Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #60011

    Franse pannekes
    (vaste woordgroep)

    volksetymologische vervorming van frangipane (taart met amandel- en abrikozenspijs)

    Mijn grootmoeder was zot op Franse pannekes.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 21:02
    0 reactie(s)

    #60012

    zot op
    (vaste woordverbinding)

    verzot op,
    verliefd op
    zie zot zijn op iets of iemand

    ,

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 21:01
    0 reactie(s)

    #60013

    Franse pannekes
    (vaste woordgroep)

    volksetymologische vervorming van frangipane (taart met amandel- en abrikozenspijs)

    Mijn grootmoeder was zot op Franse pannekes.
    zot zijn op iets of iemand

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 20:59
    0 reactie(s)

    #60014

    permis unique
    (vaste woordgroep)

    vergunningen die in een keer worden toegekend voor:
    bouw en exploitatie
    verblijf en arbeid

    In Wallonië bestaat het al jaren: één vergunning voor bouw en exploitatie, de zogenaamde permis unique. (http://www.madeinwest-vlaanderen.be)

    Een eerste stap om die arbeidsmigranten gemakkelijker naar ons land te krijgen is de invoering van de zogenaamde ‘Permis Unique’. Dat houdt in dat met één aanvraag zowel het verblijf als de toelating om te werken in ons land geregeld wordt. (DS 261017)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 13:00
    1 reactie(s)

    #60015

    sjalleke
    (het ~, ~s onz. zelfst. nw.)

    hals- of hoofddoekje
    zie sjal

    “Ge zijt van Antwerpen als ge… uw longen tegen fijnstof beschermt mé dees sjalleke Bandana Valt normaal uit Driehoekige doek, 97% polyester en 3% katoen”(advertentie)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 00:57
    0 reactie(s)

    #60016

    sjal
    (de ~,(m.), ~len, ~s)

    sjaal

    < Frans châle

    klik op de afbeelding
    Sjaals

    Een gekleurd fijn sjalleke bij een witte bloes, flatteert een vrouw altijd.

    Ze heeft op 2 dagen een dikke wollen sjal gebreeën (breien).

    Al uw sjallen zijn gewassen. Ik heb die dunne sjals opgeplooid (opplooien) en in de schuif gelegd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Oct 2017 00:51
    0 reactie(s)

    #60017

    gelukzak
    (z.nw. de ~ (m.) ~en)

    iemand die veel geluk heeft
    syn.: pietzak, chanseur, tapsjaar (Antwerpse Kempen)
    NL/SN: geluksvogel, bofkont

    “Marcel, we kunnen u niets meer beloven”. Het heeft me doen beseffen dat ik lange tijd een gelukzak ben geweest", vertelt Vanthilt rechtuit. (VRTNWS)

    Ben jij zo’n gelukzak die elke morgen kan kiezen tussen confituur of kaas op zijn boterham? Of ben jij een pechvogel die nooit een koek heeft rond 10 uur? (levendemuziek.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Oct 2017 23:56
    0 reactie(s)

    #60018

    gelukzak
    (z.nw. de ~ (m.) ~en)

    iemand die veel geluk heeft
    syn.: pietzak, chanseur
    NL/SN: geluksvogel, bofkont

    “Marcel, we kunnen u niets meer beloven”. Het heeft me doen beseffen dat ik lange tijd een gelukzak ben geweest", vertelt Vanthilt rechtuit. (VRTNWS)

    Ben jij zo’n gelukzak die elke morgen kan kiezen tussen confituur of kaas op zijn boterham? Of ben jij een pechvogel die nooit een koek heeft rond 10 uur? (levendemuziek.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 25 Oct 2017 22:29
    0 reactie(s)

    #60019

    overtal
    (z.nw. de ~ (o.) ~en)

    een teveel aan, overtolligheid, meerderheid
    verouderd in NL (m.u.v. het voetbal)
    zie ook: overtalrijk

    Jonge franse hangoorrammen beschikbaar uit verschillende nesten. Wegens overtal aan rammen mogen ze weg aan een prijsje. (2ehands.be)

    De houders van een adjunct-mandaat waarvan het mandaat geschorst is, kunnen in voorkomend geval in overtal worden vervangen. (mijnwetboek.be)

    Kleine rat bijt stevig van zich af tegen overtal aan katten. (Ja.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 25 Oct 2017 12:10
    0 reactie(s)

    #60020

    gans get
    (uitdrukking)

    heel wat

    “Wievöäl sjteinkes hubs dich doa? ", vroog ich aan ’t menneke. “Gans get”, zag er.
    “Hoeveel steentjes heb je daar?”, vroeg ik aan het ventje. “Heel wat”, zei hij.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 25 Oct 2017 00:54
    0 reactie(s)

    #60021

    moedertaal
    (de ~, ~ en vr. zelfst. nw.)

    het vak Nederlands op school

    Vroeger noemde men het vak Nederlands in de Vlaamse scholen “moedertaal”, alhoewel veruit de meeste leerlingen thuis een dialect hadden leren spreken. “Een moedertaal (of T1) is een taal die tijdens de jeugd, zonder formeel taalonderwijs, wordt verworven”(Wikipedia). VD omschrijft het begrip als volgt:“taal waar­in iem. het spre­ken ge­leerd heeft, ei­gen taal”.

    schoolmaria-aalter.taborscholen.be: Om het getuigschrift te ontvangen wordt er verondersteld dat de leerlingen de helft van de punten halen voor moedertaal, wiskunde en het totaalrapport.

    slz.be: Het betreft hier enkel de twee hoofdvakken Moedertaal en Wiskunde.
    Hiervoor worden twee voormiddagen in beslag genomen.

    Ik had slechte punten voor moedertaal want ik had een dt-fout]gemaakt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Oct 2017 00:53
    2 reactie(s)

    #60022

    moedertaal
    (de ~, ~ en vr. zelfst. nw.)

    het vak Nederlands op school

    Vroeger noemde men het vak Nederlands in de Vlaamse scholen “moedertaal”, alhoewel veruit de meeste leerlingen thuis een dialect hadden leren spreken. “Een moedertaal (of T1) is een taal die tijdens de jeugd, zonder formeel taalonderwijs, wordt verworven”(Wikipedia). VD omschrijft het begrip als volgt:“taal waar­in iem. het spre­ken ge­leerd heeft, ei­gen taal”.

    schoolmaria-aalter.taborscholen.be: Om het getuigschrift te ontvangen wordt er verondersteld dat de leerlingen de helft van de punten halen voor moedertaal, wiskunde en het totaalrapport.

    slz.be: Het betreft hier enkel de twee hoofdvakken Moedertaal en Wiskunde.
    Hiervoor worden twee voormiddagen in beslag genomen.

    Ik had slechte punten voor moedertaal want ik had een dt-fout gemaakt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 25 Oct 2017 00:48
    2 reactie(s)

    #60023

    Franse pannekes
    (vaste woordgroep)

    volksetymologische vervorming van frangipane (taart met amandel- en abrikozenspijs)

    Mijn grootmoeder was zot op Franse pannekes.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 25 Oct 2017 00:15
    0 reactie(s)

    #60024

    assistentiewoning
    (z.nw. de ~ (v.) ~en)

    woningen waar ouderen zelfstandig wonen maar toch hulp kunnen krijgen voorzover ze die nodig hebben

    voorheen en in NL: serviceflat

    In een assistentiewoning wordt aan de bewoners huisvesting en ouderenzorg gegeven. De senioren wonen zelfstandig in individuele wooneenheden, aangepast aan de noden van de bewoners. (VRTNWS)

    Een assistentiewoning combineert de vrijheid en zelfstandigheid van een eigen woning met eventuele hulpverlening. Senioren wonen er zelfstandig, maar kunnen een beroep doen op tal van ‘a la carte’ diensten. (oximo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 24 Oct 2017 23:06
    0 reactie(s)

    #60025

    kotlabel
    (zn. m.; ~s)

    label of vignet dat aantoont dat een studentenkot voldoet aan de normen en crietria

    Studentenhuisvesting die voldoet aan alle kwaliteits- en veiligheidsvereisten, krijgt van de stad een groen kotlabel. (leuven.be)

    Gemeubelde studentenkamer met groen kotlabel van de stad Leuven, gelegen aan het station te Leuven, Diestsestraat 252 voor één student. (ikot.be)

    Ik ben pleitbezorger van een algemeen kotlabel, maar onder andere minister Doulkeridis (Ecolo, bevoegd voor Huisvesting) ziet dat niet zitten. (demoeial.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Oct 2017 21:24
    0 reactie(s)

    #60026

    loden jaren, de ~
    (begrip)

    begrip dat in België verwijst naar de bloedige jaren ’80
    zie daarvoor: bende van Nijvel, de ~

    Bij hele generaties Belgen staan de bloedige jaren tachtig nog in het geheugen gegrift. De wegversperringen met nerveus controlerende politie en beveiliging van warenhuizen en supermarkten met zwaarbewapende agenten, de angst om naar de supermarkt te gaan en de beelden van toegedekte lichamen van mensen die gewoon even boodschappen gingen doen: niet voor niets worden ze nog altijd ‘de loden jaren’ genoemd, verwijzend naar de kogels die in het rond vlogen. (NRC-Handelsblad)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 23 Oct 2017 21:18
    0 reactie(s)

    #60027

    tot in den treure
    (vaste woordverbinding, bijwoordelijke bepaling)

    onophoudelijk, tot vervelens toe AN uitentreuren

    volgens VD con­ta­mi­na­tie van uit den treu­re + tot in het on­ein­di­ge

    “5 nov. 2015 – Reeds tot in den treure toegelicht in parlement: geen gat in tax shift! Rekening klopt. Nu ook begroting op koers houden.” (Twitter Johan Van Overtveldt)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Oct 2017 14:36
    1 reactie(s)

    #60028

    klontjessuiker
    (zn. m.; ~s)

    suiker in klontjes
    VD2017 online: BE
    in de provincie Antwerpen: klottekessuiker

    Daarom staat in het Tiense suikermuseum een schitterende oude apothekerskast en die is natuurlijk gevuld met… suiker, in alle mogelijke varianten: fijne suiker, parelsuiker, klontjessuiker… het hele Tiense assortiment eigenlijk, inclusief de jongste telg uit het aanbod: het bruine suikerklontje. (radio2.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Oct 2017 01:58
    0 reactie(s)

    #60029

    klontjessuiker
    (zn. m.; ~s)

    suiker in klontjes
    VD2017 online: BE
    in de provincie Antwerpen: een klotteke suiker, klottekessuiker

    Daarom staat in het Tiense suikermuseum een schitterende oude apothekerskast en die is natuurlijk gevuld met… suiker, in alle mogelijke varianten: fijne suiker, parelsuiker, klontjessuiker… het hele Tiense assortiment eigenlijk, inclusief de jongste telg uit het aanbod: het bruine suikerklontje. (radio2.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Oct 2017 01:58
    0 reactie(s)

    #60030

    klontjessuiker
    (zn. m.; ~s)

    suiker in klontjes
    VD2017 online: BE
    in de provincie Antwerpen: een klotteke suiker

    Daarom staat in het Tiense suikermuseum een schitterende oude apothekerskast en die is natuurlijk gevuld met… suiker, in alle mogelijke varianten: fijne suiker, parelsuiker, klontjessuiker… het hele Tiense assortiment eigenlijk, inclusief de jongste telg uit het aanbod: het bruine suikerklontje. (radio2.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Oct 2017 01:50
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.