Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #33691

    blafon
    (zn. m. -s)

    zoldering
    SN: het plafond, vormvariant plafon

    uitspraak in Antwerpen: klik hier

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: plafond
    (uitspr. als in ’t Frans), znw. onz. (in Zuid-Nederland ook mannelijk), mv. -s. Eertijds, naar de uitspraak, ook dikwijls plafon geschreven, gelijk thans nog in den verkl. plafonnetje; zelden ook platfond. Daarnaast oudtijds blafon, blaffon, welke vorm nog in Z.-Afrika in gebruik is en ook in Nederland soms nog wordt gehoord. Het woord is ontleend uit frans plafond, van plat (vlak) en fond (grond) en werd ook in andere talen overgenomen.

    vergelijk plafond, vals ~, spanplafond

    zie ook Vlaamse geslachten

    “Den blaffon hoeng vol mè rijs
    en de vloer mè appelspijs
    de bazin heure permanaat
    stak vol fritte en salaad.” De Strangers

    ’t Lieg Plafond /tlie.ech plafon/ was een muziekuitzending van de regionale zender van Brabant op zondagochtend in 1973. (Brussel?)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 07 Dec 2019 22:07
    4 reactie(s)

    #33692

    blafon
    (zn. m. -s)

    zoldering
    SN: het plafond, vormvariant plafon

    uitspraak in Antwerpen: klik hier

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: plafond
    (uitspr. als in ’t Frans), znw. onz. (in Zuid-Nederland ook mannelijk), mv. -s. Eertijds, naar de uitspraak, ook dikwijls plafon geschreven, gelijk thans nog in den verkl. plafonnetje; zelden ook platfond. Daarnaast oudtijds blafon, blaffon, welke vorm nog in Z.-Afrika in gebruik is en ook in Nederland soms nog wordt gehoord. Het woord is ontleend uit frans plafond, van plat (vlak) en fond (grond) en werd ook in andere talen overgenomen.

    vergelijk plafond, vals ~, spanplafond

    zie ook Vlaamse geslachten

    “Den blaffon hoeng vol mè rijs
    en de vloer mè appelspijs
    de bazin heure permanaat
    stak vol fritte en salaad.” De Strangers

    ’t Lieg Plafond /tlie.ech plafon/ was een muziekuitzending van de regionale zender van Brabant op zondagochtend in 1973. (Brussel?)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 07 Dec 2019 22:07
    4 reactie(s)

    #33693

    uitwijking
    (zn. v.; ~ en)

    emigratie

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    vgl. uitwijken; uitwijkeling

    Daar was de Vlaamse uitwijking naar Noord-Frankrijk een welgekomen hoofdstuk in de narratieve identiteit van ‘Arm Vlaanderen’. (kuleuven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Dec 2019 18:57
    0 reactie(s)

    #33694

    uitwijking
    (zn. v.; ~ en)

    emigratie

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    vgl. uitwijken; uitwijkeling

    Daar was de Vlaamse uitwijking naar Noord-Frankrijk een welgekomen hoofdstuk in de narratieve identiteit van ‘Arm Vlaanderen’. (kuleuven.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Dec 2019 18:55
    0 reactie(s)

    #33695

    tischen
    (ww. tischte, getischt)

    geslachtsgemeenschap hebben, neuken
    ook vossen, poepen, vogelen

    < tich = Brussels voor penis

    Hey ket ben gisteren nog is goe gaan tischen.

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 07 Dec 2019 15:53
    0 reactie(s)

    #33696

    Nederlandstalige Brusselaar
    (begrip)

    inwoner van Brussel die Nederlands spreekt
    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Begrijpt u dat Nederlandstalige Brusselaars zich soms wat tussen hamer en aanbeeld voelen zitten? (demorgen.be)

    Nederlandstalige Brusselaar: ‘Ik wil geen Vlaming genoemd worden’(bruzz.be)

    BRUSSEL – ‘Mevrouw, ik zèn gène Vlaming. Ik ben in Brussel geboren, dus ik ben een Nederlandstalige Brusselaar. Geen Vlaming, zeker niet.’ (volkskrant.nl)

    Sinds de zesde staatshervorming is het moeilijk om als Nederlandstalige Brusselaar verkozen te geraken in het federale parlement. (Proximus.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Dec 2019 12:06
    0 reactie(s)

    #33697

    Nederlandstalige Brusselaar
    (begrip)

    inwoner van Brussel die Nederlands spreekt
    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Begrijpt u dat Nederlandstalige Brusselaars zich soms wat tussen hamer en aanbeeld voelen zitten? (demorgen.be)

    Nederlandstalige Brusselaar: ‘Ik wil geen Vlaming genoemd worden’(bruzz.be)

    BRUSSEL – ‘Mevrouw, ik zèn gène Vlaming. Ik ben in Brussel geboren, dus ik ben een Nederlandstalige Brusselaar. Geen Vlaming, zeker niet.’ (volkskrant.nl)

    Sinds de zesde staatshervorming is het moeilijk om als Nederlandstalige Brusselaar verkozen te geraken in het federale parlement. (Proximus.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Dec 2019 11:38
    0 reactie(s)

    #33698

    Vlaamse Brusselaar
    (begrip)

    Vlaming (of Vlaamssprekende persoon) die in Brussel woont

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Volgens de Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) mogen Nederlandstaligen die in Brussel wonen zich geen Vlaamse Brusselaars noemen. Want dan zijn ze ‘ambassadeurs van Vlaanderen’ (tijd.be)

    De Brusselaar is niet zomaar exclusief te vatten als Brusselse Vlaming of Vlaamse Brusselaar, Franstalige, Belg, EU-onderdaan, immigrant of allochtoon.(svengatz.be)

    Ik ben een Vlaamse Brusselaar en start mijn zaak in Brussel (werk.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Dec 2019 11:37
    0 reactie(s)

    #33699

    Brusselse Vlaming
    (begrip)

    Een Vlaming (iemand in Vlaanderen geboren of een Vlaamssprekende) die in Brussel woont.

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    De fiere Brusselse Vlaming wil de sterke banden tussen Brussel en Vlaanderen in stand houden. (bruzz.be)

    Door de splitsing van BHV kan immers geen Brusselse Vlaming meer in de Kamer verkozen geraken.(hln.be)

    Het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel wil het verdwijnend collectief geheugen van de Brusselse Vlaming in de grootstedelijke samenleving (her-)ontdekken als onuitputtelijke bron van genoegen en educatie. (brusselsmuseums.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Dec 2019 11:36
    0 reactie(s)

    #33700

    Vlaamstalige Brusselaar
    (begrip)

    Brusselaar die Vlaamstalig is

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar en een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Saïd is een Vlaamstalige Brusselaar die aan het begin van zijn carrière bij NMBS staat. (despoorwegenwervenaan.be)

    Né à Bruges en 1961 et, depuis 18 ans, saint-gillois d’adoption, et vlaamstalige brusselaar, c’est depuis la Brasserie de l’Union dont il est le patron que Bart a …(facebook)

    In Brussel gaat het dan niet zozeer over een morzel grond, maar over de rechten van de Vlaamstalige Brusselaar en over de rechten van de Vlaamstalige bezoeker aan zijn hoofdstad. (forum.politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Dec 2019 11:36
    0 reactie(s)

    #33701

    Brusselse Vlaming
    (begrip)

    Een Vlaming (iemand in Vlaanderen geboren of een Vlaamssprekende) die in Brussel woont.

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    De fiere Brusselse Vlaming wil de sterke banden tussen Brussel en Vlaanderen in stand houden. (bruzz.be)

    Door de splitsing van BHV kan immers geen Brusselse Vlaming meer in de Kamer verkozen geraken.(hln.be)

    Het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel wil het verdwijnend collectief geheugen van de Brusselse Vlaming in de grootstedelijke samenleving (her-)ontdekken als onuitputtelijke bron van genoegen en educatie. (brusselsmuseums.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Dec 2019 11:30
    0 reactie(s)

    #33702

    ne gelukkige

    zie gelukkigen, ne ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 06 Dec 2019 22:59
    0 reactie(s)

    #33703

    gelukkigen, ne ~
    (zn. m.; geen mv)

    een gelukkig nieuwjaar, een gelukkige verjaardag

    En van mij ook allemaal ne gelukkige op deze eerste dag van het jaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 06 Dec 2019 22:59
    2 reactie(s)

    #33704

    Brusselse Vlaming
    (begrip)

    Een Vlaming (iemand in Vlaanderen geboren of een Vlaamssprekende) die in Brussel woont.

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    De fiere Brusselse Vlaming wil de sterke banden tussen Brussel en Vlaanderen in stand houden. (bruzz.be)

    Door de splitsing van BHV kan immers geen Brusselse Vlaming meer in de Kamer verkozen geraken.(hln.be)

    Het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel wil het verdwijnend collectief geheugen van de Brusselse Vlaming in de grootstedelijke samenleving (her-)ontdekken als onuitputtelijke bron van genoegen en educatie. (brusselsmuseums.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2019 13:45
    0 reactie(s)

    #33705

    Brusselse Vlaming
    (begrip)

    Een Vlaming (iemand in Vlaanderen gebroen of een Vlaamssprekende) die in Brussel woont.

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    De fiere Brusselse Vlaming wil de sterke banden tussen Brussel en Vlaanderen in stand houden. (bruzz.be)

    Door de splitsing van BHV kan immers geen Brusselse Vlaming meer in de Kamer verkozen geraken.(hln.be)

    Het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel wil het verdwijnend collectief geheugen van de Brusselse Vlaming in de grootstedelijke samenleving (her-)ontdekken als onuitputtelijke bron van genoegen en educatie. (brusselsmuseums.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2019 13:44
    0 reactie(s)

    #33706

    Vlaamse Brusselaar
    (begrip)

    Vlaming (of Vlaamssprekende persoon) die in Brussel woont

    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Volgens de Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) mogen Nederlandstaligen die in Brussel wonen zich geen Vlaamse Brusselaars noemen. Want dan zijn ze ‘ambassadeurs van Vlaanderen’ (tijd.be)

    De Brusselaar is niet zomaar exclusief te vatten als Brusselse Vlaming of Vlaamse Brusselaar, Franstalige, Belg, EU-onderdaan, immigrant of allochtoon.(svengatz.be)

    Ik ben een Vlaamse Brusselaar en start mijn zaak in Brussel (werk.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2019 13:39
    0 reactie(s)

    #33707

    Nederlandstalige Brusselaar
    (begrip)

    inwoner van Brussel die Nederlands spreekt
    De nuance tussen een Nederlandstalige Brusselaar, een Vlaamse Brusselaar een Brusselse Vlaming ligt politiek dikwijls gevoelig: Een Nederlandstalige Brusselaar is in de eerste plaats een Brusselaar, wonend in het Brussels gewest, die Nederlands spreekt. Op die manier kan men ook van een Vlaamstalige Brusselaar spreken.
    De Vlaamse Brusselaar en Brusselse Vlaming leggen het accent op de taal en culturele achtergrond, eerder dan op de woonplaats (Brussel) van de persoon.

    Begrijpt u dat Nederlandstalige Brusselaars zich soms wat tussen hamer en aanbeeld voelen zitten? (demorgen.be)

    Nederlandstalige Brusselaar: ‘Ik wil geen Vlaming genoemd worden’(bruzz.be)

    BRUSSEL – ‘Mevrouw, ik zèn gène Vlaming. Ik ben in Brussel geboren, dus ik ben een Nederlandstalige Brusselaar. Geen Vlaming, zeker niet.’ (volkskrant.nl)

    Sinds de zesde staatshervorming is het moeilijk om als Nederlandstalige Brusselaar verkozen te geraken in het federale parlement. (Proximus.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2019 13:34
    0 reactie(s)

    #33708

    toegeving
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    toegifte, concessie

    geldt als SN, maar:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd ‘toegeving’ herkend door:
    91 % van de Nederlanders;
    100 % van de Vlamingen. (nl.wiktionary.org/wiki/toegeving)

    de zoekresultaten bevestigen ook een duidelijke voorkeur voor het woord in Vlaanderen, zowel relatief als absoluut:
    “toegeving” .BE (85); .NL (82)
    → merk bovendien op dat een aanzienlijk deel van de .NL-resultaten woordenboeken en encyclopedieën zijn

    President Macron wil eliteschool, waar hij zelf school liep, sluiten als toegeving aan gele hesjes (vrt.be)

    Kleine toegeving zal geen rust brengen in Hongkong (demorgen.be)

    Toegeving aan Tea Party (standaard.be)

    Kompany doet eerste toegeving aan Vercauteren (voetbalnieuws.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 06 Dec 2019 11:01
    0 reactie(s)

    #33709

    toegeving
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    toegifte, concessie

    geldt als SN, maar:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd ‘toegeving’ herkend door:
    91 % van de Nederlanders;
    100 % van de Vlamingen. (nl.wiktionary.org/wiki/toegeving)

    de zoekresultaten bevestigen ook een duidelijke voorkeur voor het woord in Vlaanderen, zowel relatief als absoluut:
    “toegeving” .BE (85); .NL (82)
    → merk bovendien op dat een aanzienlijk deel van de .NL-resultaten woordenboeken en encyclopedieën zijn

    President Macron wil eliteschool, waar hij zelf school liep, sluiten als toegeving aan gele hesjes (vrt.be)

    Kleine toegeving zal geen rust brengen in Hongkong (demorgen.be)

    Toegeving aan Tea Party (standaard.be)

    Kompany doet eerste toegeving aan Vercauteren (voetbalnieuws.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 06 Dec 2019 11:01
    0 reactie(s)

    #33710

    Broeder Jacob
    (naam)

    NL: Vader Jacob

    wereldwijd gekend kinderliedje, afkomstig uit Frankrijk, waar het bekendstaat als ‘Frère Jacques’

    niet enkel de naam, maar ook de liedjestekst zelf verschilt aanzienlijk tussen VL en NL:

    VL:
    Broeder Jacob, broeder Jacob
    Slaapt gij nog, slaapt gij nog?
    Hoort de klokken luiden, hoort de klokken luiden
    Bim bam bom, bim bam bom

    NL:
    Vader Jacob, vader Jacob
    Slaap jij nog, slaap jij nog?
    Alle klokken luiden, alle klokken luiden
    Bim bam bom, bim bam bom

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 05 Dec 2019 22:58
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.