Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zie gadeslaan
Os geboêre hébbe ’t goêd gojgeslon (onze buren zitten er warmpjes in, hebben geen frank te veel uitgegeven)
raadsel
uitspraak in Antwerps met klinkerverkorting grödsel
in Brussel met verkorting en gemouilleerde medeklinkers grosjel
Ze gaven em een grödselke om op te lossen.
job naast de eigenlijke betrekking
Als bijjobke gaat hij schilderen.
Bij-jobs, bij-jobs, bij-jobs – Chris Serroyen (deredactie.be)
verwaande vrouw, chichimadam, kakmadam, protkont
<versus> schijtkont: bangschijter
Mrs. Buckett (boekei) is zowat het prototype van de schetkonten. Hedde ma gezing? (hebt ge mij gezien)
In de Kempen ook voor grootvader: onze petere en ons peit. Traditioneel waren de grootouders ook de peetouders van de eerste twee kinderen die binnen een huwelijk geboren werden.
Mijn paat en mijne petere waren niet op mijn communiefeest – ’t was juste kegelkampioenschap diën dag. Ge moet toch maar malsjans hebben, he!
fluiten
zie ook geschuifel, schuifelaar, schuifeling
West-Vl.: schuffelen, sijfelen
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Hoort! De vogelkes schuifelen!
morsen, ernaast gieten
Je hebt hier weer flink gekwanseld met de rode wijn. Mijn tafelkleed is naar de wuppe (wuppe, naar de ~).
pipi doen
Na een paar pintjes moet ik plots hevig pirelen.
1. onbestemde kleur
in de prov. Antwerpen was appelblauwzeegroen een ondefinieerbare kleur
2. nu ook: blauwgroen, turkoois (misschien heeft de volksetymologie aan appelblauwzeegroen een “echte” kleur willen geven?)
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij appel: appelblauw-zeegroen, schertsend gezegd als men de kleur van iets niet kan of wil noemen (De Bo (1873); Joos (1900-1904)).
1. Ze hebben die gevel in ’t appelblauwtzeegreung gezet
2. Haar nieuw rokske is appelblauwzeegroen.
2. Er zit een gat in de politieke markt, en dat gat kleurt appelblauwzeegroen (demorgen.be)
aansteker, apparaat om vuur te maken
AN Van Dale: vuurslag stuk staal waarmee vonken uit een vuursteen geslagen kunnen worden
Heb jij een vuurslag om mijn sigaret aan te steken.
zorg dragen voor, sparen, in ere houden
verbastering van AN gadeslaan, in ’t oog houden
zie ook gadeslaan
uitspraak: goisloage
Mechelen: iet goar slagen
Ge gaat deze keer uw nieuw schoenen beter gaslagen. De vorige waren op twee maanden kapotgesjot (sjotten). Een schoolkoer met dals, niks zo sletig als dat.
Goed gereedschap moet ge gaslagen. (Volgens mijn bomma: bewaren onder een afdak – niet in de regen)
zeldzaam of weinig
Als men bv. in geldnood zit, weinig eten heeft of weinig in huis heeft o.a. voedingswaren, wasproducten en noem maar op, dan zit men besjrapt.
- grootvader
- peter
vnw: pépé:
•opa, grootvader
•peter
uitspraak pépé
ook: peepee
Frans: (informeel) pépé, grootvader < van père, vader
zie ook mémé
zie ook verzamellemma mensen
Mijn pepe kon uren vertellen over de kabouterkes.
Kleinzoon Jonathan Bosman is diep geraakt door het overlijden van zijn pepe. (nieuwsblad.be)
Bij ons is dat niet goed opgelost. In de familie van mijn vrouw is “pepe” voor de peter en “meme/meter” voorbehouden voor de meter. (beyondgaming.be)
morsen
uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje) om het woord te beluisteren
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Thans uitsluitend in Vlaams België bekend.
Middelnederlands classen, blijkens geclas en classinge.
Vergelijk wellicht ook engels, inzonderheid schotsch clash, een klanknabootsend woord: het geluid ”klas” maken.
Kunt ge nu echt geen soep opdienen zonder te klassen?
“Water klassen” Schuermans (1865-1870).
Je hebt koffie geklast op je broek!
Als je geen beroepsmetser bent, klas je veel meer mortel waar hij niet moet zijn.
Heet water klassen kan pijnlijk zijn.
Bij het opdienen klaste ze soep op de klant zijn overhemd.
kattekwaad
uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje) om het woord te beluisteren
Toen we jong waren hebben we heel wat kwaaipitserij uitgestoken. Ons moeder was er niet altijd even gelukkig mee.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: "De aanvang van heel de zaak was kwapitserij”, Handelsblad van Antwerpen van 7 Maart 1886
morsen, kwanselen, zwanselen, smossen, smodderen
Waasland storten
zie ook zijn flesche sturten
Kijk nu naar je kleren, je hebt weer je melk moeten sturten! Kuist dat op (opkuisen).
autocoureur
vnw: in België ook: autocoureur, autorenner, motorcoureur
Jacky Ickx in 1976
vgl. autopiloot; motorpiloot
Een formule 1-piloot moet een ijzersterk gestel hebben.
“(…) maar niemand wist dat de piloot die dag afspraak had met de … dooood!” Will Tura, Arme Joe
uitspraakvarianten van “paard”
uitspraak met zware e
etymologie zie peerd
Antwerpen: peird, perdje
Hageland: peid
Herentals: pjeid, pjedje
Leuven: pjeid
Lier: peird, perdje
Scheldeland: pojeid
Wij hebben met ons huifkar en ons peird een toertje gemaakt.
kikker
veus > verbastering van vors
Als kind ging ik altijd kikveussen vangen in de beek en de kikkerdril nam ik ook mee, in emmers, tot grote ergernis van m’n moeder. Als de dikkopjes dan uitkwamen, ging ik alles netjes terugzetten in de beek.
brutaal, vrank, stout
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij Assurant: in de volkstaal geworden tot ASTRANT (met invoeging van t tusschen s en r die onmiddellijk achter elkander kwamen —, Een woord dat men in het Nederlandsch heeft afgeleid uit assurantie, den verhollandschten vorm van frans assurance, in den zin van vrijmoedigheid; het Fransch zegt niet assurant, maar assuré.
Van Dale online 2018 niet algemeen onbeschroomd, zelfverzekerd
zie ook: strant, astranterik
- Dat was nen astrante kerel seg! Zonder iets te vragen of te zeggen, sleurt die mij op den dansvloer en ik ken die nog geen eens.
- “Zeg, Wouter, hoe kwam het toch dat je zoo opeens met de familie meeging? ’t Is nogal heel erg asterant van je.” – Multatuli, 1874
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
