Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
variëteit van klein gebak, al dan niet met bladerdeeg, al dan niet suiker geglazuurd, al dan niet gevuld met pudding, appel, … Zoals daar zijn: rozijnenkoeken, puddingkoeken, puddingkoeken met chocolat, achtjes, …
in Nederland: koffiebroodje
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Ne koffiekoek met ingebakken crème, alstublieft!
8 koffiekoeken alstublief. 2 met rozijnen, 2 achtjes, een met pudding zonder chocolat en een met pudding met chocolat en twee met appelvulling.
de helft
< volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.
Hageland: milft, iets in de ~ doen
Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.
de helft
< volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.
Hageland: milft, iets in de ~ doen
Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.
iets in de helft verdelen
contaminatie van MI-dden en he-LFT
zie ook nilft (Leiestreek)
Wat een groot stuk taart, ik zal het in de milft doen, dan heb jij ook een stuk.
loochenen, tegenspreken, een mening of bewering uit het hoofd proberen te praten, bestrijden
Antw.: afstraaje
Limburg: aafstrieje
Kempen: afstraa(n), afstraaje, afstrei(n), afstrei-je
VD95: gewestelijk
Ge moet dat niet afstrijden. Ik weet zeker dat ge het gedaan hebt.
Limburg: De mostat neet aafstrieje, ich weit zeker daste ’t gedoan hubs.
lange, dunne, flexibele tak, soms als zweepje gebruikt
met een bundel van deze takken vormt men een roede
< Duits Wisch, Lat. virga (twijg)
staat gewoon in Van Dale
In Nederland wordt dikwijls het woord “teen” gebruik voor wissen van een wilgen boom, adjectief: tenen
Vroeger diende men lijfstraffen toe op school. Toen kregen ze nog van de wis.
onafscheidbaar, ouder koppel
gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad
Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.
onafscheidbaar, ouder koppel
gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad
Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.
schillen, van de schil ontdoen
Wordt veelal gebruikt in het leger om de corvee aan te duiden, waar soldaten vaak om de beurt, of als straf, aardappelen moeten schillen.
Thuis schellen we de patatten.
VD2013 online: informeel: schillen, piepers jassen
Allee lap, de Jef heeft zijn groot bakkes weer eens opengetrokken tegen de commandant en nu mag ’m patatten jassen.
iemand met een gezonde appetijt die veel kan eten
WNT:
Verder: Smeerpere, gewestelijk , b.v. te Gent, voor: iemand die veel eet
- ’t Was zulk ’n smeerpere van e manneke: ’t at al op dat ’t hadde, Loquela 7, 14 (1887)
Als het op pizza eten aankomt is mijn zoon een echte smeerpeer.
sardines of haring in tomatensaus
Pilchards met frieten zijn lekker.
plotseling verdwenen zijn, ribbedebie zijn,
weggaan,
vgl. de pist in
Toen de afwas moest gedaan worden, was hij de pist in.
Al twaalf uur? Ik ben de pist in.
1. zich geweldig ergeren
2. zich zorgen maken
3. zich vervelen
ook uw kas opfretten
zeer dikwijls gebruikt met zitten te:
uw kas zitten op te vreten, uw kas zitten op te fretten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
1. Weet ge wat dat is, als ge voortdurende moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is.
2. Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
3. Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten!
een werkloosheidsuitkering krijgen, aan den dop staan
zie ook: dop, doppen, doplokaal, dopper, dopgeld, dopkaart
< herkomst zie doppen
Er zijn van die mensen die al jaren aan den dop zijn, dat kan toch niet dat die geen werk vinden? Het zijn echte beroepsdoppers.
1) soppen
2) deppen
VD2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, dopen, indopen, bevochtigen door indompeling
WNT: bijvorm van doopen. Thans alleen in Zuid-Nederland.
1) In eene vloeistof dompelen
2) Door betten bevochtigen
zie ook indoppen, opdoppen, uitdoppen
1) Hij dopte zijn koekje in de warme thee.
2) Het schaafwondje op haar knie moest verzorgd worden. Moeder dopte voorzichtig met het watteke, met ontsmettingsmiddel, op de zere plek.
ruimte waar je een stempel voor je werkeloosheidsuitkering kunt bekomen
zie ook: dop, doppen, dop, aan den ~ zijn, dopper, dopgeld, dopkaart, beroepsdopper
WNT: herkomst zie doppen
lokaal waar men zijn arbeids- of stempelkaart kan laten afteekenen of afstempelen.
Ikzelve zag eruit als de eeuwige student, die nooit zijn diploma haalt maar zich wel ieder jaar opnieuw inschrijft in een alweer andere studierichting die linea recta naar het doplokaal leidt en de hardwerkende Vlaming op kosten jaagt. (Louis van Dievel)
‘On de deure van ’n doplokaal, in ’n lange rij, sto ne joenge gast, te wachte tottem zijne stempel krij’… (De Strangers, den dopper)
werkloos zijn, aan den dop staan
zie ook: dop, doppen, doplokaal, dopper, dopgeld, dopkaart
< herkomst zie doppen
Er zijn van die mensen die al jaren aan den dop zijn, dat kan toch niet dat die geen werk vinden? Het zijn echte beroepsdoppers.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.