Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #69981

    koffiekoek
    (de ~ (m.), ~en)

    variëteit van klein gebak, al dan niet met bladerdeeg, al dan niet suiker geglazuurd, al dan niet gevuld met pudding, appel, … Zoals daar zijn: rozijnenkoeken, puddingkoeken, puddingkoeken met chocolat, achtjes, …

    in Nederland: koffiebroodje

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook boterkoek, broekzak

    Ne koffiekoek met ingebakken crème, alstublieft!

    8 koffiekoeken alstublief. 2 met rozijnen, 2 achtjes, een met pudding zonder chocolat en een met pudding met chocolat en twee met appelvulling.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 05 Aug 2016 00:25
    9 reactie(s)

    #69982

    nilft
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    de helft

    < volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.

    Hageland: milft, iets in de ~ doen

    Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 05 Aug 2016 00:24
    4 reactie(s)

    #69983

    nilft
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    de helft

    < volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle”.

    Hageland: milft, iets in de ~ doen

    Mijn boterkoek heb ik in 2 gesneden en de nilft ervan opgegeten.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 05 Aug 2016 00:23
    4 reactie(s)

    #69984

    milft, iets in de ~ doen
    (vaste woordgroep)

    iets in de helft verdelen

    contaminatie van MI-dden en he-LFT

    zie ook nilft (Leiestreek)

    Wat een groot stuk taart, ik zal het in de milft doen, dan heb jij ook een stuk.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 05 Aug 2016 00:05
    1 reactie(s)

    #69985

    afstrijden
    (ww., streed af, afgestreden)

    loochenen, tegenspreken, een mening of bewering uit het hoofd proberen te praten, bestrijden

    Antw.: afstraaje
    Limburg: aafstrieje
    Kempen: afstraa(n), afstraaje, afstrei(n), afstrei-je

    VD95: gewestelijk

    Ge moet dat niet afstrijden. Ik weet zeker dat ge het gedaan hebt.

    Limburg: De mostat neet aafstrieje, ich weit zeker daste ’t gedoan hubs.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Aug 2016 23:55
    1 reactie(s)

    #69986

    wis
    (een~(v),-sen)

    lange, dunne, flexibele tak, soms als zweepje gebruikt
    met een bundel van deze takken vormt men een roede

    < Duits Wisch, Lat. virga (twijg)
    staat gewoon in Van Dale
    In Nederland wordt dikwijls het woord “teen” gebruik voor wissen van een wilgen boom, adjectief: tenen

    Vroeger diende men lijfstraffen toe op school. Toen kregen ze nog van de wis.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 23:36
    0 reactie(s)

    #69987

    Manten en Kalle
    (uitdrukking)

    onafscheidbaar, ouder koppel

    gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad

    Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 23:30
    1 reactie(s)

    #69988

    Manten en Kalle
    (uitdrukking)

    onafscheidbaar, ouder koppel

    gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad

    Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 23:30
    1 reactie(s)

    #69989

    jassen, patatten ~
    (begrip)

    schillen, van de schil ontdoen

    Wordt veelal gebruikt in het leger om de corvee aan te duiden, waar soldaten vaak om de beurt, of als straf, aardappelen moeten schillen.
    Thuis schellen we de patatten.

    VD2013 online: informeel: schillen, piepers jassen

    Allee lap, de Jef heeft zijn groot bakkes weer eens opengetrokken tegen de commandant en nu mag ’m patatten jassen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Aug 2016 23:26
    0 reactie(s)

    #69990

    smeerpeer
    (de ~ (m.), ~en)

    iemand met een gezonde appetijt die veel kan eten

    WNT:
    Verder: Smeerpere, gewestelijk , b.v. te Gent, voor: iemand die veel eet
    - ’t Was zulk ’n smeerpere van e manneke: ’t at al op dat ’t hadde, Loquela 7, 14 (1887)

    Als het op pizza eten aankomt is mijn zoon een echte smeerpeer.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Aug 2016 23:17
    0 reactie(s)

    #69991

    Aldi, boecht van de -
    (uitdr.)

    zie bucht van de Aldi

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Aug 2016 23:08
    1 reactie(s)

    #69992

    Aldi, bucht van de ~
    (uitdr.)

    zie bucht van de Aldi

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 04 Aug 2016 23:02
    0 reactie(s)

    #69993

    pilchard
    (de ~ (m.), ~s)

    sardines of haring in tomatensaus

    Pilchards met frieten zijn lekker.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 20:56
    1 reactie(s)

    #69994

    pilchard
    (de ~ (m.), ~s)

    sardines in tomatensaus

    Pilchards met frieten zijn lekker.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 20:55
    1 reactie(s)

    #69995

    pist, de ~ in zijn
    (uitdr.)

    plotseling verdwenen zijn, ribbedebie zijn,
    weggaan,

    vgl. de pist in

    Toen de afwas moest gedaan worden, was hij de pist in.
    Al twaalf uur? Ik ben de pist in.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 04 Aug 2016 20:39
    4 reactie(s)

    #69996

    kas, uw ~ opvreten
    (uitdrukking)

    1. zich geweldig ergeren
    2. zich zorgen maken
    3. zich vervelen

    ook uw kas opfretten
    zeer dikwijls gebruikt met zitten te:
    uw kas zitten op te vreten, uw kas zitten op te fretten

    ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland

    1. Weet ge wat dat is, als ge voortdurende moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is.
    2. Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
    3. Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten!

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 04 Aug 2016 18:22
    0 reactie(s)

    #69997

    dop, aan den ~ zijn
    (uitdr.)

    een werkloosheidsuitkering krijgen, aan den dop staan

    zie ook: dop, doppen, doplokaal, dopper, dopgeld, dopkaart

    < herkomst zie doppen

    Er zijn van die mensen die al jaren aan den dop zijn, dat kan toch niet dat die geen werk vinden? Het zijn echte beroepsdoppers.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 04 Aug 2016 16:49
    0 reactie(s)

    #69998

    doppen
    (ww.dopte, gedopt)

    1) soppen
    2) deppen

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, dopen, indopen, bevochtigen door indompeling

    WNT: bijvorm van doopen. Thans alleen in Zuid-Nederland.
    1) In eene vloeistof dompelen
    2) Door betten bevochtigen

    zie ook indoppen, opdoppen, uitdoppen

    1) Hij dopte zijn koekje in de warme thee.
    2) Het schaafwondje op haar knie moest verzorgd worden. Moeder dopte voorzichtig met het watteke, met ontsmettingsmiddel, op de zere plek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 04 Aug 2016 16:45
    0 reactie(s)

    #69999

    doplokaal
    (zn. het ~ o ~en)

    ruimte waar je een stempel voor je werkeloosheidsuitkering kunt bekomen

    zie ook: dop, doppen, dop, aan den ~ zijn, dopper, dopgeld, dopkaart, beroepsdopper

    WNT: herkomst zie doppen
    lokaal waar men zijn arbeids- of stempelkaart kan laten afteekenen of afstempelen.

    Ikzelve zag eruit als de eeuwige student, die nooit zijn diploma haalt maar zich wel ieder jaar opnieuw inschrijft in een alweer andere studierichting die linea recta naar het doplokaal leidt en de hardwerkende Vlaming op kosten jaagt. (Louis van Dievel)

    ‘On de deure van ’n doplokaal, in ’n lange rij, sto ne joenge gast, te wachte tottem zijne stempel krij’… (De Strangers, den dopper)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 04 Aug 2016 16:41
    1 reactie(s)

    #70000

    dop, aan den ~ zijn
    (uitdr.)

    werkloos zijn, aan den dop staan

    zie ook: dop, doppen, doplokaal, dopper, dopgeld, dopkaart

    < herkomst zie doppen

    Er zijn van die mensen die al jaren aan den dop zijn, dat kan toch niet dat die geen werk vinden? Het zijn echte beroepsdoppers.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 04 Aug 2016 16:39
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.