Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #33851

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    ‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)

    “De buren die wilden dat deze verwilderde groene strook werd ‘proper gezet’ omdat er sluikstort van steenpuin en gazonmaaisel gebeurde" (gva.be)

    Ilse De Wolf Bel ne keer naar diene gast…ik ga zijn baard proper zetten (facebook)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 18:07
    0 reactie(s)

    #33852

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    ‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)

    “De buren die wilden dat deze verwilderde groene strook werd ‘proper gezet’ omdat er sluikstort van steenpuin en gazonmaaisel gebeurde" (gva.be)
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 18:06
    0 reactie(s)

    #33853

    missen
    (ww. miste; gemist)

    ontbreken

    taalmail vrt keurt het af in VL:
    ? Op het palmares van Ben Platt mist een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogenzetten.
    ? Op het palmares van Ben Platt ontbreekt een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogen zetten.
    ? De Oscar ontbreekt op het palmares van Ben Platt. Ben Platt mist een Oscar op zijn palmares.

    taaladvies.net keurt het goed in NL:
    De constructie er mist (iets) is standaardtaal in Nederland. Deze combinatie wordt vooral gebruikt in gesproken taal en informele geschreven taal. Ontbreken is standaardtaal in het hele taalgebied.

    Afkeuring in VL is onterecht. Conclusie: VL + NL = SN

    Er mist een hele belangrijke dag in het rijtje: de dag van kinderen van gescheiden ouders. (standard.be)

    Scoutsleider Pieter zet vol enthousiasme het nummer ‘Lightning Bolt’ in, maar producer David Poltrock is niet tevreden. Er mist iets, vindt hij. (hln.be)

    Opeens zie je het, er mist een spaak of hij is kapot.(fietsen123.be)

    Je oude is geraffeld, er missen knopen en er zit een gat onder de oksel. (demorgen.be)

    Een sequel die ook door de acteurs van vroeger volop gesteund wordt, al mist er één belangrijk persoon. (nieuwsblad.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 15:11
    4 reactie(s)

    #33854

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    ‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 15:02
    0 reactie(s)

    #33855

    proper
    (bn.)

    schoon, net, netjes

    Belgisch-Nederlands volgens het RBBN

    Van Dale 2008: proper
    1 goed verzorgd
    2 schoon
    3 (in België; informeel) (van moppen) niet schuin, ondubbelzinnig

    Van Dale 2017 online:
    1 goed ver­zorgd, keu­rig, fraai
    2 BE; spreek­taal goed schoon
    = zin­de­lijk (1), rein
    •er pro­per uit­zien
    •pro­per ge­kleed zijn
    •met pro­pe­re han­den
    •een pro­pe­re zak­doek
    3 BE; spreek­taal on­dub­bel­zin­nig, niet schuin
    •een pro­pe­re mop
    4 BE; spreek­taal goed, net­jes, zo­als het hoort
    •iets pro­per re­ge­len, op­los­sen

    vgl. proper en opgekuist; proper zetten, iets ~

    Zorg dat uw handen proper zijn voor ge aan tafel gaat.

    “Den Bart met de Luc, dat zijn toch twee propere jongens, en zo altijd bij mekaar gebleven, is dat nu niet schoon?” (Bert Kruismans)

    Hij heeft dan wel gene nagel om zijn gat te krabben (nagel, geen ~ voor aan zijn gat te krabben), maar proper op zijn eigen is em wel. (verzorgd)

    Dat is niet proper, hetgeen ze hem daar gelapt hebben. (niet netjes)

    Dat hebt ge proper opgelost. (goed, netjes)

    Er ligt een propere handdoek klaar voor als ge gaat douchen. En vergeet geen proper onderbroek en proper kousen aan te doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 15:00
    3 reactie(s)

    #33856

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    ‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 15:00
    0 reactie(s)

    #33857

    proper zetten, iets ~
    (uitdr.)

    iets proper maken, iets van vuil ontdoen

    Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi

    Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)

    Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)

    Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 14:58
    0 reactie(s)

    #33858

    eens dat
    (vaste woordgroep (voegw.))

    zodra, van zodra

    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen

    DS2015 geen standaardtaal

    vgl. eenmaal dat

    Eens dat hij zijn diploma heeft zal hij waarschijnlijk een betrekking in het onderwijs zoeken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 12:17
    4 reactie(s)

    #33859

    der
    (bijw.)

    er
    afgezwakte vorm van daar

    altijd gebruikt vooraan in een zin, op andere posities wisselt ‘der’ af met ‘er’ afhankelijk van wat het gemakkelijkst uit te spreken is

    zie ook het, t

    Der zijn er genoeg die niet meer weten hoe ze moeten rondkopen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Nov 2019 10:33
    0 reactie(s)

    #33860

    t

    Afkorting van “het” die “der” betekent.

    ook in Oost-Vlaanderen

    T lig vele sneeuw in de Ardennen, we kunnen gaan langlaufen.

    Pas op da je nie uitsliert (uitslieren), t ligt hier zand.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Nov 2019 10:31
    2 reactie(s)

    #33861

    eens dat
    (vaste woordgroep (voegw.))

    zodra dat, van zodra dat

    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen

    DS2015 geen standaardtaal

    vgl. eenmaal dat

    Eens dat hij zijn diploma heeft zal hij waarschijnlijk een betrekking in het onderwijs zoeken.

    Eens dat gebeurd is, naar alle verwachting op maandag, is premier Boris Johnson van plan het Lagerhuis opnieuw te laten stemmen over … (standaard.be)
    Eens dat het geval is voelt hij zich beter en kan hij beter de limieten opzoeken, het probleem is echter dat dat zelden het geval is. “Dat ligt aan …" (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Nov 2019 10:28
    4 reactie(s)

    #33862

    eens
    (voegw.)

    eenmaal als, zodra, van zodra
    standaardtaal in België? status nog onduidelijk

    (Brussels-Frans: une fois que, ontleend aan het Vlaams)

    zie ook eens dat

    De busreis begon wel wat met moeilijkheden, maar eens we vertrokken waren, verliep de reis heel vlot.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Nov 2019 10:27
    9 reactie(s)

    #33863

    missen
    (ww. miste; gemist)

    ontbreken

    taalmail vrt:
    ? Op het palmares van Ben Platt mist een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogenzetten.
    ? Op het palmares van Ben Platt ontbreekt een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogen zetten.
    ? De Oscar ontbreekt op het palmares van Ben Platt. Ben Platt mist een Oscar op zijn palmares.

    taaladvies.net:
    De constructie er mist (iets) is standaardtaal in Nederland. Deze combinatie wordt vooral gebruikt in gesproken taal en informele geschreven taal. Ontbreken is standaardtaal in het hele taalgebied.

    Er mist een hele belangrijke dag in het rijtje: de dag van kinderen van gescheiden ouders. (standard.be)

    Scoutsleider Pieter zet vol enthousiasme het nummer ‘Lightning Bolt’ in, maar producer David Poltrock is niet tevreden. Er mist iets, vindt hij. (hln.be)

    Opeens zie je het, er mist een spaak of hij is kapot.(fietsen123.be)

    Je oude is geraffeld, er missen knopen en er zit een gat onder de oksel. (demorgen.be)

    Een sequel die ook door de acteurs van vroeger volop gesteund wordt, al mist er één belangrijk persoon. (nieuwsblad.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 08:59
    4 reactie(s)

    #33864

    missen
    (ww. miste; gemist)

    ontbreken

    taalmail vrt:
    ? Op het palmares van Ben Platt mist een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogenzetten.
    ? Op het palmares van Ben Platt ontbreekt een Oscar. Drie andere prijzen heeft hij al wel in zijn trofeekast mogen zetten.
    ? De Oscar ontbreekt op het palmares van Ben Platt. Ben Platt mist een Oscar op zijn palmares.

    taaladvies.net:
    De constructie er mist (iets) is standaardtaal in Nederland. Deze combinatie wordt vooral gebruikt in gesproken taal en informele geschreven taal. Ontbreken is standaardtaal in het hele taalgebied.

    Er mist een hele belangrijke dag in het rijtje: de dag van kinderen van gescheiden ouders. (standard.be)

    Scoutsleider Pieter zet vol enthousiasme het nummer ‘Lightning Bolt’ in, maar producer David Poltrock is niet tevreden. Er mist iets, vindt hij. (hln.be)

    Opeens zie je het, er mist een spaak of hij is kapot.(fietsen123.be)

    Je oude is geraffeld, er missen knopen en er zit een gat onder de oksel. (demorgen.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 08:55
    4 reactie(s)

    #33865

    Bolivië
    (zn.)

    land in Z-Amerika

    SN-NL: Bolivia

    vrt taalmail:
    ? De Belgische ambassade geeft Belgen die in Bolivië wonen de raad voldoende water en eten in te slaan.
    ? De Belgische ambassade geeft Belgen die in Bolivia wonen de raad voldoende water en eten in te slaan.
    ? Bij de VRT gebruiken we ‘Bolivia’*. Die variant wordt ook door de Belgische overheid gebruikt.

    *: zie bloemlezing onder

    Ik zou van mijn leven wel eens naar Bolivië op reis willen. De Niagara watervallen gaan bekijken. Of is dat daar niet?

    bloemlezing VRT:
    Terzake docu: de westerlingen – Bolivië | VRT NWSVRT.be
    Op weg met Jan – Bolivië met Assita Kanko | VRT NU – VRT.be
    De drugs werd gesmokkeld door een bende tegen wie een onderzoek loopt in Bolivië. (vrt.be)
    Vandaag is het precies 50 jaar geleden dat de rebellenleider werd geëxecuteerd in Bolivië. (vrt.be)
    In Chili woeden hevige protesten en ook in Bolivië.(vrt.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Nov 2019 08:31
    0 reactie(s)

    #33866

    kuskesdans
    (zn. m. ~en)

    de bamba: rondedans waarbij de mensen in de cirkel plaats wisselen met iemand op de cirkel na het geven van drie kussen of – test uw lief – een innige kus.

    Wordt normaliter enkel gedanst op het lied ‘la bamba’. (Een lange bamba start met ‘la bamba’ en kan eventueel verder gezet worden met even ritmische muziek.) De kuskesdans wordt door een goede DJ steeds vervolgd door een slow, zodat eventuele amoureuze intenties verder uitgetest, ontwikkeld, uitgediept,… kunnen worden.

    vormvariant: kusjesdans

    Van Dale 2017 online: kusjesdans: BE

    Liedje La Bamba van Richie Valens: zie hier
    Kuskesdans: zie hier

    Het is duidelijk dat die twee een boon voor elkaar hebben, in de kuskesdans zoeken zij elkaar voortdurend op.

    demorgen.be: Kan scoren als eerste nummer na de ‘kuskesdans’. Jammer genoeg is de kuskesdans afgeschaft langs de meeste Vlaamse wegen.

    Na de kusjesdans volgen telkens enkele slows in dancing Witte Hoeve (hln.be)

    Het duo scheert momenteel bovendien hoge toppen met de single ‘De kusjesdans’. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 29 Nov 2019 23:06
    1 reactie(s)

    #33867

    kuskesdans
    (zn. m. ~en)

    de bamba: rondedans waarbij de mensen in de cirkel plaats wisselen met iemand op de cirkel na het geven van drie kussen of – test uw lief – een innige kus.

    Wordt normaliter enkel gedanst op het lied ‘la bamba’. (Een lange bamba start met ‘la bamba’ en kan eventueel verder gezet worden met even ritmische muziek.) De kuskesdans wordt door een goede DJ steeds vervolgd door een slow, zodat eventuele amoureuze intenties verder uitgetest, ontwikkeld, uitgediept,… kunnen worden.

    vormvariant: kusjesdans

    Van Dale 2017 online: kusjesdans: BE

    Liedje La Bamba van Richie Valens: zie hier
    Kuskesdans: zie hier

    Het is duidelijk dat die twee een boon voor elkaar hebben, in de kuskesdans zoeken zij elkaar voortdurend op.

    demorgen.be: Kan scoren als eerste nummer na de ‘kuskesdans’. Jammer genoeg is de kuskesdans afgeschaft langs de meeste Vlaamse wegen.

    Na de kusjesdans volgen telkens enkele slows in dancing Witte Hoeve (hln.be)

    Het duo scheert momenteel bovendien hoge toppen met de single ‘De kusjesdans’. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 29 Nov 2019 23:03
    1 reactie(s)

    #33868

    kunnen
    (ww. kon, gekunnen, gekund)

    zullen, moeten

    ook ‘kunnen zien’

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Ge kunt zorgen dat het hier proper is tegen dat ik terugkom.

    Gij hebt het kapot gemaakt, wel ge kunt zien dat het weer gemaakt wordt ook.

    Van Dale geeft wel een heel dubbelzinnig voorbeeld van het Belgisch-Nederlands: Je kunt zien dat je klaar komt.

    > andere betekenis van kunnen

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 29 Nov 2019 22:46
    0 reactie(s)

    #33869

    bovenhalen
    (ww., haalde boven, bovengehaald)

    te voorschijn halen

    Van Dale 2018 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    Het grof geschut bovenhalen.

    De getuige zag de beklaagde een mes bovenhalen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 29 Nov 2019 22:45
    0 reactie(s)

    #33870

    commerçant
    (de ~ (m.), ~en)

    (neutraal tot positief) handelaar
    (ongunstig) sjacheraar

    Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; on­gun­stig
    DS2015 standaardtaal

    < Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).

    zie ook: commerce

    De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.

    “U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)

    Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen

    “eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 29 Nov 2019 22:39
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.