rijstepap

    NL: rijstebrij
    anw: rijstepap: (vooral) in Nederland; weinig gebruikt

    zie ook rijspap

    In de hemel eten ze rijstpap met gouden lepeltjes.

    Jeroen maakt smeuïge rijstpap met vanille, bosbessen, een bolletje vanille-ijs en een zalige crumble van bruine suiker en amandel. (dagelijksekost.vrt.be)

    1.200 dozen rijstpap, 2.300 tomatenblikken: Samusocial liet voedselhulp bederven (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Feb 2025 08:20
    3 reactie(s)

    #7103

    lommelzand
    (zn. o.; geen mv.)

    fijn zand dat in Lommel gewonnen wordt en in de bouw gebruikt wordt voor bepaalde toepassingen

    vgl. rijnzand

    Lommelzand is geen metszand! Korrel veel te fijn zodat hij niet makkelijk metst (te weinig structuur) en het water er meteen bovenop komt staan (bouwinfo.be)

    Lommelzand is het ideale zandbakzand. Het is een gezuiverd fijn kwartszand met een korrelgrootte van 0 tot 2 mm. (advancegreenshop.be)

    Daar bovenop komt een laag van 1 tot 2cm zogenaamd Lommelzand – zand met een grote korrel dat de afwatering bevordert. (standaard.be)

    Lommelzand 0-2 mm in plastic verpakking 25kg. Lommelzand is een gezuiverd kwartsrijk zand afkomstig uit Lommel. Door zijn zuivere toestand is dit zand zeer geschikt voor het aanmaken van metsel- en voegmortels. (brico.be)

    Is de stabilisé aangemaakt met lommelzand, met plaatzand of met scheldezand, dan kan het uitharden makkelijk twee tot drie weken duren (chape-info.be)

    Ontstaan van Lommelse Sahara, hoe het Lommelzand in Lommel terecht kwam. (lommeltv.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 12:01
    0 reactie(s)

    #7104

    rijnzand
    (zn. o.)

    scherp zand, wit zand, zand uit de rivier (Rijn)

    vnw: rivierzand

    Van Dale 1995: (gewestelijk)

    vgl. lommelzand

    Ze komen vandaag 2 kuub rijnzand leveren voor den oprit.

    Wij hebben onze grond 70cm moeten ophogen met aangescherpt rijnzand. Nu wil ik boordstenen plaatsen maar weet ik niet wat de beste oplossing is.(bouwinfo.be)

    In de Badboot was namelijik een rietveld aanwezig en daar zat 280 ton rijnzand in. (vrt.be)

    De stadsdiensten overwegen de volgende dagen rijnzand te strooien. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 11:51
    0 reactie(s)

    #7105

    ochtendrijm
    (zn. m.; geen mv.)

    rijm die ’s morgens na een koude vriesnacht achterblijft

    De laatste ochtendrijm is net van het hockeyveld verdwenen, wanneer de speelsters van KHC Leuven het kunstgras oplopen. (standaard.be)

    Het landschap was wit door de ochtendrijm. (nieuwsblad.be)

    Wandel je graag door groene bossen of liever in historische steden. Door velden vol ochtendrijm of langs middeleeuwse kastelen of abdijen? (caersbart.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 11:46
    0 reactie(s)

    #7106

    rijm
    (de ~ m., geen mv)

    ijskristallen op takken, gras
    NL: rijp

    zie ook rijmplek, rijmen, ochtendrijm

    A frost. (4326191106)

    Het heeft gerijmd vannacht, kijk de spinnewebben zijn zwaar van de rijm.

    “Het hagelde, ’t sneeuwde, het miek er zo koud,
    de rijm lag op de daken.
    Sint Jozef tegen Maria sprak:
    ’Och here, wat zullen wij maken?”
    (traditioneel kerstlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 11:43
    2 reactie(s)

    #7107

    rijmen
    (ww., rijmde, gerijmd)

    het aanvriezen van dauw

    vnw: rijpen, licht vriezen

    zie ook: rijm
    NL: rijpen

    De takken zien wit, het heeft gerijmd vannacht.

    Voorzichtig op de baan deze nacht, het heeft gerijmd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 11:41
    2 reactie(s)

    #7108

    misviering
    (zn.; v.; ~en)

    mis, eucharistieviering

    niet in Van Dale 2013
    google2013: .BE (>33.000) ; .NL (>4.000)

    Holy Mass

    ’s Zondags wordt de misviering nog live op de radio uitgezonden.

    Nieuwsblad.be: Pastoor zegent dieren na misviering (Jette)

    deredactie.be: Festivalstemming in misviering op Copacabana.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Feb 2025 10:57
    0 reactie(s)

    #7109

    rijkswachtersnor

    zie rijkswachterssnor

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:52
    0 reactie(s)

    #7110

    rijkswachtersnor

    zie rijkswachterssnor

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:51
    0 reactie(s)

    #7111

    rijkswachterssnor
    (zn. v.; ~ren)

    stevige snor die destijds stereotiep was voor een rijkswachter

    ook: rijkswachtersnor (zie voorbeelden)

    Van den Begin loopt rond in een veel te strak kort broekje, terwijl we bij Van Rampelberg onder de indruk zijn van zijn knoert van een rijkswachterssnor. (hln.be)

    Zullen er, na de onthulling over de Reus van de Bende van Nijvel, ook niet heel veel vierkante brillen en rijkswachterssnorren opduiken? (nieuwsblad.be)

    Het wemelt in Studio Tarara van de epauletten, rijkswachtersnorren en veel te brede kleding. Hoe liep jij erbij in 1993? (gva.be)

    Dus wat doen we hieraan ? nog maar eens gaan praten of sturen we de strenge mannen met rijkswachtersnor en wapenstok eropaf ? (forum.politics.be)

    Voor het personage was er een grote rijkswachtersnor voorzien. Dat was mijn eigen echte snor. (gva.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:51
    0 reactie(s)

    #7112

    rijkswachter
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand in dienst bij de rijkswacht

    vnw: (bnl.) lid van de rijkswacht

    vgl. rijkswachterssnor

    Een rijkswachter zonder moustache, dat bestond niet.

    Het onderzoek naar de moord op rijkswachter Peter De Vleeschauwer in 1996 zal vermoedelijk voor altijd onopgelost blijven. (vrt.be)

    “Als veiligheidsagent wil je dan niet onderdoen tegen die van de politie, en tegen de oud-rijkswachters op de dienst”, zei een van de beklaagden. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:44
    0 reactie(s)

    #7113

    rijkswachter
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand in dienst bij de rijkswacht

    vnw: (bnl.) lid van de rijkswacht

    Een rijkswachter zonder moustache, dat bestond niet.

    Het onderzoek naar de moord op rijkswachter Peter De Vleeschauwer in 1996 zal vermoedelijk voor altijd onopgelost blijven. (vrt.be)

    “Als veiligheidsagent wil je dan niet onderdoen tegen die van de politie, en tegen de oud-rijkswachters op de dienst”, zei een van de beklaagden. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:43
    0 reactie(s)

    #7114

    rijkswacht
    (de ~ (v.), geen mv.)

    nationaal politiekorps, werd in 2001 bij de politiehervorming geïntegreerd met politie in nieuwe lokale en federale politiestructuur

    vnw: (bnl.) door het rijk ingestelde politie, nu de federale politie, marechaussee (nl.)

    afl. rijkswachter
    zie ook gendarmerie

    De rijkswacht heeft een bende opgerold die in het hele land car jackings pleegde.
    Zonder moustache kunt ge nooit rijkswachter worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:41
    1 reactie(s)

    #7115

    rijksregisternummer
    (zn. o.; ~s)

    uniek identificatienummer waarmee elke Belg in het Rijksregister vermeld staat

    vnw: (bnl.) persoonlijk identificatienummer in het rijksregister

    ook INSZ; insz

    kortrijk.be: Je vindt jouw rijksregisternummer achteraan jouw identiteitskaart of op de voorzijde van jouw SIS-kaart, zoals getoond in de voorbeelden hieronder.

    dienstencheques-rva.be: Hoe moeten personen die geen INSZ hebben, zich inschrijven in het systeem van de dienstencheques?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:40
    0 reactie(s)

    #7116

    Rijksregister
    (begrip; zn. o.; ~s)

    register waarin alle inwoners van het land geregistreerd worden

    vnw: (bnl.) officieel register van alle personen, ook die uit de vreemdelingenregisters, met enige informatie en met een identificatienummer

    Van Dale 2015 online: in België

    zie ook rijksregisternummer

    hln.be: Bestuur Geert Bourgeois een brief gestuurd aan zijn federale ambtgenoot met de vraag om de taalcode uit het rijksregister te verwijderen.

    Nu dat ik mijn belastingsbrief weer moet invullen denk ik er toch serieus aan mij uit het Rijksregister te laten schrappen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:39
    0 reactie(s)

    #7117

    rijksmiddelenbegroting
    (zn. v., ~en)

    de begroting van de federale overheid

    vnw: rijksbegroting, staatsbegroting

    NL: staatsbegroting, rijksbegroting

    Staatsblad 5/7/12: Wet houdende aanpassing van de Rijksmiddelenbegroting voor het begrotingsjaar 2012 (1)
    ALBERT II, Koning der Belgen,
    Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
    De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
    Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid bedoeld in artikel 74, 3° van de Grondwet.
    Art. 2. Voor het begrotingsjaar 2012 worden de lopende ontvangsten van de Staat herraamd :
    Voor de fiscale ontvangsten, op . . . . . EUR 41.282.296.000
    Voor de niet-fiscale ontvangsten, op . . . . . EUR 6.707.163.000
    Zegge te samen . . . . . EUR 47.989.459.000

    (Om maar te zeggen dat de Rijksmiddelenbegroting een serieuse zaak is ;)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:36
    1 reactie(s)

    #7118

    rijhuis
    (zn. o. -zen)

    huis in de rij: huis dat links en rechts tegen een ander huis is gebouwd.
    Een rijhuis is niet hetzelfde als een ‘rijtjeshuis’ in Nederland waar de huizen meestal identiek zijn. In Vlaanderen kan een rijhuis totaal verschillend zijn van de aanpalende huizen wat betreft architectuur en grondplan.

    vnw: rijtjeshuis

    NL: rijtjeshuis

    Van Dale 2005: rijhuis: (algemeen Belgisch-Nederlands) zie rijtjeshuis

    zie ook verzamellemma: vastgoed

    Klik op de afbeelding
    Antwerpen-Berchem JanMoorkensstraat32 10955
    Rijhuis in Antwerpen (vastgesteld als bouwkundig erfgoed, art deco, modernisme, interbellum)

    “Rijhuis onbewoonbaar door keukenbrand.” (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:35
    1 reactie(s)

    #7119

    rijgkoord
    (zn. v.; ~en)

    veter, nestel, rijgsnoer

    vnw

    gwnt: Zuidn.

    vgl. ringkoord

    Nagelnieuw, apart te koop rieker enkellaarsjes, met rijgkoord en rits (2dehands.be)

    Effen blouse met rijgkoord in kleur is perfect te combineren met de laatste trends. (msmode.be)

    Deze rugzak sluit je met een rijgkoord (africanfabs.be)

    Belangrijke informatie
    Type – Schoen
    Uitvoering – Enkelhoog
    Kleur – Zwart
    Type sluiting – Rijgkoorden
    Met veiligheidsneus – ja
    (cebeo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:33
    0 reactie(s)

    #7120

    ringkoord
    (de ~ (v.), ~en)

    veter, rijgkoord
    uitspraak: riengkoord

    zie ook: nestel, rijkoord, schoelint; verzamellemma kledij

    Bindt je ringkoorden toe anders val je er over.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:27
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.