Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Knop aan de tak van een plant waaruit in het voorjaar de blaadjes tevoorschijn schieten, ontkiemende takken of bloemen
< italiaans bottone, frans bouton, Middelnederlands botte
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bot: Knop of oog van planten (boomen en heesters), waaruit zich bladeren en bloemen ontplooien; beginsel van een tak, een stengel of van bladeren. In Noord-Nederland thans alleen in hoogeren stijl gebruikelijk, doch in Zuid-Nederland het gewone woord.
zie ook bot, in ~ staan
De botten zijn weer aan het springen en de jonge groene blaaikes komen tevoorschijn.
Er zitten alweer botten aan de jasmijnboom, hopelijk vriezen ze niet kapot.
> andere betekenissen van bot
baal, samengeperste hoeveelheid
< Frans: une botte de paille, de foin: een baal stro, hooi
ook in de Kempen
We zijn botten stro gaan kopen voor onze schapen.
> andere betekenissen van bot
platte spade, schop met half rond en licht gebogen blad
zie ook truffel
Met een bot kan je de aarde vlakker maken.
> andere betekenissen van bot
laars
< Frans: la botte
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Als ge in de modder wilt springen, moet ge uw botten aandoen.
Italië es bekend vô zijne karakteristieke vorm, namelik een botte. (West-Vl.)
> andere betekenissen van bot
zeer moeilijk, lastig
Woordenboek der Nederlandsche Taal: in Zuid-Nederland niet ongewoon. Een weg is bot om (te) gaan, als hij b.v. hobbelig en knorrig is, of smodderig en glad. Een geschrift is bot om lezen. Een boek is bot om begrijpen. Zware kloefen zijn bot om te gaan. Ik heb dezen nacht een botten (d. i. lastigen) droom gehad. Dat zijn botte appels (moeielijk om behandelen), De Bo 1873
Wel, vroeg moeder aan Jantje, heb je alle vragen kunnen beantwoorden? Ba nink, zei de kleine, ze waren veel te bot.
benaming voor hond van gemengd ras
(schertsend: een persoon van gemengde afkomst)
zie ook zinneke
- Wat voor soort hond is dat?
- Och, dat is nen overgehaalde van ne Mechelse scheper met ne collie of zoiets, ik weet het niet juist.
Nee, ik ben niet echt uit de Kempen. Ik ben een overgehaalde, onze va was nen Hollander en ons moeder was van Pulle.
“Jeanneke Pis is een standbeeld in het centrum van Brussel van een meisje dat aan het plassen is. Het beeldje is geplaatst in 1987 op initiatief van de lokale handelaren met de bedoeling meer bezoekers te lokken naar hun straat. (…) De inspiratie komt van het bekende Manneken Pis. In Brussel bestaat ook nog een standbeeld van een plassende hond, Het Zinneke.” (Wikipedia)
Jeanneke Pis plast niet meer (standaard.be)
Jeanneke Pis | Bezienswaardigheid in Brussel | CityZapper
De wandeling die we dan bv. kunnen doen: Grote Markt, een wens bij Everaert t Ser- claes, St. Hubertusgalerijen, Jeanneke Pis, Beurs, via metrostation te voet … (ket-toeren.be)
vroor, vroren, gevroren, bevroor, bevroren
vrttaal.net: De vormen *bevroos en *bevrozen zijn geen algemeen Nederlands.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands bevriesen. Het verleden deelwoord bevroren of bevrozen wordt vaak bnw.; in de algemeene taal klinkt bevrozen minder alledaagsch dan bevroren, maar in sommige gewesten, ook in België, is juist bevrozen de gewone term.
Vandewinter, toen dat het zo koud was, is zelfs het shellkraantje in de bergplaats bevrozen.
Het was zo koud dat zelfs de Schelde dichtvroos.
Het heeft de stenen uit de straat gevrozen.
Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent
zie andere definitie van Vlaamse klassieker
Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)
100 Vlaamse klassiekers met o.a. Goedemorgen, morgen van Nicole en Hugo, oemperapapero van Marva en nog vele andere, zijn samengebracht in 1 album.
Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent
zie andere definitie van Vlaamse klassieker
Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)
Vlaamse liedjes die iedereen in Vlaanderen kent
Jo Vally zingt Vlaamse klassiekers (ultratop.be)
typisch Vlaams gerecht, zoals daar zijn: stoofvlees-friet, ballekes in tomatensaus, witloof in den oven, …
Opm: vele Vlaamse klassiekers zijn eigenlijk Belgische klassiekers
Vlaamse klassiekers kan ook verwijzen naar de koers
zie andere definitie van Vlaamse klassieker
Recepten binnen het thema “vlaamse klassiekers” | Lekker van bij ons
Twee keer per jaar konijn met pruimen, amper nog vol-au-vent, laat staan fricandeau met krieken. We koken de Vlaamse klassiekers niet meer, blijkt uit een onderzoek van de VLAM. (gva.be)
Jeroen Meus zoekt in Dagelijkse kost Dé Vlaamse Klassieker volgens de kijkers (frontview-magazine.be)
wielrennen: een klassieker (= een belangrijke eendagskoers) die in Vlaanderen gereden wordt; veel voorjaarsklassiekers zijn Vlaamse klassiekers
voorbeelden: Omloop Het Nieuwsblad (vroeger Omloop Het Volk), Kuurne-Brussel*Kuurne, Dwars door Vlaanderen, e3-Prijs Harelbeke, Gent-Wevelgem, Ronde van Vlaanderen, Scheldeprijs
opm: Vlaamse klassiekers kan ook duiden op gerechten.
zie andere definitie van Vlaamse klassieker
Remco Evenepoel: “Geen Vlaamse klassiekers voor mij” (nieuwsblad.be)
UCI keurt nieuwe positie Vlaamse klassiekers goed: de wielerkalender van 2018 (nieuwsblad.be)
T-Shirt ter ere van de Vlaamse klassiekers – Sport.be
wielrennen; door een bruusk manoeuver met de schouder de tegenstrever uit evenwicht brengen
zie andere definitie van kwakken
De hectiek van een massasprint: kwakken, schreeuwen en overleggen. (sporza.be)
Ook daar ging het er van bij het begin razend snel aan toe, gekruid bovendien met het gebruikelijke wringen en kwakken.(nieuwsblad.be)
“In de diepe finale zat ik in het wiel van Peter Sagan, maar Philipsen probeerde die plaats in te nemen en me uit het wiel van Sagan te kwakken.” (wielerkrant.be)
Ze worden gevaarlijk door de regen (glad), het tegenliggend verkeer (waardoor de linkergoot niet ten zonder risico kan gebruikt worden) en door kamikaze-renners die van links naar rechts kwakken om toch maar één plaatsje op te schuiven alvorens ze de stervende zwaan spelen. (wik-puurs.be)
- doorzakken, ineenzakken, neerzakken
- neerploffen, zwaar neervallen
Van Dale online: gewestelijk
zie ook ineenkwakken, kwatsen, klotsen
zie andere definitie van kwakken
Hij is daar henne gekwakt gelijk ne zak patatten. De dokter heeft nog geprobeerd m bij te brengen maar het heeft niet mogen zijn.
wielrennen; door een bruusk manoeuver met de schouder de tegenstrever uit evenwicht brengen
De hectiek van een massasprint: kwakken, schreeuwen en overleggen. (sporza.be)
Ook daar ging het er van bij het begin razend snel aan toe, gekruid bovendien met het gebruikelijke wringen en kwakken.(nieuwsblad.be)
“In de diepe finale zat ik in het wiel van Peter Sagan, maar Philipsen probeerde die plaats in te nemen en me uit het wiel van Sagan te kwakken.” (wielerkrant.be)
Ze worden gevaarlijk door de regen (glad), het tegenliggend verkeer (waardoor de linkergoot niet ten zonder risico kan gebruikt worden) en door kamikaze-renners die van links naar rechts kwakken om toch maar één plaatsje op te schuiven alvorens ze de stervende zwaan spelen. (wik-puurs.be)
zij, ze
De meeste Limburgse dialecten gebruiken het in de nominatief en häöm in de datief/accusatief voor de derde persoon vrouwelijk enkelvoud, voor zij en haar dus.
Dit gebeurt dan alleen met vrouwen met wie men goed vertrouwd is en tegen wie men doe en dich zou zeggen. Naar onbekende vrouwen en vrouwen voor wie men ontzag wil tonen, inclusief de eigen moeder, wordt wel met zie en häör verwezen:
Een uitzondering hierop vormt het Maastrichts, waarin het als onbeschoft geldt met een onzijdig voornaamwoord naar een vrouw te verwijzen. (Wikipedia)
zie andere definities van het
Maria van der Hoeven is in Meersje gebore, meh ze woont dao allewiel neet mjè.
(Maria van der Hoeven is in Meersen geboren maar ze woont daar tegenwoordig niet meer.)
Ich zoog gister mien zöster nog, ’t haet mich dich de groete laote doon.
(Ik zag gisteren mijn zuster nog, ze heeft me u de groeten laten doen.)
hard
hette(n) = harde
hetter = harder
zie andere definities van het
Ge red zo het, bedieme kregd een boet.
(Ge rijdt zo hard, straks krijgt ge een boete.)
Hij hed nen hetten kop.
(Hij heeft een harde kop.?
Das een hette tante en de die is een het wijf.
(Dat is een harde tante en zij is een harde (zaken)vrouw.)
er/der + werkwoord, enkel aan het begin van een zin
Ook in Oost-Vlaanderen, Antwerpse Kempen
zie ook t
zie andere definities van het
’t Staan verzekers duusd ottos in panne op de autostrade.
’t Ga morgen eindelijk ne keer ewa regen vallen.
wanneer men iemand (hij of zij) denigrerend aanspreekt
Meestal benadrukt uitgesproken.
zie ander definities van het
Gerda: We hebben dat 150 euro betaald.
Jean: Daar se, ‘het’ zal ook eens iets zeggen! 150 euro? Dat was wel 1500 euro, hé! Ik heb het ticket nog liggen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.