Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5751

    uitkant
    (zn. m.; ~en)

    uithoek, afgelegen gebied

    vnw:
    •uithoek
    •buitenwijk

    znwb: Uiteinde; inz. van een gebied: grens (streek); thans vooral: uithoek, afgelegen gebied van een stad of land; soms bep.: buitenwijk.

    gwnt: (Zuidn.) uithoek

    Als een oase van ingetogen stilte aan en uitkant van een ingesluimerde stad, lag voor de oorlog, te Diksmuide, het begijnhof in de vorm van een driehoek (dekroniekenvandewesthoek.be)

    Deze aangename moderne villa is gelegen langs een rustige uitkant van het landelijke Zandbergen, nabij het Raspaillebos. (smart-immo.be)

    “Omdat wij ons aan de uitkant van het Nederlandse taalgebied bevinden, werd het West-Vlaams erg lang veel minder aangetast door de …" (kw.be)

    Hij brengt zijn kerstavond door bij zijn grootmoeder, die aan de verre uitkant van het dorp woont. (hoeseltvrugger.be)

    Een hondenlosloopweide is er in de regio onder meer op de uitkant van het kasteeldomein in Zonnebeke en op het recreatie-eiland De Balokken (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 12:39
    0 reactie(s)

    #5752

    flauwe plezante
    (uitdrukking)

    Een grappenmaker, inzonderheid een die zichzelf grappig vindt, in tegenstelling tot anderen.

    vnw: de flauwe (plezante) uithangen: zich aanstellen, flauwe grappen maken of gaan plassen

    zie ook plezante, flauwe ~, plezantste, de ~ thuis zijn

    “En een flauwe plezante had een brief naar ons thuis gestuurd met afdrukken van lippenstift en daartussen allemaal namen van vrouwen met wie ik zogezegd iets heb.” (Louis van Dievel)

    Gij zijt ook ne flauwe plezanten, gij.
    (Jij bent ook een flauwe grappenmaker.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 12:33
    0 reactie(s)

    #5753

    uithangen
    (ww., hing uit, uitgehangen)

    door aanplakken bekendmaken, ophangen

    vnw: affiches/aanplakbiljetten/bekendmakingen uithangen: affiches/aanplakbiljetten/bekendmakingen ophangen, aanplakken

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Affiches, notariële akten uithangen.

    ‘Last minute’ wijzigingen worden onmiddellijk aangeduid op de weekroosters die ad valvas uithangen. (ugent.be)

    huwelijksaankondiging: uithangen in ’t kaske is al lang verleden tijd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 12:30
    1 reactie(s)

    #5754

    gernat
    (de ~ (m.), - )

    garnaal
    zie ook geernaart, gernoar, gernaat

    Antwerpen: gaarnot
    Blankenberge: geirnaars
    Leiestreek: gernaas, gernazen
    Lier: gernot
    Oostende: geirnazen
    Waasland: geirnaut

    uitspraak met zware e

    Nordseegarnelen (Crangon crangon)

    Ik zou graag een tomat met gernat eten.

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door de Bon op 27 Jun 2025 11:18
    7 reactie(s)

    #5755

    uithalen
    (ww. haalde uit; uigehaald)

    te voorschijn halen, ten berde brengen

    vnw: zijn beste Frans/Engels uithalen: zijn beste Frans/Engels te voorschijn halen

    We moeten zelfs ons beste Frans uithalen om hen een beetje te gidsen en gerust te stellen. (kw.be)

    De oudere kinderen hebben hun beste Frans uitgehaald en legden het pedagogisch project van Don Bosco uit vanuit de 4 pijlers: de school, de parochie, de thuis en het spel. (internaat-donbosco-wijnegem.be)

    Ik moet hier zowaar Brusselse manieren uithalen om me te laten gelden. (forum.bmw-mc-vl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 10:35
    0 reactie(s)

    #5756

    uitgiftepremie
    (zn. v;; ~s)

    de mextra prijs die men betaalt bij de aankoop van een aandeel of obligatie bovenop de echte waarde ervan

    vnw: emissiepremie

    De uitgiftepremie is het verschil tussen de uitgifteprijs en de nominale waarde van een obligatie of aandeel. (test-aankoop.be)

    Als de kapitaalverhoging gepaard gaat met een uitgiftepremie wordt enkel het bedrag van de kapitaalverhoging afgetrokken van het overgebleven bruikbare bedrag van het toegestane kapitaal. (tijd.be)

    De raad van bestuur zal bij elke kapitaalverhoging de prijs, de eventuele uitgiftepremie en de uitgiftevoorwaarden van de nieuwe aandelen vaststellen (corporate.homeinvest.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 09:14
    0 reactie(s)

    #5757

    uitgiftekantoor
    (zn. o.; ~kantoren)

    plaats van waaruit iets (bv. post) verdeeld wordt

    vnw: plaats waar iets vandaan komt of afgehaald kan worden, expeditiekantoor

    Tijdschrift – Verschijnt tweemaandelijks (niet in juni). Uitgiftekantoor: Deinze 1. Jaargang 23 – nr. 1 (familiekundedeinze.be)

    De voorbije week fungeerde het uitgiftekantoor in Veurne als afhaalpunt, maar de door de wateroverlast getroffen inwoners kunnen nu dus in Lo hun post ophalen. (kw.be)

    Ook het speciale uitgiftekantoor voor de nieuwe postzegel met de vroegere brouwerij Mena als onderwerp kon op heel wat belangstelling rekenen.(nieuwsblad.be)

    De SolarCoin is dus een soort groenestroomcertificaat, en het uitgiftekantoor is de SolarCoin Foundation. (mo.be)

    Wie over maaltijd- en ecocheques beschikt die dit jaar zijn vervallen, moet van de uitgiftekantoren nieuwe cheques krijgen die opnieuw respectievelijk 12 tot 24 maanden geldig zijn. (trends.knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 09:04
    0 reactie(s)

    #5758

    uitgifte
    (de ~ (v), ~n, ~s)

    (jur.) officieel afschrift

    vnw: officieel afschrift van een akte of vonnis

    De uitgifte, expeditie of de grosse van het vonnis is een integraal afschrift van de beslissing, gevolgd door het formulier van tenuitvoerlegging (art. 790, Ger.W), dat wordt afgeleverd door de griffier aan de partijen in het geding die erom verzoeken.
    Middelen om uitgifte of afschrift van een notariële akte te verkrijgen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 08:53
    0 reactie(s)

    #5759

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma (leesteken)

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 27 Jun 2025 08:43
    0 reactie(s)

    #5760

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma, semicolon (leesteken)

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Noodnummer op 27 Jun 2025 07:02
    0 reactie(s)

    #5761

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma, semicolon(leesteken)

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Noodnummer op 27 Jun 2025 07:02
    0 reactie(s)

    #5762

    biro
    (znw. de ~ (m.), ~’s)

    (verouderd): balpen, stylo, bic

    spellingsvariant: byro

    < naam van de uitvinder: Laszlo Biro

    vgl. Brits Engels ‘byro’

    Mijn moeder (Roeselare, West-Vlaanderen) gebruikt soms de term biro. Geen idee hoeveel dat daar verder vespreid is. (taalverhalen.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 23:11
    1 reactie(s)

    #5763

    uitgenomen
    (voorz. en voegw.)

    behalve, uitgezonderd

    vnw: behalve, uitgezonderd

    Typisch Vlaams: behalve, met uitzondering van (formeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1

    znwb:
    I. Als voegw.: Behalve, uitgezonderd.
    II. Als voor- en achterzetsel: Behalve, uitgezonderd, met uitzondering van.
    Opm.: In de standaardt. zo goed als ongebruikelijk (freq. 1); thans behorend tot de zeer bijz. stijl.

    zie ook uitgenomen van

    Alle sectoren gaan vooruit, uitgenomen vreemd genoeg de media. (vrt.be)

    “Op Batibouw zijn helemaal geen kredietmakelaars met standen, uitgenomen erkende kredietverstrekkers.” (demorgen.be)

    Voor K.L. kreeg drie jaar met uitstel, uitgenomen de voorhechtenis en eveneens een (verminderde) boete van 1.375euro. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:45
    0 reactie(s)

    #5764

    vlo
    (de ~ (m.), ~s)

    velo, fiets

    Left side of Flying Pigeon

    zie ook wegcode

    Hier, pakt mijne vlo maar, ik kom wel met den tram.

    “ik heb nog maar 15km mee menne nieuwe vlo gebold en er zit al ne slag in da achterwiel, das toch nie normaal denk e, ofwel??” (forum.mountainbike.be)

    “N-VA Leuven heeft het fietsdeelsysteem ‘Vlo’ gelanceerd dat, in tegenstelling tot de systemen van commerciële bedrijven in Antwerpen, Brussel, Gent en Namen, minder duur is.” (hln.be 20.01.2017)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:43
    2 reactie(s)

    #5765

    schremen
    (ww. schreemde, heeft geschreemd)

    huilen

    Tears of Mary of Clopas
    Detail van de Kruisafneming van Rogier van der Weyden (1435)

    < Middelnederlands ‘scremen’

    Synoniemen
    wenen, schreien, schreeuwen, schreemen

    “Begind hier nie te skreêmn, da pakk’n zy hier nie. Z’hen ‘t hier nie’ vô jankers en zeker nie’ voôr iemand gelik gy.” (Hannelore Bedert – Ol de mens’n)

    Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, (De Bo 1873)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:41
    7 reactie(s)

    #5766

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma, (leesteken)

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:39
    0 reactie(s)

    #5767

    aveseren
    (ww. aveseerde, g'aveseerd)

    vooruitgaan

    < Frans avancer

    ook in Antwerpen, Antwerpse Kempen, Limburg, Brabant

    zie ook avanceren, affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~

    Schat, ik ben vandaag wat later want ik sta in de file en dat aveseert hier langs geen kanten.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:38
    1 reactie(s)

    #5768

    bus
    (zn.)

    scrotum, balzak

    zie ook beus (beurs)

    Hij moest de hele dag aan zijn bus dabben. Had hij last van schaamluizen?

    > andere betekenis van bus

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:38
    0 reactie(s)

    #5769

    kaptrui
    (de~, m., ~'s, ~en)

    trui (of sweater) met kap

    Hoodie-szmurlo

    NL: hoodie < Engels: hoodie/hoody

    > verzamellemma kledij

    Welk kind draagt er vandaag de dag niet graag een coole kaptrui? Vanaf nu maak je ze zelf. (stoffenheide.be)

    Het machtigste communicatienetwerk uit de geschiedenis aansturen is wat veel voor één man in een kaptrui. (VRT)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:37
    0 reactie(s)

    #5770

    vors
    (de ~ (m.), ~en)

    kikker, kikvors

    Noto Emoji KitKat 1f438

    Uitspraak: veus of (ves), al naargelang de streek (ontronding)

    Antw. stad: puit

    Uitdrukkingen
    ne vors in zijn keel hebben

    Die smerige veussen in ozzen hof moake de godgansige nacht laweit.
    (Die stomme kikkers in de tuin maken de godganse nacht lawaai.)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 26 Jun 2025 17:36
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.