Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #34601

    geraken
    (ww. geraakte, geraakt)

    geraken + voornaamwoordelijke bijwoorden zoals:
    eruit, eraan, erbij, erin, erop, eronder, erboven, erbovenop, erbovenin, erbovenuit, eronderin, eronderuit, ertegen, ertegenop, ertegenaan, ertegenin, ertegenover, ervoor, erachter, ernaast,…

    Van Dale online: BE, ar­chaïsch in Ne­der­land

    De koeken lagen vanachter in de bovenste kast zodat de kindjes er niet bij konden geraken. Dacht ik, maar ze kropen op een stoel, op de kast om er toch maar aan te geraken. Slim als ze zijn.

    > andere betekenis van geraken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Mar 2019 00:39
    0 reactie(s)

    #34602

    geraken
    (ww. geraakte, geraakt)

    aankomen, raken,
    erin slagen ergens aan te komen, een plaats te bereiken

    Van Dale online: BE, ar­chaïsch in Ne­der­land

    We geraken veilig thuis met onze Bob.

    Na veel vijven en zessen geraakten we uiteindelijk op onze bestemming.

    > andere betekenis van geraken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Mar 2019 00:39
    0 reactie(s)

    #34603

    geraken
    (ww., geraakte, geraakt )

    - raken, komen
    - in zekere toestand terecht komen
    - soms als vervangend koppelwerkwoord voor “worden”

    Van Dale online: BE, ar­chaïsch in Ne­der­land

    Met al die stormen van de laatste tijd is de fruitboer financieel in de knoei geraakt.

    De holleblokken zijn helemaal in onbruik geraakt.

    Na anderhalf jaar onderhandelen geraakte het tijd dat er een regering kwam. (tijd raken: Van Dale 1995 gewestelijk)

    > andere betekenis van geraken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Mar 2019 00:38
    4 reactie(s)

    #34604

    maan, naar de ~ schieten
    (uitdrukking)

    van iets of iemand af willen
    NL: door de plee trekken, afschieten

    Wat is dan het alternatief? Het huidige scholingsbeding helemaal en volledig naar de maan schieten. (hrsquare.be)

    Hij zei ook dat zijn leven om zeep was, niks was goed wat ze deed. Hij wou ze naar de maan schieten. (9maand.be)

    Ze mogen ze van mijn part gerust naar de maan schieten en dan liefst op de achterkant daar kunnen ze dan afkoelen. (forum)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 29 Mar 2019 22:56
    0 reactie(s)

    #34605

    poetzak
    (de ~ (m.) , ~ken)

    brooddoos of boterhammen die je mee naar het werk of naar school neemt

    zie ook schoofzak

    Moeder maakt elke morgen onze poetzak klaar.

    > andere betekenis van poetzak

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 19:40
    0 reactie(s)

    #34606

    poetzak
    (de ~ (m.) , ~ken)

    vuilaard

    Precies hard gewerkt, hoe ziet gij eruit? Poetzak, wast u maar gauw, uw badje staat al klaar.

    > andere betekenis van poetzak

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 19:39
    0 reactie(s)

    #34607

    poetzak
    (een ~ (m.), ~ken)

    Een vervelend iemand, een ambetanterik

    Het woord komt ook voor in Nederlands Limburg en in de Nederlandse provincie Drente.

    Ne vervèlende poetzak.

    > andere betekenis van poetzak

    Provincie Limburg
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 19:39
    2 reactie(s)

    #34608

    inzonderheid
    (bw.)

    met name, in het bijzonder, vooral
    zie ook bij: pampelen

    De talen van de drie constituerende volken van dit taalgebied leven nog steeds voort op zuivere wijze in het Fries, en in de vorm van meerdere streektalen. Zo worden in Groningen, Drente, Overijsel en in het Zuid-Oosten van Friesland en Gelderland nog Nederlandse streektalen met Saksische inslag gesproken, terwijl in de overige Nederlandse gebieden en inzonderheid in de zuid-nederlandse de Frankische inslag overheerst.
    (Talen in de Nederlanden)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:50
    1 reactie(s)

    #34609

    pee
    (de ~ (m.), ~ën, ~s)

    1) algemeen voor man, kerel
    2) oudere kerel, peetje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee: In Zuid-Nederland.
    < Frans père < Latijn pater
    1. Eigenlijk: vader.
    2. Algemeeen: een man, een kerel, dikwijls ook in ongunstigen zin gebruikt. In deze betekenis soms opgevat als eene afkorting van Peter of Petrus.
    “Een rare pee” De Bo (1873).
    3. Inzonderheid: een oud man, meestal met het bijdenkbeeld van afgeleefdheid: een versleten mensch. Gewoonlijk in den verkl. peetje (oudtijds petjen, pitjen) en peeken. Ook in tegenstelling met metje, meeken.

    1) Maar allee, de Jean dat is toch nen toffe pee!

    2) Dien ouwe pee heeft veel grappige verhalen over zijn jeugd.

    > andere betekenis van pee

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:41
    1 reactie(s)

    #34610

    pee
    (de ~ (m.), ~ën, ~s)

    1) algemeen voor man, kerel
    2) oudere kerel, peetje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee: In Zuid-Nederland.
    < Frans père < Latijn pater
    1. Eigenlijk: vader.
    2. Algemeeen: een man, een kerel, dikwijls ook in ongunstigen zin gebruikt. In deze betekenis soms opgevat als eene afkorting van Peter of Petrus.
    “Een rare pee” De Bo (1873).
    3. Inz.: een oud man, meestal met het bijdenkbeeld van afgeleefdheid: een versleten mensch. Gewoonlijk in den verkl. peetje (oudtijds petjen, pitjen) en peeken. Ook in tegenstelling met metje, meeken.

    1) Maar allee, de Jean dat is toch nen toffe pee!

    2) Dien ouwe pee heeft veel grappige verhalen over zijn jeugd.

    > andere betekenis van pee

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:38
    1 reactie(s)

    #34611

    pee
    (de ~ (v.), ~ën)

    wortel
    dim.: peeke

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee is de oorspronkelijke vorm van peen die in Zuid-Nederland, Zeeland en een deel van Noord-Brabant en Zuid-Holland nog de gewone is.

    13-08-31-wien-redaktionstreffen-EuT-by-Bi-frie-037

    We eten erwtjes met peekes.

    > andere betekenis van pee

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:35
    1 reactie(s)

    #34612

    pee
    (de~, m., ~s)

    vader

    <Frans: père : vader < Latijn: pater

    Onze pee is 85 jaar geworden.

    Die twee pees van ons, als die beginnen over vroeger…

    > andere betekenis van pee

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:34
    0 reactie(s)

    #34613

    pee
    (de~, m., ~s)

    vader

    <Frans: père : vader; latijn: pater

    Onze pee is 85 jaar geworden.

    Die twee pees van ons, als die beginnen over vroeger…

    > andere betekenis van pee

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:34
    0 reactie(s)

    #34614

    pee
    (de ~ (v.), ~ën)

    wortel
    dim.: peeke

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee is de oorspronkelijke vorm van peen die in Z.-Nederl., Zeeland en een deel van N.-Brabant en Z.-Holl. nog de gewone is.

    13-08-31-wien-redaktionstreffen-EuT-by-Bi-frie-037

    We eten erwtjes met peekes.

    > andere betekenis van pee

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:33
    1 reactie(s)

    #34615

    pee
    (de ~ (m.), ~ën, ~s)

    1) algemeen voor man, kerel
    2) oudere kerel, peetje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee: In Zuid-Nederland.
    < frans père, latijn pater
    1. Eig.: vader.
    2. Alg.: een man, een kerel, dikwijls ook in ongunstigen zin gebruikt. In deze bet. soms opgevat als eene afkorting van Peter of Petrus.
    “Een rare pee” De Bo (1873).
    3. Inz.: een oud man, meestal met het bijdenkbeeld van afgeleefdheid: een versleten mensch. Gewoonlijk in den verkl. peetje (oudtijds petjen, pitjen) en peeken. Ook in tegenstelling met metje, meeken.

    1) Maar allee, de Jean dat is toch nen toffe pee!

    2) Dien ouwe pee heeft veel grappige verhalen over zijn jeugd.

    > andere betekenis van pee

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 18:33
    1 reactie(s)

    #34616

    ontmijnen
    (ww. ontmijnde, ontmijnd)

    mijnen vegen: explosieven opruimen
    fig.: moeilijkheden oplossen

    zie ook ontmijner

    Van Dale 1995 (Belg. gallicisme)

    Het ontmijnen van oorlogsgebieden is een specialiteit van het Belgisch leger.

    De regeringsonderhandelingen hebben een heel klein beetje langer dan normaal geduurd omdat er een paar netelige dossiers ontmijnd moesten worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 17:50
    0 reactie(s)

    #34617

    blok
    (de ~ (m.), geen mv.)

    afkorting van blokperiode; bloktijd

    periode die de examens voorafgaat. Tijdens deze periode worden geen lessen meer gegeven en kan de student de examens voorbereiden.

    Van Dale 2018 online: BE, informeel

    vgl massablok, blok around the clock

    Het is gedaan met feesten want den blok komt eraan.

    Tips & tricks: hoe worstel ik mijzelf door “den blok”? (vrt.be)

    > andere betekenis van blok

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 15:58
    4 reactie(s)

    #34618

    blok
    (de ~ (m.), geen mv.)

    afkorting van blokperiode; bloktijd

    periode die de examens voorafgaat. Tijdens deze periode worden geen lessen meer gegeven en kan de student de examens voorbereiden.

    Van Dale 2018 online: BE, informeel

    vgl blokbeest, blokken, van buiten ~, massablok, blok around the clock

    Het is gedaan met feesten want den blok komt eraan.

    Tips & tricks: hoe worstel ik mijzelf door “den blok”? (vrt.be)

    > andere betekenis van blok

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 15:55
    4 reactie(s)

    #34619

    blok
    (het ~, ~ken)

    verbond, partij

    Na de zware verkiezingsnederlaag van 1936 als gevolg van de crisis van het parlementair regime, de groeiende aantrekkingskracht van het Vlaams-nationalisme en het succes van het van de katholieke partij afgescheurde rexisme, verenigden de katholieken zich onder de naam van: Blok der Katholieken van België.

    Het Vlaams Blok veranderde haar naam in Vlaams belang.

    > andere betekenis van blok

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 15:53
    0 reactie(s)

    #34620

    blok
    (de ~ (m.), ~ken)

    seinhuis bij de Belgische Spoorwegen
    Het seinhuis was een apart gebouw aan de spoorweg, daarom blok genoemd.

    Van Dale: Belgisch-Nederlands, bij de spoorwegen, seinhuis

    Vanuit de blok bedient men het sturingsapparatuur voor seinen, wissels e.a., die deel uitmaken van een spoorweg.

    > andere betekenis van blok

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Mar 2019 15:52
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.