Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4621

    ommes
    (bw)

    immers

    uitspraak ook: oemmes
    Oost-Vlaanderen, Waasland : ommest, ommost

    Een kado voor mij? Dank u wel, dat is lief maar dat had ge ommes niet moeten doen.

    Da kan hij ommes ni, aaj is nog te kloan.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Mar 2025 11:14
    0 reactie(s)

    #4622

    depannageshoppen
    (ww.)

    snel nog een kleinigheid gaan halen in de winkel, zonder een hele kar vol te laden

    Volgens het Gentse databedrijf Accurat steeg het aantal zondagshoppers vorig jaar met 6 procent. En nog volgens Accurat gebruiken we zondag ook meer en meer om grote boodschappen te doen, in de plaats van het vroegere ‘depannageshoppen’: een pak suiker dat leeg was of wat extraatjes naast de koffiekoeken. (gva.be)

    … omdat mensen er vooral komen voor het depannageshoppen: zaken die ze vergeten zijn bij de grote aankopen. Dan kijk je minder naar de prijs. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 29 Mar 2025 21:51
    0 reactie(s)

    #4623

    rijneist
    (zn m/v)

    persoon die nooit thuis is, omzeggens altijd weg, op de baan, eventueel aan het rijden, onderweg,…

    “Ik heb al vijf keer voor de deur gestaan en daar deed niemand open.”
    “Ah nee, die is ommost bijna nooit thuis, da’s nen echte rijneist.”

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2025 16:28
    0 reactie(s)

    #4624

    apothekeres
    (de ~, (v.), ~sen )

    vrouw die het beroep van apotheker uitoefent

    vgl apotheker van wacht

    Man consults with pharmacist (2)

    “Apothekeres overvallen” (Titel) HLN Deurne 191016)

    “Enthousiaste, gemotiveerde en in juli 2016 afgestudeerde apothekeres (KUL) zoekt werk vanaf 14 november 2016.” (https://www.apotheekzoektapotheker.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2025 12:55
    0 reactie(s)

    #4625

    korf, fiscale ~

    zie fiscale korf

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 29 Mar 2025 11:17
    0 reactie(s)

    #4626

    ommes
    (bw)

    immers

    uitspraak ook: oemmes
    Oost-Vlaanderen waasland : ommest, ommost

    Een kado voor mij? Dank u wel, dat is lief maar dat had ge ommes niet moeten doen.

    da kan hij ommes ni. aaj is nog te kloan. (Toegevoegd door Taalgaardenier (06 mei 2020 16:18) )

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:36
    0 reactie(s)

    #4627

    rijneist
    (zn m/v)

    persoon die nooit thuis is, omzeggens altijd weg, op de baan, eventueel aan het rijden, onderweg,…

    “Ik heb al vijf keer voor de deur gestaan en daar deed niemand open.”
    “Ah nee, die is ommost bijna nooit thuis, da’s nen echte rijneist.”

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:35
    0 reactie(s)

    #4628

    rijneist
    (zn m/v)

    persoon die nooit thuis is, omzeggens altijd weg, op de baan, eventueel aan het rijden, onderweg,…

    “Ik heb al vijf keer voor de deur gestaan en daar deed niemand open.”
    “Ah nee, die is ommest bijna nooit thuis, da’s nen echte rijneist.”

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:31
    0 reactie(s)

    #4629

    marteken
    (het,(o),-s)

    het cijfer dertien, veelal gebruikt met een vleug bijgeloof
    uitspreken als verkleinwoord : marte-ken

    Wat is je rugnummer? Dertien? Het marteken.

    Als men bij het dobbelspel dertien heeft gegooid spreekt men van het “marteken van den bak”.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:14
    3 reactie(s)

    #4630

    peetoodrio
    (zn m/v)

    ludieker woord voor patotter, peuter, dreumes

    Ziet die peetoodrio ies paraderen mie zijnen nuven beir

    Kijk hoe die dreumes trots paradeert met zijn nieuwe teddybeer.

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:08
    0 reactie(s)

    #4631

    schuffelen
    (ww., schuffelde, heeft geschuffeld)

    fluiten

    uitspraak:
    - West-Vlaanderen, de u zoals in vuur maar kort ‘schufeln’, ook schuuffelen
    - Oost-Vlaanderen (Waasland), uitspraak zoals het er staat met doffe U “schuffelen”

    zie ook: schuifelen
    zn.: schuflet

    < andere definitie van schuffelen

    Hij kon niet alleen zingen, maar ook nog een aardig deuntje schuffelen.

    De veugeltjes begin’n oal te schuuffel’n, ze peizen dat oal lente is.
    ( De vogeltjes beginnen al te fluiten, ze denken dat het al lente is.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door moomer op 29 Mar 2025 10:01
    3 reactie(s)

    #4632

    achterlijs
    (zn. m.; ~zen)

    In eenvoudige woningen kwam men via de buitendeur rechtstreeks in de “living”. In de winter veroorzaakte het openen van de deur het binnen waaien van koude lucht. Om dit euvel tegen te gaan bouwde men aan de buitendeur, langs de binnenkant van de woning, een houten sas: de achterlijs.

    Nonkel René heeft zijn achterlijs afgebroken want hij nam te veel plaats in.

    … en viel tenslotte dood in zijn «achterlijs» (voorportaal van een boerenwoning met aan de buitenkant een tweedelige, so- liede deur). (De Voorpost | 14 januari 1983)

    Dit is evenzo voor de ruimte in de kerk onder de toren net voorbij de lijkdeur (de grote buitendeur) onder het doksaal. Ongedoopten of anderen die vroeger uit de kerk geweerd werden, mochten er wel in de kerk komen (9). Deze ruimte wordt in de volksmond d’ achterlijs genoemd. (hkschellebelle.be)

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Mar 2025 22:11
    2 reactie(s)

    #4633

    spanvijs
    (zn. v.; ~vijzen)

    gereedschap, spanklem waarmee twee materialen tijdelijk stevig aan elkaar vastgeklemd kunnen worden waarna de lijm kan uitharden (hout), of bij metaal afgelast kan worden, in NL ook wel lijmklem, lijmtang of houtklem genoemd

    zie ook serzjant en bankvijs

    Gebruik deze spanvijs van Ferm in combinatie met je zaagmachine van hetzelfde merk. Deze spanvijs van 65 mm zorgt ervoor dat je materiaal niet verschuift (gamma.be)

    “Mijn zenuwen deden het nog, het voelde alsof ze een spanvijs rond mijn hand aandraaiden. Pijn, niet te verdragen.” (hln.be)

    …en ik klem die poutrel met een spanvijs op de voetplaat zodat deze niet kan bewegen als we de dallen leggen (bouwinfo.be)

    Span eerst de spant vast met een spanvijs vooraleer vast te schroeven aan de constructie. (exteriorliving.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 28 Mar 2025 19:34
    5 reactie(s)

    #4634

    kelk, de ~ tot op de bodem leegdrinken
    (uitdrukking )

    iets dat vervelend is helemaal moeten afmaken, ~ moeten uitzingen
    NL: de beker helemaal leegdrinken

    “Het ontslag ging al enkele weken in de lucht, maar hij moest eerst de kelk tot de bodem leeg drinken.” (Sport en Recht)

    SKS Herentals moest de kelk tot de bodem leegdrinken. Mol Rauw deed er geen doekjes om. Hun snelle spitsen kregen bij alle doelpunten” (SKS Herentals)

    “May zal wel de kelk tot de bodem moeten leegdrinken. Waarnemers verwachten dat ze haar vertrek zal aankondigen voor 10 juni.” (VRT)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 28 Mar 2025 16:01
    0 reactie(s)

    #4635

    spanvijs
    (zn. v.; ~vijzen)

    gereedschap, spanklem waarmee twee materialen tijdelijk stevig aan elkaar vastgeklemd kunnen worden waarna de lijm kan uitharden (hout), of afgelast kan worden (metaal), in NL ook wel lijmklem of spanklem genoemd

    zie ook serzjant en bankvijs

    Gebruik deze spanvijs van Ferm in combinatie met je zaagmachine van hetzelfde merk. Deze spanvijs van 65 mm zorgt ervoor dat je materiaal niet verschuift (gamma.be)

    “Mijn zenuwen deden het nog, het voelde alsof ze een spanvijs rond mijn hand aandraaiden. Pijn, niet te verdragen.” (hln.be)

    …en ik klem die poutrel met een spanvijs op de voetplaat zodat deze niet kan bewegen als we de dallen leggen (bouwinfo.be)

    Span eerst de spant vast met een spanvijs vooraleer vast te schroeven aan de constructie. (exteriorliving.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 28 Mar 2025 15:32
    5 reactie(s)

    #4636

    spektakelwaarde
    (z.n. de ~ (v.) ~en of ~s)

    nieuws dat zijn waarde meer ontleent aan het spektakel dan aan de nieuwswaarde
    SN/NL: sensatiewaarde

    Moordprocessen zijn emotioneel en hebben een spektakelwaarde die vaak gepaard gaat met massale media-aandacht. (VRTmax)

    Vroege en discutabele rode kaart keldert spektakelwaarde in Gentse derby: “Zo’n beslissing legt de match meteen in een plooi”. (Nieuwsblad)

    Devos sprak, net als de voorbije dagen, niet met de pers. Die verwijt hij mee te gaan in wat hij “leugens” noemt. “Ik ben bijzonder boos over wat er gebeurt, over al die leugens die de media vanwege de spektakelwaarde voor waar aannemen”. (DM)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 28 Mar 2025 15:16
    0 reactie(s)

    #4637

    serzjant
    (de~, (m.), ~s, ~en)

    spanklem, sergeant, lijmknecht (verouderd)

    Vakjargon: ex FR: serre-joints, serre-joint:
    instrument dat wordt gebruikt door monteurs, timmerlieden, meubelmakers, installateurs om 2 verschillende delen samen te monteren tot 1 geheel.

    Wordt zelden gebruikt in NL. Ze kennen het wel, maar wordt door hen niet zozeer gebruikt om het gereedschap ermee aan te duiden. Zij gebruiken lijmklem.

    Lijmklem

    Op het werk hebben ze een nieuwe balie op de receptie gemaakt. Bij het verlijmen van het werkblad op de toog gebruikte de Nederlandse technieker een serzjant. “Nee” zei hij, “dat is een lijmklem”.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Mar 2025 12:38
    1 reactie(s)

    #4638

    bankvijs
    (de ~ (v.), ~zen)

    bankschroef

    Schraubstock-800

    Zonder bankvijs kan ik die buis niet afzagen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Mar 2025 12:34
    0 reactie(s)

    #4639

    spanvijs
    (zn. v.; ~vijzen)

    bankschroef
    ook: lijmklem, spanklem

    zie ook serzjant

    SN-NL: bankschroef

    vnw: bankschroef

    Gebruik deze spanvijs van Ferm in combinatie met je zaagmachine van hetzelfde merk. Deze spanvijs van 65 mm zorgt ervoor dat je materiaal niet verschuift (gamma.be)

    “Mijn zenuwen deden het nog, het voelde alsof ze een spanvijs rond mijn hand aandraaiden. Pijn, niet te verdragen.” (hln.be)

    …en ik klem die poutrel met een spanvijs op de voetplaat zodat deze niet kan bewegen als we de dallen leggen (bouwinfo.be)

    Span eerst de spant vast met een spanvijs vooraleer vast te schroeven aan de constructie. (exteriorliving.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Mar 2025 11:38
    5 reactie(s)

    #4640

    vluchtelingenwerking
    (zn. v.; ~en)

    initiatieven en activiteiten voor of over vluchtelingen

    zie werking

    Joba vluchtelingenwerking begeleidt jongeren tussen 16 en 25 jaar in het kader van zelfstandigheid. (11.be)

    Ze is ambassadrice voor Oxfam en voor de vluchtelingenwerking van de Verenigde Naties. (standaard.be)

    In december 2015 stampten een groep Lierenaars met het project Woonhulp voor vluchtelingen een nieuwe vluchtelingenwerking uit de grond. (hln.be)

    Het geld gaat naar het World Food Programme en naar het VN-vluchtelingenfonds UNHCR en zal dienen om vluchtelingenwerkingen in landen als Turkije, Libanon en … (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Mar 2025 07:58
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.