Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #59091

    paleren
    (ww. paleerde, gepaleerd)

    versieren met papieren slingers (verjaardag, feest, jubilee)

    zie ook palatie

    Middelnederlandsch Woordenboek:
    Nog heden is paleeren in W.-Vlaanderen gewoon.
    Zie b. v. De Bo: “de straten paleeren voor de komst van den koning”.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Middelnederlands: pa(l)leren, naast poleren. Uit frans polir, polijsten, doch onder invloed van frans parer, waaruit pareeren, veranderd van vorm en verruimd van beteekenis. Thans alleen in Zuid-Nederland nog in algemeen gebruik.

    Als Pietertje zijn verjaardag viert, moet de kamer gepaleerd zijn.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:52
    0 reactie(s)

    #59092

    paleren
    (ww. paleerde, gepaleerd)

    versieren met papieren slingers (verjaardag, feest, jubilee)

    zie ook palatie

    MNW ( Middelnederlandsch Woordenboek):
    Nog heden is paleeren in W.-Vlaanderen gewoon.
    Zie b. v. De Bo: “de straten paleeren voor de komst van den koning”.

    (Woordenboek der Nederlandsche Taal):
    Middelnederlands: pa(l)leren, naast poleren. Uit frans polir, polijsten, doch onder invloed van frans parer, waaruit pareeren, veranderd van vorm en verruimd van beteekenis. Thans alleen in Zuid-Nederland nog in algemeen gebruik.

    Als Pietertje zijn verjaardag viert, moet de kamer gepaleerd zijn.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:51
    0 reactie(s)

    #59093

    simpelaar
    (de ~ (m.), ~s)

    onnozelaar

    Van Dale online: niet algemeen, idioot

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Simpelaar: onnoozele, in Zuid-Nederland.

    Urbanus is toch ne simpelaar!

    ”Meende hij met een simpelaar te doen te hebben dat hij hem met een andere wilde paaien?” (Stijn Streuvels, Minnehandel (1903).

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:50
    0 reactie(s)

    #59094

    kloef
    (de ~ (m.), ~en)

    houten schoen of klomp

    Antwerpen-stad: blok
    Antwerpse Kempen: kloon, blok, kloef of kloefers
    Hageland: olleblok, kloenk
    Limburg: holleblok
    Limburgse Kempen: holen
    Oost-Vlaanderen: blok, kloef
    Vlaamse Ardennen: kloet
    Waasland: toon, blok
    West-Vlaanderen: kloefe

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: kloef
    In ’t Westvlaams daarnaast kloefe, vr. Van onbekenden oorsprong.
    1. Eig. Houten schoen, klomp, holsblok. Inzonderheid in Vlaand. en Antw. in gebruik, in ’t laatste met minachtende of spottende bijgedachte voor een ruwen, lompen klomp.

    Wooden Shoes-willow-plain wood

    Doe uw kloefen aan voor je in de stal gaat.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:48
    3 reactie(s)

    #59095

    bleik
    (de ~ (m.), geen mv.)

    grasperk, grasveld

    < bleek (bleekveld)
    — gewestelijk veelal (b.v. in Brabant, Overijsel en Gelderland) BLEIK (uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    “Op iemand zijnen bleik speken” betekent hetzelfde als steken onder water geven, maar de uitdrukking is zachter.

    uitspraak in Antwerpen: blaaik
    Antw. Kempen: blaak

    Ga maar wat op den bleik spelen, daar maakt ge u niet zo vuil.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:47
    7 reactie(s)

    #59096

    gierige pin
    (uitdr.)

    benoeming voor een gierige vrouw
    vgl. ook pin

    Volgens Van Dale is een pin een gierige vrouw, dan is een gierige pin een pleonastisch pleonasme waarschijnlijk

    Van Dale 2014 online: pin: pinnig, bazig persoon, haaibaai

    WNT: Z.-NL.

    vgl. pinnen

    Hoog huis, laag huis, er zit een gierige pin in huis!

    Wat een gierige pin is dat! Nog geen 10 cent willen geven voor een tas koffie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:44
    1 reactie(s)

    #59097

    pin
    (een ~ (v.), -nen)

    gierige vrouw
    zie ook: kneut, pinneteef, pinnekendun, pinnen

    een gierige pin was diegene die met Nieuwjaar de deur niet wilde opendoen, als de kinderen kwamen zingen voor snoep of een centje.

    Hageland: pinhond

    Van Dale 2014 online: pin: pinnig, bazige vrouw, haaibaai

    “Oud joar, nievejor, gierige pin in huis”, werd er gezongen, als de deur niet openging, als de rakkers nieuwjaar gingen zingen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:42
    6 reactie(s)

    #59098

    Walenkop
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    Vlaams scheldwoord voor Waal

    “Ha!De Walenkop is weer terug”,riepen de jongens uit het dorp." (uit “Arm Wallonië, een reis door het beloofde land” van Pascal Verbeken)
    "
    (…)een verbaal weinig verheffend steekspel tussen twee gemeenteraadsleden van LDD en Vlaams Belang en de Franstalige collega. “Walenkop”, “Leert spreken”, “Ga naar Frankrijk”, “Ik wordt gediscrimineerd”, “Ik ben al langer van Vilvoorde dan jullie”,… (http://www.openzone.be/jodero 180610)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:39
    0 reactie(s)

    #59099

    gelijk als
    (voegw.)

    zoals als, precies zoals, op gelijke wijze als
    dubbele vergelijking

    VMNW:
    Oudste attestatie: Limburg, 1200
    Want also ghelike alse de vader doet opherstaen die doede ende maktse leuende, also makt de sone leuende die hi welt. Diat. p. 116, r. 25-26, Brabant-West, 1291-1300

    Gelijk als zij ruiten kan kuisen, zo kuist er geenéén.

    Gelijk als toen hij zijn communie deed.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:38
    0 reactie(s)

    #59100

    dikoor
    (de ~ (v.), geen mv.)

    bof
    zie ook mol

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Onze kleine is al de hele tijd aan het jengelen en zijn gezicht is zo opgezwollen, hij zal toch niet de dikoor aan ’t krijgen zijn zeker?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:32
    0 reactie(s)

    #59101

    colloqueren
    (ww. colloqueerde, gecolloqueerd)

    gedwongen laten opnemen in een inrichting (meestal psychiatrisch)

    Van Dale 1995 (in Belg.) 1. toewijzen 2. in een inrichting plaatsen

    Kunt ge dat geloven? De Jean heeft zijn eigen moeder moeten laten colloqueren. Dat mens was zo zot gelijk een achterdeur, alleen wist ze het zelf niet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:29
    0 reactie(s)

    #59102

    aanwervingsreserve
    (zn. v./m.; ~n of ~s)

    lijst met kandidaten waaruit geput kan worden voor nieuwe aanwervingen

    ook: werfreserve; wervingsreserve

    europa.eu: De aankondigingen van algemeen vergelijkend onderzoek EPSO/AD/94/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve van administrateurs (AD 5) voor het werkgebied informatie, communicatie en media, EPSO/AST/37/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve van assistenten (AST 3) voor het werkgebied communicatie en informatie en EPSO/AD/95/07 voor de vorming van een aanwervingsreserve (AD 5) voor het werkgebied informatie (bibliotheek/documentatie) worden nietig verklaard.

    bloso.be: Vacature: Sportpromotor (B1-B3) Met aanleggen aanwervingsreserve

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:03
    0 reactie(s)

    #59103

    werfreserve
    (zn., v./ m., ~s)

    een lijst beschikbare kandidaten om bij een vacature uit te putten

    Van Dale 2013 online: in België en bij de Europese instellingen

    ook: aanwervingsreserve; wervingsreserve

    Antwerpen.be: Als er meer kandidaten geslaagd zijn dan dat er vacatures zijn, dan word je opgenomen in een werfreserve.

    lok.be: Vacature: containerparkwachter Baarle-Hertog en werfreserve voor Kempen Noord …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:03
    10 reactie(s)

    #59104

    wervingsreserve
    (de ~ (v.), ~s/~n)

    lijst met kandidaten waaruit geput kan worden voor nieuwe aanwervingen

    ook: werfreserve; aanwervingsreserve

    Van Dale 2016 online: in België en bij de Europese instellingen

    De provincie Vlaams-Brabant legt een wervingsreserve aan voor de statutaire functie van administratief medewerker op de provinciale jeugddienst.

    vlaamsbrabant.be: Als je slaagt in de selectie maar niet het vereiste diploma heeft op het moment van de samenstelling van de wervingsreserve, kan je niet aangesteld worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:02
    0 reactie(s)

    #59105

    werfreserve
    (zn., m., ~s)

    een lijst beschikbare kandidaten om bij een vacature uit te putten

    Van Dale 2013 online: in België en bij de Europese instellingen

    ook: aanwervingsreserve; wervingsreserve

    Antwerpen.be: Als er meer kandidaten geslaagd zijn dan dat er vacatures zijn, dan word je opgenomen in een werfreserve.

    lok.be: Vacature: containerparkwachter Baarle-Hertog en werfreserve voor Kempen Noord …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 13:00
    10 reactie(s)

    #59106

    a rato van
    (uitdr.)

    tegen, ten belope van

    taaladvies: a rato van is een combinatie die in België in formeel taalgebruik voorkomt. Het is niet duidelijk of we a rato van al dan niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.
    Van Dale 2015 online: BE niet algemeen

    Niet t’ akkoord dat het in VL formeel taalgebruik zou zijn.

    Er worden verplaatsingsonkosten a rato van 1,2 euro per kilometer verrekend.

    De wereldbevolking groeit aan a rato van 2 kinderen per seconde. Dat tikt aan natuurlijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 12:55
    1 reactie(s)

    #59107

    a rato van
    (uitdr.)

    tegen, ten belope van

    taaladvies: a rato van is een combinatie die in België in formeel taalgebruik voorkomt. Het is niet duidelijk of we a rato van al dan niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.
    Van Dale 2015 online: BE niet algemeen

    Niet t’ akkoord dat het in VL formeel taalgebruik zou zijn.

    Er worden verplaatsingsonkosten a rato van 1,2 euro per kilometer verrekend.

    De wereldbevolking groeit aan a rato van 2 kinderen per seconde. Dat tikt aan natuurlijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Nov 2017 12:54
    1 reactie(s)

    #59108

    floeren
    (bn.)

    fluwelen
    < Frans velours

    uitspraak: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij velours: In Zuid-Nederl. reeds eerder ontleend in de vormen floes en floer ”fluweel”, doch meestal floers geschreven. Hiernaast, door hernieuwd contact met het franse woord, in Zuid-Nederl. ook veloers (De la Porte 1659)), en de afl. veloeren

    zie ook ribbelfloer, vloer
    West-Vl. pane

    zie ook floeren benen

    Zal ik mijn floere broek aandoen? Ze zit me zo gemakkelijk.

    Op floeren kleren zijn rap sleetplekken te zien.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2017 12:11
    4 reactie(s)

    #59109

    benen, floeren ~

    zie floeren benen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2017 12:10
    0 reactie(s)

    #59110

    floeren benen
    (vaste woordverbinding)

    slappe benen

    zie ook floeren

    Nu terug de zetel in zin of geen zin, de nieuwe medicatie bekomt mij niet goed precies heb nog steeds floeren benen. (seniorennet.be)

    Momenteel als er een stress of crisis moment is opt werk. zoals een groot probleem dat opduikt of een onmogelijke opdracht heb ik net hetzelfde gevoel in mijn benen dan wanneer je met je wagen ver een ongeluk zet. We noemen dat ‘floeren benen’ oftewel adrenaline. (9lives.be)

    De samenwerking verloopt niet echt optimaal (ondermeer omdat ikzelf weer aan het harken ben met mijn floeren benen van de dag) waardoor de laatste ronde nog een man of 7 kan komen aansluiten, waaronder ook onze ploegmaat Sven. (blog)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2017 12:09
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.