Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #33941

    bot
    (de ~ (v.), ~ten)

    Knop aan de tak van een plant waaruit in het voorjaar de blaadjes tevoorschijn schieten, ontkiemende takken of bloemen

    < italiaans bottone, frans bouton, Middelnederlands botte

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bot: Knop of oog van planten (boomen en heesters), waaruit zich bladeren en bloemen ontplooien; beginsel van een tak, een stengel of van bladeren. In Noord-Nederland thans alleen in hoogeren stijl gebruikelijk, doch in Zuid-Nederland het gewone woord.

    Klik op de afbeelding
    Bourgeon de marronnier (2)

    zie ook bot, in ~ staan

    De botten zijn weer aan het springen en de jonge groene blaaikes komen tevoorschijn.

    Er zitten alweer botten aan de jasmijnboom, hopelijk vriezen ze niet kapot.

    > andere betekenissen van bot

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 15:00
    3 reactie(s)

    #33942

    bot
    (de ~ (m.), -ten)

    baal, samengeperste hoeveelheid

    < Frans: une botte de paille, de foin: een baal stro, hooi

    ook in de Kempen

    We zijn botten stro gaan kopen voor onze schapen.

    > andere betekenissen van bot

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 15:00
    5 reactie(s)

    #33943

    bot
    (de ~ (m.), ~ten)

    platte spade, schop met half rond en licht gebogen blad
    zie ook truffel

    Met een bot kan je de aarde vlakker maken.

    > andere betekenissen van bot

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:59
    1 reactie(s)

    #33944

    bot
    (de ~ (v./m.), ~ten)

    laars

    < Frans: la botte

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    BootsBr
    Leren damesbotten

    Als ge in de modder wilt springen, moet ge uw botten aandoen.

    Italië es bekend vô zijne karakteristieke vorm, namelik een botte. (West-Vl.)

    > andere betekenissen van bot

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:59
    8 reactie(s)

    #33945

    bot
    (adj.)

    zeer moeilijk, lastig

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: in Zuid-Nederland niet ongewoon. Een weg is bot om (te) gaan, als hij b.v. hobbelig en knorrig is, of smodderig en glad. Een geschrift is bot om lezen. Een boek is bot om begrijpen. Zware kloefen zijn bot om te gaan. Ik heb dezen nacht een botten (d. i. lastigen) droom gehad. Dat zijn botte appels (moeielijk om behandelen), De Bo 1873

    Wel, vroeg moeder aan Jantje, heb je alle vragen kunnen beantwoorden? Ba nink, zei de kleine, ze waren veel te bot.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:58
    0 reactie(s)

    #33946

    overgehaald
    (bijv. nw. )

    benaming voor hond van gemengd ras
    (schertsend: een persoon van gemengde afkomst)
    zie ook zinneke

    - Wat voor soort hond is dat?
    - Och, dat is nen overgehaalde van ne Mechelse scheper met ne collie of zoiets, ik weet het niet juist.

    Nee, ik ben niet echt uit de Kempen. Ik ben een overgehaalde, onze va was nen Hollander en ons moeder was van Pulle.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:30
    0 reactie(s)

    #33947

    Jeanneke Pis
    (begrip)

    “Jeanneke Pis is een standbeeld in het centrum van Brussel van een meisje dat aan het plassen is. Het beeldje is geplaatst in 1987 op initiatief van de lokale handelaren met de bedoeling meer bezoekers te lokken naar hun straat. (…) De inspiratie komt van het bekende Manneken Pis. In Brussel bestaat ook nog een standbeeld van een plassende hond, Het Zinneke.” (Wikipedia)

    Jeanneke Pis, Brussels, Belgium (DSCF4010)

    Jeanneke Pis plast niet meer (standaard.be)

    Jeanneke Pis | Bezienswaardigheid in Brussel | CityZapper

    De wandeling die we dan bv. kunnen doen: Grote Markt, een wens bij Everaert t Ser- claes, St. Hubertusgalerijen, Jeanneke Pis, Beurs, via metrostation te voet … (ket-toeren.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:24
    0 reactie(s)

    #33948

    vroos, vrozen, gevrozen, bevroos, bevrozen, vervrozen
    (ww. vormen)

    vroor, vroren, gevroren, bevroor, bevroren

    vrttaal.net: De vormen *bevroos en *bevrozen zijn geen algemeen Nederlands.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands bevriesen. Het verleden deelwoord bevroren of bevrozen wordt vaak bnw.; in de algemeene taal klinkt bevrozen minder alledaagsch dan bevroren, maar in sommige gewesten, ook in België, is juist bevrozen de gewone term.

    Vandewinter, toen dat het zo koud was, is zelfs het shellkraantje in de bergplaats bevrozen.

    Het was zo koud dat zelfs de Schelde dichtvroos.

    Het heeft de stenen uit de straat gevrozen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2019 14:04
    6 reactie(s)

    #33949

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent

    zie andere definitie van Vlaamse klassieker

    Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)

    100 Vlaamse klassiekers met o.a. Goedemorgen, morgen van Nicole en Hugo, oemperapapero van Marva en nog vele andere, zijn samengebracht in 1 album.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:28
    0 reactie(s)

    #33950

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent

    zie andere definitie van Vlaamse klassieker

    Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:25
    0 reactie(s)

    #33951

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent

    Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:24
    0 reactie(s)

    #33952

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    typisch Vlaams gerecht, zoals daar zijn: stoofvlees-friet, ballekes in tomatensaus, witloof in den oven, …

    Opm: vele Vlaamse klassiekers zijn eigenlijk Belgische klassiekers

    Vlaamse klassiekers kan ook verwijzen naar de koers

    zie andere definitie van Vlaamse klassieker

    Recepten binnen het thema “vlaamse klassiekers” | Lekker van bij ons

    Twee keer per jaar konijn met pruimen, amper nog vol-au-vent, laat staan fricandeau met krieken. We koken de Vlaamse klassiekers niet meer, blijkt uit een onderzoek van de VLAM. (gva.be)

    Jeroen Meus zoekt in Dagelijkse kost Dé Vlaamse Klassieker volgens de kijkers (frontview-magazine.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:22
    0 reactie(s)

    #33953

    Vlaamse klassieker
    (begrip)

    wielrennen: een klassieker (= een belangrijke eendagskoers) die in Vlaanderen gereden wordt; veel voorjaarsklassiekers zijn Vlaamse klassiekers
    voorbeelden: Omloop Het Nieuwsblad (vroeger Omloop Het Volk), Kuurne-Brussel*Kuurne, Dwars door Vlaanderen, e3-Prijs Harelbeke, Gent-Wevelgem, Ronde van Vlaanderen, Scheldeprijs

    opm: Vlaamse klassiekers kan ook duiden op gerechten.

    zie andere definitie van Vlaamse klassieker

    Remco Evenepoel: “Geen Vlaamse klassiekers voor mij” (nieuwsblad.be)

    UCI keurt nieuwe positie Vlaamse klassiekers goed: de wielerkalender van 2018 (nieuwsblad.be)

    T-Shirt ter ere van de Vlaamse klassiekers – Sport.be

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:21
    1 reactie(s)

    #33954

    kwakken
    (ww. kwakte; gekwakt)

    wielrennen; door een bruusk manoeuver met de schouder de tegenstrever uit evenwicht brengen

    zie andere definitie van kwakken

    De hectiek van een massasprint: kwakken, schreeuwen en overleggen. (sporza.be)

    Ook daar ging het er van bij het begin razend snel aan toe, gekruid bovendien met het gebruikelijke wringen en kwakken.(nieuwsblad.be)

    “In de diepe finale zat ik in het wiel van Peter Sagan, maar Philipsen probeerde die plaats in te nemen en me uit het wiel van Sagan te kwakken.” (wielerkrant.be)

    Ze worden gevaarlijk door de regen (glad), het tegenliggend verkeer (waardoor de linkergoot niet ten zonder risico kan gebruikt worden) en door kamikaze-renners die van links naar rechts kwakken om toch maar één plaatsje op te schuiven alvorens ze de stervende zwaan spelen. (wik-puurs.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:17
    5 reactie(s)

    #33955

    kwakken
    (ww., kwakte, gekwakt)

    - doorzakken, ineenzakken, neerzakken
    - neerploffen, zwaar neervallen

    Van Dale online: gewestelijk

    zie ook ineenkwakken, kwatsen, klotsen

    zie andere definitie van kwakken

    Hij is daar henne gekwakt gelijk ne zak patatten. De dokter heeft nog geprobeerd m bij te brengen maar het heeft niet mogen zijn.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:17
    1 reactie(s)

    #33956

    kwakken
    (ww. kwakte; gekwakt)

    wielrennen; door een bruusk manoeuver met de schouder de tegenstrever uit evenwicht brengen

    De hectiek van een massasprint: kwakken, schreeuwen en overleggen. (sporza.be)

    Ook daar ging het er van bij het begin razend snel aan toe, gekruid bovendien met het gebruikelijke wringen en kwakken.(nieuwsblad.be)

    “In de diepe finale zat ik in het wiel van Peter Sagan, maar Philipsen probeerde die plaats in te nemen en me uit het wiel van Sagan te kwakken.” (wielerkrant.be)

    Ze worden gevaarlijk door de regen (glad), het tegenliggend verkeer (waardoor de linkergoot niet ten zonder risico kan gebruikt worden) en door kamikaze-renners die van links naar rechts kwakken om toch maar één plaatsje op te schuiven alvorens ze de stervende zwaan spelen. (wik-puurs.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:15
    5 reactie(s)

    #33957

    het
    (pers. vnw. 2de pers. enk)

    zij, ze

    De meeste Limburgse dialecten gebruiken het in de nominatief en häöm in de datief/accusatief voor de derde persoon vrouwelijk enkelvoud, voor zij en haar dus.
    Dit gebeurt dan alleen met vrouwen met wie men goed vertrouwd is en tegen wie men doe en dich zou zeggen. Naar onbekende vrouwen en vrouwen voor wie men ontzag wil tonen, inclusief de eigen moeder, wordt wel met zie en häör verwezen:
    Een uitzondering hierop vormt het Maastrichts, waarin het als onbeschoft geldt met een onzijdig voornaamwoord naar een vrouw te verwijzen. (Wikipedia)

    zie andere definities van het

    Maria van der Hoeven is in Meersje gebore, meh ze woont dao allewiel neet mjè.
    (Maria van der Hoeven is in Meersen geboren maar ze woont daar tegenwoordig niet meer.)

    Ich zoog gister mien zöster nog, ’t haet mich dich de groete laote doon.
    (Ik zag gisteren mijn zuster nog, ze heeft me u de groeten laten doen.)

    Provincie Limburg
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:07
    1 reactie(s)

    #33958

    het
    (bnw)

    hard

    hette(n) = harde
    hetter = harder

    zie andere definities van het

    Ge red zo het, bedieme kregd een boet.
    (Ge rijdt zo hard, straks krijgt ge een boete.)

    Hij hed nen hetten kop.
    (Hij heeft een harde kop.?

    Das een hette tante en de die is een het wijf.
    (Dat is een harde tante en zij is een harde (zaken)vrouw.)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:06
    0 reactie(s)

    #33959

    het
    (+ werkwoord)

    er/der + werkwoord, enkel aan het begin van een zin

    Ook in Oost-Vlaanderen, Antwerpse Kempen

    zie ook t

    zie andere definities van het

    ’t Staan verzekers duusd ottos in panne op de autostrade.

    ’t Ga morgen eindelijk ne keer ewa regen vallen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:05
    4 reactie(s)

    #33960

    het
    (pers. vnw.)

    wanneer men iemand (hij of zij) denigrerend aanspreekt
    Meestal benadrukt uitgesproken.

    zie ander definities van het

    Gerda: We hebben dat 150 euro betaald.
    Jean: Daar se, ‘het’ zal ook eens iets zeggen! 150 euro? Dat was wel 1500 euro, hé! Ik heb het ticket nog liggen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 13:04
    6 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.