Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
knoeien
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
morsen, er een smeerboel van maken
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
- niet goed behandelen, slecht behandelen
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
(eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
VD BE; informeel, iteratief van krassen
vnw:
•morsen, kliederen, een smeerboel maken
•krabbelen, spartelen
vgl. rechtkrasselen; opkrasselen
Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)
“Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)
telefoonwinkel
vnw telefoonwinkel
Van Dale 2017 online: BE
Veel teleboetieks zitten in nauwe schoentjes. Er wordt daar blijkbaar nogal losjes omgesprongen met de vigerende fiscale regelgeving.
niet meetellen, niet in tel zijn, onbelangrijk zijn
vnw:
-van geen tel zijn: onbelangrijk zijn, niet van tel zijn
-dat is niet van tel: dat doet er niet toe
DS2015 standaardtaal
De geest van de wet is van geen tel, wanneer de letter eenduidig is. (uit: De Morgen)
De prijs primeert, en het verbruik. Daarna volgt de veiligheid. Pas dan, op ongeveer gelijke hoogte, komen merk en model, comfort en milieuvriendelijkheid. Helemaal van geen tel zijn het imago, de prestaties en de accessoires, wat de autoverkopers ons ook willen doen geloven. (uit: autorubriek Het Nieuwsblad)
niet meetellen, niet in tel zijn, onbelangrijk zijn
vnw: van geen tel zijn: onbelangrijk zijn, niet van tel zijn
DS2015 standaardtaal
De geest van de wet is van geen tel, wanneer de letter eenduidig is. (uit: De Morgen)
De prijs primeert, en het verbruik. Daarna volgt de veiligheid. Pas dan, op ongeveer gelijke hoogte, komen merk en model, comfort en milieuvriendelijkheid. Helemaal van geen tel zijn het imago, de prestaties en de accessoires, wat de autoverkopers ons ook willen doen geloven. (uit: autorubriek Het Nieuwsblad)
iets duidelijk maken door een gebaar
vnw: emand teken doen: iemand een teken, een wenk geven
DS2015 geen standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: iem. teken doen
- leenvertaling van Frans faire signe à quelqu’un: een seintje, een wenk geven
– Belgisch-Nederlands, niet algemeen: teken doen: gebaren
Tijdens de huwelijksmis deed de ceremoniemeester teken als we moesten opstaan.
De polies heeft teken gedaan dat we mogen doorrijden.
Hij deed ons teken dat we mochten gaan zitten.
bloemlezing De Standaard:
David Goffin doet teken aan de Daviscupkapitein Johan Van Herck dat hij zijn interview moet afronden, zodat hij aan de beurt kan komen.(standaard.be)
Hij doet teken aan een kompaan en die steekt tergend traag de straat over als de vrouw nadert. (standaard.be)
Als ze teken doen aan Ruben C. dat hij het gezin bijna van de weg maaide, …(standaard.be)
tegen de richting van de wijzers van de klok in
synoniem: linksom
antoniem: wijzerzin, wijzerzin, in ~
vnw: tegen de wijzers van de klok in
VRT-taalnet: Standaardtaal in België: in tegenwijzerzin, in wijzerzin
AN: tegen de klok in, met de klok mee
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Om een vijs los te krijgen moet ge wel in tegenwijzerzin draaien, hee slimmeke!
het ter kennisneming (hand)tekenen van een document
het medeondertekenen
vnw: contrasigneren, mee ondertekenen
De verzekering stuurde de ondertekende formulieren met de vraag om er één exemplaar van tegengetekend terug te sturen.
zoet snoepgoed
vnw: snoepje, zoals een babbelaar, een zuurtje
gwnt: (Zuidn.) suikerboon
znwb: Ter aand. van versch. soorten van snoepgoed: babbelaar, zuurtje, bruidsuiker; vaak in ’t mv. als coll.: snoepgoed, suikergoed.
Over het gebruik van suikerbol voor suikerboon: https://www.dialectloket.be/beeld/taalkaarten/857-2/
De harde suikerbollen, in de kenmerkende blikken van Wycam’s, werden bedacht door een man uit Schoten (gva.be)
Bonbons Napoleon produceert een van de bekendste snoepjes van de lage landen. De gele suikerbollen zijn vooral populair vanwege hun zoetzure … (demorgen.be)
Voor aanvang van het concert mocht Nathan wat snoep uitkiezen van zijn mama. “Hij koos een zakje met kleine, harde suikerbollen. (kw.be)
Na de geboorte werd het kindje door een baker, met peter en meter, naar de kerk ten doopgedragen. (…) De peter betaalde de pinten, de meter de suikerbollen (kinnekeskak). (sintpieterlangdorp.be)
hard, donker snoepje op basis van suiker. Het zou een heilzame werking hebben op de keel en de luchtwegen. Wordt verkocht onder de merknaam Wycam’s. Wycam’s borstbollen zijn erkend als Antwerps streekproduct.
Borstbollen zijn verpakt in een blekke doos. (In West-Vlaanderen is dat een blekne doze).
Deprez bouwt zijn nieuwste, “Bloemen, bijen en borstbollen” rond haar. Rond de vuile ziekte. Rond zijn gezin. Rond zichzelf ook. (vrt.be)
Bomma zwaaide ons in werkplunje uit als we naar school vertrokken – maar niet voordat ze ons elk een borstbol had gegeven.(hildeneven.be)
Enfin, er zijn mensen die dat graag mogen, zo’n borstbol, ik zal ze ook niet afslaan . Maar ik zou wel diegene wantrouwen die ze verkoopt voor likeurpralines.(politics.be)
op een kier staan (deuren, vensters, …)
vnw: in België ook aanstaan, op een kier staan: de deur staat tegen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
NL-SN: aanstaan
zie ook tegen staan; tegen zetten
Ik ben maar binnengekomen, de deur stond tegen…
Laat dat raam maar tegenstaan, het zal wel niet gaan regenen zeker?
debat met woord en wederwoord
vnw: tegensprekelijk debat: debat waar personen met tegengestelde meningen met elkaar discussiëren, debat met woord en weerwoord
google2016: .BE (>5.200); .NL (>390)
zie ook tegensprekelijk
Er is nood aan tegensprekelijk debat over welk Gent wij willen. (demorgen.be)
Een eerlijk proces houdt ook in dat de betrokkene wordt gehoord en kan worden bijgestaan en vertegenwoordigd door een advocaat. In het vakjargon heet dat een tegensprekelijk debat. (deredactie.be)
Deze experts moeten ook gehoord worden indien we een echt tegensprekelijk debat over de pensioenen willen. (pvda.be)
- niet goed behandelen, verknoeien
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
- niet goed behandelen, verknoeien
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
neologisme: romantisch
google 2025: weinig hits in .NL
Zoals bij Barbara Sarafian die van Goens de vraag kreeg of zij door haar turbulente voorgeschiedenis op liefdesvlak wel geschikt was om in een podcast “de morantische miserie van anderen op te lossen”. (demorgen.be)
Morantisch slenteren in de winkelstraten, jazeker, maar evengoed avontuurlijk bungelen aan een klimmuur. (visit.gent.be)
Ik ben een man en woon in Pajottenland (prachtig, rustig, morantisch allé) (België) en mijn beroep is Onderwijzer. (bloggen.be)
“Da was toch vree morantisch? We zijn dan blijven overnachten in een oud kasteel.” (nieuwsblad.be)
Op de televisie geniet ze van morantische filmkes en ze zingt vals mee op schlagermuziek van Franske Bauer. (nieuwsblad.be)
Morantisch = romantisch schijnt het. Waar en hoe is dat woord ontstaan? Het googelt 981 keer maar ik word er niet echt wijzer van. Het lijkt wel Vlaams. (nl.taal.narkive.com)
robotfoto; tekening op basis van beschrijvingen, bv. van iemand die gezocht wordt
vnw: compositiefoto, montagefoto
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
NL: compositietekening
vgl. robottekenaar
Ben Claes en Peter Clauwaert zijn twee forensische tekenaars bij de federale politie. Samen met nog twee andere collega’s maken zij jaarlijks 1.000 tot 1.200 robottekeningen. (bruzz.be)
Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. (vrt.be)
1. slungel 2. naam voor de middelvinger
ne lange liereboom
In Zuid-Limburg noemt men de vingers: klein pinkske, ringvingerke, lange liereboom, snotwolf en luizenknoeper (in het dialect: klee pinkske, rinkvingerke, lange liereboom, snotwoof en lauzeknoepper)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.