Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4941

    redder aan zee
    (begrip)

    strandwacht aan de Belgische/Vlaamse kust

    Klik op de afbeelding
    Sauveteurs Blankenberge
    Strandredders in Blankenberge (1910)

    Voorbeelden:

    De cursussen ‘redder aan zee’ worden sinds 1997 georganiseerd door het WOBRA, dit is de afkorting voor “West-Vlaams Opleidingscentrum voor Brandweer- Reddings- en Ambulancediensten vzw”. (redfed.be)

    Zin in een vakantiejob als redder aan zee, monitor speelpleinwerking, zomermedewerker of eerstehulpverlener op het strand? Solliciteer hier. (knokke-heist.be)

    >
    zie ook strandredder, redder

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2025 17:07
    0 reactie(s)

    #4942

    platte patatten
    (uitdr.)

    aardappelpuree

    Mashed potatoes (2)

    Voorbeelden:

    Moeder wou vanavond platte patatten klaarmaken, maar de aardappelen zijn op.

    Platte patatten, witte vis, prei en tuinkruidensaus staat vanavond op de menu.

    > zie ook: patatten, platte ~

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2025 16:47
    0 reactie(s)

    #4943

    uitgetekend, op voorhand ~
    (idioom)

    van tevoren bedacht, ~ uitgekiend, niet spontaan

    De door de wol geverfde politicus had het scenario op voorhand uitgetekend en als bewijs in haar kluis bewaard. (dwmorgen.be)

    Van deze voetenzak heb ik niets op voorhand uitgetekend of opgezocht. Het rolde gewoon van de naald, samen met het creatieve brein. (keikopjes.be)

    De kunstwerken worden nooit op voorhand uitgetekend maar worden gevoelsmatig opgebouwd, hierdoor behoudt Marc Roos de vrijheid tijdens het creatieproces. (marcroos.be)

    Ook volgens de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent verloopt alles net zoals het op voorhand uitgetekend werd. “Dit was zijn strategie, al de hele tijd”, aldus Bessent. (VRTNWS)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 11 Apr 2025 15:59
    0 reactie(s)

    #4944

    vervolmaken, zich ~
    (ww. vervolmaakte zich, heeft zich vervolmaakt)

    zich verbeteren, professionaliseren, zich opwerken tot
    zie ook: vervolmakingscursus

    Deze opleiding biedt je de mogelijkheid om je te vervolmaken op het gebied van professionele en academische deskundigheid. (KU Leuven)

    Opleidingen voor zwemlesgevers. Deze opleiding is voor zwemlesgevers die zich willen vervolmaken en iedereen die wil starten met zwemles geven. (zelzate.be)

    Tegelijkertijd gaat hij zich vervolmaken in orkestdirectie bij Bruno Maderna in Salzburg en bij Pierre Boulez in Zwitserland. (Concours Reine Elisabeth)

    Op 20 januari 1943 vloog piloot Jean de Selys Longchamps met zijn jachtvliegtuig richting België. De officier van het Belgische leger was bij het begin van de Tweede Wereldoorlog gevlucht naar Engeland en had zich vervolmaakt tot piloot bij de Royal Air Force. Eerst bestookte hij volgens opdracht treinen en spoorwegen tussen Kortrijk en Gent. (VRTNWS)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 11 Apr 2025 15:51
    0 reactie(s)

    #4945

    kerkhofbloem
    (zn. v. -en)

    ouderdomsvlek

    Voorbeelden:

    Dat hij al wat ouder is, bewijzen de kerkhofbloemen op zijn voorhoofd. Een uitdrukking die blijkbaar niet overal in gebruik is, maar niets te maken heeft met doodgaan. Het zijn de bruine vlekjes die met de leeftijd al een keer het lichaam van een oudere persoon tekenen. (duivenspel.be. Nabeschouwingen bij het seizoen 2024)

    lentigines (levervlek, kerkhofbloem)  
    (www.huisartsenkring-hsl.be) 

    > zie ook kerkhofblommen; verzamellemma geneeskunde

    > andere betekenis van kerkhofbloem

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2025 14:48
    0 reactie(s)

    #4946

    kerkhofblommen
    (begrip)

    lichtgekleurde pigmentvlekken op de handrug en in het gezicht, komen veel voor bij oude(re) mensen

    Lentigo sénile

    Voorbeelden:

    Mijn kleindochter vindt dat ik de kerkhofblommen op mijn handen moet laten weglaseren. Geen haar op mijn hoofd dat daaraan denkt!

    > zie ook kerkhofbloem en verzamellemma geneeskunde

    Provincie Limburg
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2025 14:47
    0 reactie(s)

    #4947

    kerkhofbloem
    (zn. v. -en)

    ouderdomsvlek

    Voorbeelden:

    Dat hij al wat ouder is, bewijzen de
    kerkhofbloemen op zijn voorhoofd. Een uitdrukking die blijkbaar niet overal in gebruik is, maar niets te maken heeft met doodgaan. Het zijn de bruine vlekjes die met de leeftijd al een keer het lichaam van een oudere persoon tekenen. (duivenspel.be. Nabeschouwingen bij het seizoen 2024)

    lentigines (levervlek, kerkhofbloem)  
    (www.huisartsenkring-hsl.be) 

    > zie ook kerkhofblommen; verzamellemma geneeskunde

    > andere betekenis van kerkhofbloem

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2025 14:36
    0 reactie(s)

    #4948

    stageles
    (zn. v.; ~sen)

    proefles door een leerkracht in opleiding gegeven

    vnw: proefles die iemand moet geven om zijn onderwijsvaardigheden te bewijzen

    “Als kunstleerkracht in wording is het wel lastig om stagelessen te geven aan leerlingen die 2 tot zelfs 10 keer ouder zijn dan ikzelf” (vrt.be)

    “Dertien uur stageles heb ik gegeven”, vertelt Els, "enkel in het ASO. Daarna werd ik bekwaam geacht om voor het even welke klas te gaan staan. (demorgen.be)

    Per Groeistage: 4 lessen observeren & 15 stagelessen van 50’ geven + voorbereiding en verwerking (tudhelp.uantwerpen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2025 12:41
    0 reactie(s)

    #4949

    stafhouder
    (de (m) mv ~s)

    hoofd van de Or­de van Ad­vo­ca­ten (de ba­lie) in een bepaalde plaats

    vnw: (bnl.) deken van de balie, deken van de orde der advocaten

    = in NL de­ken

    De stafhouder is van plan de zaak voor te leggen bij de overste.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2025 12:10
    0 reactie(s)

    #4950

    stadswater
    (het ~, - begrip)

    water uit de kraan, leidingwater (AWW, PIDPA, e.a.)
    In Nederland: water in een stad n.m. de stadsgrachten
    zie → water, lopend ~, kraantjeswater

    vnw: leidingwater, drinkwater

    Is ons stadswater nog verankerd in eigen communales? Of moeten we blijven toezien hoe onze politici winstbejag ‘verkopen’ aan de meest biedende (privé)?

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2025 12:09
    0 reactie(s)

    #4951

    flokken
    ((ww. flokte, h. geflokt))

    frullen, aandacht (knuffels en/of strelingen) opzoeken.

    Veelal gebruikt ivm kinderen of huisdieren.

    ne flok/ne flokker : mens/dier die/dat komt frullen.

    Die hond komt constant met zijn kop tegen je aan duwen. Die zou de hele dag komen flokken als je hem laat doen.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 15:04
    0 reactie(s)

    #4952

    flokken
    ((ww. flokte, h. geflokt))

    frullen, aandacht (knuffels en/of strelingen) opzoeken.

    Veelal gebruikt ivm kinderen of huisdieren.

    ne flok/ ne flokker : mens of dier die/dat komt frullen.

    Die hond komt constant met zijn kop tegen je aan duwen. Die zou de hele dag komen flokken als je hem laat doen.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 15:04
    0 reactie(s)

    #4953

    luis, de ~ uitdraaien
    (uitdrukking)

    Flauwvallen.

    Als die ook nog maar een spatje bloed ziet, draait die de luis uit.

    Je moet wel iets eten, straks draai je nog de luis uit.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 14:58
    0 reactie(s)

    #4954

    luis, de ~uitdraaien
    (uitdrukking)

    Flauwvallen.

    Als die ook nog maar een spatje bloed ziet, draait die de luis uit.

    Je moet wel iets eten, straks draai je nog de luis uit.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 14:58
    0 reactie(s)

    #4955

    iets/niets in het lijf
    (uitdrukking)

    Reeds iets of niets gegeten hebben.

    Eet die reep hier al op, dan heb je toch al iets in je lijf.

    Ik heb nog niets in mijn lijf, straks val ik nog flauw.

    Hij is vertrokken zonder iets in zijn lijf, hij zou onderweg wel ergens wat te eten kopen.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 14:54
    0 reactie(s)

    #4956

    smoutpot
    (zn(m),~ten)

    Keramische pot waarin smout bewaard wordt. Veelal een hoge, bolle kruik met twee handvatten.
    Tevens in uitdrukkingen bruikbaar voor de aan- of afwezigheid van overvloed ofte grote hoeveelheid.

    Vermoedelijk heet het gehucht “Smoutpot” omdat er ooit nog een depot heeft gestaan met een overvloed aan vanalles.

    Het is geen Smoutpot → Zoals het is geen vetpot.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door moomer op 10 Apr 2025 14:47
    0 reactie(s)

    #4957

    gesorteerd, iets niet ~ krijgen
    (uitdr.)

    iets niet begrijpen

    uitspraak van Tom Boone in een uitzending van Vlaanderen Velo’: ‘ik krijg het niet gesorteerd’ in de zin van ‘ik begrijp het niet’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 10 Apr 2025 11:56
    0 reactie(s)

    #4958

    sorteren
    (ik krijg het niet gesorteerd)

    Iets begrijpen

    uitspraak van Tom Boone in een uitzending van Vlaanderen Velo’: ‘ik krijg het niet gesorteerd’ in de zin van ‘ik begrijp het niet’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marius op 10 Apr 2025 09:51
    0 reactie(s)

    #4959

    bladselder
    (zn. m.; ~s)

    Apium graveolens ‘Early Dell’: De gewone groene snijselderij, perfect om vroeg te zaaien. Groeit mooi compact en zorgeloos uit met groene stengels en diepgroene bladeren. Ideaal om regelmatig te snijden voor een lange oogst. Te gebruiken als smaakmaker in soepen en sausen. (denieuwetuin.be)

    Snijselderij Apium graveolens

    NL: bladselderie

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook selder, knolselder,bleekselder, witte selder; verzamellemma groenten en fruit

    50 are bladselder. 45 are busselwortelen. 30 are knolvenkel. Met de hernemingen is er dus een totaal teeltareaal van 515 are (vlaanderen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Apr 2025 16:16
    0 reactie(s)

    #4960

    beien
    (ww. beide, gebeid)

    bidden

    Gebed

    De nonnekes waren aan het beien.

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 09 Apr 2025 13:59
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.