Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
een firma met specifieke deskundigheid (dikwijls op het gebied van afvalverwerking, milieu, veiligheid, …)
google2017:
“gespecilaiseerde firma” .BE (>28.900) ; .NL (>7.600)
“gespecilaiseerd bedrijf” .BE (>11.300) ; .NL (>82.800)
Zij laten door een gespecialiseerde firma een asbestinventaris opmaken van hun woning. (deredactie.be)
Het gigantische sluikstort in de Hooierzelestraat wordt vandaag opgeruimd. Dat zal gebeuren door een gespecialiseerde firma. (nieuwsblad.be)
het gerechtelijk dossier over de Bende van Nijvel (Bende van Nijvel, de ~)
De onzichtbare hand in het Bendedossier | De Tijd
Het bendedossier of de ontwrichting van de staat – Apache
In pamfletten en toespraken verwezen de aktievoerders van de Hogeschool naar justitiële flaters in ondermeer het bendedossier, de Roze Balletten, de moord op André Cools en natuurlijk de zaak Dutroux, en werden zo snel mogelijk hervormingen geëist. (veto.be)
Het DNA van Tinck kon echter niet gelinkt worden aan het DNA uit het bendedossier en de man slaagde ook in de test met de leugendetector. (deredactie.be)
het gerechtelijk dossier over de Bende van Nijvel (Bende van Nijvel, de ~)
De onzichtbare hand in het Bendedossier | De Tijd
Het bendedossier of de ontwrichting van de staat – Apache
In pamfletten en toespraken verwezen de aktievoerders van de Hogeschool naar justitiële flaters in ondermeer het bendedossier, de Roze Balletten, de moord op André Cools en natuurlijk de zaak Dutroux, en werden zo snel mogelijk hervormingen geëist. (veto.be)
Wikipedia: De Bende van Nijvel (in het Frans aangeduid als Tueurs fous du Brabant) was een groep misdadigers die in 1982, 1983 en 1985 in België een reeks moorden, inbraken, diefstallen en overvallen pleegde. Daarbij vielen in totaal 28 doden en ruim 40 gewonden. Met name de bloedige roofovervallen op supermarkten van de Delhaizeketen in 1985 schokten de Belgen. De leden van de Bende van Nijvel werden niet ontmaskerd en ook hun motieven zijn tot op heden niet bekend.
zie ook Bendedossier
De naam van de beruchte ‘Reus’ van de Bende van Nijvel, die mogelijk ontmaskerd is, zoals uw krant gisteren bekendmaakte, is blijkbaar al in 1999 in het Bendedossier opgedoken. (hln.be)
Er zijn aanwijzingen opgedoken dat een vermeend lid van de Bende van Nijvel ook lid was van de groep Diane, de vroegere speciale eenheid van de Rijkswacht. (vrt.be)
het gerechtelijk dossier over de Bende van Nijvel (Bende van Nijvel, de ~
De onzichtbare hand in het Bendedossier | De Tijd
Het bendedossier of de ontwrichting van de staat – Apache
In pamfletten en toespraken verwezen de aktievoerders van de Hogeschool naar justitiële flaters in ondermeer het bendedossier, de Roze Balletten, de moord op André Cools en natuurlijk de zaak Dutroux, en werden zo snel mogelijk hervormingen geëist. (veto.be)
SN-NL: gebarsten lip
VD2017 online: BE
Vincent Van Quickenborne, de Open VLD-burgemeester van Kortrijk, verscheen dinsdagmiddag met een pittig blauw oog en gekloven lip voor de camera’s van Canvas. (knack.be)
In het stedelijk bewaarhuis trapte de vrouw nog eens een vrouwelijke agente in het gezicht, die daar een gekloven lip aan overhield. (hln.be)
“De politie was wraakroepend bestiaal.
Met gekloven lip, gebroken neus en dodelijk moe
van de derde-graadsverhoren kwam ik toe
in de goede nor van Leuven-centraal”
(De goede nor – Jan De Wilde)
er voor opdraaien, de pineut zijn, betrapt worden
zie ook zitten, het ~ hebben,
snare, het aan zijn ~ hebben,
slikker, het aan zijne ~ hebben,
fles, het aan zijn ~ hebben
tutter, het aan zijnen ~ hebben
Het was niet plezierig maar iemand moest het doen. Ik had het toch wel aan mijne rekker zeker!
Ik reed aan 160 die heuvel af en toen kwam daar ineens een zwaantje aan en had ik het aan mijne rekker.
Beist een nachtcontrole van de flieken atie twel an ze rekker hé! (Tijdens een nachtcontrole van de politie was hij er gloeiend bij.)
het zitten hebben, eraan hangen, prijs hebben
ook wel: ermee opgezadeld zitten
zie ook:
vlaggen, het ~ hebben,
zitten, het ~ hebben,
prijs hebben,
spek, het ~ aan zijn been hebben,
Jan, van ~ hebben,
snare, het aan zijn ~ hebben
rekker, het aan zijne ~ hebben
Toen dat em van ’t café naar huis kwam had em het toch wel aan zijnen tutter zeker: hij mocht in ’t zakske blazen.
Na vijf jaar in ’t zwart werken heeft em nen belastingcontroleur aan zijnen tutter.
fig.: iets voorzichtig komen aanbrengen
VD online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: iemand op zijn sokken horen afkomen
zie ook afkomen, sleffers, op zijn ~, op zijn kousenvoeten afkomen
Onze Jeroen ging zeker een uur studeren. ’t Duurde geen vijf minuten of hij kwam op zijn sokken af: “Mag ik eens gaan zien of de Jasper thuis is?”
SN-NL: gebarsten lip
VD2017 online: BE
Vincent Van Quickenborne, de Open VLD-burgemeester van Kortrijk, verscheen dinsdagmiddag met een pittig blauw oog en gekloven lip voor de camera’s van Canvas. (knack.be)
In het stedelijk bewaarhuis trapte de vrouw nog eens een vrouwelijke agente in het gezicht, die daar een gekloven lip aan overhield. (hln.be)
splijten
VD2017 online: BE
SN-NL: kloven
VRTtaal.net: In Belgisch-Nederlands wordt klieven ook in de zin van kloven gebruikt. Het wordt sterk vervoegd: klieven, kloof, gekloven.
De vervoeging kloof, gekloven wordt misschien ook wel gebruikt, maar ik denk dat in VL eerder zwak vervoegd wordt zoals bij de andere betekenis van klieven: De zeilboot kliefde door de golven.
WNT: Mnl. clieven was een sterk ww.; sinds de tweede helft der 16de e. komt naast de sterke een zwakke vervoeging voor (wellicht onder invloed van het gelijkbeteekenende ww. Klooven), die in N.-Nederl. sedert de 18de e. alleen in gebruik is, terwijl in Z.-Nederl. de sterke tot heden is gehandhaafd
Ik heb heel het weekend hout gekliefd en nu voel ik mijne rug en mijn armen niet meer.
Zoals het woord zegt klieft een diamantkliever diamanten. Het is een stiel apart.
splijten, kloven
VD2017 online: BE
VRTtaal.net: In Belgisch-Nederlands wordt klieven ook in de zin van kloven gebruikt. Het wordt sterk vervoegd: klieven, kloof, gekloven.
De vervoeging kloof, gekloven wordt misschien ook wel gebruikt, maar ik denk dat in VL eerder zwak vervoegd wordt zoals bij de andere betekenis van klieven: De zeilboot kliefde door de golven.
WNT: Mnl. clieven was een sterk ww.; sinds de tweede helft der 16de e. komt naast de sterke een zwakke vervoeging voor (wellicht onder invloed van het gelijkbeteekenende ww. Klooven), die in N.-Nederl. sedert de 18de e. alleen in gebruik is, terwijl in Z.-Nederl. de sterke tot heden is gehandhaafd
Ik heb heel het weekend hout gekliefd en nu voel ik mijne rug en mijn armen niet meer.
Zoals het woord zegt klieft een diamantkliever diamanten. Het is een stiel apart.
dikke korrels kristalsuiker. De korrels zijn verkrijgbaar in verschillende groottes.
Dikke Van Dale online 2013: parelsuiker
1. (Belgisch-Nederlands) harde, tot bolletjes samengedrukte kristalsuiker
zie ook klontjessuiker
Parelsuiker is een van de ingrediënten van de Luikse wafels.
suiker in klontjes
VD2017 online: BE
Daarom staat in het Tiense suikermuseum een schitterende oude apothekerskast en die is natuurlijk gevuld met… suiker, in alle mogelijke varianten: fijne suiker, parelsuiker, klontjessuiker… het hele Tiense assortiment eigenlijk, inclusief de jongste telg uit het aanbod: het bruine suikerklontje. (radio2.be)
tollen, met een top, dop spelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Tollen, met eene tol spelen. In Zuid-Nederland.
Men gedoogde er (op de normaalschool) met marbollen en ballen te spelen, te doppen enz., Teirlinck-Stijns, Arm Vlaanderen.
zie ook pindoppen
Een groepje jongens en meisjes doppen een wedstrijdje met hunnen dop.
Doppen, een spel van lang geleden…
tollen, met een top, dop spelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Tollen, met eene tol spelen. In Zuid-Nederland.
Men gedoogde er (op de normaalschool) met marbollen en ballen te spelen, te doppen enz., Teirlinck-Stijns, Arm Vlaanderen.
zie ook pindoppen
Een groepje jongens en meisjes doppen een wedstrijdje met hunnen dop.
Doppen, een spel van lang geleden…
1) soppen
2) deppen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, dopen, indopen, bevochtigen door indompeling
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bijvorm van doopen. Thans alleen in Zuid-Nederland.
1) In eene vloeistof dompelen
2) Door betten bevochtigen
zie ook indoppen, opdoppen, uitdoppen
1) Hij dopte zijn koekje in de warme thee.
2) Het schaafwondje op haar knie moest verzorgd worden. Moeder dopte voorzichtig met het watteke, met ontsmettingsmiddel, op de zere plek.
verhard stuk rondom het huis
zie ook plankier
Woordenboek der Nederlandsche Taal: plansier
Eertijds ook plantsier. Ontleend uit Oudfrans planchier of plancier, en dus een bijvorm van plankier; zie verder bij PLANKIER. Evenzoo Engels plancier.
( …)
3. Gewestelijk (b.v. in het Land van Waas). De planken vloer bij de hoogste trede van de trap, waarover men in een standaardmolen komt (Joos (1900-1904)).
4. Soms ook, gelijk plankier, voor: de smalle zoom met steenen belegd, langs een huis. In het Land van Waas (Joos (1900-1904)).
En alle weken schuurt die heur plansier, hé. Is da ni een beetje overdreven ?
voetpad, ook plansier, trottoir
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uit oudfrans planchier, frans plancher, met wijziging van ch in k onder invloed van plank, of uit een picardischen vorm met k.
De met steenen geplaveide zoom of stoep langs het huis of den stal. Vandaar in Z.-Nederl. ook als naam voor het verhoogde voetpad dat langs de huizen aangelegd is voor de voetgangers; trottoir.
“De plankieren in de stad dienen tot voetpad aan de voetgangers” De Bo (1873).
MNW: In het tgw. W.-Vlaamsch beteekenen plankier, plankies, plankiet niet meer een houten vloer, maar een smalle steenen straat, nl. “een trottoir” (De Bo; Schuermans).
zie ook plankierkaarter
Tegenwoordig rijden er meer fietsers op het plankier dan op de baan.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
