Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
woning opgetrokken in boerderijstijl
Foto’s: klik hier
< Frans fermette, verkleinwoord van “ferme” (hoeve)
vergelijk pastorijwoning
Ik vind een fermette met zo’n karrewiel in de gevel maar niks.
(scheur)kalender
< Frans almanach, van het Arabisch al-manakh
Het is al januari en ik heb mijn almanak nog niet gekregen.
röntgenfoto, plak
meestal mv., bv.: platen laten pakken
Ze hebben in de week platen van mijn linker kaakgewricht gepakt.
> andere betekenis van plaat
geld
niet onmogelijk dat het afkomstig is van het Spaanse “plata” (zilver) dat ook een volkse uitdrukking is om geld aan te duiden
zie ook peeschijven en schijven
MNW:
Gewoonlijk beteekent plate: een meer of minder dun of geplet blad van het een of andere metaal.
Ook in de bet. schijf, geldstuk. Vgl. placke
In de 19de eeuw sprak men nog van “gouden en zilveren platen” voor “geld”. In het Spaansch is plata het gewone woord voor “zilver” geworden, b. v. in Rio de la Plata, zilverrivier. Eene soortgelijke beteekenis heeft piaster, nl. “lame de métal, plaque” (Scheler 349).
- Al haddi gout ende selveren platen, verloordijt ter zee, wat haddijs te bat? Vad. Mus. 2, 168, 45.
Ik zou wel nen nieuwen auto willen kopen maar ik heb geen plaat.
> andere betekenis van plaat
MNW: Misschien is in vlaamsche tongvallen der middeleeuwen plate naast pladijs bekend geweest, als benaming der kleinere soorten van schol.
Kiliaan (1599) plate, Fland. Brug. j. platdijs.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Als benaming voor zekeren platten visch: schol; latijn Platessa vulgaris. Gewestelijk (b.v. in Vlaanderen en Zeeland). Hetzelfde als Pladijs.
- ’t Is vrijdag, we eten vandaag platen.
- “… quam te Ghendt wt (uit) der zee eenen boot, met levende Platen, tot aen de vischmerct” – uit ‘Die Historie van Belgis’, Marcus van Vaernewyck, 1566
> andere betekenis van plaat
LP, schijf, disk, cd, muziek
zie ook langspeelplaat
Van Dale 2018 onder plaat: grammofoonplaat
‘Zet die plaat af’: de eerste woorden van de verkozen burgemeester in de live uitzending op tv.
Zet eens een andere plaat op!
Uw plaat blijft hangen!
> andere betekenis van plaat
herkauwen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uit edereken
“De koeyen irricken”, Plantijn (1573)
zie ook irken
Ziet die koeien staan te nörken.
> zie andere betekenis van neurken
herkauwen
WNT: Uit edereken
“De koeyen irricken”, Plantijn (1573)
zie ook irken
Ziet die koeien staan te nörken.
> zie andere betekenis van neurken
herkauwen
zie ook irken
Ziet die koeien staan te nörken.
> zie andere betekenis van neurken
koppen, koppigheid, kuren, mokken
Haspengouw: nirken
Met al dat neurken ga je niet veel bereiken hoor.
> zie andere betekenis van neurken
voorkruipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
Op de vlieghaven in de rij staan aan te schuiven en dan mensen die proberen voor te steken, ik zou er iets van krijgen.
Hela hela, niet voorsteken! Achter aanschuiven, gelijk als alleman! (in een wachtrij)
voorkruipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
Op de vlieghaven in de rij staan aan te schuiven en dan mensen die proberen voor te steken, ik zou er iets van krijgen.
Hela hela, niet voorsteken! Achter aanschuiven, gelijk als alleman! (in een wachtrij)
inhalen, voorbijrijden of -gaan
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
Hij moest alles dichtgooien voor ene die op het laatste moment nog kwam voorsteken.
Hela hela, niet voorsteken! Achter aanschuiven, gelijk as alleman! (in een wachtrij).
woning opgetrokken in boerderijstijl
Foto’s: klik hier
< F fermette, verkleinwoord van “ferme” (hoeve)
vergelijk pastorijwoning
Ik vind een fermette met zo’n karrewiel in de gevel maar niks.
aantrekken van kledingsstukken
Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen
vgl. uitspelen
Ik zal direct mijn werkbroek aanspelen en dat onkruid eens onder handen nemen.
het deel van de stoel waar men met de poep op zit (verouderd in Nederland);
zitting
De zit van de stoel is overtrokken met een gestreepte stof.
> andere betekenis van zit
streep, lijn, groef
< Middelnederlands stripe; verwant is middelhoogduits strîfe
vergelijk Engels stripe; Duits Streifen
Eene koe met eene witte striepe op het voorhoofd, De Bo (1873).
De zaak is afgesloten, ik heb er een streep onder getrokken.
Mijn dochter lapte de ramen, ik bemerk tal van strepen.
1) dikke pannenkoek van 1 of 2 eieren, bloem en melk
2) Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen: eierstruif, omelette
3) “Eierkoeken zijn luchtige, ronde koeken die gemaakt worden van eieren, zoetstof, bloem, rijsmiddel, citroenrasp en zout.” (Wikipedia) (ook in NL)
3) Eierkoek: Breek het ei in een kom en voeg er de melk aan toe. Roer er het zelfrijzend bakmeel onder met de garde totdat je een mooi glad deegje verkrijgt. Voeg eventueel nog wat bakmeel toe als het deeg nog te lopend is. Kruiden met een snufje zout en 1 draai van de pepermolen. Verhit de bakboter in een koekenpan en giet er het deeg in. Bak de koek langs beide kanten mooi bruin. Serveren met wat siroop of lichtbruine suiker. (receptjes.be)
2) Een omelet is al lekker met zout en peper. Je kunt echter veel meer toevoegen. Vaak wordt een omelet op smaak gebracht met verse kruiden of heeft de eierkoek een vulling van kaas, groenten, vlees of een combinatie. (knack.be)
1) Als ik vroeger bij mijn grootouders ging slapen, keek ik ’s ochtends altijd uit naar de eierkoek die oma en opa met veel liefde voor me bakten. Het oorspronkelijk recept is: 2 lepels bloem, 2 eieren, 2 lepels melk en 2 lepels suiker. Overheerlijk! (anneleendelille.com)
quotering, cijfer
DB & Co: quotatie, quotering, cotering: gallicisme (cotation) voor SN-NL cijfer (onderwijs)
Er kan bij de Raad van State in beroep worden gegaan tegen een cotering van een film door de commissie. (dekamer.be)
De internationale kredietnemers, privébedrijven of overheden, krijgen een cotering in verhouding tot het risico dat ze het geleende geld niet kunnen terugbetalen. (dewereldmorgen.be)
Want de cotering van een daad als immoreel hangt niet af van die daad zelf en zijn intrinsieke eigenschappen, maar van de man/vrouw/instantie die beoordeelt.(apache.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.