Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
aan het voorhoofd recht geknipte haarlijn
SN: pony
zie ook: froe
Van Dale online: BE, informeel
Meisje met een froufrou
Mijne froufrou hangt bekan in mijn ogen, ik moet dringend eens naar de coiffeur.
handzaag met recht, schuin aflopend blad en gesloten handvat
afgeleid van Jozef: Sint Jozef was een timmerman en is de patroonheilige van de timmerlui, hij wordt dikwijls afgebeeld met een dergelijk werktuig
Afbeelding zie hier
Luidt de Japanse handzaag met gebogen zaagblad het einde in van de gewone Jef- of Sint-Jozefzaag?
- Echt, uitgerekend, perfors, par force
- niettegenstaande alle weerstand, kost wat kost, onbedingd
SN: per se
uitspraak: përsee (Antw.)
< Lat.: per se (letterlijk: ‘door zich’)
Genootschap Onze Taal: Wat is de juiste spelling: per se of persé?
Per se, in twee woorden en zonder accent aigu, is de spelling die bij de taal van oorsprong aansluit: het Latijn. Het betekent letterlijk ‘op zichzelf’. Deze vorm staat in alle spellinggidsen en woordenboeken. Vbn.:
Naast per se vermeldt het Witte Boekje (2006) ook de vernederlandste vorm persé. Deze vorm komt vaak voor, omdat de Latijnse herkomst, met de uitspraak ‘pèr see’, bij veel mensen onbekend is. Volgens ons is er weinig bezwaar tegen deze vernederlandste vorm. De officiële spelling keurt alleen per se goed, maar in de Technische Handleiding, het basisdocument van de officiële spelling, staat wel: “Het aan het Latijn ontleende per se wordt vaak gespeld als persé, wat illustreert dat het in die vorm door een groot deel van de taalgemeenschap als een aanvaardbare of zelfs gewenste aanpassing wordt ervaren. Het is denkbaar dat deze spelwijze op termijn als nevenvorm de status van officiële spelling verwerft, of zelfs de oorspronkelijke vorm vervangt.” De officiële spelling zet de deur dus op een kier voor persé." (https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/perse)
Moet gij nu persé juist vandaag den otto wassen?
Hij wou en hij zou persee aan de overkant geraken. Hij is dan maar in ’t water gesprongen en is overgezwommen.
- Echt, uitgerekend, perfors, par force
- niettegenstaande alle weerstand, kost wat kost, onbedingd
SN: per se
uitspraak: përsee (Antw.)
< Lat.: per se (letterlijk: ‘door zich’)
Genootschap Onze Taal: Wat is de juiste spelling: per se of persé?
Per se, in twee woorden en zonder accent aigu, is de spelling die bij de taal van oorsprong aansluit: het Latijn. Het betekent letterlijk ‘op zichzelf’. Deze vorm staat in alle spellinggidsen en woordenboeken. Vbn.:
- Sandra wilde per se om zes uur vertrekken. (per se = ‘beslist’)
- Van mij hoefde dat niet per se. (per se = ‘noodzakelijkerwijs’)
- Eén glaasje wijn per dag is per se niet slecht voor de gezondheid. (per se = ‘op zichzelf beschouwd’; in deze betekenis komt per se niet zo vaak meer voor)
Naast per se vermeldt het Witte Boekje (2006) ook de vernederlandste vorm persé. Deze vorm komt vaak voor, omdat de Latijnse herkomst, met de uitspraak ‘pèr see’, bij veel mensen onbekend is. Volgens ons is er weinig bezwaar tegen deze vernederlandste vorm. De officiële spelling keurt alleen per se goed, maar in de Technische Handleiding, het basisdocument van de officiële spelling, staat wel: “Het aan het Latijn ontleende per se wordt vaak gespeld als persé, wat illustreert dat het in die vorm door een groot deel van de taalgemeenschap als een aanvaardbare of zelfs gewenste aanpassing wordt ervaren. Het is denkbaar dat deze spelwijze op termijn als nevenvorm de status van officiële spelling verwerft, of zelfs de oorspronkelijke vorm vervangt.” De officiële spelling zet de deur dus op een kier voor persé." (https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/perse)
Moet gij nu persé juist vandaag den otto wassen?
Hij wou en hij zou persee aan de overkant geraken. Hij is dan maar in ’t water gesprongen en is overgezwommen.
erg verstrooid en afwezig, dement
Onze petere is de laatsten tijd niet goed meer bij de zijne, ik denk dat hij kinds aan ’t worden is.
Ze was hard verschoten en ze was den hele dag niet bij den heure.
erg verstrooid en afwezig, dement
Onze petere is de laatsten tijd niet goed meer bij de zijne, ik denk dat hij kinds aan ’t worden is.
Ze was hard verschoten en ze was den hele dag niet bij den heure.
schrikken, verbazen, verwonderen, ergens van opkijken;
verouderd in Nederland
Van Dale 2013 online Belgisch-Nederlands, spreektaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: verschieten
Verouderd maar gewestelijk nog frequent aangetroffen, bepaaldelijk in Vlaams-België en Noord-Holland.
> “Zy … zach dat de doode vrauwe haer een been op track, waer deur sy verschoodt ende seyde: Minne leefdy noch?” Vrancx bij De Bo (1602)
zie ook verschietachtig, verschietelijk
Ons bomma liet mij keihard verschieten, en ik was van mijnen hik vanaf.
Ik verschiet van niks niet meer tegenwoordig.
Van ’t verschieten liet ze haar talloor vallen.
Ik zou er niet van verschieten dat achteraf zou blijken dat hij dat allemaal op voorhand wist.
voltooid deelwoord van verschieten
Nu was ik toch verschoten se!
erg verstrooid en afwezig, dement
Onze petere is de laatsten tijd niet goed meer bij de zijne, ik denk dat hij kinds aan ’t worden is.
Ze was erg verschoten en ze was den hele dag niet bij den heure.
erg verstrooid en afwezig, dement
Onze petere is de laatsten tijd niet goed meer bij de zijne, ik denk dat hij kinds aan ’t worden is.
Ze was erg verschoten en ze was den hele dag niet bij den heure.
erg verstrooid en afwezig, dement
Onze petere is de laatsten tijd niet goed meer bij de zijne, ik denk dat hij kinds aan ’t worden is.
in veel Vlaamse dialecten wordt bij eenlettergrepige werkwoorden en hun afleidingen de ik-vorm in de onvoltooid tegenwoordige tijd gevolgd door de infinitief, waar in het A.N. de stam gebruikt wordt
zeker in de provincie Antwerpen, ook in Limburg en Brabant
ik zien er lief uit
ik zien veel af
ik gaan naar huis
ik vergaan van den honger
ik doen niks vandaag
ik verdoen al mijn geld
ik staan zot van u
ik verstaan er niks van
ik zijn ermee weg
“Gewoon om te zeggen, ik zien u graag” (/www.catooyen.com)
in veel Vlaamse dialecten wordt bij eenlettergrepige werkwoorden de ik-vorm in de onvoltooid tegenwoordige tijd gevolgd door de infinitief, waar in het A.N. de stam gebruikt wordt
zeker in de provincie Antwerpen, ook in Limburg en Brabant
ik zien er lief uit
ik gaan naar huis
ik doen niks vandaag
ik staan zot van u
ik zijn ermee weg
“Gewoon om te zeggen, ik zien u graag” (/www.catooyen.com)
tandwiel van een fiets
< Frans: le pignon: kamwiel
uitspraak prov. Antw.: /pieng’jon/
Mijn grootmoeder had nog een fiets met een vaste piong; men kon ermee vooruit en achteruit rijden en bij het rijden bleven de trappers doordraaien.
Ge kunt nu zien dat ge een tandje bijsteekt hé!! En niet op je “piong” maar met je benen! (broederlijkdelen.be, Bart Dequidt)
De fiets heeft geen versnellingen, velgrem vooraan, vaste piong, een kettingkast, een staan en een groot zadel. (kapaza.be, Torhout)
Iemand die telkens stopt met fietsen, een soort afremmen voor het plezier.
zie ook piong
< regio Malderen
Gij kunt nogal piongliberen zenne…
tandwiel van een fiets
< Frans: le pignon: kamwiel
uitspraak prov. Antw.: /pieng’jon/
Mijn grootmoeder had nog een fiets met een vaste piong;
men kon ermee vooruit en achteruit rijden en bij het rijden bleven de trappers doordraaien.
Ge kunt nu zien dat ge een tandje bijsteekt hé!! En niet op je “piong” maar met je benen! (broederlijkdelen.be, Bart Dequidt)
De fiets heeft geen versnellingen, velgrem vooraan, vaste piong, een kettingkast, een staan en een groot zadel. (kapaza.be, Torhout)
bierbuik
Klik op de afbeelding
Ei eit ’n dermke. (Hij heeft een bierbuik)
hetzelfde met zijn, doen, gaan, vergaan, staan, verstaan, bestaan;
zie ik gevolgd door infinitief in de ott
ook in de Kempen
Zonder bril zien ik dat niet duidelijk.
Doen ik het zo goed?
Ik vergaan van den honger.
hetzelfde met zijn, doen, gaan, vergaan, staan, verstaan, bestaan;
zie ik gevolgd door infinitief in de <span class="caps">OTT</span>
ook in de Kempen
Zonder bril zien ik dat niet duidelijk.
Doen ik het zo goed?
Ik vergaan van den honger.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
