Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
middelvinger
ne lange liereboom
In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)
anw: (vooral) in België: stroop van appels, peren, abrikozen, pruimen en dadels, geproduceerd door Siroperie Meurens in het Belgische Aubel; Vrai Sirop de Liège®
ook: echte Luikse siroop
zie siroop
vgl. poepsiroop, poepgelei
Voeg er de Luikse siroop en de bruine suiker aan toe. Meng goed. 11. Leg het vlees in de saus. Zet de kookpot in de voorverwarmde oven en laat 2 uur garen (dagelijksekost.vrt.be)
Zelfs in zoiets typisch als Luikse siroop zitten, naast plaatselijke appels en peren, ook Turkse dadels verwerkt.(demorgen.be)
Beide merken zijn intussen zo’n honderd jaar oud, maar toch minder bekend dan de Luikse siroop die pas in 1937 het licht zag. De vrai sirop. (standaard.be)
Klik op de afbeelding
Een boterham met poepsiroop.
“Luikse siroop roept wrange herinneringen op aan mijn legertijd. Elke morgen poepsiroop!” (forum.politics.be 3 jan. 2016)
SN-NL: betaalkaart, betaalpas
standaardtaal in België
Van Dale 2015 online: BE
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal;Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7; In België is de bankkaart voor een contante betaling, de kredietkaart voor een uitgestelde betaling. In Nederland worden bankpas, pinpas of betaalpas gebruikt voor contante betalingen en voor uitgesteld betalen is er de credit card.
NL: pinpas
Je moet niet zoveel geld meenemen naar de winkel, betaal gewoon met je bankkaart.
robotfoto; tekening op basis van beschrijvingen, met het portret, bv. van iemand die gezocht wordt
vnw: compositiefoto, montagefoto
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
NL: compositietekening
vgl. robottekenaar
Ben Claes en Peter Clauwaert zijn twee forensische tekenaars bij de federale politie. Samen met nog twee andere collega’s maken zij jaarlijks 1.000 tot 1.200 robottekeningen. (bruzz.be)
Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. (vrt.be)
voluit: “bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel”
- dat hij/zij wacht, dat zet ik hem/haar betaald
- we treffen elkaar later nog wel
- als je mensen wil ontmoeten, moet je naar buiten op stap
vnw: bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel: ik zal me nog wel eens wreken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Kunt ge u voorstellen wat ik met u doe, onnozel manneke! Want gij zijt een kerel die ik nu haat. En denk eraan … bomen komen elkaar niet tegen maar mensen wel!
Bomen komen elkaar niet tegen, tenzij bij stormwind misschien, maar mensen die ge liefst wilt mijden, zult ge nog wel vaker zien.
Meiske, bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Ge kunt nooit weten .. ik hou dus een danske tegoed.
Alleen bomen komen elkaar niet tegen’ – wordt wel eens gezegd – en toch hebben ook zij elkaar nodig willen ze een bos vormen.
‘Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel’, zegt een Belgisch spreekwoord. (trouw.nl)
Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Daarom ga ik zo graag op stap. (facebook)
Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. En zeker mensen die hun avonden liever musicerend doorbrengen op een podium, dan lui onderuitgezakt in de zetel. (damusic.be)
Met “Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel” sloot het raadslid zijn carrière in de gemeenteraad af.(nieuwsblad.be)
Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Bij het wachten voor de kaarten voor de culinaire tocht in Hijfte kwamen we zowaar Willy Waterschoot tegen. (nieuwsblad.be)
voluit: “bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel”
- dat hij/zij wacht, dat zet ik hem/haar betaald
- we treffen elkaar later nog wel
vnw: bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel: ik zal me nog wel eens wreken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Kunt ge u voorstellen wat ik met u doe, onnozel manneke! Want gij zijt een kerel die ik nu haat. En denk eraan … bomen komen elkaar niet tegen maar mensen wel!
Bomen komen elkaar niet tegen, tenzij bij stormwind misschien, maar mensen die ge liefst wilt mijden, zult ge nog wel vaker zien.
Meiske, bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel. Ge kunt nooit weten .. ik hou dus een danske tegoed.
Alleen bomen komen elkaar niet tegen’ – wordt wel eens gezegd – en toch hebben ook zij elkaar nodig willen ze een bos vormen.
‘Bomen komen elkaar niet tegen, mensen wel’, zegt een Belgisch spreekwoord. (trouw.nl)
tegenzin
vnw: tegenzin
SN: Aversie
zie goesting
De Jean gaat elke morgen met tegengoesting werken. Dat is pas erg.
uit een blog: “Felix Timmermans kreeg door al die gruwel een tegengoesting van de wereld en de mensen.”
tegenwicht
vnw: (fig.) tegenwicht
Het biedt tegengewicht aan Japan dat nog steeds walvissen slacht onder het mom van wetenschappelijk onderzoek. (standaard.be)
“Het is historisch en betrouwbaar en vormt tegengewicht voor de vele onwaarheden die over die kwestie de ronde doen.” (hln.be)
De zachte pickles gaan er heerlijk bij en bieden tegengewicht aan de iets te zware aardappelkroket van mozzarella en ham (demorgen.be)
tegen elkaar
voornamelijk ten oosten van de Schelde
vnw: tegen elkaar
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1
Ze spreken ni meer tegeneen.
Voor de vergadering schuiven we de tafels tegeneen.
Zet de deuren tegeneen open zodat het wat trekt met al die warmte.
adres van oorsprong
vnw: adres van de afzender
Wanneer wij het bedrag ontvangen, wordt je bestelde materiaal geleverd door de technische dienst op het tegenadres van de storting. (tielt.be)
Elk kind dat een brief stuurt, krijgt een brief en een cadeautje terug. Vergeet daarom niet een tegenadres op de enveloppe te noteren. (vrt.be)
“Toen ontdekte mijn collega het tegenadres op de omslag.” (demorgen.be)
Alex R. uit Nieuwpoort riskeert zwaar te worden gestraft voor het versturen van een enveloppe zonder tegenadres naar G.M. uit de Slachthuisstraat in Nieuwpoort. (standaard.be)
afgeraden; tegengestelde van aangewezen (meestal in een medische context)
Van Dale 2016 online: BE
vnw: niet wenselijk, niet verstandig, niet aanbevelenswaardig
antoniem: aangewezen
Adrenaline is tegenaangewezen bij diabetespatiënten (.vwvj.be)
Het is totaal tegenaangewezen om zich in de ogen te wrijven gedurende minstens 1 maand na de ingreep (.eyeclinic.be)
In de praktijk zal het meestal zo zijn ( of bij voorkeur zo zijn) dat ouders uiteraard wel al op de hoogte zijn van het verhoor tenzij dit tegenaangewezen is, maar er is geen recht van ouders dat zij hiervan op de hoogte worden gesteld. (steunpuntjeugdhulp.be)
De rechtspraak en rechtsleer maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van strafbare niet-afgifte wanneer er omstandigheden buiten de wil van de beklaagde zijn die een uitvoering van het omgangrecht tegenaangewezen maken. (marcboeykens.be)
raadzaam, wenselijk, aan te bevelen
vnw: wenselijk, verstandig, aanbevelenswaardig
-het is (niet) aangewezen: het is (niet) wenselijk, het is (niet) verstandig
Van Dale 2018 online: BE
antoniem: tegenaangewezen
Het is aangewezen dat een patiënt de bijsluiter leest telkens wanneer hij nieuwe medicijnen dient in te nemen.
Het is aangewezen om niet te lang dezelfde kruidenmengeling te gebruiken.
" Rijden onder invloed van drugs is niet aangewezen. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net
in de uitdr. komt dat tegen!
het zal je maar gebeuren! stel je voor dat je zoiets aan de hand hebt!
Typisch Vlaams: (bastaardvloek), NL: sodeju (informeel)
Amai, ik ben er nog niet goed van, kom dat tegen!
Jaha, komt dat tegen, vluchtmisdrijf! Een vriendelijke bestuurder had gelukkig de nummerplaat genoteerd …
in de buurt van
vnw: tegen Gent/Antwerpen/Brussel: in de buurt van Gent/Antwerpen/Brussel
znwb: tegen: Gevolgd door een plaatsnaam: in de buurt van.
Paar maand geleden kocht ik Peugeot in Mechelen bij erkende dealer en ik woon tegen gent , dus ik mag gerust bij een probleem naar de dealer hier in Gent gaan (beyondgaming.be)
Gerda is een echte Antwerpse, maar de Jean is eigenlijk van tegen Brussel ergens.
vooraleer, eer er
vnw: egen dat: wanneer, tegen de tijd dat
Zorg dat jullie klaar zijn tegen dat de bus er is.
Het zal nog een eind duren tegen dat er een nieuwe regering gevormd is.
in een tempo, aan een tempo of met een tempo.
vnw:
-tegen een hoog/snel tempo: in een hoog/snel tempo
-tegen een tempo van: in een tempo van
-tegen dit tempo: in dit tempo
Er worden de laatste dagen veel woordjes in het Vlaams woordenboek ingevoerd. Tegen dat tempo gaat het rap vol zijn ;)
“Tegen dat tempo zullen we morgen nog niet thuis zijn. (in België, geen standaardtaal)”
met, aan
wordt gebruikt bij snelheden en tempo’s, ‘met’ wordt daarbij in Vlaanderen nagenoeg nooit gebruikt
vnw: tegen (een snelheid van) 180 km per uur: 180 km per uur, met een snelheid van 180 km per uur
Taalunie: "Het is onduidelijk of we tegen een snelheid van 80 km/u wel of niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval met een snelheid van 80 km/u.
Tegen dat tempo is geen standaardtaal. Wel standaardtaal is in het hele taalgebied in dat tempo. Aan dat tempo is standaardtaal in België." (taaladvies.net)
Hij scheurde tegen 200 kilometer per uur over de snelweg.
Bestuurder die tegen 140 kilometer per uur op Gasmeterlaan in Gent rijdt, moet rijbewijs afgeven. (vrt.be)
Politie flitst auto tegen 117 kilometer per uur in zone 70 (nieuwsblad.be)
Geflitst tegen 164 km per uur (standaard.be)
met, aan
wordt gebruikt bij snelheden en tempo’s, ‘met’ wordt daarbij in Vlaanderen nagenoeg nooit gebruikt
vnw: tegen (een snelheid van) 180 km per uur: 180 km per uur, met een snelheid van 180 km per uur
Taalunie: "Het is onduidelijk of we tegen een snelheid van 80 km/u wel of niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval met een snelheid van 80 km/u.
Tegen dat tempo is geen standaardtaal. Wel standaardtaal is in het hele taalgebied in dat tempo. Aan dat tempo is standaardtaal in België." (taaladvies.net)
Hij scheurde tegen 200 kilometer per uur over de snelweg.
Een inwoner van Vorst, bestaande uit Groot-Vorst en Klein-Vorst ofwel Vorst-Meerlaar worden sinds mensenheugnis ‘Pootzak’ genoemd.
zie ook Belgische bijnamen van inwoners
De schrik om het dialect verloren te laten gaan, zit er blijkbaar diep in. Pootzakken en Tutten kennen we als inwoners van Eindhout en Vorst. (Het Nieuwsblad)
Milleke Bos is een rasechte pootzak uit ‘den Huithoek’. Een graag geziene man die niemand ooit kwaad deed. Milleke heeft al 89 jaar op zijn teller staan … (Gazet van Laakdal)
Zeker als de Pootzakken van Vorst en de Looienaren elkaar de huidvol schelden want dat deden ze vroeger. De Schelmentochtprobeert de geschiedeniseven weer tot leven te brengen. (HBvL)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.