Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
biervilt, bierkaartje
regio Boom
diminutief: onderleggerke
Onderleggers verzamele, 1 ech’vlomse eigeschap? (Gef’my ma glaze, kunde teminste van drinke!)
vastzitten; blijven steken
vnw: vastzitten, blijven steken
Typisch Vlaams: vastzitten, blijven steken: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
Inbreker blijft vaststeken in schoorsteen (standaard.be)
Ze moesten echter overrichterzake afhaken, omdat de vrachtwagen in de modder bleef vaststeken. (standaard.be)
Even verderop stond hun voertuig. Dat stak vast in de modder. (hbvl.be)
sluiten, op slot doen, vastdoen
vnw: in België ook:
•een deur dichtdoen, sluiten, op slot doen
•een kledingstuk dichtslaan, dichtknopen, dichtritsen
•veters van schoenen strikken
VD2017 online: BE niet algemeen
Zou ik dan moeten rondgaan etc en via centrale vergrendeling (aan passagierszijde) alle deuren VASTmaken, en meteen daarna via centrale vergrendeling de deuren moeten LOSmaken? (.gratisrijbewijsonline-forum.be)
Op maandagmorgen werd alles nog snel gecontroleerd (elektriciteit en water afsluiten, ramen en deuren vastmaken,…) en dan vertrok het terug richting La Belgique.(blog)
1 begrijpen
2 beetnemen
vnw:
-iets vasthebben: iets snappen, begrijpen
-iemand vasthebben: iemand doorhebben of iemand te pakken hebben, iemand voor de gek houden of het iemand betaald zetten
1 Nadat ik het nogmaals had uitgelegd had hij het eindelijk vast.
2 Ha, ge dacht dat we niet naar zee gingen. Nu had ik u goed vast hé.
vlug, min of meer op goed geluk, iets of iemand grijpen en vasthouden
vnw: vastgrijpen, beetpakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Vastgrabbelen, (Zuid-Nederland) in ’t wild of rondtastend vastgrijpen
“Probeert, of hij het kaartje snel genoeg kan vastgrabbelen” Roothaert, Dr. Vlimmen (1936).
Wederk.
Als men valt, wilt men hem (zich) vastgrabelen, Gezelle (St.-Margriete, ± 1880).
Ze kon de kleine nog just vastgrabbelen toen hij de straat overliep.
op slot doen van een deur, poort, …
opm: een vijs/schroef, …. vastdraaien is SN
vnw: een deur op slot doen
znwb: (Een slot) omdraaien; vervolgens ook: (een deur e.d.) in het slot draaien, op slot doen.
Het kindje had per toeval de deur vastgedraaid en slaagde er niet meer in om die opnieuw los te maken. De ouders alarmeerden ten einde raad … (hln.be)
Wanneer zuster Cecile ons binnenlaat voor het avondmaal, wordt de poort gesloten voor de avond: een zware grendel, het slot goed vastgedraaid en dan nog een metalen stang die het openen helemaal onmogelijk moet maken. (wegwijzer.be)
“We konden toch moeilijk onze deur vastdraaien? Je weet nooit wat zo iemand op zo’n moment doet.” (nieuwsblad.be)
achterwerk, zitvlak
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
gras
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij gras:
— daarnevens dialectisch ook GARS, GERS (in de uitspraak GES), GEERS en GRES; middelnederlands gars, gers, gaers, gors, gras.
ook gebezigd in Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en een deel van de Antwerpse Kempen
ook gers
uitspraak met zware e
Out u an ’t ges zeggen ze: geef de moed niet op.
We hebben voor de laatste keer dees jaar het ges afgedaan, met het gesmachien.
> andere betekenis van ges
kont, achterwerk, zitvlak
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
vader
dim: vorreke
WNT bij vaar:
znw. m. Samengetrokken vorm van vader. Daarnaast als verkleinvorm vaartje (wvl. ook vartje) en vaarke, die echter beide ook uit vadertje, resp. vaderke kunnen zijn ontstaan. Behalve in platdial. gebruik, en in de zegsw. een aardje naar zijn vaartje thans geheel verouderd.
< pejoratieve bijklank
uitspraak: voër, vower (met doffe e)
Voar is tenacht wer mee zan zatte sjokkedeizen toasgekoumeu. (Vader is deze nacht weer met zijn zatte kl… thuis gekomen.)
gras
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij gras:
— daarnevens dialectisch ook GARS, GERS (in de uitspraak GES), GEERS en GRES; middelnederlands gars, gers, gaers, gors, gras.
ook gebezigd in Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en een deel van de Antwerpse Kempen
ook gers
uitspraak met zware e
Out u an ’t ges zeggen ze: geef de moed niet op.
We hebben voor de laatste keer dees jaar het ges afgedaan, met het gesmachien.
> andere betekenis van ges
advertentie
Van Dale 2016 online: BE
NL: speurder
vgl. ook zoekertjessite, zoekertjesblad
Ik heb een zoekertje geplaatst om mijn moto te verkopen.
bedelaar
v.: schooister
Van Dale 2005: schooier, de (m.); -s; -tje
1.landloper
2.(Belgisch-Nederlands, niet algemeen) bedelaar
3.(scheldwoord) iem. die er haveloos uitziet en die men om zijn stand minacht
4.schoft
Typisch Vlaams: bedelaar: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1
De schooiers hebben hun plaatsje gevonden aan de ingang van de supermarkt.
Ze was “schooister” van beroep en was zeer geslepen en venijnig in haar werkwijzen. Liep steeds rond in kapmantel en met klompen. (beeldbank.kortrijk.be)
Een oud woord voor schaatsen
zie ook schoverdijnen, schaverdijnen
Zie die 2 daar schofferdijnen op de toegevroren vijver.
standaard van een fiets, brommer, moto, …
zie ook: pekkel en andere definities van pikkel;
verzamellemma wegcode
Hebde gene pikkel of waarom ligt uwe fiets altijd zo op de grond?
Zijn mountainbike stond even verderop geparkeerd, op de pikkel. (standaard.be)
In de buurt stond er een fiets op een pikkel.(vrt.be)
standaard van een fiets, brommer, moto, …
zie ook: pekkel en andere definities van pikkel;
verzamellemma wegcode
Hebde gene pikkel of waarom ligt uwe fiets altijd zo op de grond?
Zijn mountainbike stond even verderop geparkeerd, op de pikkel. (standaard.be)
In de buurt stond er een fiets op een pikkel.(vrt.be)
vnw: sectionaaldeur, segmentdeur
vgl. kantelpoort
Met een zijdelingse sectionaalpoort hebt u een snelle toegang tot uw garage & bovendien blijft er veel ruimte onder het plafond beschikbaar. (hormann.be)
Hoe moet ik een sectionaalpoort opnieuw verven? (livios.be)
Met bruut geweld en door middel van voorhamers werden onder meer sectionaalpoorten ingebeukt. Bij een bedrijf is cash geld uit de kassa … (hln.be)
De voorgevel rolt als een sectionaalpoort onder de voorscène. De zij- en achtergevels vouwen accordeongewijs toe. (demorgen.be)
Omdat de sectionaalpoort van de garage nog openstond raakten dieven maandag gemakkelijk binnen in een loods aan de Battelsesteenqweg. (standaard.be)
wentelteefje: een snede brood in melk gedoopt, met ei erin, dan gebakken en met suiker bestrooid.
_-_(arme_riddere).jpg)
Met bruine suiker.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: klakkaard: bij De Bo in het Westvlaamsch idioticon (1873): klakkaard
< afgeleid van het werkwoord klakken:
Iets met een klappenden, knallenden, of een kletsenden slag, in iets, of tegen iets aan, werpen, op iets laten neervallen, enz.
— Eiers in de pan klakken, eieren in de pan slaan (breken).
“Klak wat eiers in de pan, we zullen te middag klakkaard (eierkoek) eten”, Schuermans (1865-1870).
-ook gespeld als klakkaart, klakaard …
zie ook gewonnen brood, verloren brood, verloren kost
We waren op bezoek bij vrienden en kregen daar iets zeer smakelijks opgediend. Toen we vroegen: hoe heet dat?
En ken je dat niet? Een klakkaart!
vormingplusmzw.be:
Klakkaart: “Zoo heet te Kortryk eene in de pan gebakken sneê koek met eijeren; te Gent gewonnen wittebrood, in het fransch pain-perdu. In Holland draegt het den naem wentelteve, in Duitschland dien van arme ritters.” (Uit WILLEMS, J.F., Bydragen tot de kennis van den tongval en het taeleigen van Kortryk. p.195).
“Iemand nooden op eenen klakkaard, op een eenvoudig onthaal (De Bo (1873))
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
