Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #46851

    zwientje
    (zn. o. -s)

    puistje op de rand van het ooglid
    zie synoniemen bij weeroog

    zie andere definitie van zwientje

    Ik houd mijn zonnebril op want ’k zit met ’n zwientje.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    0 reactie(s)

    #46852

    zwientje
    (het~, ~s)

    een kleine veegborstel

    zie andere definitie van zwientje

    Geef ééns dat veegborsteltje.
    Hift da zwientje ne ké.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    6 reactie(s)

    #46853

    zwientje
    (zn. o. -s)

    het kleine balletje dat het doel is bij het petanquespel

    < Frans cochonnet = zwijntje, varkentje

    Pétanque Spielsituation 1
    Zwientje en petanqueballen

    Waarom smijt (smijten) je het zwientje altijd zo ver, dat is voor mij veel te moeilijk.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    0 reactie(s)

    #46854

    vriendenmatch
    (de ~ (v.), ~en)

    vriendschappelijke wedstrijd

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook vriendenwedstrijd

    Hier ziet u alle deelnemers van de vriendenmatch petanque samen op de foto.

    demorgen.be: Omdat de ‘Albiceleste’ de komende maanden punten kwijtspelen en enkel onbeduidende (vrienden)matchen spelen, wippen de Duivels over Messi en co om zo tweede te worden na Duitsland.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:09
    0 reactie(s)

    #46855

    middag
    (de~, m., ~en)

    De “middag” duurt in Vlaanderen niet tot 18 uur, zoals in Nederland, maar slechts tot ongeveer 14 uur, daarna spreken we van “namiddag”.

    zie de andere definitie van middag

    ’s Middags eten we warm.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 19:13
    5 reactie(s)

    #46856

    middag
    (de ~ (m.), geen mv.)

    warm middagmaal, warm eten: soep, patatten met vlees groenten en saus en een dessertje

    Hageland: noen

    zie de andere definitie van middag

    Morgen als onze zoon komt met zijn vriendin, dan gaan we middag eten in taverne ‘De Zalm’.

    Het is al 18.00 uur en ik heb nog gene middag geten vandaag.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 19:12
    3 reactie(s)

    #46857

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    Taaladvies.net: Ik doe dat meteen is in elk geval standaardtaal in het hele taalgebied. Ik doe dat gelijk is standaardtaal in Nederland. Het is onduidelijk of het gebruik van gelijk in de betekenis ‘(zo) meteen’ ook in België tot de standaardtaal gerekend kan worden.

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:26
    12 reactie(s)

    #46858

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    Ik doe dat meteen is in elk geval standaardtaal in het hele taalgebied. Ik doe dat gelijk is standaardtaal in Nederland. Het is onduidelijk of het gebruik van gelijk in de betekenis ‘(zo) meteen’ ook in België tot de standaardtaal gerekend kan worden.

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:23
    12 reactie(s)

    #46859

    gelijk
    (voegwoord)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware.
    In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie andere definities van gelijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    1 reactie(s)

    #46860

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    12 reactie(s)

    #46861

    gelijk
    (voegwoord)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware.
    In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie ook andere definities van gelijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    1 reactie(s)

    #46862

    gelijk
    (bw.)

    om het even, eender

    taaladvies.net: status standaardtaal in België onduidelijk

    Van Dale 2013 online: onderling niet afwijkend, synoniem: overeenkomstig
    het is mij gelijk: geheel hetzelfde, om het even, onverschillig

    ook: gelijk wie, gelijk hoe, gelijk wanneer, gelijk welk, gelijk wat, …

    andere definities van gelijk

    Om zeven uur of om acht uur? Het is mij gelijk, zeg het maar.

    Mij gelijk wat we eten, alleen geen frieten want die heb ik deze week al twee keer geten.

    Gelijk wat hij doet, het is verkeerd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:14
    0 reactie(s)

    #46863

    pintje
    (zn. o. -s)

    glas bier, meestal pilsbier

    zie ook pint

    Van Dale bij pintje: Belgisch-Nederlands, informeel: glas pils
    synoniem: pilsje, biertje

    Jos: Komaan, we gaan een pintje pakken.
    Karel: Ja ’t is goed, eentje!
    Jos: Jaja, eentje, en dan gaan we naar huis.

    Pintje klinken, pintje drinken, jongens wat een zaligheid, Wij doen mede aan dat tweede werkje van barmhartigheid. (A. Preud’homme)

    Dan rijdt u ’s avonds de oprit op, gaat de garagepoort open, springen de lichten aan, rolt er een pintje uit de frigo, en springt Netflix aan terwijl u naar de zetel wandelt. (vrt.be)

    Ergens in Antwerpen onder de Lieve Vrouwetoren:
    - Ober, een ‘pinteke’, graag.
    - Mijnheer komt uit Nederland?
    (opm: pinteke is Nederlands-Belgisch)

    Tegelijkertijd, ergens aan de Amsterdamse grachten:
    - Garçon, een ‘biereke’ alstublieft.
    - Mijnheer komt uit België?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:04
    3 reactie(s)

    #46864

    pint
    (zn. v., ~en)

    glas bier

    Etymologiebank: In het Belgisch-Nederlands is pint(je) nog steeds het gewone woord voor een glas bier (meestal pils). (M. Philippa)

    SN: Van Dale 2013 online: glas pils

    in Vlaanderen toch meer specifiek toegepast:
    1. een glas pils (meestal 1/4 l = 25cl of 1/3 l = 33 cl, resp. een klein of een grote pint)
    2. het bierglas
    3. het drinkglas
    4. een al dan niet alcoholische drank (eventueel op café):
    - Een pint zou me nu wel smaken.
    - Gaan we in den Engel een pint drinken? (die pint kan dan gelijk wel bier of andere drank zijn)
    - Hij heeft precies wat teveel pinten gedronken. (zat zijn)

    zie ook pintje, pinten pakken

    1. Een goeie cafébaas weet hoe hij zijn pinten moet tappen.

    2. Een goeie cafébaas weet hoe hij zijn pinten moet spoelen.
    2. Er is een actie bij Jupiler: Bij een bak krijgt ge gratis een pint.

    3. Die saus lengt ge vervolgens aan met een pint water.
    3. Vakantie – Stacaravan te koop: stacaravan merk nordstar caravan 9m op3.10 m voortent 9 m op2.70m , keukengerei, potten, pannen, borden, tassen, pinten, … (www.internetgazet.be)

    4. Zijt ge gisteren weer pinten gaan drinken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:59
    9 reactie(s)

    #46865

    wijgenwaad
    (bijwoordelijke bepaling)

    wagenwijd, helemaal, gans

    De deur bij ons moeder stong wijgenwaad open!

    “Onze deuren staan wijgenwaad voor ze open. Deze fanfare mag niet ten onder gaan, moet blijven bestaan. Ze is echt nodig in een gemeente als Vorst.” (www.nieuwsblad.be 2012/11/25)

    “Met de door Sint-Servaes gezegende hand de deuren van het Marc Sleen Museum weer wijgenwaad open gezet, komt dat zien en geniet van de coördinators …” (facebook.com)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:42
    2 reactie(s)

    #46866

    wijgenwaad
    (bijwoordelijke bepaling)

    wagenwijd, helemaal, gans

    De deur bij ons moeder stong wijgenwaad open!

    “Onze deuren staan wijgenwaad voor ze open. Deze fanfare mag niet ten onder gaan, moet blijven bestaan. Ze is echt nodig in een gemeente als Vorst.” (www.nieuwsblad.be 2012/11/25)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:36
    2 reactie(s)

    #46867

    binnenkomen langs de grote poort
    (uitdr.)

    ergens starten met opgeheven hoofd, met egards ontvangen worden

    < Frans: entrer par la grande porte

    andere betekenis van binnenkomen langs de grote poort

    vergelijk: door de grote poort vertrekken

    De sportief directeur zag maandag Dennis Van Wijk vertrekken langs een achterdeurtje en woensdag Enzo Scifo binnenkomen langs de grote poort. (voetbalkrant.com)

    Het kan altijd zijn dat DD zelf op enkele maanden van de verkiezingen er alsnog mee zou instemmen met een bescheiden plaats op een n-va lijst maar ik zie hem niet langs de grote poort binnenkomen. (forum.politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:31
    0 reactie(s)

    #46868

    binnenkomen langs de grote poort
    (uitdr.)

    reeds in het begin heel goed presteren, met succes starten

    andere betekenis van binnenkomen langs de grote poort

    Zusammen is een knaller van bij de eerste seconde, dat heet binnenkomen langs de grote poort en je visitekaart afleveren in stijl! Luister maar naar de strakke heavy metal klanken en de fijne vocals! (snoozecontrol.be)

    Dat noemen ze nog eens binnenkomen langs de grote poort. Op zijn achtste koersdag als prof gaf Jens Keukeleire (21) gisteren het hele peloton een pak rammel.(nieuwsblad.be)

    DUIVENKRANT: Als eerstejaars melker mag je spreken van een binnenkomen langs de grote poort. Maar nu volgt waarschijnlijk het moeilijkste gedeelte: bevestigen! Wat zijn de plannen voor het volgende seizoen? (pitts.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:30
    0 reactie(s)

    #46869

    door de grote poort vertrekken
    (uitdr.)

    met opgeheven hoofd vertrekken, op een hoogtepunt vertrekken
    (opvallend vaak ivm voetballers die bij een club vertrekken)

    vergelijk: binnenkomen langs de grote poort

    niet in Van Dale 2015 online
    google2015: .BE (>600) ; .NL (4)

    hln.be: Dennis Praet (21) kan nog niet door de grote poort vertrekken, meent ex-voetballer en analist Wesley Sonck (37).

    voetbalnieuws.be: De aanvaller van Standard flirtte met een buitenlands avontuur, maar de Rwandees wil door de grote poort vertrekken bij de Rouches.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:19
    1 reactie(s)

    #46870

    steken
    (ww., stak, gestoken )

    (eten) proppen, gezegd als men zijn punt van verzadiging bereikt heeft, maar er nog meer eten op het bord ligt dan men beleefdheidshalve kan laten ligen.

    zie andere definities van steken

    Goh, ’k moen al steken wi zeg. Die taarte vult.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 17:15
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.