Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
jullie
we zeggen ook: ule of gelle (gijlie?)
Antw.: olle, golle
Gelle weet zeker ook niet of de winkel naast ule te maandag open is?
> andere betekenis van ulle
deksel, schijf
< Middelnederlands
Draai het ulleke van het confituurpotje goed dicht.
> andere betekenis van ulle
- poel, moerassig gebied, water en/of gracht in een veengebied
- gedroogde veengrond, turf
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hul:
Inzonderheid de kleine met hoog, stug gras begroeide bulten op weilanden en met stug gras begroeide veengrond
Als men van Herenthout naar Berlaar rijdt, rijdt men over de Hullebrug. De hulle is het water waarover de brug gebouwd is en loopt door een veenrijk gebied. Naast de hulle staat al eeuwen de hulleboerderij, waar men vroeger zakken met hulle kon kopen om ’s winters het huis te verwarmen.
> andere betekenis van hulle
deksel van een pot, of ander recipiënt, ook van een kachel (stoof)
uitspraak: de h wordt niet aangeblazen: ulle
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Deksel, in West-Vlaanderen. Zie De Bo (1873);
In enkele spreekwijzen.
- Er is geen potje of er past een hulleken op, niemand zoo zonderling, of hij vindt wel iemand, die bij hem past (een vriend, eene vrouw).
- Dat sluit gelijk een hulle op de zee, dat sluit in het geheel niet; dat slaat als een tang op een varken.
zie ook ullegie
Zet d’ulle op de soepketel!
> andere betekenis van hulle
deksel van een pot, of ander recipiënt, ook van een kachel (stoof)
uitspraak: de h wordt niet aangeblazen: ulle
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Deksel, in West-Vlaanderen. Zie De Bo (1873);
In enkele spreekwijzen.
- Er is geen potje of er past een hulleken op, niemand zoo zonderling, of hij vindt wel iemand, die bij hem past (een vriend, eene vrouw).
- Dat sluit gelijk een hulle op de zee, dat sluit in het geheel niet; dat slaat als een tang op een varken.
zie ook ullegie
Zet d’ulle op de soepketel!
> andere betekenis van hulle
- kolen, steenkool
- turf, gedroogd veen dat dient als brandstof
< nu nog in de betekenis van kolen voor een kolenkachel, steenkool
zie ook: hoelle, oe(i)le, oelen, hullen
Ik zal eens hulle op de hullestoof doen.
> andere betekenis van hulle
in de verkeerde familie geboren zijn, in de verkeerde wieg gelegd
zie ook:
broek, uit de ~ geschud
werkmansbroek, uit een ~ geschud zijn
Ze deed alles om bij de highlife te horen, maar daarvoor was ze uit de verkeerde broek geschud.
“Als je uit de verkeerde broek geschud komt en het als gewone laag geschoolde arbeider moet doen zal je steeds aan het kortste eind trekken en zal je het eerder met de kruimels moeten doen.” (reactie op pvda.be 21 apr. 2017)
in de verkeerde familie geboren zijn, in de verkeerde wieg gelegd
zie ook:
broek, uit de ~ geschud
werkmansbroek, uit een ~ geschud zijn
Ze deed alles om bij de highlife te horen, maar daarvoor was ze uit de verkeerde broek geschud.
“Als je uit de verkeerde broek geschud komt en het als gewone laag geschoolde arbeider moet doen zal je steeds aan het kortste eind trekken en zal je het eerder met de kruimels moeten doen.”
draagbare brancard
ANW: ((vooral) in België)
draagbaar voor zieken en gewonden; brancard
Van Dale 2016 online: BE
Ze moesten hem met een draagberrie afvoeren.
zatlap, pottenpakker
uitspraak /pottepeij/
zie ook pee= man, kerel, hondenpee
Met die pottepee moet ge niet proberen te raisonneren, hij is altijd zat.
iemand die veel potten pakt, veel pintjes drinkt
syn.: pottepee
vgl.: potten pakken
Ge zou het hem niet aangeven (aangeven, niet ~), maar de Paul was destijds ne notoire pottenpakker.
parkiet
Antwerpen: perusj
< Frans: perruche
In onze volière zit een paartje prussen, dat zit nu eens de hele dag tegen elkaar te kwetteren.
parkiet
W.-Vl.: pirusche
Hageland: prus
→ Frans perruche
Perusjen en kanneunepitsjes zingen beter als ge een laken over hun kooi hangt, omdat ze dan afgesloten zijn van den buitenwereld.
Ik wist niet wat het was, ik dacht een ontsnapte exotische vogel, misschien een kleine papagaai of een perruche, een parkiet. (seniorennet.be)
Nous avons les OEuvres’; en de dun-paarse lippen komen in vrome fronsjes te liggen; de haast-doorzichtig-vlezige oogleden, wit en rimpelig als bij de kippen, gaan driemaal open en toe; de stem, notekrakerig als bij een perruche, klimt op het eindwoord tot een zalvenden fluittoon, en als van een perruche ook de korte nekschokjes vol bevestiging, die eindigen op een zedige neiging. (Karel van de Woestijne – dbnl.org)
het moeten afleggen (tegen), zich gewonnen geven (voor)
< Frans mettre les pouces
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Den duim leggen, toegeven, onderdoen, zich onderwerpen. In Zuid-Nederland. Ze hebben den duim moeten leggen in ’t geval Augusteyns, maar ze gaan toch voort met hun proper scheurmakerswerk, Het Volksbelang v. 19 Maart 1910.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
VRT-correspondente Greet De Keyser solliciteerde om directeur te worden van het Vlaams Huis in New York, maar moest de duimen leggen voor de inmiddels ontslagen Philippe Fontaine.
Cercle moest de duimen leggen tegen de Ploeg van ’t Stad.
" Bij de presidentsverkiezingen moest Gore nipt de duimen leggen voor Bush. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net
kindertaal voor stank, het stinken
uitspraak als een Italiaans woord
En dan doen we de pamper hier los se. En dan ook nog deze kant, Liesbetje, doebeddoebedoeb… Amai, … stinkadore … Liesbetje gij kunt er wat van zenne :)
Toen dat dat kind zijn schoentjes uittrok … ho…ho…ho stinkadore… Ik geloof niet dat die een week lang al proper kousen aangedaan had.
zich innerlijk ergeren en opwinden omdat men in een ongewenste situatie zit die men niet kan veranderen
zeer dikwijls gebruikt met zitten te: uw kas zitten op te vreten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
Weet ge wat dat is, als ge voortdurend moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is: dat is uw kas opvreten.
Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten! Uit verveling.
“Vandaar ook de pijn van mensen die het minder goed doen en hun ‘kas opvreten’ omdat zij zichzelf de schuld geven van hun werkloosheid of van een lage …” (Mark Elchardus Sociologie: een inleiding)
“Ik heb vorig jaar mijn kas zitten opvreten toen ik hier als toeschouwer in de tribunes moest zitten door mijn blessure.” (sport.be 18 nov. 2018)
“Een vertrouwenspersoon is iemand tegen wie je je hart kan luchten (in plaats van je kas te moeten zitten opvreten, zodat een depressie de touwtjes in handen neemt) …” (okrazorgrecht.be)
zich innerlijk ergeren en opwinden omdat men in een ongewenste situatie zit die men niet kan veranderen
zeer dikwijls gebruikt met zitten te: uw kas zitten op te vreten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
Weet ge wat dat is, als ge voortdurend moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is: dat is uw kas opvreten.
Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten! Uit verveling.
“Vandaar ook de pijn van mensen die het minder goed doen en hun ‘kas opvreten’ omdat zij zichzelf de schuld geven van hun werkloosheid of van een lage …” (Mark Elchardus Sociologie: een inleiding)
“Ik heb vorig jaar mijn kas zitten opvreten toen ik hier als toeschouwer in de tribunes moest zitten door mijn blessure.” (sport.be 18 nov. 2018)
“Een vertrouwenspersoon is iemand tegen wie je je hart kan
luchten (in plaats van je kas te moeten zitten opvreten, zodat een depressie de touwtjes in handen neemt) …” (okrazorgrecht.be)
zich innerlijk ergeren en opwinden omdat men in een ongewenste situatie zit die men niet kan veranderen
zeer dikwijls gebruikt met zitten te: uw kas zitten op te vreten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
Weet ge wat dat is, als ge voortdurend moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is: dat is uw kas opvreten.
Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten! Uit verveling.
“Vandaar ook de pijn van mensen die het minder goed doen en hun ‘kas opvreten’ omdat zij zichzelf de schuld geven van hun werkloosheid of van een lage …” (Mark Elchardus Sociologie: een inleiding)
“Ik heb vorig jaar mijn kas zitten opvreten toen ik hier als toeschouwer in de tribunes moest zitten door mijn blessure.” (sport.be 18 nov. 2018)
“Een vertrouwenspersoon is iemand tegen wie je je hart kan
luchten (in plaats van je kas te moeten zitten
opvreten, zodat een depressie de touwtjes in
handen neemt) …”
zich innerlijk ergeren en opwinden omdat men in een ongewenste situatie zit die men niet kan veranderen
zeer dikwijls gebruikt met zitten te: uw kas zitten op te vreten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
Weet ge wat dat is, als ge voortdurend moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is: dat is uw kas opvreten.
Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten! Uit verveling.
“Vandaar ook de pijn van mensen die het minder goed doen en hun ‘kas opvreten’ omdat zij zichzelf de schuld geven van hun werkloosheid of van een lage …” (Mark Elchardus Sociologie: een inleiding)
“Ik heb vorig jaar mijn kas zitten opvreten toen ik hier als toeschouwer in de tribunes moest zitten door mijn blessure.” (sport.be 18 nov. 2018)
zich innerlijk ergeren en opwinden omdat men in een ongewenste situatie zit die men niet kan veranderen
zeer dikwijls gebruikt met zitten te: uw kas zitten op te vreten
ruime verspreiding in provincie Antwerpen en Hageland
Weet ge wat dat is, als ge voortdurend moet omgaan met iemand die ge niet kunt verdragen, maar ge kunt niets zeggen omdat het bijvoorbeeld de dochter van de baas is: dat is uw kas opvreten.
Ik moet bijbetalen voor de belastingen en de frigo is kapot, ik heb redenen genoeg om mijn kas op te vreten.
Als we als vakantie veertien dagen naar de Belgische kust gaan, zit ik daar mijn kas op te fretten! Uit verveling.
“Vandaar ook de pijn van mensen die het minder goed doen en hun ‘kas opvreten’ omdat zij zichzelf de schuld geven van hun werkloosheid of van een lage …” (Mark Elchardus Sociologie: een inleiding)
“Ik heb vorig jaar mijn kas zitten opvreten toen ik hier als toeschouwer in de tribunes moest zitten door mijn blessure.” (sport.be 18 nov. 2018)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
