Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zo’n voor zulke
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
Taaladvies:
1) In België wordt zo’n ook veelvuldig gebruikt in combinatie met meervoudige zelfstandige naamwoorden, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die dergelijke combinaties afkeurt. Het is daarom niet duidelijk of die combinaties tot de standaardtaal in België gerekend kunnen worden.
2) Het gebruik van zo’n voor niet-telbare zelfstandige naamwoorden is wél standaardtaal in België. Het is er zelfs het meest normale gebruik.
vormvariant: zo ne
1) Die van den Antwerp? Zo’n krabbers!
2) Zo’n schoon weer dat we gehad hebben.
2) Er viel zo ne witte sneeuw dat het zeer aan uw ogen deed.
papieren zak, puntzak; (ook) hoorn tuut
(in de winkel) Zal ich ‘t oech èn e tietsje doên? (zal ik het u in een zakje steken?)
Lot daaj toêt mêr, ich stèèk ’t wol èn m’n kelbas (ik hoef geen zak, ik steek het wel in mijn boodschappentas)
Krèèm èn ’n toêt (ijs in een hoorntje)
E tietsje kaad (oudste benaming voor een ijsje: werd destijds in kleine zakjes verkocht)
De toêt van Krèèmgus (de roephoorn waarmee Crèmegus, een legendarisch figuur in Bilzen, mededelingen afriep op de woensdagmarkt)
uitspraakvariant van frank
Louis kreeg honderd frang van zijn meter voor zijne zondag.
“Ik ben begonnen aan één frang zestig per uur. Ik had nog geen honderd frang in een week.” (vaantjesboer.be)
uitspraakvariant van frank
Louis kreeg honderd frang van zijn meter voor zijne zondag.
“Ik ben begonnen aan één frang zestig per uur. Ik had nog geen honderd frang in een week.” (vaantjesboer.be)
rommelen, zoeken, snuffelen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Snuffelen.
In zuidelijke dialecten en in Groningen (Ter Laan).
De hond snuistert in ’t stroo en in de eerde achter de muizen, De Bo (1873).
Het liefste wat ze doet is op de markt snuisteren.
Wat zit ge daar in de kast te snuisteren?
ook: er bij varen
er goed (of slecht) mee zijn
Van Dale: “(voer, is gevaren) (archaïsch) gaan”
zoals in: Er wel bij varen
vgl. Hageland: gevore, tegen ~
vgl. raar varen
De nichtjes zijn goed gevaren met de erfenis van hun oude tante.
Meisje, laat die gast toch vallen, ge gaat er niet goed mee varen!
Bol met een bepaalde chemische geur ter bescherming van wollen kleding tegen motten.
SN: mottenbal
Klik op de afbeelding
Ons moeder legde vroeger altijd mottebollen in de kast. Die geur behoort tot mijn kinderjaren en zal ik nooit vergeten.
Mottenbollen? Oune kop is precies niet mottenbol! As gij in een kast zou kruipen, zouden der geen motten in zitten, moar de kast zou ’t hope liggen! (Zottegem, skynet.be)
Mottenbollen worden vandaag de dag bijna niet meer gebruikt. Ze zijn in diskrediet geraakt, omdat naphtaleen en paradichloorbenzeen kankerverwekkende stoffen zouden zijn. (Tielt)
“MOTTEBOL, MOTTENBOL, znw., m. – Naphtalinebolletje dat men in kleerkassen legt om de mot te weren.” P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel.
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak, vellen frak
schrijfvariant: pelsen frak
zie ook pelsen
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
… l’embarras du choix van madame kaka, staande voor haar garderobe, niet wetend welke van haar vierendertig sacochen alweer uitgekozen. het motiefje uit de muts van mobutu was terug te vinden in haar pelsen frak, … (Stoppen met roken in 87 gedichten – Dimitri Verhulst)
een vakantie dicht bij huis
Staat ongemarkeerd maar onverklaard in Van Dale 2018 online als samenstelling bij vakantie. Maar verhoudingsgewijs meer in VL dan NL.
google 2018: .BE (>1.320) ; .NL (>491)
De zomervakantie is dichterbij dan u denkt: laat u tijdig vaccineren, ook voor dichtbijvakanties (vrt.be)
Een dichtbijvakantie in één van onze buurlanden, een citytrip of een vakantie aan de kust? Wat dacht je anders van een rustgevende vakantie in de Ardennen? (dichtbijvakanties.be)
Boek snel je dichtbijvakantie en geniet van een fikse vroegboekkorting op je hotelverblijf. In sommige hotels loopt deze korting zelfs op tot -15%! (tui.be)
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak, vellen frak
schrijfvariant: pelsen frak
zie ook pelsen
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
… l’embarras du choix van madame kaka, staande voor haar garderobe, niet wetend welke van haar vierendertig sacochen alweer uitgekozen. het motiefje uit de muts van mobutu was terug te vinden in haar pelsen frak, … (Stoppen met roken in 87 gedichten – Dimitri Verhulst)
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak, vellen frak
schrijfvariant: pelsen frak
zie ook pelsen
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
… l’embarras du choix van madame kaka, staande voor haar garderobe, niet wetend welke van haar vierendertig sacochen alweer uitgekozen. het motiefje uit de muts van mobutu was terug te vinden in haar pelsen frak, … (Stoppen met roken in 87 gedichten – Dimitri Verhulst)
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak, vellen frak
zie ook pelsen
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
“De Kansspelcommissie is opgericht bij de wet van 7 mei 1999. De taak van de commissie is drieledig. Ten eerste geeft de commissie advies aan de regering en het parlement. Daarnaast beheert ze vooral vergunningen voor reële en virtuele casino’s, reële en virtuele speelautomatenhallen, reële drankgelegenheden, het personeel in kansspelinrichtingen, leveranciers en herstellers van kansspelen, reële en virtuele weddenschapkantoren, en bel- en mediaspelen. Ten slotte treedt de Kansspelcommissie ook op als controle- en tuchtorgaan.” (justitie.belgium.be)
niet in VD2015
standaard.be: Voor het eerst heeft een gokker die verslaafd is aan loterijproducten een spelverbod gekregen van de Kansspelcommissie.
deredactie.be: Kansspelcommissie wil gokken via Facebook en Google aanpakken
Als de toestellen niet toegelaten zijn is het mogelijk om ze te verzegelen en in beslag te nemen", zegt de kansspelcommissie. (vrt.be)
drukt uit dat de spreker het zich niet meer aantrekt
zie ook zjatten en talloren
Seg mannekes, het is genoeg gewest vandaag met die zever, kust allemaal mijn orgel, ik gaan op een ander (ander, op een ~ gaan) iet drinken.
persoon die veel roddelt
Ze noemden haar Marie Gazet omdat ze altijd roddelde over de mensen uit de buurt.
“Weet graag alles (de gazet van het dorp zoals ze zeggen) "(www.codevzw.be › Theater op Maat › Archief)
ui
Van Dale 2015 online: BE
< Oudfrans o(i)gnon < Lat. unionem; de ontlening is blijkbaar van vóór 1187
zie ook ajuinsaus, ajuinsoep
in de Antwerpse Kempen dikwijls ook “juin”
Ik begin altijd te bleiten als ik ajuinen moet pellen.
“Die reessems van ajuyn, hangende achter op den rugge” (Poirters, ed. 1688).
scheldnaam
Van Dale 2015 online: BE
zie ook vetjuin
Joenge gij zijt toch nen ajuin. Waarom hebt ge dat nu weer gedaan?
Ajuin dat ge zijt!
daar doe je niet verkeerd mee, dat is niet nadelig
baat het niet dan schaadt het niet
Ik weet ook niet hoe ge dat klaarmaakt, maar begint al met de ajuin te stoven, daar kunt ge niet mee misdoen…
Drukt eens op de escape-knop, daar kunt ge toch niet mee misdoen hé….. Oeps…oei… wat is dat… was precies toch geen goei idee….
persoon die veel roddelt
Ze noemden haar Marie Gazet omdat ze altijd roddelde over de mensen uit de buurt.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
