Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3241

    uitstap
    (z.nw. de ~ (m) ~en)

    het verlaten van een systeem of organisatie
    NL: het uittreden, de uittreding

    vgl. kernuitstap

    De uitstap van de Britten uit de Europese Unie heeft veel commotie veroorzaakt.

    Sommige politieke partijen in Europa ijveren voor een uitstap uit de euro.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:48
    1 reactie(s)

    #3242

    uitstap
    (zn. m.; ~pen)

    korte reis, trip

    NL: altijd dim. uitstapje

    vnw: uitstapje, reisje, trip
    -op uitstap gaan: een uitstapje maken

    Typisch Vlaams: uitje, (NL) uitstapje: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5

    znwb: Korte plezierreis; reis(je), tocht(je); uitstapje, trip.

    vgl. daguitstap

    Vorig jaar konden bijna 20.000 Limburgse kansarme volwassenen en kinderen met vakantie of op uitstap dankzij vzw Horizont. (vrt.be)

    Op uitstap in eigen land en op zoek naar een plek waar je kan slapen én lekker eten? Deze 9 restaurants zijn verbonden aan een hotel. (demorgen.be)

    Je kunt je geliefde verwennen met cadeau’s, maar nog leuker is een uitstap met zijn tweetjes. Steden als Amsterdam en Brugge, maar ook Ronse … (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:48
    0 reactie(s)

    #3243

    uitstalraam
    (het ~, -en)

    etalage, vitrine

    vnw: etalage, winkelraam

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale 2018 online: BE

    Vandalen hebben zondag in alle vroegte het uitstalraam van bakker Liekens aan diggelen geslagen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:36
    2 reactie(s)

    #3244

    uitstaans hebben met
    (uitdr.)

    te maken hebben met, van doen hebben met
    meestal als negatie: geen uitstaans hebben met

    vnw: geen uitstaans hebben met: niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met

    Van Dale 1995: (gewestelijk) geen uitstaans hebben met

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Van Dale 2017 online: BE, algemeen

    NL: niets uit te staan heb­ben met

    zie ook geen uitstaans mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben, zaken, ergens geen ~ mee hebben

    Ik heb daar geen uitstaans mee met wat diene vent allemaal vertelt.

    ’t Is beter dat ge daar geen uitstaans mee hebt. Daar komen alleen maar vodden van (vodden, daar komen ~ van).

    Wat heb jij uitstaans met mijn echte naam, wil je mij te kakken zetten, de pot op hoor. (skynetblogs.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:35
    0 reactie(s)

    #3245

    geen uitstaans mee hebben
    (uitdr.)

    niks mee te doen hebben, iemands zaken niet zijn

    vnw: geen uitstaans hebben met, niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met

    Van Dale 2017 online: BE

    NL: niets uit te staan heb­ben met

    zie ook uitstaans hebben met

    ede giejn utstaons mee – moejda mè da van a age!
    (Hebt ge geen uitstaans mee, moeit met dat van uw eigen!)

    Een freelancer, een zelfstandige of een onderneming die van het vrijstellingsregime wil genieten, heeft geen uitstaans met de btw. (www.freelance.vlaanderen)

    Nochtans heeft straathoekwerk op zich geen uitstaans met overlastproblemen (tenzij onze doelgroep slachtoffer is). (kennisplein.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:34
    0 reactie(s)

    #3246

    uitstaans hebben met
    (uitdr.)

    te maken hebben met, van doen hebben met
    meestal als negatie: geen uitstaans hebben met

    vnw: geen uitstaans hebben met: niets uit te staan hebben met, niets te maken hebben met

    Van Dale 1995: (gewestelijk) geen uitstaans hebben met

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Van Dale 2017 online: BE, algemeen

    NL: niets uit te staan heb­ben met

    zie ook geen uitstaans mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben, zaken, ergens geen ~ mee hebben

    Ik heb daar geen uitstaans mee met wat diene vent allemaal vertelt.

    ’t Is beter dat ge daar geen uitstaans mee hebt. Daar komen alleen maar vodden van (vodden, daar komen ~ van).

    Wat heb jij uitstaans met mijn echte naam, wil je mij te kakken zetten, de pot op hoor. (skynetblogs.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:34
    0 reactie(s)

    #3247

    uitspelen
    (ww. speelde uit, uitgespeeld)

    een kledingstuk rap uittrekken

    vnw: kleren snel uittrekken, uitgooien

    Van Dale 2018 online: BE, informeel

    vergelijk aanspelen

    De kleine heeft zijn schoenen al terug uitgespeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:33
    0 reactie(s)

    #3248

    uitschuiver
    (de ~ (m.), -s)

    blunder

    vnw: uitglijder, blunder

    standaardtaal in België

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    De uitschuiver van Leterme werd breed in de media uitgesmeerd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:32
    2 reactie(s)

    #3249

    uitschijnen, laten ~

    laten blijken, ter kennis geven, laten doorschemeren

    ook: doen uitschijnen

    vnw: laten/doen uitschijnen: laten blijken, suggereren, aantonen

    Van Dale 2018 online: BE

    DS2015 standaardtaal

    De minister heeft laten uitschijnen dat er een belastingsverhoging komt.

    Ik had hem woensdagavond nog aan de lijn, niets deed uitschijnen dat het de laatste keer was.

    Ambetant? Laten uitschijnen? Die uitdrukkingen ken ik helemaal niet, waar kom jij vandaan? (Heeft niks met je topic te maken, maar ik ben nou eenmaal een taalfreak, sorry daarvoor)(geplukt uit Nederlands forum)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jun 2025 08:31
    1 reactie(s)

    #3250

    bakken
    (ww. bakte, gebakt)

    het bakspel spelen, triktrakken

    Jeu jacquet

    “Willeme e partieke bakken?” (J. Cornelissen 1936)

    > andere betekenis van bakken

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 22:46
    0 reactie(s)

    #3251

    kwakrijgs
    (bn.)

    moeilijk te verkrijgen, schaars

    Door de rantsoenering waren tijdens de oorlog veel eetwaren kwakrijgs.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 22:12
    1 reactie(s)

    #3252

    tritsen
    (werkwoord)

    dobbelen in een dobbelbak

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): tritsen: Zeker dobbelspel spelen, waarbij het er blijkbaar om gaat een trits te werpen. Thans wellicht alleen nog in Zuid-Nederland.

    Ik heb zin in om te tritsen, doet er iemand mee? Waar zijn de teerlingen?

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 22:11
    0 reactie(s)

    #3253

    ribbedebie
    (bw.)

    weg, verdwenen ook ‘ribbedie’

    ribbedebie zijn:
    - mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
    - voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie

    < mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
    < volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel

    zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn

    Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.

    Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.

    Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?

    Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 22:09
    14 reactie(s)

    #3254

    ribbedebie
    (bw.)

    weg, verdwenen, foetsie, ook ‘ribbedie’

    ribbedebie zijn:
    - mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
    - voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie

    < mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
    < volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel

    zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn

    Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.

    Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.

    Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?

    Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door sunshine op 29 Jun 2025 20:48
    14 reactie(s)

    #3255

    teerlingbak
    (zn. m.; ~ken)

    pietjesbak; tritsbak

    vnw: dobbelbak

    Voor niet-kaarters is een teerlingbak voorzien. (ksvoudenaardejeugd.be)

    In de meeste cafés en herbergen gaat het samen met een kaarting of een teerlingbak. (nieuwsblad.be)

    Voor hen voorzien de organisatoren een teerlingbak als amusement. (hln.be)

    Bij de teerlingbak werd Nicole Noppe de kampioen, gevolgd door Lydie Nuyttens. (kw.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door sunshine op 29 Jun 2025 18:37
    0 reactie(s)

    #3256

    tritsen
    (werkwoord)

    dobbelen in een pietjesbak

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): tritsen: Zeker dobbelspel spelen, waarbij het er blijkbaar om gaat een trits te werpen. Thans wellicht alleen nog in Zuid-Nederland.

    Ik heb zin in om te tritsen, doet er iemand mee? Waar zijn de teerlingen?

    Regio Waasland
    Bewerking door sunshine op 29 Jun 2025 18:37
    0 reactie(s)

    #3257

    kwakrijgs
    (bn.)

    moeilijk te verkrijgen, zeldzaam, schaars

    Door de rantsoenering waren tijdens de oorlog veel eetwaren kwakrijgs.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door sunshine op 29 Jun 2025 18:33
    1 reactie(s)

    #3258

    werkvrouw
    (zn. vr. -en)

    schoonmaakster, werkster

    House-cleaning

    Van Dale 2017 online: BE, spreektaal

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    zie ook poetsvrouw, kuisvrouw

    Mijn werkvrouw is een bijouke!

    Huisbediende ? Dat is kortweg iemand die bij u thuis huishoudelijke karweien opknapt, dus bv. een werkvrouw, strijkster, enz. maar bijvoorbeeld geen (privé)chauffeur. (indicator.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 17:48
    0 reactie(s)

    #3259

    tam
    (bijv. nw.)

    lui, vadsig
    zie ook tammen, tamzak, lammen tamme

    “Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (juffrouwsanseveria.blogspot.be/06-06-2011)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 17:09
    0 reactie(s)

    #3260

    tam
    (bijv. nw.)

    lui, vadsig
    zie ook tammen, tamzak, lammen tamme

    “Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (http://juffrouwsanseveria.blogspot.be/060611)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:59
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.