Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5751

    terugplooien
    (ww. plooide terug, teruggeplooid)

    terugtrekken, terugvouwen

    soms ook wederkerig gebruikt: zich terugplooien: zie terugplooien op zichzelf; terugplooien, zich ~ op

    vnw: zich in de verdediging terugtrekken

    Van Dale 2018 online: BE

    Het Belgische leger plooide zich terug tot achter den IJzer, de sluizen werden opengezet en de rest is geschiedenis.

    Hij leefde heel hard op zijn eigen teruggeplooid.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:19
    0 reactie(s)

    #5752

    terugmatch
    (zn. v.; ~en)

    thuismatch; terugwedstrijd

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
    DS2015 standaardtaal

    zie ook heenmatch; terugwedstrijd

    Standard haalt 0-2 achterstand op in tweede helft en redt terugmatch (voetbalprimeur.be)

    De Zuid-Amerikaanse voetbalbond heeft beslist om de terugmatch van de Copa Libertadores op 8 of 9 december te laten plaatsvinden. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:16
    0 reactie(s)

    #5753

    terugwedstrijd
    (zn. v; ~en)

    wedstrijd in de terugronde (de thuisploeg van de heenronde wordt de bezoekersploeg van de terugronde)

    vrt taalnet: Terugwedstrijd is correct. De Belgische term komt intussen ook in Nederland voor. Alternatieven: return, returnmatch, returnwedstrijd.

    NL: returnmatch, returnwedstrijd

    zie ook terugmatch

    hln.be: Rouches maken terugwedstrijd onnodig spannend

    voetbalnieuws.be: Club Brugge mag met hoopgevend resultaat naar terugwedstrijd in Oekraïne.

    knackvolley.be: Zowel de heen- als de terugwedstrijd in de halve finale Beker van België tussen Asse-Lennik en Knack Volley wordt op zondag i.p.v. zaterdag gespeeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:15
    3 reactie(s)

    #5754

    terugbetalingstarief
    (het ~, -ven)

    tarief van een medische behandeling dat niet hoger is dan het bedrag dat door het ziekenfonds wordt terugbetaald

    vnw: (bnl.) tarief dat de ziekteverzekering terugbetaalt voor geneesmiddelen, consultaties enz.

    Het terugbetalingstarief wordt door het ministerie bepaald.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:14
    0 reactie(s)

    #5755

    tegen terugbetaling
    (uitdr.)

    SN-NL: onder rembours

    vnw: tegen terugbetaling: onder rembours, onder voorwaarde dat het bij ontvangst dadelijk betaald wordt

    Taaladvies.net: Het is onduidelijk of we tegen terugbetaling tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.

    Voorwaarden voor het retourneren tegen terugbetaling. (sarenza.be)

    MIELE behoudt zich het recht voor alleen nog te leveren tegen terugbetaling (miele.be)

    Het juweel en het brevet of diploma zullen verzonden worden na ontvangst van de betaling. Geen verzending tegen terugbetaling zal uitgevoerd worden. (nsb-fnc.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:13
    0 reactie(s)

    #5756

    terugbetaling, tegen ~

    zie tegen terugbetaling

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:12
    0 reactie(s)

    #5757

    tegen terugbetaling
    (uitdr.)

    SN-NL: onder rembours

    vnw: tegen terugbetaling: onder rembours, onder voorwaarde dat het bij ontvangst dadelijk betaald wordt

    Voorwaarden voor het retourneren tegen terugbetaling. (sarenza.be)

    MIELE behoudt zich het recht voor alleen nog te leveren tegen terugbetaling (miele.be)

    Het juweel en het brevet of diploma zullen verzonden worden na ontvangst van de betaling. Geen verzending tegen terugbetaling zal uitgevoerd worden. (nsb-fnc.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:11
    0 reactie(s)

    #5758

    terug
    (bijw.)

    opnieuw, weer

    vnw: in België ook: weer, opnieuw

    standaardtaal in België

    Van Dale on line: BE; niet al­ge­meen weer, we­der­om, op­nieuw

    Mijn kaartenhuisje is omgevallen! Nu moet ik terug beginnen.

    Nadat Geisy Arruda omwille van een te kort roze jurkje de universiteit had moeten verlaten, heeft de rechter nu beslist dat ze terug welkom is. (uit deredactie.be v. 10.11.2009)

    “De Bars zijn terug open” (kreeg Van Morrison over zijn smoel op Blues Peer op 18.7.2010)

    “Situatie op Brusselse Muntplein terug onder controle na nieuwe rellen” (Knack151117)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 07:00
    1 reactie(s)

    #5759

    terril
    (zn. m., ~s)

    “Een steenberg (Nederland) of terril (België) is een ophoping van steenafval dat als bijproduct van de ondergrondse mijnbouw ontstaat” (wikipedia)

    vnw: steenberg, slakkenhoop, afvalberg in een mijngebied

    terril is standaardtaal in België (VRT-Taalnet)

    Ned.: mijnafvalberg, (mijn)steenberg

    < Fr. terril < Waals: teri en terisse < Waals tere: grond, aarde

    Klik op de afbeelding
    Genk - Terril Waterschei
    Oude terril in Waterschei

    In de Limburg staan de terrils nog als monumenten in het landschap. Elke kuub steengruis opgestapeld is ondergronds uitgegraven. En telt daarbij de kolen nog die ondertussen al lang opgebrand zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:58
    0 reactie(s)

    #5760

    terrein, op het ~
    (uitdr.)

    in de (dagelijkse) praktijk
    ook: onder de mensen, het dagelijks leven

    vnw: op het terrein: in de praktijk, in het veld

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Aspirant politieagenten krijgen eerst een intensieve theoretische opleiding, maar daarna zullen ze dat op het terrein moeten waarmaken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:57
    0 reactie(s)

    #5761

    terminus
    (de ~ (m.))

    laatste halt van een tram-, trein- of buslijn

    vnw: eindhalte, eindstation, eindpunt

    Taaladvies.net: standaardtaal in België

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook eindstatie; verzamellemma wegcode

    ook samenstellingen: treinterminus, tramterminus, busterminus

    Waar het café “Terminus” is? Awel, aan de terminus van tram 7.

    “Neem de bus van de luchthaven naar San José tot aan de terminus. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:56
    0 reactie(s)

    #5762

    term
    (zn. m.; ~en)

    termijn van de legerdienst

    vnw: termijn, tijd dat een dienstverband duurt, diensttijd
    -zijn term uitdoen: zijn tijd uitdienen ook (fig.)

    gwnt: (Zuidn.) tijd dat een dienstverband duurt: de term van die soldaat is haast uit

    vgl. ook term, zijn ~ doen; termijn, zijn ~ uitdoen

    ik ben bij de 4e Lansiers en mag geheel mijn term in Leopoldsburg blijven ! (blog.seniorennet.be)

    Ik heb mijn term gedaan bij het Eskadron Staf (seniorennet.be)

    Ik heb daar mijn (zatte) term uitgedaan als haarkapper. Misschien bent U ook daar gekazerneerd geweest. Laat eens een antwoord. (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:53
    0 reactie(s)

    #5763

    term, zijn ~ doen
    (vaste woordgroep)

    dienstplicht verrichten (vero.)

    vnw: termijn, tijd dat een dienstverband duurt, diensttijd
    -zijn term uitdoen: zijn tijd uitdienen ook (fig.)

    zie ook term; termijn, zijn ~ uitdoen

    Hij heeft zijn term gedaan in Leopoldsburg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:53
    0 reactie(s)

    #5764

    termijn, zijn ~ uitdoen
    (idioom)

    zijn termijn (diensttijd) afmaken, de rit uitzitten

    vnw: termijn: dienststijd, militaire dienst

    zie ook term, zijn ~ doen

    De jongste minister ooit die als 5-jarige met haar familie als vluchteling naar Zweden trok, zal echter haar termijn niet uitdoen als gevolg van een avondje uit in de Deense hoofdstad Kopenhagen. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:53
    0 reactie(s)

    #5765

    term
    (zn. m.; ~en)

    termijn van de legerdienst

    vnw: termijn, tijd dat een dienstverband duurt, diensttijd
    -zijn term uitdoen: zijn tijd uitdienen ook (fig.)

    gwnt: (Zuidn.) tijd dat een dienstverband duurt: de term van die soldaat is haast uit

    vgl. ook term, zijn ~ doen

    ik ben bij de 4e Lansiers en mag geheel mijn term in Leopoldsburg blijven ! (blog.seniorennet.be)

    Ik heb mijn term gedaan bij het Eskadron Staf (seniorennet.be)

    Ik heb daar mijn (zatte) term uitgedaan als haarkapper. Misschien bent U ook daar gekazerneerd geweest. Laat eens een antwoord. (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:50
    0 reactie(s)

    #5766

    term, zijn ~ doen
    (vaste woordgroep)

    dienstplicht verrichten (vero.)

    vnw: termijn, tijd dat een dienstverband duurt, diensttijd
    -zijn term uitdoen: zijn tijd uitdienen ook (fig.)

    zie ook term

    Hij heeft zijn term gedaan in Leopoldsburg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:41
    0 reactie(s)

    #5767

    teerfeest
    (zn., o., ~en)

    jaarlijks feest van een vereniging, ook soms op de dag van een heiligenverering

    Een teerfeest van een vereniging is vooral bedoeld voor de leden die dikwijls gratis (of zo goed als) eten aangeboden krijgen op kosten van de clubkas

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    Van Dale online: gewestelijk
    Middelnederlands Woordenboek: teren: gezamenlijk eten of maaltijden, ook een feestmaal houden. Kiliaan teeren, teren

    zie ook: teren

    van een website geplukt: ‘Zaterdag 25 februari was het weer zo ver, het jaarlijkse teerfeest van St. Barbara met de "Koning- en Prinsenschieting.’

    GELVOC: ‘Op vrijdag 4 mei organiseren we onze jaarlijkse algemene vergadering en teerfeest in de kantine van de sporthal.’

    D’ oud-strijders hebben hun jaarlijks teerfeest en mijn schoonouders zijn er naartoe.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:36
    0 reactie(s)

    #5768

    teren
    (ww.)

    met een vereniging gaan feesten

    vnw: goed eten en drinken, feestvieren
    -teren en smeren: brassen

    vgl. teerfeest

    Van de week moeten we met den Boerinnenbond gaan teren.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 May 2025 06:35
    0 reactie(s)

    #5769

    krasselen
    (zw. ww.: krasselde, gekrasseld )

    (eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
    VD BE; in­for­meel, iteratief van krassen

    vnw:
    •knoeien, een smeerboel maken
    •krabbelen, spartelen

    vgl. rechtkrasselen; opkrasselen

    Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)

    “Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 May 2025 22:01
    1 reactie(s)

    #5770

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, verknoeien
    - bewerken, manipuleren, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 May 2025 22:00
    4 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.