Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
achterdeel, kont, zitvlak, zitwerk, reet , gat, hol, aars, anus, poeper, poepgat
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
achterdeel, kont, zitvlak, zitwerk, reet , gat, hol, aars, anus, poeper, poepgat
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
chocolade bonbon, pranil
< Belgisch-Frans: praline
vnw: chocoladebonbon
anw: praline
((vooral) in België)
lekkernij die bestaat uit een omhulsel van chocolade gevuld met suikerwerk, likeur of crème in diverse smaken
standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook ijspraline; likeurpraline; paaspraline; vlaaipraline; pranil
vgl. pralinetop
De Belgische pralines zijn de beste van de hele wereld!
“Jean Neuhaus gaf aan zijn chocoladebonbon de naam ‘praline’, een verwijzing naar de zeventiende-eeuwse Franse edelman César de Choiseul, graaf van Plessis-Praslin. Volgens een overlevering zou de brave man aan het einde van zijn leven ernstige spijsverteringsklachten hebben gehad die hij bestreed met een soort bonbon van medicijnen, suiker, amandelen en chocolade. Het verhaal spoorde blijkbaar Neuhaus aan om zijn chocoladebonbon naar Plessis-Praslin te vernoemen.” (https://historiek.net/j)
er geld bij of bovenop moeten leggen of betalen
vnw: er (geld) aan toegeven: erop toeleggen, er geld bijleggen
gwnt: (gew.) er op toe leggen, er geld bij leggen
“Zelfs al moest ik er geld aan toegeven, dan nog zou ik de zalen en festivals blijven afdweilen.” (nieuwsblad.be)
“Een medaille, dat is alles, want je moet er nog geld aan toegeven”, lacht haar man Dominique Maes, die de vaste piloot is van de raceboot. (gva.be)
er geld bij of bovenop moeten leggen of betalen
vnw: er (geld) aan toegeven: erop toeleggen, er geld bijleggen
gwnt: (gew.) er op toe leggen, er geld bij leggen
“Zelfs al moest ik er geld aan toegeven, dan nog zou ik de zalen en festivals blijven afdweilen.” (nieuwsblad.be)
“Een medaille, dat is alles, want je moet er nog geld aan toegeven”, lacht haar man Dominique Maes, die de vaste piloot is van de raceboot. (gva.be)
er geld bij of bovenop moeten leggen of betalen
vnw: er (geld) aan toegeven: erop toeleggen, er geld bijleggen
gwnt: (gew.) er op toe leggen, er geld bij leggen
“Zelfs al moest ik er geld aan toegeven, dan nog zou ik de zalen en festivals blijven afdweilen.” (nieuwsblad.be)
“Een medaille, dat is alles, want je moet er nog geld aan toegeven”, lacht haar man Dominique Maes, die de vaste piloot is van de raceboot. (gva.be)
toelatingsexamen; toegangsproef
vnw: toelatingsexamen
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook ingangsexamen + uitleg
- “Zit je zoon nu te ’s zomers te blokken?”
- “Ja, hij heeft binnen een maand toelatingsexamens voor de unief”.
Maar ondanks dat hij heel de zomer geblokt had, was hij gebuisd voor het toegangsexamen.
pak slaag
zie ook toefeling
Als de meester mij gestraft had kreeg ik thuis van mijn vader nog ’n toeflinge toe.
“Hij kreeg ’en geweldige to?feling,” Corn.-Vervl. (1903).
pak slaag
vnw: pak slaag, afranseling
znwb: (Pak) slaag, afranseling; vooral in de verb. iem. een toefeling geven, een toefeling krijgen.
zie ook toeflinge
Ik dacht dat politici na de toefeling op Zwarte Zondag eindelijk begrepen hadden dat ze zich niet straffeloos in een ivoren toren konden ophouden. (tijd.be)
Krijgt Open Vld een toefeling? Wat gebeurt er dan? Een nieuw leiderschap, waardoor eindelijk de bereidheid komt om te praten over andere … (demorgen.be)
Want een toefeling van de. Janssens was genoeg om zelf in uw broek te doen, en dan hadt ge twee keer werk met vegen (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)
pak slaag
vnw: pak slaag, afranseling
znwb: (Pak) slaag, afranseling; vooral in de verb. iem. een toefeling geven, een toefeling krijgen.
zie ook toefelinge
Ik dacht dat politici na de toefeling op Zwarte Zondag eindelijk begrepen hadden dat ze zich niet straffeloos in een ivoren toren konden ophouden. (tijd.be)
Krijgt Open Vld een toefeling? Wat gebeurt er dan? Een nieuw leiderschap, waardoor eindelijk de bereidheid komt om te praten over andere … (demorgen.be)
Want een toefeling van de. Janssens was genoeg om zelf in uw broek te doen, en dan hadt ge twee keer werk met vegen (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)
pak slaag
in Antwerpen: toefeling
Als de meester mij gestraft had kreeg ik thuis van mijn vader nog ’n toeflinge toe.
“Hij kreeg ’en geweldige to?feling,” Corn.-Vervl. (1903).
- dat is erg, ongelooflijk (gezegd na verrassend, meestal schokkend nieuws);
- een moeilijke opdracht
vnw:
-straffe toebak: een moeilijke klus, een moeilijk karwei
-dat is straffe toebak: dat is kras, dat is sterk
grondvorm: tabak
in zeer veel dialecten toebak
vnw:
-dat is straffe tabak: dat is kras, dat is sterk
-straffe tabak: een moeilijke klus, een moeilijk karwei
zie ook straffe kost, straffe koffie
Wordt dieje crimineel nu al vrijgelaten? Dat is straffen toebak.
Moet ik die opdracht voltooien?! Da’s straffen toebak.
gesloten zijn, i.h.b. van winkels, bedrijven, …
vnw: in België vaker dan in Nederland voor: dicht, gesloten
zie ook toe voor deur, poort, …
zie ook dicht
Met het paasweekend zijn de banken 4 dagen toe.
Als ge nog brood en toespijs wilt, zult ge u moeten spoeien (spoeien, zich ~) want om 7 uur zijn de winkels toe.
tochtafsluiter in de vorm van een hond
vnw: (fig.) tochtafsluiter in de vorm van een hond
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Het is koud in de gang. Ge hebt vergeten de tochthond op zijn plaats te leggen.
althans, tenminste
vnw: om een eerdere mededeling te relativeren, althans, tenminste
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands:
een of meerdere woorden die een correctie of een nuance aanbrengen bij de voorafgaande uitspraak
’t Is weer voorbij die mooie zomer. Aan de Belgische kust toch. (Van Dale online)
We vertrekken vrijdag naar de zee, als het toch niet regent.
Het moet hier in de buurt zijn, volgens de gps toch.
Zelfs moe zijnde, toch nog voortgaan, meestal tegen zijn zin omdat men niet anders kan (of moet).
vnw:
•strompelen, struikelen, zich moeilijk voortbewegen
•sukkelen, knoeien
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ook taffelen: Zich moeilijk voortbewegen, sukkelachtig gaan, strompelen.
“Hij taffelt daar voetje veur voetje over de’ pad”, Cornelissen-Vervliet (1903.
“Dat oud wijfken tjaffelt nog alle dagen naar de kerk”, Aldaar.
“Hij wilde haar niet meer genaken en ging al den overkant alleen. Hij … tjaffelde op zijn zwakke beenen … en zwijgend vonden zij hun huis”, Stijn Streuvels, Minnehandel (1903).
zie andere betekenis bij tjaffeln
Ziet ons hier door de regen tjaffelen. Zou het nog ver zijn?
pranil wordt ook gezegd in Vlaams Brabant, Mechelen; niet aan de kust
Haspengouw: perlinne
etymologie: zou genoemd zijn naar de Franse maarschalk Du Plessis-Praslin (1598-1675), die zijn kok maakte de voorlopers van pralines, een soort gesuikerde amandelen
Moet ge een pranil hebben?
pranil wordt ook gezegd in Vlaams Brabant, Oost-Vlaanderen, Mechelen; niet aan de kust
Haspengouw: perlinne
etymologie: zou genoemd zijn naar de Franse maarschalk Du Plessis-Praslin (1598-1675), die zijn kok maakte de voorlopers van pralines, een soort gesuikerde amandelen
Moet ge een pranil hebben?
achterwerk, kont, zitvlak,
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
