Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #32551

    pantser
    (zn. m.; ~s)

    pantservoertuig

    DS2015 geen standaardtaal

    Schotse pantsers reden op 13 september 1944 als eerste geallieerden over de Bevrijdingslaan in Meerhout. (gva.be)

    De pantsers die via de Kiezel op Stevoort en de Kuringer-steenweg Hasselt binnenreden behoorden tot het 1ste peloton (hbvl.be)

    Een deel van de pantsers die gisteren vanuit Saudi-Arabië buurland Bahrein binnenreden, zijn geassembleerd in het Vlaamse Hooglede. (standaard.be)

    Gaza: Israëlische pantsers dicht bij centrum Gaza-stad – De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:55
    0 reactie(s)

    #32552

    werkonbekwaam
    (bn.)

    arbeidsongeschikt, arbeidsonbekwaam

    DS2010
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2017 online: BE
    taaladvies: standaardtaal in België

    Mijn broer kreeg de geelverf en was daardoor wel twee maand werkonbekwaam.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:47
    1 reactie(s)

    #32553

    kerkwegel
    (de ~ (m.), ~s)

    voet of fietsweggetje door de velden normaal altijd richting dorpskerk, deze zijn normaal de kortste weg naar de kerk

    uitspraak: kerkeweugel

    zie ook wegel

    Ik was rapper met de fiets langs die kerkeweugel dan mijn buur met de wagen langs de gewone weg.

    Regio Scheldeland
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:46
    2 reactie(s)

    #32554

    wegel
    (de ~ (m.), ~s)

    klein, onverhard weggetje; zie ook weugeling

    afleiding: kerkwegel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    (onbekend in Antwerpen)

    ’s Nachts durf ik niet alleen door die wegel.

    De nog regelmatig gebruikte wegel achter het kerkhof in Sinaai krijgt een opknapbeurt.(standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:46
    4 reactie(s)

    #32555

    voorhebben, iets ~
    (uitdr.)

    iets (bijzonders) meemaken

    taaladvies.net: in Belg., geen standaardtaal
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook: voorhebben, het ~

    Nu heb ik iets voor : Ik heb het hangslot op de gereedschapskist dichtgedaan en de sleutel zit erin. Wat nu?

    Ik heb dat al dikwijls voorgehad, den helft van het lemma ingevuld en dan mijne pc die bevriest. Plezant is anders.

    Dat heb ik nu nog nooit voorgehad, uit verstrooidheid mijn eigen huis voorbijrijden.

    Hebt dat voor! Ge zit in het restaurant te eten en die aan de tafel naast u begint de pamper van hare kleine te vervangen. Smakelijk.

    U zult het maar voorhebben: op een festival verschijnen in een to-táál verkeerde outfit. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:43
    0 reactie(s)

    #32556

    vooreerst
    (bw.)

    ten eerste

    DS2015 in de eerste plaats, allereerst: standaardtaal

    taaladvies.net: Ja, vooreerst is standaardtaal in België in de betekenis ‘in de eerste plaats’. Daarnaast is vooreerst standaardtaal in het hele taalgebied in de betekenis ‘voorlopig’, ‘vooralsnog’, ‘voorshands’.

    Vooreerst: het tekort aan leerkrachten. Vooral in het kleuter- en basisonderwijs dreigen er te weinig leerkrachten te zijn op lange termijn. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:41
    9 reactie(s)

    #32557

    voorbijgestreefd
    (bn.)

    achterhaald, uit de tijd

    Van Dale 2017 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    Als synoniem van ‘achterhaald’ is ‘voorbijgestreefd’ standaardtaal in België. (taalbeheersingswebsite)

    Een mobo met 850i chipset zou ik niet meer kopen, die zijn voorbijgestreefd. (van een forum geplukt)

    Vrouwendag: 11 voorbijgestreefde stereotypen over vrouwen (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:39
    0 reactie(s)

    #32558

    straf
    (bn.)

    brutaal, pittig, kras (uitingen)

    DS2015 standaardtaal

    Hij deinst er niet voor terug om straffe uitspraken te doen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:38
    0 reactie(s)

    #32559

    straf
    (bn.)

    1. dik, stevig, stug; wordt gezegd van een baard (algemeen)
    2. sterk (algemeen)
    3. zwaargebouwd, fors, krachtig (niet algemeen)
    4. knap, verstandig (informeel)

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands
    2: DS2015 sterk, nauwelijks aanvaardbaar: standaardtaal

    1. Mijn schoonbroer heeft een straffe baard. Hij moet zijn eigen (eigen, zijn ~) 2x per dag scheren.

    2. Straffe koffie is het best om rap wakker van te worden. (K. Norel)

    3. Jerommeke en John Massis zaliger, zijn straffe kerels.
    In ‘De nieuwe Antwerpenaar’ (gazetteke) schrijft men dat brandweerman Dries een straffe vent is want hij fietst elke dag 224 kilometer, door weer en wind.

    4. Onze Kevin is altijd straf in wiskunde geweest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:37
    5 reactie(s)

    #32560

    stoffelijke schade
    (begrip)

    materiële schade

    Van Dale 2012 online Belgisch-Nederlands niet algemeen
    DS2015 standaardtaal

    Bij het verkeersaccident was er alleen maar stoffelijke schade.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jun 2019 15:35
    2 reactie(s)

    #32561

    bres
    (zn. v., ~sen)

    breuk, opening

    < Frans: brèche: de muur- of walopening

    Van Dale 1995: vermeldt enkel de historische betekenis van een gat in een vestigingsmuur + de uitdrukkingen ervan (een bres slagen etc;)
    Van Dale 2015 online: vermeldt het ongemarkeerd

    Hoe groot is de bres achter de koplopers? (Wuyts in de verslaggeving van het Belgisch kampioenschap wielrennen)

    > andere betekenis van bres

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 23 Jun 2019 02:34
    3 reactie(s)

    #32562

    bres
    (zn. v., ~sen)

    een hoop mensen, kinderen, jongeren enz.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    In Zuid-Nederland is vrij algemeen een woord bres(se) (of ook brets) bekend in den zin van: brok, ”groot stuk dat ergens van afvalt of afgebroken wordt” (De Bo (1873)), b.v. van sneeuw, aarde, brood, ook ruimer: massa, hoop, b.v. van scheldwoorden, van menschen (Schuermans (1865-1870).

    De 10 miles en de marathon van Antwerpen zullen weer een bres mensen op de been brengen.

    Ze zijn met een bres kinderen al paaseieren komen rapen.

    In mijn woonbuurt zijn er 3 scholen en elke morgen en avond passeren er bressen joeng voor mijn deur.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Jun 2019 02:33
    2 reactie(s)

    #32563

    bres
    (zn. v., ~sen)

    een hoop mensen, kinderen, jongeren enz.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    In Zuid-Nederland is vrij algemeen een woord bres(se) (of ook brets) bekend in den zin van: brok, ”groot stuk dat ergens van afvalt of afgebroken wordt” (De Bo 1873): b.v. van sneeuw, aarde, brood.
    ook ruimer: massa, hoop, b.v. van scheldwoorden, van menschen (Schuermans 1865-1870)

    De 10 miles en de marathon van Antwerpen zullen weer een bres mensen op de been brengen.

    Ze zijn met een bres kinderen al paaseieren komen rapen.

    In mijn woonbuurt zijn er 3 scholen en elke morgen en avond passeren er bressen joeng voor mijn deur.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Jun 2019 02:30
    2 reactie(s)

    #32564

    bres
    (zn. v., ~sen)

    een hoop mensen, kinderen, jongeren enz.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bres, bresse, bressche: oorsprong: ogerm. brekan, ohd. (mûr-) brëcha > Frans: brèche: werktuig om te breken.
    Reeds gebruikelijk einde 16de eeuw.
    In Zuid-Nederland is vrij algemeen een woord bres(se) (of ook brets) bekend in den zin van: brok, ”groot stuk dat ergens van afvalt of afgebroken wordt” (De Bo 1873):
    b.v. van sneeuw, aarde, brood.
    ook ruimer: massa, hoop, b.v. van scheldwoorden, van menschen (Schuermans 1865-1870)

    De 10 miles en de marathon van Antwerpen zullen weer een bres mensen op de been brengen.

    Ze zijn met een bres kinderen al paaseieren komen rapen.

    In mijn woonbuurt zijn er 3 scholen en elke morgen en avond passeren er bressen joeng voor mijn deur.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Jun 2019 02:23
    2 reactie(s)

    #32565

    ge, u

    gebruik van ge, gij, u, uw in één zin

    “Ge moet u nergens voor schamen”. Thilly vist Tamara de pieren uit de neus over Dries. (een.be/thuis 16 okt. 2018)

    “Ik zou niet willen dat ge iets in uw hoofd steekt.” (Facebook 18 nov. 2018)

    Crevits vindt kritiek Gennez ongepast: “Ge zijt ne flipflop, gij en uw partij” (demorgen.be 8 jun. 2016)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Jun 2019 15:13
    1 reactie(s)

    #32566

    ge, u

    gebruik van ge, gij, u, uw in één zin

    “Ge moet u nergens voor schamen”. Thilly vist Tamara de pieren uit de neus over Dries. (een.be/thuis 16 okt. 2018)

    “Ik zou niet willen dat ge iets in uw hoofd steekt.” (Facebook 18 nov. 2018)

    Crevits vindt kritiek Gennez ongepast: “Ge zijt ne flipflop, gij en uw partij”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Jun 2019 15:12
    1 reactie(s)

    #32567

    ge, u

    gebruik van ge, gij, u, uw in één zin

    “Ge moet u nergens voor schamen”. Thilly vist Tamara de pieren uit de neus over Dries. (een.be/thuis 16 okt. 2018)

    “Ik zou niet willen dat ge iets in uw hoofd steekt.” (Facebook 18 nov. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Jun 2019 15:00
    1 reactie(s)

    #32568

    ge, u

    gebruik van ge, gij, u, uw in één zin

    “Ge moet u nergens voor schamen”. Thilly vist Tamara de pieren uit de neus over Dries. (een.be/thuis 16 okt. 2018à

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Jun 2019 14:56
    1 reactie(s)

    #32569

    verkiezingen, samenvallende ~

    zie samenvallende verkiezingen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 11:51
    0 reactie(s)

    #32570

    samenvallende verkiezingen
    (begrip)

    onderdeel van de 6de staatshervorming waarbij de federale verkiezingen en de verkiezingen in de deelstaten vijfjaarlijks op dezelfde dag vallen (en ook de Europese verkiezingen)

    Pieter Bauwens wijst naar de samenvallende verkiezingen als de boosdoener voor de moeilijke regeringsvorming op het regionale en federale niveau. (vrt.be)

    Het argument dat samenvallende verkiezingen langere periodes van politieke rust creëren, gaat niet op. (hln.be)

    Senaat keurt samenvallende verkiezingen goed – België – Knack

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 11:51
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.