Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6211

    liereboom, lange
    (de ~ (m.), -bomen)

    middelvinger

    ne lange liereboom

    In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door PANA op 17 May 2025 14:10
    0 reactie(s)

    #6212

    Luikse siroop
    (begrip)

    anw: (vooral) in België: stroop van appels, peren, abrikozen, pruimen en dadels, geproduceerd door Siroperie Meurens in het Belgische Aubel; Vrai Sirop de Liège®

    ook: echte Luikse siroop

    zie siroop

    vgl. poepsiroop, poepgelei

    Voeg er de Luikse siroop en de bruine suiker aan toe. Meng goed. 11. Leg het vlees in de saus. Zet de kookpot in de voorverwarmde oven en laat 2 uur garen (dagelijksekost.vrt.be)

    Zelfs in zoiets typisch als Luikse siroop zitten, naast plaatselijke appels en peren, ook Turkse dadels verwerkt.(demorgen.be)

    Beide merken zijn intussen zo’n honderd jaar oud, maar toch minder bekend dan de Luikse siroop die pas in 1937 het licht zag. De vrai sirop. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door PANA op 17 May 2025 14:01
    0 reactie(s)

    #6213

    poepsiroop
    (de ~ (m.), -en)

    Luikse siroop

    zie: poepgelei, proes

    Klik op de afbeelding
    Daggi 031
    Een boterham met poepsiroop.

    “Luikse siroop roept wrange herinneringen op aan mijn legertijd. Elke morgen poepsiroop!” (forum.politics.be 3 jan. 2016)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door PANA op 17 May 2025 14:00
    3 reactie(s)

    #6214

    bankkaart
    (de ~ (v.), ~en)

    SN-NL: betaalkaart, betaalpas

    standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: BE
    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal;Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7; In België is de bankkaart voor een contante betaling, de kredietkaart voor een uitgestelde betaling. In Nederland worden bankpas, pinpas of betaalpas gebruikt voor contante betalingen en voor uitgesteld betalen is er de credit card.

    NL: pinpas

    Je moet niet zoveel geld meenemen naar de winkel, betaal gewoon met je bankkaart.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 13:45
    0 reactie(s)

    #6215

    robottekening
    (zn. v. ; ~en)

    robotfoto; tekening op basis van beschrijvingen, met het portret, bv. van iemand die gezocht wordt

    vnw: compositiefoto, montagefoto

    Van Dale 2017 online: BE

    DS2015 standaardtaal

    NL: compositietekening

    vgl. robottekenaar

    Göhrde-Mörder

    Ben Claes en Peter Clauwaert zijn twee forensische tekenaars bij de federale politie. Samen met nog twee andere collega’s maken zij jaarlijks 1.000 tot 1.200 robottekeningen. (bruzz.be)

    Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door PANA op 17 May 2025 13:42
    0 reactie(s)

    #6216

    bomen komen elkaar niet tegen
    (uitdr.)

    voluit: “bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel”

    - dat hij/zij wacht, dat zet ik hem/haar betaald
    - we treffen elkaar later nog wel
    - als je mensen wil ontmoeten, moet je naar buiten op stap

    vnw: bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel: ik zal me nog wel eens wreken

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Kunt ge u voorstellen wat ik met u doe, onnozel manneke! Want gij zijt een kerel die ik nu haat. En denk eraan … bomen komen elkaar niet tegen maar mensen wel!

    Bomen komen elkaar niet tegen, tenzij bij stormwind misschien, maar mensen die ge liefst wilt mijden, zult ge nog wel vaker zien.

    Meiske, bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Ge kunt nooit weten .. ik hou dus een danske tegoed.

    Alleen bomen komen elkaar niet tegen’ – wordt wel eens gezegd – en toch hebben ook zij elkaar nodig willen ze een bos vormen.

    ‘Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel’, zegt een Belgisch spreekwoord. (trouw.nl)

    Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Daarom ga ik zo graag op stap. (facebook)

    Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. En zeker mensen die hun avonden liever musicerend doorbrengen op een podium, dan lui onderuitgezakt in de zetel. (damusic.be)

    Met “Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel” sloot het raadslid zijn carrière in de gemeenteraad af.(nieuwsblad.be)

    Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Bij het wachten voor de kaarten voor de culinaire tocht in Hijfte kwamen we zowaar Willy Waterschoot tegen. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 11:25
    0 reactie(s)

    #6217

    bomen komen elkaar niet tegen
    (uitdr.)

    voluit: “bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel”

    - dat hij/zij wacht, dat zet ik hem/haar betaald
    - we treffen elkaar later nog wel

    vnw: bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel: ik zal me nog wel eens wreken

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Kunt ge u voorstellen wat ik met u doe, onnozel manneke! Want gij zijt een kerel die ik nu haat. En denk eraan … bomen komen elkaar niet tegen maar mensen wel!

    Bomen komen elkaar niet tegen, tenzij bij stormwind misschien, maar mensen die ge liefst wilt mijden, zult ge nog wel vaker zien.

    Meiske, bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Ge kunt nooit weten .. ik hou dus een danske tegoed.

    Alleen bomen komen elkaar niet tegen’ – wordt wel eens gezegd – en toch hebben ook zij elkaar nodig willen ze een bos vormen.

    ‘Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel’, zegt een Belgisch spreekwoord. (trouw.nl)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 11:15
    0 reactie(s)

    #6218

    tegengoesting
    (zn. v., ~en)

    tegenzin

    vnw: tegenzin

    SN: Aversie

    zie goesting

    De Jean gaat elke morgen met tegengoesting werken. Dat is pas erg.

    uit een blog: “Felix Timmermans kreeg door al die gruwel een tegengoesting van de wereld en de mensen.”

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 11:12
    1 reactie(s)

    #6219

    tegengewicht
    (zn. o.; ~en)

    tegenwicht

    vnw: (fig.) tegenwicht

    Het biedt tegengewicht aan Japan dat nog steeds walvissen slacht onder het mom van wetenschappelijk onderzoek. (standaard.be)

    “Het is historisch en betrouwbaar en vormt tegengewicht voor de vele onwaarheden die over die kwestie de ronde doen.” (hln.be)

    De zachte pickles gaan er heerlijk bij en bieden tegengewicht aan de iets te zware aardappelkroket van mozzarella en ham (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 09:24
    0 reactie(s)

    #6220

    tegeneen
    (bijw.)

    tegen elkaar

    voornamelijk ten oosten van de Schelde

    vnw: tegen elkaar

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1

    Ze spreken ni meer tegeneen.

    Voor de vergadering schuiven we de tafels tegeneen.

    Zet de deuren tegeneen open zodat het wat trekt met al die warmte.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 09:13
    0 reactie(s)

    #6221

    tegenadres
    (zn. o.; ~sen)

    adres van oorsprong

    vnw: adres van de afzender

    Wanneer wij het bedrag ontvangen, wordt je bestelde materiaal geleverd door de technische dienst op het tegenadres van de storting. (tielt.be)

    Elk kind dat een brief stuurt, krijgt een brief en een cadeautje terug. Vergeet daarom niet een tegenadres op de enveloppe te noteren. (vrt.be)

    “Toen ontdekte mijn collega het tegenadres op de omslag.” (demorgen.be)

    Alex R. uit Nieuwpoort riskeert zwaar te worden gestraft voor het versturen van een enveloppe zonder tegenadres naar G.M. uit de Slachthuisstraat in Nieuwpoort. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:53
    0 reactie(s)

    #6222

    tegenaangewezen
    (bn.)

    afgeraden; tegengestelde van aangewezen (meestal in een medische context)

    Van Dale 2016 online: BE

    vnw: niet wenselijk, niet verstandig, niet aanbevelenswaardig

    antoniem: aangewezen

    Adrenaline is tegenaangewezen bij diabetespatiënten (.vwvj.be)

    Het is totaal tegenaangewezen om zich in de ogen te wrijven gedurende minstens 1 maand na de ingreep (.eyeclinic.be)

    In de praktijk zal het meestal zo zijn ( of bij voorkeur zo zijn) dat ouders uiteraard wel al op de hoogte zijn van het verhoor tenzij dit tegenaangewezen is, maar er is geen recht van ouders dat zij hiervan op de hoogte worden gesteld. (steunpuntjeugdhulp.be)

    De rechtspraak en rechtsleer maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van strafbare niet-afgifte wanneer er omstandigheden buiten de wil van de beklaagde zijn die een uitvoering van het omgangrecht tegenaangewezen maken. (marcboeykens.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:49
    0 reactie(s)

    #6223

    aangewezen
    (bn.)

    raadzaam, wenselijk, aan te bevelen

    vnw: wenselijk, verstandig, aanbevelenswaardig
    -het is (niet) aangewezen: het is (niet) wenselijk, het is (niet) verstandig

    Van Dale 2018 online: BE

    is standaardtaal in België

    antoniem: tegenaangewezen

    Het is aangewezen dat een patiënt de bijsluiter leest telkens wanneer hij nieuwe medicijnen dient in te nemen.
    Het is aangewezen om niet te lang dezelfde kruidenmengeling te gebruiken.
    " Rijden onder invloed van drugs is niet aangewezen. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:48
    0 reactie(s)

    #6224

    tegenkomen
    (ww., kwam tegen, is tegengekomen)

    in de uitdr. komt dat tegen!
    het zal je maar gebeuren! stel je voor dat je zoiets aan de hand hebt!

    Typisch Vlaams: (bastaardvloek), NL: sodeju (informeel)

    Amai, ik ben er nog niet goed van, kom dat tegen!

    Jaha, komt dat tegen, vluchtmisdrijf! Een vriendelijke bestuurder had gelukkig de nummerplaat genoteerd …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:41
    0 reactie(s)

    #6225

    tegen
    (voorz.)

    in de buurt van

    vnw: tegen Gent/Antwerpen/Brussel: in de buurt van Gent/Antwerpen/Brussel

    znwb: tegen: Gevolgd door een plaatsnaam: in de buurt van.

    Paar maand geleden kocht ik Peugeot in Mechelen bij erkende dealer en ik woon tegen gent , dus ik mag gerust bij een probleem naar de dealer hier in Gent gaan (beyondgaming.be)

    Gerda is een echte Antwerpse, maar de Jean is eigenlijk van tegen Brussel ergens.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:38
    0 reactie(s)

    #6226

    tegen dat

    vooraleer, eer er

    vnw: egen dat: wanneer, tegen de tijd dat

    Zorg dat jullie klaar zijn tegen dat de bus er is.

    Het zal nog een eind duren tegen dat er een nieuwe regering gevormd is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:24
    0 reactie(s)

    #6227

    tempo, tegen een ~

    in een tempo, aan een tempo of met een tempo.

    vnw:
    -tegen een hoog/snel tempo: in een hoog/snel tempo
    -tegen een tempo van: in een tempo van
    -tegen dit tempo: in dit tempo

    Er worden de laatste dagen veel woordjes in het Vlaams woordenboek ingevoerd. Tegen dat tempo gaat het rap vol zijn ;)

    “Tegen dat tempo zullen we morgen nog niet thuis zijn. (in België, geen standaardtaal)”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:23
    0 reactie(s)

    #6228

    tegen
    (voorzetsel)

    met, aan

    wordt gebruikt bij snelheden en tempo’s, ‘met’ wordt daarbij in Vlaanderen nagenoeg nooit gebruikt

    vnw: tegen (een snelheid van) 180 km per uur: 180 km per uur, met een snelheid van 180 km per uur

    Taalunie: "Het is onduidelijk of we tegen een snelheid van 80 km/u wel of niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval met een snelheid van 80 km/u.

    Tegen dat tempo is geen standaardtaal. Wel standaardtaal is in het hele taalgebied in dat tempo. Aan dat tempo is standaardtaal in België." (taaladvies.net)

    Hij scheurde tegen 200 kilometer per uur over de snelweg.

    Bestuurder die tegen 140 kilometer per uur op Gasmeterlaan in Gent rijdt, moet rijbewijs afgeven. (vrt.be)

    Politie flitst auto tegen 117 kilometer per uur in zone 70 (nieuwsblad.be)

    Geflitst tegen 164 km per uur (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:22
    0 reactie(s)

    #6229

    tegen
    (voorzetsel)

    met, aan

    wordt gebruikt bij snelheden en tempo’s, ‘met’ wordt daarbij in Vlaanderen nagenoeg nooit gebruikt

    vnw: tegen (een snelheid van) 180 km per uur: 180 km per uur, met een snelheid van 180 km per uur

    Taalunie: "Het is onduidelijk of we tegen een snelheid van 80 km/u wel of niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval met een snelheid van 80 km/u.

    Tegen dat tempo is geen standaardtaal. Wel standaardtaal is in het hele taalgebied in dat tempo. Aan dat tempo is standaardtaal in België." (taaladvies.net)

    Hij scheurde tegen 200 kilometer per uur over de snelweg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:18
    0 reactie(s)

    #6230

    Pootzak
    (Belgische bijnaam)

    Een inwoner van Vorst, bestaande uit Groot-Vorst en Klein-Vorst ofwel Vorst-Meerlaar worden sinds mensenheugnis ‘Pootzak’ genoemd.

    zie ook Belgische bijnamen van inwoners

    De schrik om het dialect verloren te laten gaan, zit er blijkbaar diep in. Pootzakken en Tutten kennen we als inwoners van Eindhout en Vorst. (Het Nieuwsblad)

    Milleke Bos is een rasechte pootzak uit ‘den Huithoek’. Een graag geziene man die niemand ooit kwaad deed. Milleke heeft al 89 jaar op zijn teller staan … (Gazet van Laakdal)

    Zeker als de Pootzakken van Vorst en de Looienaren elkaar de huidvol schelden want dat deden ze vroeger. De Schelmentochtprobeert de geschiedeniseven weer tot leven te brengen. (HBvL)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 07:14
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.