Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7121

    rijf
    (de ~ (v.), rijven)

    hark

    vnw: in België vaak voor: hark

    < Middelnederlands: rive

    zie ook: rijven, rakel, gritsel, krab

    Kunststoffzinken haeringer rechen

    Ik neem de rijf even om die bladeren op te ruimen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:20
    8 reactie(s)

    #7122

    rijen
    (ww. wordt meestal niet vervoegd)

    rondslingeren

    zie ook rijden + taalbronnen

    zie ook rondrijden, rondliggen, rijden, rondrijen

    Van Dale 2016: niet al­ge­meen, rond­slin­ge­ren
    hij heeft zijn boeken de hele week op de kast laten rijen

    Uw boeken liggen hier altijd op de salontafel te rijen, ruim dat eens op.

    Sloddervos, gij laat altijd alles rijen!

    Mama spreekt de kinderen toe:
    Alles staat hier te “rijen” ruim dat hier onmiddellijk op!

    Tegen de vriendinnen een dag later:
    “kom ik thuis en wat denk je; mijn heel kot stond te “rijen”.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:18
    0 reactie(s)

    #7123

    rijden
    (ww.)

    laten slingeren

    vnw: rondslingeren van spullen: hij laat zijn boeken overal rijden

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    uitspraak: rijen

    zie rijen

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Feb 2025 08:16
    0 reactie(s)

    #7124

    rapen, in iemands ~ schijten
    (uitdr.)

    voordeel halen uit een zaak ten koste van iemand anders, iemand nadeel berokkenen
    iemand ergeren

    Van Dale 2014 online: gewestelijk
    Van Dale 2018 online:uitdrukking; BE; spreek­taal in ie­mands ra­pen zit­ten of lo­pen of schij­ten
    a. zich ten kos­te van hem voor­deel ver­schaf­fen
    = on­der ie­mands dui­ven schie­ten
    b. ie­mands on­ge­noe­gen op­wek­ken

    ook: in iemands rapen zitten (rapen, in iemands ~ zitten) (zie voorbeelden)

    wie, al is het zelfs maar één keer, in andermans rapen schijt, is nadien meestal voor eeuwen hun vertrouwen kwijt. (joz. le bruyn, haiku, skynetblogs.be)

    Het laatste interimkantoor heeft serieus in mijn rapen gescheten. Ik opteerde voor een vast contract, wat ze mij verzekerden bij die firma, terwijl het eigenlijk om een vervanging van een zwangerschapsonderbreking van 6 maanden ging.

    Een vereniging van bedrijfsleiders ‘Grensland Platform’ zorgt dat ze daar niet te veel in elkaars rapen zitten, maar zal zeker niet in het eigen vel snijden.(alertekoekuit.be)

    Officieus weten wij zeer goed
    wie zich tekort gedaan, in zijn rapen gescheten en in zijn gat gebeten voelt.
    (http://www.lov.be/artikels/LOV_boek/LOVBOEK_deel1.pdf)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Feb 2025 21:59
    0 reactie(s)

    #7125

    ondertrouw
    (de ~ (m.), ~en)

    wettelijk huwelijk
    trouw van de wet

    in SN is ondertrouw de aangifte, ambtelijke bekendmaking dat men gaat trouwen; in VL ook soms in deze betekenis gebruikt

    zie ook ondertrouw doen

    Deze namiddag heb ik mijn kledij gevonden voor de ondertrouw, komende vrijdag.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 09 Feb 2025 12:25
    0 reactie(s)

    #7126

    riem, van de ~ krijgen
    (uitdr.)

    slaag krijgen, soms ook letterlijk met een (broeks)riem geslagen worden

    vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen

    gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen

    Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)

    In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)

    Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)

    Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2025 09:43
    0 reactie(s)

    #7127

    riem, van de ~ krijgen
    (uitdr.)

    slaag krijgen

    vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen

    gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen

    Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)

    In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)

    Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)

    Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2025 09:42
    0 reactie(s)

    #7128

    riem, van de ~ krijgen
    (uitdr.)

    slaag krijgen

    znw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen

    gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen

    Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)

    In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)

    Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)

    Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2025 09:42
    0 reactie(s)

    #7129

    premetrostation
    (zn. o.; ~s)

    ondergronds station met tramhaltes van een premetro

    klik op de afbeelding
    Antwerpen Opera tram 2020 4
    Premetrostation Opera in Antwerpen

    De Lijn start met vervangen van roltrappen premetrostation Schijnpoort in Antwerpen, station blijft wel open (vrt.be)

    De herstellingswerken aan de koepel van premetrostation Opera zijn van start gegaan.(nieuwsblad.be)

    Buurt misnoegd over gepland premetrostation onder Willibrordusplein: “Waarom geraakte onze feedback niet bij De Lijn?” (gva.be)

    Een autobestuurster (45) is in de nacht van vrijdag op zaterdag met haar wagen in het Antwerpse premetrostation Astrid beland. (demorgen.be)

    In het najaar van 2024 openen vier nieuwe premetrostations (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Feb 2025 22:26
    0 reactie(s)

    #7130

    rieken, er niet aan kunnen ~
    (uitdr.)

    er niet aan kunnen tippen

    vnw: daar kan hij niet aan rieken: daar kan hij niet aan tippen

    benauwelijk hoe strak deze machine, die X6 op 4 kan er niet aan rieken (autogespot.be)

    Dit is een wijn waar sommige flessen met een prijs van 50%+ nog niet eens aan kunnen rieken. (http://vinejo.freebb.be/)

    Wij leven in een represief europa met een schrikbewind waar hitler nog niet aan kon rieken. (forum.politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 14:29
    0 reactie(s)

    #7131

    rieken, iemand niet kunnen ~
    (uitdrukking)

    iemand niet kunnen uitstaan, iemand niet kunnen luchten

    ook:iemand niet kunnen rieken of zien of horen

    vnw: iemand niet kunnen rieken: iemand niet kunnen uitstaan, luchten

    Van Dale 1995: gewestelijk

    Ik kan die gast niet rieken of zien. Als em nog maar zijne kop binnensteekt is de lol er af voor mij.

    waarisworteltje.be: In den beginnen konden ze elkaar niet rieken of zien, maar na een tijdje werden de plooien gladgestreken,

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 14:22
    0 reactie(s)

    #7132

    rieken
    (overg. ww. rook, geroken)

    ruiken, een geur waarnemen

    vnw: in België vaak voor: ruiken

    Die ‘t eerst riekt, z’n holleke piept/pikt. (uitdrukking)
    ook wel: Degene die ’t eerst riekt, die heeft ’t geflikt.
    Degene die het eerst een kwalijke windgeur waarneemt en er (figuurlijk) lucht aan geeft, die is er verantwoordelijk voor.

    West-Vlaams: Riek je gie dat ook? Ze zien hier entwaarsen (entwaarten) een beerput aan ’t legen.

    Antwerps: Riekte gij dat ook? Ze zèn ier ieverans nen beerput aan ’t leeg maken.

    > andere betekenis van rieken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 14:21
    2 reactie(s)

    #7133

    poeprevet
    (de (v.) ~ten)

    blindklinknagel van het merk POP.

    De popnagel is een variant van de klinknagel, revet/rivet.

    In de kringwinkel staan stoelen waarvan de bekleding van de zitting vastgemaakt is met poeprevetten.

    Hoe kan je nu die ‘popnagels’ (poeprevetten genoemd bij ons ;) ) het er best uithalen? Of is uitboren de enige oplossing? (minisevenclub.nl)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Feb 2025 12:12
    3 reactie(s)

    #7134

    richel
    (zn. m.; ~s)

    vensterbank, rijgel

    vnw:
    •vensterbank aan de buitenkant van het raam
    •lijst, smalle bovenkant van bijvoorbeeld een lambrisering

    wnt: Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel.

    Ze werd afgelopen week gefilmd terwijl ze op de richel van het appartement op de twaalfde verdieping klom om zo de ramen te lappen. (nieuwsblad.be)

    Er zit een sleutelkastje onder de richel van het raam waarin de sleutel wordt bewaard. (airbnb.be)

    Het is gewoon het regenwater dat niet weg kan en in die richel blijft staan. Alle ramen hebben er van. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:19
    0 reactie(s)

    #7135

    rijgel
    (zn. m.; ~s)

    vensterdorpel

    zie ook richel

    wnt: Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel. Evenals regel (zie ald.) aan lat. r?gula ontleend, maar door middel van een oudgerm. vorm waarin de ? in ? was overgegaan. Uit rijgel kunnen rijchel, richel zijn ontstaan door verscherping van de g tot ch; een andere mogelijkheid is, dat de verscherping ouder is, afkomstig uit een vorm waar de g onmiddellijk vóór de l stond.

    zie ook reigel

    “Haar katten komen buiten en liggen vaak op de rijgel te zonnen, en zo zijn we aan de praat geraakt, …” (kattensite.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:18
    4 reactie(s)

    #7136

    richel
    (zn. m.; ~s)

    vensterbank, rijgel

    vnw:
    •vensterbank aan de buitenkant van het raam
    •lijst, smalle bovenkant van bijvoorbeeld een lambrisering

    Ze werd afgelopen week gefilmd terwijl ze op de richel van het appartement op de twaalfde verdieping klom om zo de ramen te lappen. (nieuwsblad.be)

    Er zit een sleutelkastje onder de richel van het raam waarin de sleutel wordt bewaard. (airbnb.be)

    Het is gewoon het regenwater dat niet weg kan en in die richel blijft staan. Alle ramen hebben er van. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:17
    0 reactie(s)

    #7137

    rijgel
    (zn. m.; ~s)

    vensterdorpel

    zie ook richel

    Woordenboek de Nederlandste Taal:
    Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel. Evenals regel (zie ald.) aan lat. r?gula ontleend, maar door middel van een oudgerm. vorm waarin de ? in ? was overgegaan. Uit rijgel kunnen rijchel, richel zijn ontstaan door verscherping van de g tot ch; een andere mogelijkheid is, dat de verscherping ouder is, afkomstig uit een vorm waar de g onmiddellijk vóór de l stond.

    zie ook reigel

    “Haar katten komen buiten en liggen vaak op de rijgel te zonnen, en zo zijn we aan de praat geraakt, …” (kattensite.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:17
    4 reactie(s)

    #7138

    rijgel
    (zn. m.; ~s)

    vensterdorpel

    zie ook [richel

    Woordenboek de Nederlandste Taal:
    Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel. Evenals regel (zie ald.) aan lat. r?gula ontleend, maar door middel van een oudgerm. vorm waarin de ? in ? was overgegaan. Uit rijgel kunnen rijchel, richel zijn ontstaan door verscherping van de g tot ch; een andere mogelijkheid is, dat de verscherping ouder is, afkomstig uit een vorm waar de g onmiddellijk vóór de l stond.

    zie ook reigel

    “Haar katten komen buiten en liggen vaak op de rijgel te zonnen, en zo zijn we aan de praat geraakt, …” (kattensite.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:17
    4 reactie(s)

    #7139

    richel
    (zn. m.; ~s)

    vensterbank

    vnw:
    •vensterbank aan de buitenkant van het raam
    •lijst, smalle bovenkant van bijvoorbeeld een lambrisering

    Ze werd afgelopen week gefilmd terwijl ze op de richel van het appartement op de twaalfde verdieping klom om zo de ramen te lappen. (nieuwsblad.be)

    Er zit een sleutelkastje onder de richel van het raam waarin de sleutel wordt bewaard. (airbnb.be)

    Het is gewoon het regenwater dat niet weg kan en in die richel blijft staan. Alle ramen hebben er van. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:16
    0 reactie(s)

    #7140

    poeprevet
    (de (v.) ~ten)

    blindklinknagel van het merk POP.

    De popnagel is een variant van de klinknagel, revet/rivet.

    In de kringwinkel staan stoelen waarvan de bekleding van de zitting vastgemaakt is met poeprevetten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2025 10:09
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.