Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
rammelaar, mannelijk konijn
ook reier
zie ook vooi
Woordenboek der Nederlandsche Taal: rijder: als benaming voor het mannetje van het konijn. In Z.-Nederl.
ook in de Antwerpse Kempen, uitspraak: /raar/
Nooit de reier bij de moiers laten zitten, anders heb je binnen de kortste keren een hele konijnenkolonie.
toilet, wc, huisje, gemak
Woordenboek der Nederlandsche Taal: afgeleide van gemakhuisje (platteland)
ook in Haspengouw
Streek rond Mechelen: heske
Ik ben daarstraks is goed naar het huiske geweest.
hoe erg, hoe triestig, hoe spijtig;
ook in de betekenis van amper of helaas met een pejoratieve bijklank van medelij
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: ocharm
ook OCHARMEN, tusschenwerpsel. Koppeling van de uitdrukking och arm! of och armen! mnl. acharme! en acharmen!
Uitroep van smart, ongeveer gelijkstaande met ach! of helaas! In de 17de en 18de eeuw zeer gebruikelijk, thans min of meer verouderd.
zie ook: ocharmkes toch!
Ocharme die duif! Ze is los tegen de ruit gevlogen!
Hij verdient ocharme 5000 euro per maand en moest dus dringend opslag krijgen.
zijn voeten vegen aan iets
zie ook: botten, zijn ~ vegen aan iets,
gat, er zijn ~ aan vegen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: in Oostende (1972): Zijn zak vegen aan: maling hebben aan, niet geven om.
Afval sorteren doen die 2 heikneuters niet. Die vegen er dik hunnen zak aan.
zijn voeten vegen aan iets
zie ook: botten, zijn ~ vegen aan iets,
gat, er zijn ~ aan vegen
Woordenboek der Nerderlandsche Taal: zak: in Oostende (1972): Zijn zak vegen aan: maling hebben aan, niet geven om.
Afval sorteren doen die 2 heikneuters niet. Die vegen er dik hunnen zak aan.
fig. perplex staan
Wat is ’t Lucas? Van de gas gepakt man omdat ze met u een tête à tête wil doen?
slachtoffer van een aanval met gifgas
zie: in plaats van: door
Wij hadden een gebuur die onder de eerste oorlog van de gas gepakt was en als die door ’t (de, ’t) straat gegaan kwam hoorde ge hem piepen en hoesten op honderd meter afstand. Lang heeft de sukkelaar niet geleefd.
Aan de dokken werken als losser (verouderd). Vroeger werden de goederen in zakken verpakt en aan de kade op de rug gedragen door de dokwerkers.
Een vent gelijk gij achter een bureauke? Gij zijt er ene om onder de zak te lopen!
“ik weet wel dat ik soms kan “zagen” maar 400 € per week om wa rotte krieken in te pakken…da verdiende ik nog nie netto aan de “Dok” en voor da bedrag moest ge een volle week “onder de zak” lopen of gevaarlijk werk doen. (reactie op een reisblog)
Aan de dokken werken als losser (verouderd) Vroeger werden de goederen in zakken verpakt en aan de kade op de rug gedragen door de dokwerkers.
Een vent gelijk gij achter een bureauke? Gij zijt er ene om onder de zak te lopen!
“ik weet wel dat ik soms kan “zagen” maar 400 € per week om wa rotte krieken in te pakken…da verdiende ik nog nie netto aan de “Dok” en voor da bedrag moest ge een volle week “onder de zak” lopen of gevaarlijk werk doen. (reactie op een reisblog)
(politiek) verbetering of aanpassing van een tekst
Er komt wat teksttoilettage om zelfstandigen geen concurrentie aan te doen. (VRTNWS)
De reden hiervan heeft de Minister reeds in zijn antwoorden aan de Commissie uiteengezet. De teksttoilettage waarom het Rekenhof verzoekt – kan dan. (irisnet)
buik, maag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook: onderlijf waarin zich de maag en andere ingewanden bevinden, buik. Na het begin van de 18de e. bijna uitsl. nog in gewestelijk taalgebruik aangetroffen.
Pijn in ’t zak: buikpijn, koliek; bij paarden en koeien (Vl.-België)
Da peäd hee pijn (in) ‘t zak, (Tuerl. 1886).
’Et pèèrd hee’ pijn int zak, (Cornelissen-Vervliet 1903).
ook in de Kempen
zie ook zak, zijnen ~ vullen
Waar zijn de katten?
Ge kent ze toch: zak vol en schuppes! Die zien we voor vanavond niet terug.
zijn maag, buik vullen, goed eten en drinken
zie ook zak
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook buik. Zijn zak vullen: Emiel ka(n) zijne zak vullen, astie (als hij) veur niet (niets) mag eten of drenken, Teirlinck 1922.
regio Haspengouw, Hageland, ook in de Kempen
Zaterdag mogen we naar een trouwfeest gaan. Dan kunnen we onze zak nog eens goed vullen.
zijn maag, buik vullen, goed eten en drinken
zie ook zak
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook buik. Zijn zak vullen: Emiel ka(n) zijne zak vullen, astie (als hij) veur niet (niets) mag eten of drenken, Teirlinck 1922.
regio Haspengouw, Hageland, ook in de Kempen
Zaterdag mogen we naar een trouwfeest gaan. Dan kunnen we onze zak nog eens goed vullen.
buik, maag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook: onderlijf waarin zich de maag en andere ingewanden bevinden, buik. Na het begin van de 18de e. bijna uitsl. nog in gewestelijk taalgebruik aangetroffen.
Pijn in ’t zak: buikpijn, koliek; bij paarden en koeien (Vl.-België)
Da peäd hee pijn (in) ‘t zak, (Tuerl. 1886).
’Et pèèrd hee’ pijn int zak, (Cornelissen-Vervliet 1903).
ook in de Kempen
zie ook zak, zijnen ~ vullen
Waar zijn de katten?
Ge kent ze toch: zak vol en schuppes! Die zien we voor vanavond niet terug.
ge kunt ze kussen, ge kunt de(n) boom in,…
Van Dale 2013 online haalt het aan: (volkstaal) ze kunnen mijn zak opblazen (het pijpje hangt er bij)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: [gewestelijk) in Vl.-België: Je kan mijn zak opblazen e.d., loop heen, je kan me den pot op
Jongen, ge kunt mijne zak opblazen! Trekt uwe plan, ik ben ermee weg, janmijnkloten.
Blaast mijne zak op! Ik heb er genoeg van…
Ik ben het hier beu, ze kunnen hier allemaal mijne zak opblazen…
Ge moogt em allemaal eens opblazen se. Ik steek hier gene poot meer uit.
‘Luister.’ ‘Ja, Mijnheer de Puydt. … Alles fout. En het is mijn eigen fout, van niemand anders. … ’Uw grootvader kan mijn zak opblazen,’ zei De Puydt. (uit: Het Verdriet van België)
term voor oplossingen en maatregelen van de linkse (socialistische) politiek
Tobback grijpt naar oude rode recepten. SP.A blijft van de pensioenen en de gezondheidszorg af: dat is de boodschap van voorzitter Bruno Tobback aan de kiezer. (De Morgen)
De rode recepten van de voorbije 20 jaar hebben niet gewerkt. Ik denk maar aan het veiligheidsvraagstuk, mobiliteit, parkeren en de hoge werkloosheid. (HLN)
speler op of deelnemer aan de immobiliënmarkt, vastgoedhandelaar
Snel begrijpen andere grote immospelers het potentieel van deze zone en verwerven ze vastgoed langs de oevers van het kanaal. (The Dock Brussel)
In Antwerpen zou de ‘immocratie’ heersen: de grote immospelers die het beleid maken, eerder dan gekozen politici. (Forum)
afzonderlijk van elkaar, niet te verwarren met ‘respectievelijk’ dat achter elkaar betekent
niet meer in gebruik in NL
NB: ga voor meer uitleg naar Taaltelefoon of Taaluniversum.
Naar de stations Nekkerspoel en Mechelen-centraal doet u er respectief 6 of 13 minuten over met de fiets. (De Hofkes)
Het duurt 12 jaar voor de respectieve vrouwen bij mekaar ontdekken dat hun mannen allebei marinier waren in Vietnam. (Björn Soenens over de Vietnamoorlog – VRTNWS)
speler op of deelnemer aan de immobiliënmarkt, vastgoedhandelaar
Snel begrijpen andere grote immospelers het potentieel van deze zone en verwerven ze vastgoed langs de oevers van het kanaal. (The Dock Brussel)
In Antwerpen zou de ‘immocratie’ heersen: de grote immospelers die het beleid maken, eerder dan gekozen politici. (Forum)
(verouderd) voorbeeld nemen aan
Wij gaan niet naar de bouwheren ze komen maar naar ons toe, neem daaraan exempel. (Radiojournaal)
Wanneer zij moest moeder gaan worden, niemand hielp haar daar in de nood. Bedenk toch eens wat droeve stonde als zij daar haar kindje vermoordt. Refrein: Jonkheid, wilt het verstaan, neem daar een exempel aan! (wreedenplezant.be}
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
