Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #69621

    dempig
    (bn.)

    kortademig

    ook in Vlaams-Brabant & prov. Antwerpen

    VD: dampig: van paarden, schertsend ook van mensen:kortademig
    > dampig: damp

    Middelnederlands: dempich

    Zo dempig als een koe.

    Poeh, ik ben dempig gegeten! Ik kan geen pap meer zeggen.

    “Al te heete sporen maecken een peerd dempigh en doen ‘t haest t’ eynden aessem loopen,” – uit ‘Bankket-werk van goede gedagten’, Johan de Brune, 1658 (“t’ eynden”: zie tenden (t’enden), “aessem”: zie asem)

    Provincie Limburg
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:20
    1 reactie(s)

    #69622

    dempig
    (bn.)

    kortademig

    ook in Vlaams-Brabant & prov. Antwerpen

    VD: dampig: van paarden, schertsend ook van mensen:kortademig
    > dampig: damp

    Middelnederlands: dempich

    Zo dempig als een koe.

    Poeh, ik ben dempig gegeten! Ik kan geen pap meer zeggen.

    “Al te heete sporen maecken een peerd dempigh en doen ‘t haest t’ eynden aessem loopen,” – uit ‘Bankket-werk van goede gedagten’, Johan de Brune, 1658 (“t’ eynden”: zie tenden (t’enden), “aessem”: zie asem)

    Provincie Limburg
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:18
    1 reactie(s)

    #69623

    dempig
    (bn.)

    kortademig

    ook in Vlaams-Brabant & prov. Antwerpen

    VD: dampig: van paarden, schertsend ook van mensen:kortademig
    > dampig: damp

    Middelnederlands: dempich

    Zo dempig als een koe.

    Poeh, ik ben dempig gegeten! Ik kan geen pap meer zeggen.

    “Al te heete sporen maecken een peerd dempigh en doen ‘t haest t’ eynden aessem loopen,” – uit ‘Bankket-werk van goede gedagten’, Johan de Brune, 1658 (“t’ eynden”: zie tenden (t’enden), “aessem”: zie asem)

    Provincie Limburg
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:17
    1 reactie(s)

    #69624

    roefelen
    (ww., roefelde, geroefeld)

    drummen, roffelen

    Die ene in ’t orkest kan nog al eens een stukske roefelen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:13
    0 reactie(s)

    #69625

    figgelen
    (ww. figgelde, gefiggeld)

    onhandig prutsen, knoeien, aanmodderen

    vgl. viggelen en uitfiggelen
    afleidingen: figgelaar, figgeling

    ook in W.-Vl.

    Figgelen, dat kon mijne vroegere gebuur, die kon niets gemaakt krijgen.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:11
    0 reactie(s)

    #69626

    bloeneuze
    (de ~ (v.), ~n)

    bloedneus

    Dagelijks een bloeneuze hebben, daar is niks leuks aan.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 09 Aug 2016 00:08
    1 reactie(s)

    #69627

    Walenland
    (eigennaam)

    Wallonië, Waals België

    zie ook: Vlaanderenland en Belgenland

    De kompels die naar het Walenland pendelden waren de eerste Limburgse mijnwerkers die te maken kregen met de sluiting van een mijn en de gevolgen daarvan, eind jaren vijftig. (demijnen.nl)

    Wat is der Belgen Vaderland,
    is ’t" Vlaenderland, is ’t Walenland,
    is ’t waer de Lei en Schelde vloeit,
    of waer aen Maes de wyndruif gloeit?
    O neen, o neen, o neen,
    ons hart en vaderland is één!
    O neen, o neen, o neen!
    ons hart en vaderland is één. Bron: F.A. Snellaert-liederenbank.nl)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 08 Aug 2016 22:13
    0 reactie(s)

    #69628

    aanklampend beleid
    (term in de politiek en organisaties)

    een beleid dat ingrijpt en vasthoudend is, niet loslaat

    “Precies vanuit die instellingen verwacht onze fractie wat ik zou noemen een aanklampend beleid: een beleid dat de mensen niet loslaat. (openvld)

    “Ik pleit voor een snel en aanklampend terugkeerbeleid”, zegt het Kamerlid. “Het is belangrijk te vermijden dat mensen hier jarenlang in de illegaliteit verzeild raken.” (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 08 Aug 2016 21:37
    0 reactie(s)

    #69629

    berechten
    (ww., berechtte, berecht)

    een doodzieke persoon het H.-Oliesel toedienen

    Vroeger kon je wel eens een paster tegenkomen die met een misdienaar en kruisbeeld op weg was naar een zieke om hem te berechten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 19:42
    0 reactie(s)

    #69630

    breughelbuffet
    (het ~, ~ten)

    Een warm, koud en desserten buffet rijk aan typische Belgische streekgerechten, die men ten tijde van Brueg(h)el ook zou gegeten hebben. Cfr. het schilderij van Bruegel de Oude, de boerenbruiloft.
    Een breughelbuffet wordt meestal bereid voor trouwfeesten, bedrijfsfeesten, jubilea, ed.

    vgl. ook breugelfeest, breugelkermis, breugheliaans

    Een breughelbuffet bestaat o.a. uit:
    Warm: Erwtensoep met korstjes, konijn op grootmoeders wijze, witte en zwarte pensen met appelmoes, breughelspek met of zonder eitje, boerenbrood of gebakken patatten,…
    Koud: Frikadellenkoek met kriekjes, boerenpaté met ajuinconfituur, breughelhesp met asperges, breughelkop met mosterd, boerenbrood of gebakken patatten,…
    Dessert: Rijstpap met bruine suiker, vlaaien, belgische kazen

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 18:34
    0 reactie(s)

    #69631

    vlaai
    (de ~ (v.), ~en)

    koeienvlaai, uitwerpselen van een koe

    ook in de Kempen

    Het is niet plezant, als je in de wei in zo een vlaai trapt.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 18:33
    1 reactie(s)

    #69632

    Kampfschwein
    (het ~ (o) ~en)

    vechtersbaas, rauwdouwer (bijnaam van voetbaltrainer Marc Wilmots)

    Maar er is ook goed nieuws, Sire!
    Geert Hoste die een jaartje overslaat, ja, dat ook.
    En dat de Rode Duivels een nieuwe trainer hebben, geen Kampfschwein maar een heer van stand, dat is ook meegenomen. (Lodewijk van Dievel)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 08 Aug 2016 15:39
    1 reactie(s)

    #69633

    lat
    (zn. v., -ten)

    streep, galon, die de graad van de drager aanduidt

    Mij moet ge niet vragen hoeveel latten nen adjudant of ne korporaal hebben. Ik heb nooit ne voet in een kazaarme gezet.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 08 Aug 2016 12:47
    1 reactie(s)

    #69634

    kazaarme
    (zelfst. naamw. v. -s)

    Antwerpse uitspraak van kazerne

    “Ik heb nog nooit ne voet in een kazaarme gezet.” (voorbeeldzin in het Vlaams Woordenboek bij lat)

    " … Ook n/mwisseling (met eenen > bedjeeme) is niet onbekend in de dialectologie. Zowel in het (oudere) werk van H. Smout als in het (veel recentere) woordenboek van J. De Graef lezen we dat Antwerpenaren kazerne uitspreken als kazaarme. Of hoe een dialectologische speurtocht soms meer dan éé??n plausibele verklaring kan opleveren…" (Hanne Kloots, De herkomst van bedjeeme: een speurtocht)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 08 Aug 2016 12:46
    3 reactie(s)

    #69635

    googlement
    (het ~ (o.), ~ en)

    resultaten van de opzoeking via zoekmachine google over de frequentie van een woord in Vlaanderen dan wel Nederland
    woord gevormd en vrijwel uitsluitend gebruikt op vlaamswoordenboek.be

    Nog geen 1000 van de meer dan 35000 googlementen op computerklas in .NL

    Soms wordt ook de opzettelijke contaminatie tussen proficiat en gefeliciteerd gebruikt: geproficiateerd (>13.000 googlementen) en geproficiteerd (>4000 googlementen)

    Blijkens aantal googlementen, VD online (voorschrift dat de basis vormt: de statuten van een vereniging het reglement), online woordenboeken, … is deze specifieke betekenis van statuut in NL niet algemeen. In VL is het dagdagelijks taalgebruik.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door helle op 08 Aug 2016 12:20
    6 reactie(s)

    #69636

    vis, zwijgen gelijk een ~
    (uitdr.)

    zie zwijgen gelijk een vis

    -

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 04:38
    0 reactie(s)

    #69637

    kop houden
    (uidr.)

    koppig zijn, zwijgen

    zie ook zwijgen gelijk een vis

    ALs het bij onze pa niet met zijn goesting was, dan kon die op zijn minst 3 dagen kop houden.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 04:36
    0 reactie(s)

    #69638

    zwijgen gelijk een vis
    (uitdr.)

    niets zeggen, blijven zwijgen, meestal als men kwaad is
    zie ook kop houden

    WNT: In Z.-Nederl. bezigt men vervolgens ook de uitdr. zwijgen (ge)lijk een visch.
    Hij zweeg lijk een visch en kropte zijn woede en zijn verdriet op, timmermans, Anna-Marie 99 (1921)

    Omdat hij zijn goesting niet kreeg en geen gelijk kon halen, bleef hij 3 dagen zwijgen gelijk een vis.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 04:36
    1 reactie(s)

    #69639

    mossel noch vis
    (uitdr.)

    vlees noch vis; iets dat ergens tussenin is

    VD2015 online: noch mosselen, noch vis Belgisch-Nederlands

    WNT: Des te minder kon ik hem zijn laksheid vergeven, zijn houding die noch mossel noch visch was, uit vrees om den steun van enkele socialistische politici te moeten ontberen, de man, Herinn. 127 (1941)

    hetnieuwsblad.be: ‘We wonnen of verloren niet. Eigenlijk moet ik een analyse maken van mossel noch vis. We domineerden de match, maar na een snelle omschakeling kwamen we op achterstand.’

    Zo’ne vegetarische quorn, dat is nu toch eens letterlijk mossel noch vis, hé. Naar wat smaakt dat nu eigenlijk?

    dick.wursten.be: “De Herziene Statenvertaling: mossel noch vis – voor de Hollanders: ‘vlees noch vis’
    Het is u misschien ontgaan, maar op 4 december 2010 werd in de Grote Kerk in Dordrecht de Herziene Statenvertaling (HSV) gepresenteerd.”

    dbnl.org: De Zuidnederlandse zegswijze mossel noch vis zijn, die zowat overeenstemt met de Noordnederlandse vis noch vlees zijn, reikt wel niet tot de middeleeuwen terug.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 04:23
    2 reactie(s)

    #69640

    mossel noch vis
    (uitdr.)

    vlees noch vis; iets dat ergens tussenin is

    VD2015 online: noch mosselen, noch vis Belgisch-Nederlands

    WNT: Des te minder kon ik hem zijn laksheid vergeven, zijn houding die noch mossel noch visch was, uit vrees om den steun van enkele socialistische politici te moeten ontberen, de man, Herinn. 127 (1941)

    hetnieuwsblad.be: ‘We wonnen of verloren niet. Eigenlijk moet ik een analyse maken van mossel noch vis. We domineerden de match, maar na een snelle omschakeling kwamen we op achterstand.’

    Zo’ne vegetarische quorn, dat is nu toch eens letterlijk mossel noch vis, hé. Naar wat smaakt dat nu eigenlijk?

    dick.wursten.be: “De Herziene Statenvertaling: mossel noch vis – voor de Hollanders: ‘vlees noch vis’
    Het is u misschien ontgaan, maar op 4 december 2010 werd in de Grote Kerk in Dordrecht de Herziene Statenvertaling (HSV) gepresenteerd.”

    dbnl.org: De Zuidnederlandse zegswijze mossel noch vis zijn1), die zowat overeenstemt met de Noordnederlandse vis noch vlees zijn, reikt wel niet tot de middeleeuwen terug.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Aug 2016 04:19
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.