Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #32531

    beschaamd
    (bn.)

    schuchter, verlegen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal
    Smisdom: wel algemeen

    Kareltje, je moet niet zo beschaamd zijn , kom met de andere kinderen spelen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 21:05
    0 reactie(s)

    #32532

    beslissen te
    (vaste woordgroep)

    besluiten (om) te

    Taaladvies.net:
    “besluiten te”: Standaardtaal in het hele taalgebied
    “beslissen te”: standaardtaal in België
    Van Dale: “niet algemeen”
    Van Dale 2016 online: BE (algemeen)
    VRT-Taalraadsman Ruud Hendrickx: “gebruikelijk in België” (in Taalmail)
    DS2015 standaardtaal

    zie ook: beslissen om te

    Van zodra de school het nieuws hoorde, besliste ze de leerlingen preventief te ontruimen. (Taalmail 451)

    Na een zatte avond beslisten twee Antwerpenaars te gaan zwemmen in de E10-plas.

    delijn.be: De Vlaamse regering besliste om te investeren in tramlijnen waarvan de baten steeds bijna twee of meer dan twee keer hoger zijn dan de kosten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 21:04
    3 reactie(s)

    #32533

    generiek
    (de ~ (m.), ~en)

    aftiteling, begin- en eindtitels van een film, een tv-programma e.d.
    begingeneriek, eindgeneriek

    < Frans: générique

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands: begin- en eindtitels, van een film, een tv-programma e.d.

    DS2015 standaardtaal

    Omdat de televisiezender de generiek van de film niet liet zien, weet ik niet welke acteurs meespeelden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 21:03
    4 reactie(s)

    #32534

    bekommernis
    (zn. v., ~sen)

    streefdoel, zorg

    taaladvies.nl: In de betekenis ‘datgene waarnaar men streeft, wat men wil bereiken’ is het standaardtaal in België.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    Onze eerste bekommernis is zoveel mogelijk Vlaamse woorden en uitdrukkingen te verzamelen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 21:02
    0 reactie(s)

    #32535

    industriële bakkerij
    (begrip)

    bakkerij waar op grote schaal brood gebakken wordt

    VD2016 online: BE
    NL-SN: broodfabriek
    DS2015 standaardtaal

    Het brood bij de bakker tegenwoordig wordt dikwijls in een industriële bakkerij voorgebakken en bij de bakker enkel nog afgebakken.

    Bakkerij Thyssen is een semi-industriële bakkerij gebouwd op de stevige funderingen van een ambachtelijke bakkerij. (bakkerijthyssen.com)

    Koopt u brood voor uw eigen zaak, of voor uw broodautomaat? Bestel bij Van Sprengel. U krijgt het vers uit de oven geleverd, klaar voor de tanden van uw klant. En ook voor grote aantallen eters levert Van Sprengel de dagelijkse boterham: zoals in rust- of ziekenhuizen. (bakkerijvansprengel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 21:01
    0 reactie(s)

    #32536

    coöpteren
    (ww., coöpteerde, gecoöpteerd zw. ww.)

    SN: het aanduiden van nieuwe leden van een groepering door personen die reeds lid zijn van deze groepering
    In VL heeft het een specifieke betekenis wanneer het gaat over het coöpteren van leden van de senaat.

    zie ook gecoöpteerde

    Een gedeelte van de Belgische senatoren werden gecoöpteerd.

    sp.a: coöpteren De Roeck en Gennez als senator (GVA.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 19:47
    0 reactie(s)

    #32537

    baan, met iemand over de ~ kunnen
    (uitdr.)

    met iemand kunnen opschieten, met hem/haar overweg kunnen

    Van Dale 2018 online: uitdrukking: BE; niet al­ge­meen over de baan kun­nen met iem. of iets
    kun­nen op­schie­ten, over­weg kun­nen met …

    DS2015 geen standaardtaal

    Ik kan niet over de baan met domme, arrogante mensen.

    We kunnen goed over de baan met onze Oosteuropese buren, toffe, vriendelijke mensen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 16:10
    1 reactie(s)

    #32538

    kredietkaart
    (de ~ (v.), -en)

    elektronische bankkaart waarmee betalingen op krediet kunnen worden verricht

    taaladvies.net:
    kredietkaart: standaardtaal in België
    creditcard: standaardtaal over het hele taalgebied

    DS2015 standaardtaal; NL: creditkaart, betaalkaart

    Van Dale 2018: kre­diet­kaart
    cre­dit­card

    Er stond niets meer op mijn kredietkaart, gelukkig had ik wat cash op zak.

    “Ze vond dat een kredietkaart voor haar zus veel te gevaarlijk zou zijn. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 16:09
    1 reactie(s)

    #32539

    beantwoorden aan
    (uitdr.)

    bevredigen, vervullen, voorzien in

    standaardtaal in België;
    beantwoorden aan is SN in de betekenis ‘overeenkomen’: Hij beantwoordt aan het signalement.

    DS2015 standaardtaal

    Het Vlaams woordenboek beantwoordt aan de behoefte van een groot publiek in noord en zuid.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 16:07
    0 reactie(s)

    #32540

    certitude
    (zn. v.; ~s)

    een zekerheid, iets dat vast staat

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands, politiek

    DS2015 standaardtaal

    deredactie.be: Want dat is een certitude: overal in Europa genereren distributeurs meer inkomsten door in toenemende mate in te zetten op betaaltelevisie.

    deredactie.be: Dat e-commerce het winkelen van de toekomst is, lijkt een certitude.

    demorgen.be: Vertonghen is een certitude op linksachter. En toch zorgt die positie nog steeds voor een wrange smaak bij de verdediger van Tottenham.

    demorgen.be: Bij LDD is voorlopig enkel boegbeeld Jean-Marie Dedecker een certitude.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jun 2019 16:06
    4 reactie(s)

    #32541

    playboy
    (zn. m. -'s)

    lange cervela

    PLAYBOY
    Een echt Belgisch product met een vleugje look.” (Frietkot Wommersom | Frituur Davy)

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door de Bon op 24 Jun 2019 14:17
    0 reactie(s)

    #32542

    playboy
    (zn. m. -'s)

    lange cervela

    PLAYBOY
    Een echt Belgisch product met een vleugje look.”

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door de Bon op 24 Jun 2019 14:15
    0 reactie(s)

    #32543

    jobanciënniteit
    (z. nw. de ~ (v.) ~en)

    periode van het aantal dienstjaren in vaste betrekking

    We evolueren naar steeds flexibelere loopbanen en nemen
    afscheid van de vaste, stabiele loopbaan. We bekijken het aan de hand van de gemiddelde jobanciënniteit. (hrsquare.be)

    De gemiddelde jobanciënniteit geeft weer hoe lang de zittende werknemers en zelfstandigen gemiddeld aan het werk zijn in de huidige job. (peoplesphere.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 23 Jun 2019 19:01
    2 reactie(s)

    #32544

    pantser
    (zn. m.; ~s)

    pantservoertuig

    DS2015 geen standaardtaal

    Schotse pantsers reden op 13 september 1944 als eerste geallieerden over de Bevrijdingslaan in Meerhout. (gva.be)

    De pantsers die via de Kiezel op Stevoort en de Kuringer-steenweg Hasselt binnenreden behoorden tot het 1ste peloton (hbvl.be)

    Een deel van de pantsers die gisteren vanuit Saudi-Arabië buurland Bahrein binnenreden, zijn geassembleerd in het Vlaamse Hooglede. (standaard.be)

    Gaza: Israëlische pantsers dicht bij centrum Gaza-stad – De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:55
    0 reactie(s)

    #32545

    werkonbekwaam
    (bn.)

    arbeidsongeschikt, arbeidsonbekwaam

    DS2010
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2017 online: BE
    taaladvies: standaardtaal in België

    Mijn broer kreeg de geelverf en was daardoor wel twee maand werkonbekwaam.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:47
    1 reactie(s)

    #32546

    kerkwegel
    (de ~ (m.), ~s)

    voet of fietsweggetje door de velden normaal altijd richting dorpskerk, deze zijn normaal de kortste weg naar de kerk

    uitspraak: kerkeweugel

    zie ook wegel

    Ik was rapper met de fiets langs die kerkeweugel dan mijn buur met de wagen langs de gewone weg.

    Regio Scheldeland
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:46
    2 reactie(s)

    #32547

    wegel
    (de ~ (m.), ~s)

    klein, onverhard weggetje; zie ook weugeling

    afleiding: kerkwegel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    (onbekend in Antwerpen)

    ’s Nachts durf ik niet alleen door die wegel.

    De nog regelmatig gebruikte wegel achter het kerkhof in Sinaai krijgt een opknapbeurt.(standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:46
    4 reactie(s)

    #32548

    voorhebben, iets ~
    (uitdr.)

    iets (bijzonders) meemaken

    taaladvies.net: in Belg., geen standaardtaal
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook: voorhebben, het ~

    Nu heb ik iets voor : Ik heb het hangslot op de gereedschapskist dichtgedaan en de sleutel zit erin. Wat nu?

    Ik heb dat al dikwijls voorgehad, den helft van het lemma ingevuld en dan mijne pc die bevriest. Plezant is anders.

    Dat heb ik nu nog nooit voorgehad, uit verstrooidheid mijn eigen huis voorbijrijden.

    Hebt dat voor! Ge zit in het restaurant te eten en die aan de tafel naast u begint de pamper van hare kleine te vervangen. Smakelijk.

    U zult het maar voorhebben: op een festival verschijnen in een to-táál verkeerde outfit. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:43
    0 reactie(s)

    #32549

    vooreerst
    (bw.)

    ten eerste

    DS2015 in de eerste plaats, allereerst: standaardtaal

    taaladvies.net: Ja, vooreerst is standaardtaal in België in de betekenis ‘in de eerste plaats’. Daarnaast is vooreerst standaardtaal in het hele taalgebied in de betekenis ‘voorlopig’, ‘vooralsnog’, ‘voorshands’.

    Vooreerst: het tekort aan leerkrachten. Vooral in het kleuter- en basisonderwijs dreigen er te weinig leerkrachten te zijn op lange termijn. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:41
    9 reactie(s)

    #32550

    voorbijgestreefd
    (bn.)

    achterhaald, uit de tijd

    Van Dale 2017 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    Als synoniem van ‘achterhaald’ is ‘voorbijgestreefd’ standaardtaal in België. (taalbeheersingswebsite)

    Een mobo met 850i chipset zou ik niet meer kopen, die zijn voorbijgestreefd. (van een forum geplukt)

    Vrouwendag: 11 voorbijgestreefde stereotypen over vrouwen (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:39
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.