Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #63891

    zjipke
    (het ~, ~s)

    zeker snoepgoed (soort drop)
    uitspr. ook zjippekes

    gehoord in Limburgs, Brabants (Antwerpen, Vlaams-Brabant); ook elders?
    etymologie onduidelijk: afgeleid van Fr. gingembre? (In het Brusselse hoorde ik “zjinzjipkes”.)

    zie ook jejipke, zjizjipke, zjuzjuppeke

    Een geef voor de kinders nog een half pond snoepkes: Belga’s, kliskes, zjipkes, zuurkes, nestels …

    Gigippeke van Meulebeik of is het Jijippeke, een liedje van Urbanus.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 01:08
    0 reactie(s)

    #63892

    benauwd zijn van
    (uitdr.)

    benauwd zijn voor

    Je moe nie benauwd zien van Sinterklaai.

    “Benauwd zijn van zijn schaduwe (in Vlaanderen: zeer vreesachtig zijn) (1897).” (bron: WNT)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 01:06
    5 reactie(s)

    #63893

    scharding
    (zn., v., -en)

    sardientje

    WNT: schardijn
    Schardein, znw. vr. Andere vorm voor Sardijn, waarschijnlijk onder den invloed van Schar ontstaan.
    ?— Niet algemeene benaming voor de sprot, Clupea sprattus.

    Leeft vooral verder in de uitdrukking ‘t stikt ip geen scharding’ t.t.z. het steekt zo nauw niet, het komt er niet op aan.

    Regio Brugge
    Bewerking door de Bon op 08 May 2017 01:01
    1 reactie(s)

    #63894

    loe
    (de ~ (m.) , geen mv.)

    slappe koffie of thee
    IPA: /lu:/

    zie ook pisseloe, kloekepis, loer, loeter

    Moete wa vamene thee eme – alé, ag’r nix mee inzit dat ma loe is, tis ma veur mn aoge gemokt èh!
    Moet ge wat van mijn thee hebben – allee, als ge er niets mee inzit dat hij slap is, het is maar voor mijn eigen gemaakt hè!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:59
    2 reactie(s)

    #63895

    loe
    (zn. m. meerv. niet gebruikelijk)

    slappe koffie of (bij uitbreiding) thee
    IPA: /lu:/

    zie ook pisseloe, kloekepis, loer, loeter

    moete wa vamene thee eme – alé, ag’r nix mee inzit dat ma loe is, tis ma veur mn aoge gemokt èh!
    Moet ge wat van mijn thee hebben – allee, als ge er niets mee inzit dat hij slap is, het is maar voor mijn eigen gemaakt hè!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:57
    2 reactie(s)

    #63896

    vloeken
    (vloekte, gevloekt zw. ww.)

    met voorzetsel op: sakkeren of duvelen op iets

    Van Dale:
    - gods­las­te­ren­de woor­den spre­ken: hij vloekt als een ket­ter, hij vloekt als een ke­tel­lap­per (ook in Vlaanderen)
    - op iets vloe­ken: het ver­af­schu­wen (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
    - een schril, pijn­lijk con­trast vor­men: zie bij het andere lemma vloeken
    - vervloeken (niet gebruikelijk in Vlaanderen)

    ‘Ze laat geen kans liggen om te vloeken op het federaal en Vlaams beleidsniveau.’ (DS 01.12.15)

    “Heb je ooit ook al eens gevloekt op die grote hoop informatie die je zowel online als offline vindt over het onderwerp van je spreekbeurt, taak of opstel?” (https://jongeren.ikbeslis.be/trusty-voor-jongeren)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:55
    0 reactie(s)

    #63897

    vloeken
    (vloekte, gevloekt zw. ww.)

    met voorzetsel op: sakkeren of duvelen op iets

    VD geeft de volgende betekenissen:
    - gods­las­te­ren­de woor­den spre­ken: hij vloekt als een ket­ter, hij vloekt als een ke­tel­lap­per (ook in Vlaanderen)
    - op iets vloe­ken: het ver­af­schu­wen (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
    - een schril, pijn­lijk con­trast vor­men: zie bij het andere lemma vloeken
    - vervloeken (niet gebruikelijk in Vlaanderen)

    ‘Ze laat geen kans liggen om te vloeken op het federaal en Vlaams beleidsniveau.’ (DS 01.12.15)

    “Heb je ooit ook al eens gevloekt op die grote hoop informatie die je zowel online als offline vindt over het onderwerp van je spreekbeurt, taak of opstel?” (https://jongeren.ikbeslis.be/trusty-voor-jongeren)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:55
    0 reactie(s)

    #63898

    riem, tegen zijn ~
    (uitdr.)

    tegen zijn goesting

    Hij begint niet graag aan die karwei, ’t is tegen zijn riem.

    Hij werkte dat gebakje nog naar binnen maar ’t was tegen zijn riem.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:53
    0 reactie(s)

    #63899

    pik, ne ~ hebben op iemand
    (uitdr.)

    kwaad zijn op iemand, iemand niet kunnen luchten
    SN: de pik hebben op iemand

    Dat mens van hier neffen heeft ne pik op mij; ze kan mij niet rieken of zien.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:45
    0 reactie(s)

    #63900

    keuj
    (ne ~ (m.), -s)

    (voor)gekauwd eten

    Aan tafel ne keuj uit uw mond halen is onbeleefd.

    Vroeger gaf men als fopspeen aan de baby’s ne keuj in een doekje gewikkeld.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:44
    0 reactie(s)

    #63901

    kopman
    (z. nw. de ~ (m) ~en)

    lijsttrekker

    in NL alleen gebruikelijk in de wielersport (evenals VL)

    Van Dale online: BE; po­li­tiek lijst­trek­ker
    vrouw: kop­vrouw

    Niet Herman, maar zoon Alexander De Croo trekt bij de gemeenteraadsverkiezingen de lijst van Open Vld in Brakel. (Open VLD)

    Onze kopman Mark Demesmaeker, bewijst verkiezing na verkiezing dat hij de populairste politicus is van Halle. (NVA)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:42
    0 reactie(s)

    #63902

    steunboodschap
    (z. nw. de ~ (v) ~en)

    boodschap waarin men zijn steun betuigt

    NL: steunbetuiging

    10 x meer in VL dan in NL

    Veel mensen hebben papieren of borden bij met een steunboodschap aan Charlie Hebdo. (De Standaard)

    Met de toepassing kunnen sympathisanten hun profielpagina omtoveren tot een steunboodschap. (deredactie.be)

    Een steunboodschap op de muur van het vliegveld in Kuala Lumpur, waar vlucht 370 van Malaysia Airlines vertrok.
    Zie: https://images.nrc.nl/gqiUMzgiUCCjqnTFUFucJKl2bTk=/1280x/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2014/03/ANP-26680009.jpg

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:39
    0 reactie(s)

    #63903

    steunboodschap
    (z. nw. de ~ (v) ~en)

    boodschap waarin men zijn steun betuigt

    NL: steunbetuiging

    10 x meer in VL dan in NL

    Veel mensen hebben papieren of borden bij met een steunboodschap aan Charlie Hebdo. (De Standaard)

    Met de toepassing kunnen sympathisanten hun profielpagina omtoveren tot een steunboodschap. (deredactie.be)

    Een steunboodschap op de muur van het vliegveld in Kuala Lumpur, waar vlucht 370 van Malaysia Airlines vertrok. Zie: https://images.nrc.nl/gqiUMzgiUCCjqnTFUFucJKl2bTk=/1280x/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2014/03/ANP-26680009.jpg

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:38
    0 reactie(s)

    #63904

    wapendracht
    (z. nw. de ~ v. ~en)

    Belgisch-Nederlands voor het bezitten en/of gebruiksklaar hebben van een wapen
    NL: (verboden) wapenbezit

    zie ook: porderm

    < Frans: port d’armes

    Van Dale online: BE; niet al­ge­meen: wa­pen­be­zit

    Er is sprake van wapendracht als men het wapen bij zich heeft zodat het onmiddellijk gebruikt kan worden. Zo b.v. kan het opbergen van een wapen in het handschoenenkastje van een motorvoertuig als wapendracht beschouwd worden. (Wapenunie)

    ‘Wapendracht tegen België’ dekte vele ladingen. Dat kon gaan van zuiver politieke collaborateurs die zich gewapend hadden vertoond of van leden van paramilitaire formaties. (Bruno de Wever – Collaboratie tijdens WO II in België.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:34
    0 reactie(s)

    #63905

    urne
    (z. nw. de ~ (v.) ~n)

    stembus
    ook in de betekenis van: urn, asbus (SN)

    < Frans urne: vat voor as van een dode

    Van Dale online: BE

    Voor veel Fransen was het vandaag aanschuiven om hun kiesbrief in de urne te steken.

    Over amper een maand kunnen ze weer naar de urnen trekken voor de parlementsvekiezingen.

    Voor de motards onder ons is er een urne in de vorm van een naftbak beschikbaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 May 2017 00:25
    3 reactie(s)

    #63906

    urne
    (z. nw. de ~ (v.) ~n)

    (idem Fr.) stembus
    ook in de betekenis van: urn, asbus (SN)

    Voor veel Fransen was het vandaag aanschuiven om hun kiesbrief in de urne te steken.

    Over amper een maand kunnen ze weer naar de urnen trekken voor de parlementsvekiezingen.

    Voor de motards onder ons is er een urne in de vorm van een naftbak beschikbaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 07 May 2017 23:27
    3 reactie(s)

    #63907

    babbelienge
    (zn. v., ~n)

    - vrouw die altijd weet wat zeggen, vorm van ‘praatziek’ zijn (kan zowel positief als negatief zijn)
    - communicatie, gepraat onder mensen

    < babbeling
    WNT: Modern lemma: babbeling
    znw. vr., mv. babbelingen. Van Babbelen met -ing.
    Thans nog als Westvlaamsch opgegeven. Babbelpraat.
    “Dat baart misverstand, en brengt … maar babbeling te wege” Bekker,(1691).
    Aanm. De Bo (1873) vermeldt Babbelinge ook in den zin van babbelaarster.
    © 2007 INL. Artikel gepubliceerd in 1895.

    zie ook: babbelgat, babbeleir

    Als vrouw van de bakker moest Rita veel praten met de klanten. Ja, het is dan ook wel een echte babbelienge.

    Mijn bejaarde mama gaat elke maand naar Neos, een namiddag voor senioren, daar krijgt ze nog wat babbelienge.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 07 May 2017 22:09
    1 reactie(s)

    #63908

    babbelienge
    (zn. v., ~n)

    - vrouw die altijd weet wat zeggen, vorm van ‘praatziek’ zijn (kan zowel positief als negatief zijn)
    - communicatie, gepraat onder mensen

    zie ook: tatergat, babbelgat, tettergat, babbeleir

    < babbeling
    WNT: Modern lemma: babbeling
    znw. vr., mv. babbelingen. Van Babbelen met -ing.
    Thans nog als Westvlaamsch opgegeven. Babbelpraat.
    “Dat baart misverstand, en brengt … maar babbeling te wege” Bekker,(1691).
    Aanm. De Bo (1873) vermeldt Babbelinge ook in den zin van babbelaarster.
    © 2007 INL. Artikel gepubliceerd in 1895.

    zie ook: babbelgat, babbeleir

    Als vrouw van de bakker moest Rita veel praten met de klanten. Ja, het is dan ook wel een echte babbelienge.

    Mijn bejaarde mama gaat elke maand naar Neos, een namiddag voor senioren, daar krijgt ze nog wat babbelienge.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 07 May 2017 22:08
    1 reactie(s)

    #63909

    bles
    (de ~ (v.), ~sen)

    haarlok die in het gezicht hangt

    Platinium bob

    Doet die bles uit uw ogen, dan ziede misschien wa beter!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 May 2017 21:51
    3 reactie(s)

    #63910

    bles
    (de ~ (v.), ~sen)

    haarlok die in het gezicht hangt

    Platinium bob

    Doet die bles uit uw ogen, dan ziede misschien wa beter!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 May 2017 21:51
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.