Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #59411

    postman
    (zn. m.; ~mannen)

    postbode; facteur; postuitreiker

    VD2017 online: BE

    Daarom lanceren wij deze kleine rondvraag voor de postman-uitreiker. Deze rondvraag is anoniem en dient enkel voor intern gebruik. (slfp-poste.be)

    Naar aanleiding van jullie artikels “75000 brieven achterstand bij de post” en “Looise postman…” wens ik te reageren. Hierin wordt de reputatie van de postbode (man) toch wel een beetje verkeerd voorgesteld! Niet alle postmannen (bodes) maken fouten hoor. (hbvl.be)

    Uitgifte van een kaart door Echophil ter gelegenheid van de uitgifte van zegel 1528 in de reeks jeugdfilatelie met de evocatie van een postman (2dehands.be)

    De volmacht kan bij een postman op ronde, in een postkantoor of in een PostPunt gebruikt worden. (bpost.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:51
    1 reactie(s)

    #59412

    postman
    (zn. m.; ~mannen)

    postbode; facteur; postsorteerder

    VD2017 online: BE

    Daarom lanceren wij deze kleine rondvraag voor de postman-uitreiker. Deze rondvraag is anoniem en dient enkel voor intern gebruik. (slfp-poste.be)

    Naar aanleiding van jullie artikels “75000 brieven achterstand bij de post” en “Looise postman…” wens ik te reageren. Hierin wordt de reputatie van de postbode (man) toch wel een beetje verkeerd voorgesteld! Niet alle postmannen (bodes) maken fouten hoor. (hbvl.be)

    Uitgifte van een kaart door Echophil ter gelegenheid van de uitgifte van zegel 1528 in de reeks jeugdfilatelie met de evocatie van een postman (2dehands.be)

    De volmacht kan bij een postman op ronde, in een postkantoor of in een PostPunt gebruikt worden. (bpost.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:50
    1 reactie(s)

    #59413

    postmandaat
    (zn. o.; ~mandaten)

    postwissel

    VD2017 online: BE

    Als wij op het moment dat wij uw belastingen willen teruggeven uw rekeningnummer niet kennen, dan zal de betaling niet gebeuren. Wij blokkeren dan de teruggave. Wij betalen niet via een internationaal postmandaat omdat we kosten in uw nadeel willen vermijden. (financien.belgium.be)

    Een internationaal postmandaat is in de USA vrijwel onbekend en Western union onbetrouwbaar! (ebay.be)

    Een postwissel, soms ook postmandaat genoemd, is een methode om geld te verzenden. (Wikipedia.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:45
    0 reactie(s)

    #59414

    voluntarist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die handelt vanuit een voluntarisme; iemand die handelt vanuit een streven; iemand die zich engageert voor een zaak; iemand die handelt zonder dat het hem of haar opgelegd wordt; iemand die handelt vanuit de beste intenties

    v: voluntariste

    vgl. voluntariaat

    Het prettigst werkte ik ongetwijfeld onder premier Guy Verhofstadt. Guy was een chaoot, maar tegelijk een voluntarist die steeds wist waar hij politiek naartoe wilde.’(nieuwsblad.be)

    Het experiment van boerenzoon Mao, een voluntarist zonder economische opleiding, ontaardde in de meest dramatische periode uit de 62-jarige geschiedenis van de Volksrepubliek. (dewereldmorgen.be)

    “Ik noem mezelf een ‘voluntarist’. Ik denk dat elke menselijke interactie op vrijwillige basis moet gebeuren. (demorgen.be)

    Wat houdt Emmanuel Macron nog uit het Elysée? De vier struikelblokken voor de nobele voluntarist (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:33
    1 reactie(s)

    #59415

    voluntarist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die handelt vanuit een voluntarisme; iemand die zich engageert voor een zaak; iemand die handelt zonder dat het hem of haar opgelegd wordt; iemand die handelt vanuit de beste intenties

    v: voluntariste

    vgl. voluntariaat

    Het prettigst werkte ik ongetwijfeld onder premier Guy Verhofstadt. Guy was een chaoot, maar tegelijk een voluntarist die steeds wist waar hij politiek naartoe wilde.’(nieuwsblad.be)

    Het experiment van boerenzoon Mao, een voluntarist zonder economische opleiding, ontaardde in de meest dramatische periode uit de 62-jarige geschiedenis van de Volksrepubliek. (dewereldmorgen.be)

    “Ik noem mezelf een ‘voluntarist’. Ik denk dat elke menselijke interactie op vrijwillige basis moet gebeuren. (demorgen.be)

    Wat houdt Emmanuel Macron nog uit het Elysée? De vier struikelblokken voor de nobele voluntarist (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:30
    1 reactie(s)

    #59416

    voluntarist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die handelt vanuit een voluntariaat; iemand die zich engageert voor een zaak; iemand die handelt zonder dat het hem of haar opgelegd wordt; iemand die handelt vanuit de beste intenties

    v: voluntariste

    Het prettigst werkte ik ongetwijfeld onder premier Guy Verhofstadt. Guy was een chaoot, maar tegelijk een voluntarist die steeds wist waar hij politiek naartoe wilde.’(nieuwsblad.be)

    Het experiment van boerenzoon Mao, een voluntarist zonder economische opleiding, ontaardde in de meest dramatische periode uit de 62-jarige geschiedenis van de Volksrepubliek. (dewereldmorgen.be)

    “Ik noem mezelf een ‘voluntarist’. Ik denk dat elke menselijke interactie op vrijwillige basis moet gebeuren. (demorgen.be)

    Wat houdt Emmanuel Macron nog uit het Elysée? De vier struikelblokken voor de nobele voluntarist (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:27
    1 reactie(s)

    #59417

    voluntariaat
    (het ~, g. mv.)

    vrijwilligerswerk (bv. in de welzijnssector)

    VD2017 online: BE

    Fr. volontariat

    Beleidsmatige veranderingen bewerkstelligen en politieke inspraak realiseren, vereisen echter een continuïteit en expertise die het voluntariaat overstijgen. (Vlaams Patiëntenplatform)
    Het ziekenhuis grijpt de week van het voluntariaat aan om de ruim 150 vrijwilligers die er werken eens in de bloemetjes te zetten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:17
    0 reactie(s)

    #59418

    inschrijvingstaks
    (zn. v./m.; ~en)

    taks op de inschrijving van een motorvoertuig

    VD2017 online: BE

    Wanneer je met een voertuig voor de eerste keer op de openbare weg wilt gaan rijden in België, dan dien je eerst inschrijvingstaks te betalen. (rekening.be)

    Vanaf volgend jaar gaat de prijs van de inschrijvingstaks voor nieuwe en tweedehands auto’s fors omhoog in Vlaanderen. (goedkoop.be)

    Omdat zowel de eenmalige inschrijvingstaks (BIV) als de jaarlijkse verkeerstaks berekend worden op basis van de CO2-uitstoot van een voertuig, zullen we die verandering van meetmethode ook voelen in onze portemonnee, zo berekende mobiliteitsorganisatie VAB. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 18:16
    0 reactie(s)

    #59419

    immocratie

    (neologisme) pejoratieve benaming voor de immobiliënsector, de vastgoedwereld
    NL: vastgoedlobby

    zie ook: paaitaks

    Grote bouwpromotoren kopen hun vergunningen in Antwerpen af. “De immocratie heerst hier”, luidt het. Ook in andere steden duikt het probleem op. (VRTNWS)

    In Antwerpen heerst de immocratie
    “Wie veel hoger of groter wil bouwen dan toegestaan, schuift met de bevoegde schepen aan tafel”, schrijft Antwerps sp.a-voorzitter Tom Meeuws. (De Morgen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 13:54
    2 reactie(s)

    #59420

    paaitaks

    (neologisme) pejoratieve benaming voor een bijdrage die een bouwondernemer aan de gemeente betaalt voor de extra kosten die de overheid heeft als het project er ook effectief komt, bijv. nutsvoorzieningen, een parkje e.d.

    zie ook: immocratie

    “Wie in Antwerpen betaalt, mag de stedenbouwkundige voorschriften negeren en mag zowat alles bouwen.” Dat zegt Tom Meeuws van oppositiepartij SP.A in een opiniestuk in De Morgen. Hij spreekt van “een paaitaks”. “Flagrante leugens”, reageert bevoegde schepen Rob Van de Velde (N-VA).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 24 Nov 2017 13:01
    1 reactie(s)

    #59421

    immocratie

    (neologisme) pejoratieve benaming voor de immobiliënsector, de vastgoedwereld
    NL: vastgoedlobby

    zie ook: paaitaks

    Grote bouwpromotoren kopen hun vergunningen in Antwerpen af. “De immocratie heerst hier”, luidt het. Ook in andere steden duikt het probleem op. (VRTNWS)

    “Wie veel hoger of groter wil bouwen dan toegestaan, schuift met de bevoegde schepen aan tafel”, schrijft Antwerps sp.a-voorzitter Tom Meeuws. (De Morgen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 24 Nov 2017 12:33
    2 reactie(s)

    #59422

    snabbelvlaams
    (het ~, geen meerv.)

    overdreven snel gesproken en geforceerd taalgebruik (neologisme)
    zie snabbelaar

    De voorbije zomer werd er in onze straat een nieuw huis gezet, en elke dag waren de bouwvakkers present met een enorme decibelmachine waaruit iets Studio-Brussel-achtig mijn werkvertrek binnen galmde, samen met het jachtige snabbelvlaams van de presentator en diens onverdraaglijke pseudo-leutigheid.
    (Johan Sanctorum Doorbraak 231117)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 24 Nov 2017 12:29
    0 reactie(s)

    #59423

    verwachten, zich ergens aan ~
    (uitdr.)

    verwachten, (met objectswisseling) te wachten staan

    < Frans: s’attendre à

    Wie zich misdraagt, mag zich aan een fikse boete verwachten!

    demorgen.be: De FIFA heeft vanmiddag de 32 slogans voor de spelersbussen bekendgemaakt. Supporters konden de voorbije weken stemmen op drie motto’s die in Brazilië de officiële bus van de deelnemende landen siert. Voor de Rode Duivels werd het: “Verwacht je aan het onmogelijke!”. Helaas is dat een slechte vertaling uit het Frans: “Attendez-vous à l’impossible!”. In correct Nederlands (en zonder dit gallicisme) moet het “Verwacht het onmogelijke!” zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Nov 2017 11:59
    1 reactie(s)

    #59424

    katterap,-pe
    (adj.)

    zeer rap, zeer snel zijn in het bewegen

    ‘och, onze kleine had weeral wat snoep weggefrommeld in een winkel’ zei zijn mama. ‘Maar ja, hij is zo katterap’, vergoelijkte ze.

    Katterap. Het woord staat niet in het woordenboek, wat me enigszins verbaasde, maar het blijkt dus dialect te zijn. Ik ken het in elk geval al van kindsaf, en de eerste keer dat ik me herinner het te horen, was toen ik bij mijn grootmoeder een Rachel-koekje uit een blikken doos nam, en er op het moment dat ze even niet keek snel nog een tweede uit griste. Maar grootmoeder had het gezien en zei lachend: ‘Katterap ben jij.’ (demorgen.be – Ann De Craemer)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2017 07:54
    1 reactie(s)

    #59425

    schieten voor nen trouwer
    (uitdrukking)

    Vreugdeschoten lossen ter ere van een trouwer op de vooravond van de huwelijksdag.

    Heel lang geleden gebeurde dat met echte geweren, tegenwoordig worden daarbij karbuurkanonnetjes gebruikt. Traditioneel waren het alleen de mannelijke vrijgezellen uit het milieu van de bruidegom die mee gingen schieten, waarbij het bier dan zeer rijkelijk vloeide.

    zie ook: bommekesschiet, karbuurkanon

    In 2003 waren ze in Zoersel aan het schieten voor nen trouwer, het karbuurkanon ontplofte en de bruidegom is erin gebleven.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 24 Nov 2017 00:13
    0 reactie(s)

    #59426

    karbuur
    (de ~ (m.), geen mv.)

    carbid, calciumcarbide

    < Frans carbure

    Andere spelling: carbuur
    zie ook karbuurkanon

    Bij feestelijkheden schoot men vroeger karbuur af in blikken bussen, ze noemden dat kanongebulder. (Zie schieten voor nen trouwer)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Nov 2017 00:11
    4 reactie(s)

    #59427

    dikke vis
    (uitdr.)

    een aanzienlijk iets of iemand

    SN: een grote vis (Van Dale 2017 online: een gro­te klant, een be­lang­rij­ke ver­dach­te e.d.)

    ook wel: vette vis, zie voorbeeld

    Een van hen, voormalig Servisch president Slobodan Milosevic, was de eerste ‘dikke vis’ voor het ICTY, dat gedurende de jaren negentig vrijwel uitsluitend relatief kleine garnalen had berecht. (vrt.be)

    Waarom al-Adnani een ‘dikke vis’ was bij IS (hln.be)

    Moet Anderlecht nog een dikke vis halen om dit verlies op te vangen?" (voetbalnieuws.be)

    Met Bracke haalt de N-VA een vette vis binnen, redeneert Het Nieuwsblad. (deredactie.be)

    De onderhandelaars belanden opnieuw bij de zoektocht naar een ‘vette vis’. De term komt uit de koker van N-VA-onderhandelaar Jan Jambon en stond in 2007 tegenover de zogenaamde borrelnootjes. (dewereldmorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Nov 2017 00:08
    0 reactie(s)

    #59428

    kinders
    (meervoudsvorm)

    kinderen

    Ouders steken de draak met hun kinders op Facebook (fotospecial). (humo.be)

    Nie Voe Kinders – Zesde Metaal – Cd-album – Fnac.be

    Op verschillende plaatsen vooral ook ochtendfiles vol gestresseerde ouders die hun kinders kwamen droppen om dan de jungle in te duiken. (kerygma.be)

    Hoeveel kinders klappe d’er thuis nog gens en hoeveele hên d’er nog een pa en ma die zelve een moendsje Gens klappe. (nieuwsblad.be)

    Vraagt nu aan getrouwde mensen: hoeveel kinders hebt gij al? D’een zal zeggen: ’t valt te wensen dat ik kinders krijgen zal. (wreed-en-plezant.be)

    Ook al plaats ik hier sowieso nooit foto’s van mijn fotogenieke kinders, want ik heb geen kinders. (mavieenvert.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Nov 2017 14:55
    3 reactie(s)

    #59429

    mevrouwen
    (aanspreking)

    dames

    VD2017 online: BE: mevrouwen, mijne heren

    Mijnheer de Burgemeester,
    Mevrouwen, Mejuffers,
    Mijne Heren,

    Voor de vierde maal bevind ik mij tussen U op de plaats waar onze soldaten zich heldhaftig verdedigd hebben en er zoveel gesneuveld zijn.
    (leieslagkuurne.be)

    Mevrouwen en Mijne Heren Burgemeesters en Schepenen,… (avcb-vsgb.be)

    Geachte mevrouwen en meneren, graag had ik de originele poorterslijsten van Aalst geconsulteerd. (Facebook)

    Domein Regelgeving. Kinderbijslag. Ministeriële omzendbrief nr. 594. Omzendbrief aan de mevrouwen Ministers, aan de heren Ministers, aan de mevrouwen. (wallonie.famifed.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Nov 2017 13:58
    0 reactie(s)

    #59430

    mevrouwen
    (meerv.)

    dames

    VD2017 online: BE: mevrouwen, mijne heren

    Mijnheer de Burgemeester,
    Mevrouwen, Mejuffers,
    Mijne Heren,

    Voor de vierde maal bevind ik mij tussen U op de plaats waar onze soldaten zich heldhaftig verdedigd hebben en er zoveel gesneuveld zijn.
    (leieslagkuurne.be)

    Mevrouwen en Mijne Heren Burgemeesters en Schepenen,… (avcb-vsgb.be)

    Geachte mevrouwen en meneren, graag had ik de originele poorterslijsten van Aalst geconsulteerd. (Facebook)

    Domein Regelgeving. Kinderbijslag. Ministeriële omzendbrief nr. 594. Omzendbrief aan de mevrouwen Ministers, aan de heren Ministers, aan de mevrouwen. (wallonie.famifed.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Nov 2017 13:57
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.