Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
halte
vnw: halte van een trein: de trein heeft stilstanden te Brussel Noord, Brussel Centraal, Brussel Zuid, Gent Sint Pieters en Brugge
Van Dale 2020 online: BE, niet algemeen
De IC-treinen Oostende-Antwerpen en Kortrijk-Antwerpen zullen rijden. Waarbij de IC-treinen Oostende-Antwerpen stilstanden zullen hebben in de lokale stations van Zwijndrecht, Melsele en Beveren. Hierdoor lopen zij een vertraging op van ongeveer 10 minuten. (gva.be)
In BE/vlaams heet het veel duidelijker ´stilstanden´. Dat wordt zelfs zo omgeroepen bij vertrek als info aan de reizigers. (ommunity.ns.nl)
Busdienst 1 pendelt tussen Lier en Herentals en omgekeerd, zonder stilstanden in de tussenliggende stations. (hln.be)
- zacht, vooral i.v.m. spreken of zeggen gebruikt, fluisteren
- ook algemeen m.b.t. volume van bv. muziek
zie ook luid
vnw:
- stil spreken: zacht spreken, zachtjes praten
- het geluid/de muziek stiller zetten: het geluid/de muziek zachter zetten
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In het Zuiden.
Maar, als beducht, en als verlegen, Heeft hij, zich buigend tot een’ knecht, Hem stil en fluistrend iets gezegd, ledeganck 266.
Eline, gij spreekt zo stil tegen Sara, mag ik het niet horen misschien?
Zet den tv is ne keer een beetje luider, hij staat veel te stil.
Geeft mij maar liever stillere muziek als dien belachelijk luiden bucht waarmee dat ze u tegenwoordig vierentwintig uur op vierentwintig via de radio bombarderen.
> andere betekenis van stil
vakwerk, perfect afgewerkt
vnw: vakwerk, vakmanschap
znwb: Vakwerk; soms bep.: vakmanschap; (zegsw.) het is allemaal stielwerk, ieder zijn vak.
zie stiel
Dat is puur stielwerk – met een snelle blik in het binnenste van een vat wordt bepaald wat ermee zal gebeuren. Een foute beslissing kost geld. (demorgen.be)
Hij verdween achter de rommel van 40 jaar stielwerk in hetzelfde hok. “Wacht!” Hij kwam terug en liet zien wat hij bedoelde. (standaard.be)
Gepensioneerde leerkrachten voor de klas: ‘Nu kunnen we ons tenminste op het échte stielwerk concentreren’ (knack.be)
Ledershop Cavents zet ateliers open om stielwerk te demonstreren (gva.be)
vak, beroep, specialisatie
vnw: vak, beroep, baan
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
Van Dale 2016: België, spreektaal
vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands
vgl. stielman; stielkennis; stielvaardigheid; stielwerk; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken
ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel
Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.
Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)
Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)
Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1
Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)
Een praktiserende homoseksuele man.
“Ik wist niet dat hij voor de mannen was”, ja het is inderdaad een fluttezuger.
vakkennis, vakmanschap
vnw]: vakmanschap, vakbekwaamheid
zie stiel
‘Chastro kan koken, is creatief met smaken en toont stielvaardigheid’, zegt Goossens. (tijd.be)
Hij bewerkte met grote stielvaardigheid stijlmeubelen met die techniek. (mechelenblogt.be)
“Door de speciale technieken bij de “grafiek” creëert ze originele kunstwerken en getuigt ze van een fijnzinnig tekentalent en een grote technische stielvaardigheid”, omschreef schepen Laurent Volckaert de werken. (nieuwsblad.be)
vak, beroep, specialisatie
vnw: vak, beroep, baan
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
Van Dale 2016: België, spreektaal
vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands
vgl. stielman; stielkennis; stielvaardigheid; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken
ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel
Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.
Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)
Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)
Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1
Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)
vakman
ook: iemand die zeer handig of bedriven is in iets
vr. stielvrouw
vnw: vakman, geschoold ambachtsman
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
zie ook stiel
Onze beenhouwer is een echte stielman.
Bij Absolute Jobs zijn we voor onze klant op zoek naar een stielman of stielvrouw, (vdab.be)
Wil je een stielman vinden voor jouw schilderwerken, maar weet je niet waar te beginnen? (mijn-schilderwerken.be)
En ja, ook hij, toch gekend en erkend als een echte ‘stielman’ in de duivensport moet toegeven dat een herstart na een verkoop niet altijd van een leien dakje loopt. (herbots.be)
bedankt, dankuwel
Van Dale:mer·ci (tussenwerpsel)
(informeel) dank u wel
Merci wordt wel in typische, bijna idiomatische Vlaamse uitdrukkingen en contexten gebruikt(soms ook pejoratief of diminutief). In NL eerder modewoord.
zie ook awel merci; amai merci; nee, merci; bedankt en merci; merciekes; merci, een dikke ~
Merci voor de mooie bloemen!
En te zeggen dat ik haar altijd gesteund heb, awel merci.
Merci zenne, als ge nog eens het wasmachien opzet doet er dan wel zeep in.
Merciekes zenne voor de schoon bloemen, ik ga ze direct in een vaas zetten se.
Ne grote merci voor al hetgeen ge voor mij gedaan hebt.
uitdrukkelijke bedanking, kan ook pejoratief gebruikt worden
zie ook merci
Dat is grotendeels Evenepoels eigen verdienste, al begon het eigenlijk met Tiesj Bennoot, die de race hard maakte voor diens ploegmaat Wout van Aert. ‘Bedankt en merci’, zal Evenepoel gezegd hebben. (demorgen.be)
De eerste klanten, de dagelijkse gesprekken over het weer, geruchten in Pervijze en natuurlijk over de spijt. Bedankt en merci en niet tot morgen. Tegen de avond, toen alles weg was, sloot de bakkerin de deur, liet de luiken naar beneden en veegde alles op. (tijd.be)
Naar de binnenspeeltuin en het buitenzwembad, zo’n groot kampvuur hebben we nog nooit gehad! We zeggen bedankt en merci voor een superfijn kamp (chirowalfergem.be)
In 2011 speelde ze nog samen met haar inmiddels overleden man Gaston Wyckhuyse een hoofdrol in de film ‘Bedankt en Merci’, een film over de volkscafés in de Westhoek. (hln.be)
Wij willen hen een blijvende bedankt en merci geven. (i-mens.be)
Manier van bellen waarbij de GSM horizontaal voor de mond gehouden wordt waardoor het lijkt alsof de beller een cracker aan het eten is. Soms staat de speaker daarbij luid.
‘Crackerbellen’, ‘zebradrinken’ en ‘manosfeer’ zijn de drie populairste woorden volgens het Team Taaladvies van de Vlaamse overheid. (Het Nieuwsblad)
Kan iedereen stoppen met #crackerbellen in de trein? Ik wil niet horen hoe je gesprekspartner nog in bed ligt. (Treinleven)
‘Crackerbellen’ is het populairste woord van het jaar, maar het verschijnsel zelf roept toch vooral irritatie op: waar komt het vandaan? (GVA)
Een 54-jarige Fransman moet 200 euro betalen omdat hij in het treinstation van Nantes aan het telefoneren was met zijn smartphone die op luidsprekerstand stond. De politie had hem daar al voor gewaarschuwd, maar hij dacht dat het om een grap ging. ‘Crackerbellen’ wordt door de meeste mensen als bijzonder irritant ervaren. (HBVL)
sport: typische met kasseien geplaveide helling, meestal in de Vlaamse Ardennen, die in de Vlaamse klassiers en andere koersen door de coureurs opgereden moet worden
Iconische kasseihelling opnieuw in parcours Ronde van Vlaanderen (nieuwsblad.be)
De Oude Kwaremont, één van de beroemde beklimmingen tijdens de Ronde Van Vlaanderen, staat vooral bekend omwille van zijn pittige kasseihelling van ruim anderhalve kilometer. (visitvlaamseardennen.be)
Voor de overgang van de typisch Vlaamse kasseihellingen naar de typische Ardennen klimmetjes moet je in de Druivenstreek zijn. (debrabantsepijl.be)
Niet op de fiets, maar met de fiets aan de hand trotseren sommigen de kasseihellingen. (vrt.be)
De Paterberg, één van de wereldberoemde kasseihellingen van Kluisbergen. (hln.be)
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
anw: (vooral) in België: dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
vnw:
•kei als straatsteen, soort kinderhoofdje, kinderkopje
•straatweg met keien
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
DS2015 kasseien: straatstenen: standaardtaal
zie ook kasseiweg, kasseibaan, kasseistraat, kasseiwegel, kasseidreef, kasseilegger, kasseikapper, kasseisteen, kasseihelling
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
oorspronkelijk letterlijk: een ambacht leren
veralgemeend: het vak leren; iets leren; iets onder de knie krijgen; iets eigen maken
znwb: de stiel leren: het vak leren
zie ook stiel
De school waar privaatbankiers de stiel leren (tijd.be)
“Natuurlijk kan Remco al in een peloton rijden, maar op die smalle Vlaamse wegen kan hij nog meer de stiel leren”, zegt koersdirecteur Rony De Sloovere. (hbvl.be)
Word je geboren als directeur, of kan je de stiel leren? (cno.uantwerpen.be)
Hij leert de stiel in de clubs van Parijs, toert een jaar met het Gipsy Project van stergitarist Biréli Lagrène en formeert Thomas Dutronc et les Esprits Manouches. (bruzz.be)
Hij is de stiel nog aan het leren. Premier zijn is niet moeilijker of makkelijker dan de Vlaamse regering leiden, maar het is een totaal andere job. (demorgen.be)
vakkennis
vnw: vakkennis
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 standaardtaalzie ook stiel
In de vakschool krijgen de leerlingen genoeg theoretische stielkennis maar te weing praktijk
SN-NL: twaalf ambachten, dertien ongelukken
Al vanalles gedaan hebben, maar nooit succesvol
vnw: twaalf stielen, dertien ongelukken: twaalf ambachten, dertien ongelukken
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
zie stiel
Jacques Vermeire heeft vroeger ooit in een muziekgroep gespeeld. Hij zij daarover van zichzelf: “Ik heb al vanalles gedaan, ja. Twaalf stielen en dertien ongelukken.”
oorspronkelijk iemand die onder de gangbare prijs werkte;
ook iemand die volgens zijn medewerkers te snel, te hard, te goed werkt
google 2024: slechts 4 hits in .NL
zie ook stielbederf; stiel
De enthousiaste jonge ambtenaar werd al rap door zijn collega’s bestempeld als stielbederver.
Ik ben de stielbederver van de nieuwsredactie: ik doe veel meer dan van me gevraagd wordt. (demorgen.be)
vak, beroep, specialisatie
vnw: vak, beroep, baan
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
Van Dale 2016: België, spreektaal
vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands
vgl. stielman; stielkennis; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken
ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel
Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.
Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)
Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)
Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1
Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)
drijvende kracht, leider (sport en politiek)
vnw: sterk element, stabiele factor, drijvende kracht
DS2015: standaardtaal
Van Dale 2016 online: BE
ook sterktehouder
Zonder zijn sterkhouder gaat de club deze keer niet winnen.
Met de nieuwe sterkhouder doet de partij het fors beter in de peilingen.
radio2: ‘Hij krijgt het gezelschap van showbizzwatcher en mediatrainer Jo De Poorter en van onze charmante sterktehouder van het eerste uur Sabine De Vos’
dfib.net: ‘Met sterke merken als Devos-Lemmens, Imperial, Royco en nog veel meer, is Campbell’s een sterktehouder in de food-sector.’
inmaken, wecken, opleggen
vnw: groenten/fruit steriliseren: wecken
Van Dale BE; mbt. levensmiddelen conserveren door ze van de lucht af te sluiten in glazen potten en vervolgens te koken
zie ook steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseerpot
Dan mogen we de potten gesteriliseerde tomaten en boontjes niet vergeten en de talloze potten confituur.(blog seniorennet/ bas en belle/28./08./09)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.