Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #37561

    frank, op geen ~ kijken of zien
    (uitdr.)

    niet zuinig zijn op het uitgeven van geld

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    ook: op geen frank meer of minder kijken/zien

    moderne versie: euro, op geen ~ kijken of zien

    Dat zijn ook ploegen die op geen frank kijken. (gva.be)

    KOSTER : Ik zou toch op geen frank kijken als ik een grafzerk op haar graf zet, schepen.
    SCHEPEN : Waarvoor is dat goed?
    (toneelfonds.be)

    Mijn drang naar mooie materialen dwong me tot deze aankopen en voor zoiets mag je op geen frank kijken. (tejosblog)

    Omdat het toen nog goed ging in de Vlaamse showbiz, werd op geen frank meer of minder gekeken, wat duidelijk op de hoes te zien is (blogspot)

    Juleke zijn vrienden en kozijns, Mil en Frans, moeten op geen frank zien en genieten van het leven onder de leuze " Hoe zotter hoe liever". (retrofilms.be)

    Sommigen komen naar hier voor een paar wortelen, terwijl anderen op geen frank zien en naar buiten gaan met een rekening van 80 euro. (leuven360blog)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:06
    0 reactie(s)

    #37562

    meisjeszot
    (zn. m., ~ten)

    iemand die graag, veel achter de meisjes zit

    vgl. vrouwenzot

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    N-NL: meisjesgek, meidengek

    uitspraakvarianten:
    Antwerpen: maskeszot

    ‘Toen ze hem de eerste keer nariepen: meisjeszot, begreep hij niet wat ze wilden zeggen, maar werd rood en beschaamd.’ (Gerard Walschap, ‘Een mens van goeden wil’)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:04
    0 reactie(s)

    #37563

    franskiljon
    (de ~ (m.), ~s, ~neke/~netje)

    - Een Vlaming die houdt van de Frans(talig)e cultuur en een voorstander is van het gebruik van de Franse taal in Vlaanderen.
    - scheldnaam

    zie ook Fransquillon

    RBBN: Soort belgicisme: cultuurgebonden
    Van Dale: Vlaming die voorstander is van de overheersing van het Frans in België (scheldnaam)
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook franskiljonisme

    Die vuile Franskiljon moet zijn bakkes eens houden.

    “Hij die ’t licht niet kan verdragen der Geen Taalse zon,
    hij weze een kaloot of een bekrompen franskiljon.” (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:03
    1 reactie(s)

    #37564

    franskiljonisme
    (zn. o.; geen mv.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “beweging in België die voorstander is van de overheersing van de Franse taal in België; beweging, gezindheid van franskiljons”

    zie ook franskiljon

    Het Nieuwe Franskiljonisme Spreekt Engels.” (biblio.ugent.be)

    In de jaren dat ik lokaal actief was in de Brusselse politiek, in Elsene en Vorst, heb ik geleerd dat het franskiljonisme nergens groter is dan bij de PS. (tijd.be)

    Tot vandaag blijven restanten van het aloude franskiljonisme opduiken. (Brussel: een politiek incorrecte schets – Luckas Vander Taelen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:03
    0 reactie(s)

    #37565

    jeugdboekenweek
    (zn. v.; ~weken)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “periode van ongeveer een week die in het teken staat van de promotie van het jeugdboek”

    De Jeugdboekenweek is een project van Stichting lezen in samenwerking met de bibliotheken, het onderwijs en het boekenvak. (antwerpenboekenstad.be)

    De Jeugdboekenweek, die morgen officieel van start gaat, is het ideale excuus om twee weken lang met je neus in de boeken te zitten. (hln.be)

    Jeugdboekenweek wordt jeugdboekenmaand – Gemeente Overijse

    Want straks is het Jeugdboekenweek. En iedereen weet dat tijdens de Jeugdboekenweek de wereld ontdooit, de bomen in bot staan en de lente echt begint. (tinemortier.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:02
    0 reactie(s)

    #37566

    flamingantisme
    (het ~ , ~ s onz. zelfst. nw.)

    de Vlaamgsgezinde beweging

    Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België): beweging in (Vlaams) België die zich verzet tegen de overheersing van het Frans en die opkomt voor en streeft naar de emancipatie van het Vlaams in België; beweging, gezindheid van flaminganten

    zie ook flamingant; flamingantisch
    vgl. wallingantisme

    Het flamingantisme ontstond aan het einde van de negentiende eeuw.

    Verhofstadts recente bekering tot het flamingantisme was de eerste as uit de nieuwe strategie. (De Standaard, 1996)

    Sinds vrijdagochtend hangt er aan het huis van de Antwerpse burgemeester een Vlaamse Leeuw te wapperen. Moet dit gelezen worden als een anti-voetbalstatement of als een opstoot van flamingantisme? (GVA.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:01
    2 reactie(s)

    #37567

    flamingantisch
    (bw.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: overeenkomstig het flamingantisme, neigend naar het flamingantisme, (als) van een flamingant; pro-Vlaams in (Vlaams) België

    U vervangt Jos Verstraeten, die zich volgens het bisdom te flamingantisch opstelde. U komt ook uit een Vlaamsgezind nest. (standaard.be)

    Groeide op in het daensistisch, flamingantisch milieu van de industriestad Aalst. (theater.ua.ac.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:00
    2 reactie(s)

    #37568

    titelvoerend
    (bn.)

    een functie bekleden zonder ze daadwerkelijk uit te voeren

    bv. titelvoerend burgemeester

    Van Dale 2017 online: BE
    NL-SN: titulair

    Tijdens de duur van zijn ministerschap wordt Alexander De Croo titelvoerend burgemeester in het Oost-Vlaamse Brakel en wellicht ook gemeenteraadsvoorzitter. (hln.be)

    In het gemeentedecreet is er geen sprake van een onderscheid tussen enerzijds een titelvoerend burgemeester, schepen of gemeenteraadslid en anderzijds een waarnemend burgemeester, schepen of gemeenteraadslid. (vlaamsparlement.be)

    In memoriam Zijn Excellentie Monseigneur Eugeen Van Rechem, titelvoerend bisschop van Carpasia, Ve algemeen overste der Zusters van liefde van Jezus en Maria van Gent (1858-1943). (ugent.be)

    Calvo wordt titelvoerend eerste schepen omdat hij geen schepenambt mag cumuleren met zijn job als fractieleider in de Kamer. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 13:00
    0 reactie(s)

    #37569

    keigoed
    (bw.)

    heel goed

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook kei-

    Ondertussen in NL zeker ook gebruikelijk. Zie bv. liedje Ik Voel Me Keigoed van Hans Teeuwen -

    Ik ben een week of 2 geleden door te googelen op deze site terechtgekomen en vind hem keigoed. (alcoholhulp.be)

    17 redenen waarom mensen die breien of haken keigoed bezig zijn (newsmonkey.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:59
    2 reactie(s)

    #37570

    keinijg
    (bn., bw.)

    (jeugdtaal) geweldig, prachtig, graaf
    zie ook keitof

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    ook keineig gespeld

    ANW: keinijg 1.0
    (vooral) in België, informeel
    heel erg goed; steengoed
    Niet-officiële variant keineig

    Een gsm met mp3-werking en tv-werking vinden ze nu keinijg.

    Al diene muziek vind ik keineig.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:59
    0 reactie(s)

    #37571

    Pierke Pierlala
    (begrip)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: figuur in het poppentheater en in liedteksten die de dood voorstelt

    ook meer algemeen: een volksfiguur

    zie ook pierlala

    Luk De Bruyker (65), die in Gent bekend is als het kritische stadstypetje Pierke Pierlala, krijgt dit jaar de titel Dé Strafste Gentenaar van 2017. (nieuwblad.be)

    Poppentheater met Pierke Pierlala – Gemeente Oosterzele

    Manneken-Pis. Aankleding als Pierke Pierlala | Stad Brussel

    Maar vooral de Gentse beroemdheid Pierke Pierlala was onze favoriet! We onthouden vooral dat goochelen in ’t Gents ‘schamateren’ betekent en dat je met een accordeon en een klein poppentheatertje een hele toffe sfeer kan creeren. (demozaiek.be)

    Regio Gent
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:58
    1 reactie(s)

    #37572

    gerechtelijk akkoord
    (vaste woordverbinding)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “akkoord dat volgens het Belgisch handelsrecht aan een ondernemer of onderneming bij een dreigend faillissement kan worden toegestaan, waarbij de schulden tijdelijk en gedeeltelijk worden opgeschort”

    In 2007 werden in ons land ongeveer 70 gerechtelijke akkoorden toegekend, terwijl er 7000 faillissementen werden uitgesproken. (justitie.belgium.be)

    Chartermaatschappij Sobelair heeft gisterenmiddag zijn verzoekschrift tot een gerechtelijk akkoord ingediend bij de Brusselse handelsrechtbank. (standaard.be)

    ‘Via een gerechtelijk akkoord werken we aan een reorganisatie’, zegt CEO en eigenaar Thomas De Roover-De Brauwer. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:57
    0 reactie(s)

    #37573

    principieel akkoord
    (vaste woordverbinding)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “nader te preciseren akkoord”

    SN-NL: principeakkoord

    zie ook princiepsakkoord

    Trainer Dany Ost en KVK Tienen kwamen tot een principieel akkoord om de samenwerking ook in het seizoen 2012-2013 verder te zetten. (kvktienen.be)

    Vlaams milieuminister Vera Dua toonde zich vrijdagmiddag tevreden over het principieel akkoord over de invoering van geluidsnormen voor de nacht rond de luchthaven van Zaventem (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:55
    0 reactie(s)

    #37574

    interprofessioneel akkoord
    (vaste woordverbinding)

    akkoord tussen werkgevers, vakbonden en eventueel de regering over aangelegenheden die alle beroepssectoren overschrijden

    verkort: ipa

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie interprofessioneel

    vgl. ook sectorieel akkoord

    De onderhandelingen tussen de sociale partners voor een nieuw interprofessioneel akkoord kunnen enkel slagen indien de begroting gestemd geraakt. (standaard.be)

    Ook in het kader van het volgend interprofessioneel akkoord (2019-2020) zullen de vakbonden en werkgevers bekijken welke verdere maatregelen kunnen worden genomen om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken en de arbeidsparticipatie de verhogen. (aclvb.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:55
    0 reactie(s)

    #37575

    sectorieel akkoord
    (vaste woordverbinding)

    akkoord tussen werkgevers en vakbonden over aangelegenheden van een specifieke beroepssector

    ook sectoraal akkoord

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook sectorieel

    Dit sectoraal akkoord regelt de basisafspraken met betrekking tot de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de bedienden van PC 200 voor de komende twee jaar. (besox.be)

    In uitvoering van het sectorieel akkoord 2003-2004 heeft het Paritair Comité voor het bouwbedrijf beslist om vanaf het derde kwartaal 2004, de bijdragen bestemd voor de financiering van bepaalde stelsels voor bestaanszekerheid niet meer te berekenen op basis van een percentage van de bezoldiging, maar op forfaitaire basis per tewerkgestelde werknemer. (socialsecurity.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:55
    0 reactie(s)

    #37576

    sociale vrede
    (begrip)

    sociaal-economisch: Wanneer de vakbonden niet tot acties overgaan (betogingen, stakingen). Sociale onrust (onvrede) is er meestal in de onderhandelingsfase tussen de sociale partners onderling (o.a. vakbonden, werkgevers) en de regering

    ook gebruikelijk: sociale onvrede

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    NL: arbeidsrust

    zie ook: patronaat

    De gewesten zouden richtlijnen krijgen over hoe ze moeten activeren. De regering wil ook garanties voor sociale vrede. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:54
    2 reactie(s)

    #37577

    heenmatch
    (zn. v.; ~en)

    heenwedstrijd; uitwedstrijd

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook terugmatch

    vgl. ook match

    “Niet laten misleiden door 2-5 in heenmatch” – Het Nieuwsblad

    Roeselare klopt Maaseik met 3-1 in de heenmatch van de halve finale van de volleybeker. (sporza.be)

    In de heenmatch om de beker van België heeft Filou Oostende met 80-83 gewonnen van Okapi Aalstar. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:49
    0 reactie(s)

    #37578

    terugmatch
    (zn. v.; ~en)

    thuismatch; terugwedstrijd

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook heenmatch

    Standard haalt 0-2 achterstand op in tweede helft en redt terugmatch (voetbalprimeur.be)

    De Zuid-Amerikaanse voetbalbond heeft beslist om de terugmatch van de Copa Libertadores op 8 of 9 december te laten plaatsvinden. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 12:49
    0 reactie(s)

    #37579

    trottoir
    (de ~ (m.), ~s)

    stoep, voetpad

    < Fr: trotter (draven, trippelen), le trottoir

    SN is onzijdig

    Van Dale:
    trottoir (trotwaar) het; o -s verhoogd en bestraat voetpad langs een straat; stoep

    meer gebruikt in Vl. dan in Ned.

    Gehweg

    Den trottoir is helemaal kapot, die moet dringend gerepareerd worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 03 Jan 2019 01:04
    2 reactie(s)

    #37580

    ambtenarenbal
    (zn. o.; ~s)

    jaarlijks bal van de ambtenaren op 2 januari (sinds 1968)

    In de Ancienne Belgique vindt dinsdagnamiddag en -avond al voor de 49ste maal het traditionele ambtenarenbal plaats. (nieuwsblad.be)

    #metoo op het Ambtenarenbal: “Als er een over mijn gat wrijft, zal hij het snel weten” (demorgen.be)

    Cartoon over de manier waarop ambtenaren het nieuwe jaar inzetten, met niets minder dan een stevig feest, het zogenaamde ambtenarenbal. (saltooo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Jan 2019 20:35
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.