Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6171

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    knoeien

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2025 17:03
    0 reactie(s)

    #6172

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    morsen, er een smeerboel van maken

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Dogg op 18 May 2025 16:33
    0 reactie(s)

    #6173

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, slecht behandelen
    - bewerken, manipuleren, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Dogg op 18 May 2025 16:32
    4 reactie(s)

    #6174

    krasselen
    (zw. ww.: krasselde, gekrasseld )

    (eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
    VD BE; in­for­meel, iteratief van krassen

    vnw:
    •morsen, kliederen, een smeerboel maken
    •krabbelen, spartelen

    vgl. rechtkrasselen; opkrasselen

    Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)

    “Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Dogg op 18 May 2025 16:31
    1 reactie(s)

    #6175

    teleboetiek
    (de ~ (v.m.), ~s/~en)

    telefoonwinkel

    vnw telefoonwinkel

    Van Dale 2017 online: BE

    Veel teleboetieks zitten in nauwe schoentjes. Er wordt daar blijkbaar nogal losjes omgesprongen met de vigerende fiscale regelgeving.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:33
    18 reactie(s)

    #6176

    tel, van geen ~ zijn
    (uitdr.)

    niet meetellen, niet in tel zijn, onbelangrijk zijn

    vnw:
    -van geen tel zijn: onbelangrijk zijn, niet van tel zijn
    -dat is niet van tel: dat doet er niet toe

    DS2015 standaardtaal

    De geest van de wet is van geen tel, wanneer de letter eenduidig is. (uit: De Morgen)
    De prijs primeert, en het verbruik. Daarna volgt de veiligheid. Pas dan, op ongeveer gelijke hoogte, komen merk en model, comfort en milieuvriendelijkheid. Helemaal van geen tel zijn het imago, de prestaties en de accessoires, wat de autoverkopers ons ook willen doen geloven. (uit: autorubriek Het Nieuwsblad)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:32
    0 reactie(s)

    #6177

    tel, van geen ~ zijn
    (uitdr.)

    niet meetellen, niet in tel zijn, onbelangrijk zijn

    vnw: van geen tel zijn: onbelangrijk zijn, niet van tel zijn

    DS2015 standaardtaal

    De geest van de wet is van geen tel, wanneer de letter eenduidig is. (uit: De Morgen)
    De prijs primeert, en het verbruik. Daarna volgt de veiligheid. Pas dan, op ongeveer gelijke hoogte, komen merk en model, comfort en milieuvriendelijkheid. Helemaal van geen tel zijn het imago, de prestaties en de accessoires, wat de autoverkopers ons ook willen doen geloven. (uit: autorubriek Het Nieuwsblad)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:31
    0 reactie(s)

    #6178

    teken doen
    (vaste woordgroep)

    iets duidelijk maken door een gebaar

    vnw: emand teken doen: iemand een teken, een wenk geven

    DS2015 geen standaardtaal

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: iem. teken doen
    - leenvertaling van Frans faire signe à quelqu’un: een seintje, een wenk geven
    Belgisch-Nederlands, niet algemeen: teken doen: gebaren

    Tijdens de huwelijksmis deed de ceremoniemeester teken als we moesten opstaan.

    De polies heeft teken gedaan dat we mogen doorrijden.

    Hij deed ons teken dat we mochten gaan zitten.

    bloemlezing De Standaard:
    David Goffin doet teken aan de Daviscupkapitein Johan Van Herck dat hij zijn interview moet afronden, zodat hij aan de beurt kan komen.(standaard.be)
    Hij doet teken aan een kompaan en die steekt tergend traag de straat over als de vrouw nadert. (standaard.be)
    Als ze teken doen aan Ruben C. dat hij het gezin bijna van de weg maaide, …(standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:30
    0 reactie(s)

    #6179

    tegenwijzerzin, in ~
    (de ~ (m.), geen mv.)

    tegen de richting van de wijzers van de klok in
    synoniem: linksom
    antoniem: wijzerzin, wijzerzin, in ~

    vnw: tegen de wijzers van de klok in

    VRT-taalnet: Standaardtaal in België: in tegenwijzerzin, in wijzerzin

    AN: tegen de klok in, met de klok mee

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    Om een vijs los te krijgen moet ge wel in tegenwijzerzin draaien, hee slimmeke!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:27
    3 reactie(s)

    #6180

    tegenwijzerzin
    (uitdr.)

    zie tegenwijzerzin, in ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:27
    0 reactie(s)

    #6181

    tegentekenen
    (ww. tekende tegen, tegengetekend)

    het ter kennisneming (hand)tekenen van een document
    het medeondertekenen

    vnw: contrasigneren, mee ondertekenen

    De verzekering stuurde de ondertekende formulieren met de vraag om er één exemplaar van tegengetekend terug te sturen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 May 2025 07:26
    0 reactie(s)

    #6182

    suikerbol
    (zn. m.; ~len)

    zoet snoepgoed

    vnw: snoepje, zoals een babbelaar, een zuurtje

    gwnt: (Zuidn.) suikerboon

    znwb: Ter aand. van versch. soorten van snoepgoed: babbelaar, zuurtje, bruidsuiker; vaak in ’t mv. als coll.: snoepgoed, suikergoed.

    Over het gebruik van suikerbol voor suikerboon: https://www.dialectloket.be/beeld/taalkaarten/857-2/

    De harde suikerbollen, in de kenmerkende blikken van Wycam’s, werden bedacht door een man uit Schoten (gva.be)

    Bonbons Napoleon produceert een van de bekendste snoepjes van de lage landen. De gele suikerbollen zijn vooral populair vanwege hun zoetzure … (demorgen.be)

    Voor aanvang van het concert mocht Nathan wat snoep uitkiezen van zijn mama. “Hij koos een zakje met kleine, harde suikerbollen. (kw.be)

    Na de geboorte werd het kindje door een baker, met peter en meter, naar de kerk ten doopgedragen. (…) De peter betaalde de pinten, de meter de suikerbollen (kinnekeskak). (sintpieterlangdorp.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 21:27
    0 reactie(s)

    #6183

    borstbol
    (zn. m. -len)

    hard, donker snoepje op basis van suiker. Het zou een heilzame werking hebben op de keel en de luchtwegen. Wordt verkocht onder de merknaam Wycam’s. Wycam’s borstbollen zijn erkend als Antwerps streekproduct.

    Klik op de afbeelding
    Wycam's-borstbollen

    Borstbollen zijn verpakt in een blekke doos. (In West-Vlaanderen is dat een blekne doze).

    Wycam's Borstbollen®

    Deprez bouwt zijn nieuwste, “Bloemen, bijen en borstbollen” rond haar. Rond de vuile ziekte. Rond zijn gezin. Rond zichzelf ook. (vrt.be)

    Bomma zwaaide ons in werkplunje uit als we naar school vertrokken – maar niet voordat ze ons elk een borstbol had gegeven.(hildeneven.be)

    Enfin, er zijn mensen die dat graag mogen, zo’n borstbol, ik zal ze ook niet afslaan . Maar ik zou wel diegene wantrouwen die ze verkoopt voor likeurpralines.(politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 21:20
    1 reactie(s)

    #6184

    tegenstaan
    (ww. stond tegen, tegengestaan)

    op een kier staan (deuren, vensters, …)

    vnw: in België ook aanstaan, op een kier staan: de deur staat tegen

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    NL-SN: aanstaan

    zie ook tegen staan; tegen zetten

    Ik ben maar binnengekomen, de deur stond tegen…

    Laat dat raam maar tegenstaan, het zal wel niet gaan regenen zeker?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 21:02
    0 reactie(s)

    #6185

    tegensprekelijk debat
    (uitdr.)

    debat met woord en wederwoord

    vnw: tegensprekelijk debat: debat waar personen met tegengestelde meningen met elkaar discussiëren, debat met woord en weerwoord

    google2016: .BE (>5.200); .NL (>390)

    zie ook tegensprekelijk

    Er is nood aan tegensprekelijk debat over welk Gent wij willen. (demorgen.be)

    Een eerlijk proces houdt ook in dat de betrokkene wordt gehoord en kan worden bijgestaan en vertegenwoordigd door een advocaat. In het vakjargon heet dat een tegensprekelijk debat. (deredactie.be)

    Deze experts moeten ook gehoord worden indien we een echt tegensprekelijk debat over de pensioenen willen. (pvda.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 20:58
    0 reactie(s)

    #6186

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, verknoeien
    - bewerken, manipuleren, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 17:55
    4 reactie(s)

    #6187

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, verknoeien
    - bewerken, manipuleren, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 May 2025 17:47
    4 reactie(s)

    #6188

    morantisch
    (bn.)

    neologisme: romantisch
    google 2025: weinig hits in .NL

    Zoals bij Barbara Sarafian die van Goens de vraag kreeg of zij door haar turbulente voorgeschiedenis op liefdesvlak wel geschikt was om in een podcast “de morantische miserie van anderen op te lossen”. (demorgen.be)

    Morantisch slenteren in de winkelstraten, jazeker, maar evengoed avontuurlijk bungelen aan een klimmuur. (visit.gent.be)

    Ik ben een man en woon in Pajottenland (prachtig, rustig, morantisch allé) (België) en mijn beroep is Onderwijzer. (bloggen.be)

    “Da was toch vree morantisch? We zijn dan blijven overnachten in een oud kasteel.” (nieuwsblad.be)

    Op de televisie geniet ze van morantische filmkes en ze zingt vals mee op schlagermuziek van Franske Bauer. (nieuwsblad.be)

    Morantisch = romantisch schijnt het. Waar en hoe is dat woord ontstaan? Het googelt 981 keer maar ik word er niet echt wijzer van. Het lijkt wel Vlaams. (nl.taal.narkive.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 16:37
    4 reactie(s)

    #6189

    robottekening
    (zn. v. ; ~en)

    robotfoto; tekening op basis van beschrijvingen, bv. van iemand die gezocht wordt

    vnw: compositiefoto, montagefoto

    Van Dale 2017 online: BE

    DS2015 standaardtaal

    NL: compositietekening

    vgl. robottekenaar

    Göhrde-Mörder

    Ben Claes en Peter Clauwaert zijn twee forensische tekenaars bij de federale politie. Samen met nog twee andere collega’s maken zij jaarlijks 1.000 tot 1.200 robottekeningen. (bruzz.be)

    Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 16:36
    0 reactie(s)

    #6190

    liereboom, lange
    (de ~ (m.), -bomen)

    1. slungel 2. naam voor de middelvinger

    ne lange liereboom

    In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 17 May 2025 16:33
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.