Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
groente(n), moes
Veer hubbe moos van os eige in de gaard.
(We hebben zelf groenten in de tuin.)
> andere betekenis van moos
modder
Van Dale: (1237), behoort bij mos (plantjes) en is ook verwant met modder
niet algemeen
1. stofnaam modder
2. gootsteen
ook in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen
zie ook moze
Hier kunt ge niet door, er is te veel moos.
De beek is zo goed als dichtgeslibd met moos.
Ze heeft het vijvertje in haar tuin proper gemaakt. Hele kerrewagens moos heeft ze eruit gehaald.
Mijn schoenen zijn helemaal vuil van in de moos te lopen.
> andere betekenis van moos
modder
Van Dale: (1237), behoort bij mos (plantjes) en is ook verwant met modder
niet algemeen
1. stofnaam modder
2. gootsteen
ook in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen
zie ook moze
Hier kunt ge niet door, er is te veel moos.
De beek is zo goed als dichtgeslibd met moos.
Ze heeft het vijvertje in haar tuin proper gemaakt. Hele kerrewagens moos heeft ze eruit gehaald.
Mijn schoenen zijn helemaal vuil van in de moos te lopen.
stinkende modder, vies slijk
meestal aangeslibde aarde in stilstaand water
zie ook: moos
Van Dale online: meur = stank
Ze schepte met een klein schepnet meur uit de vijver en er zaten 2 kleine meurekatjes in.
modderkruiper, slijkvis
Het is een visje van 10 tot 14 cm lang. Aan zijn bek zitten 6 korte tastharen om ‘s nachts zijn voedsel te zoeken.
ook in Brabant
Antwerpen, Wommelgem, Mol: merrekat
Woordenboek der Nederlandsche Taal: meerkat
In Zuid-Nederland ook ”een gestreepte visch die … eenigszins op een paling gelijkt” (Cornelissen-Vervliet (1899))
Klik op de afbeelding
Cobitis taenia
Toen de vijver in de hof bij Agnes werd proper gemaakt hebben we 10-tallen kleine meurekatjes kunnen vangen in de meur en we hebben ze uitgezet in de beek vanachter.
lawaai
Woordenboek der Nederlandsche Taal: lawaai: in Zuid-Nederland.
Van Dale:
laweit
1574, etymologie onbekend
archaïsch; niet algemeen lawaai
spellingvariant: lawijt
Ga maar vanachteren in den hof laweit maken.
> andere betekenis van laweit
lawaai
Woordenboek der Nederlandsche Taal lawaai: in Zuid-Nederland.
Van Dale:
laweit
1574, etymologie onbekend
archaïsch; niet algemeen lawaai
spellingvariant: lawijt
Ga maar vanachteren in den hof laweit maken.
> andere betekenis van laweit
tandprothese, vals gebit
zie eetplatse, salle à manger, eetplaats
Mijn eetkamer was in twee stukken gebroken. Repareren duurde gelukkig niet lang.
wrijven, schuren
uitspraak: /’r.e s.e(n)/; /ui/ wordt kort uitgesproken
schrijfvarianten: reusen, reussen
WNT: Wrijven, schuren.
Ruysschen. … Scabere, terere, fricare, Kiliaan
“Mé’ ‘ne’ wolle’ lap over ’t zilverwerk ruis(ch)en om ’et te doen blinken”, Cornelissen-Vervliet (1899).
“Hij ruis(ch)te mè’ zijn zwarte handen deur ze’ gezicht”, Aldaar.
“Als er iet in oew oog gevlogen is, meugde er nie’ in ruis(ch)en”, Aldaar.
Van Dale etymologisch woordenboek: verwant met het Noors “rusk” afval; vroegere spelling ruysschen (1599)
zie ook rosjen
Ge moet goed reussen op die koperen kandelaar, dat ’m blinkt.
Reust eens over mijne rug, dat jeukt onder mijn linker vleugel.
“Gewoon het bad in, nekvel vast houden, nat maken, inruisen me shampoo, afspoelen en daarna goe drogen me nen handdoek!” (hondenvrienden.be)
neologisme n.a.v. een UNIZO-campagne om in lokale winkels te winkelen
verhaspeling van winkelen en winkelieren en hier
Meer “winkelhieren”, kopen in lokaal verankerde winkels, is dus de boodschap. (vrt.be)
Het betreft echter de start van een campagne van zelfstandigenorganisatie Unizo, die op het belang van ‘winkelhieren’ hamert: we shoppen te vaak online bij buitenlandse webgiganten, en doen zo de eigen economie en welvaart tekort. (hln.be)
Bedankt voor alle jaren dat jij al winkelhiert. Koop bewust bij ondernemers van hier. (nieuwsblad.be)
neologisme n.a.v. een UNIZO-campagne om in lokale winkels te winkelen: hier winkelen
Meer “winkelhieren”, kopen in lokaal verankerde winkels, is dus de boodschap. (vrt.be)
Het betreft echter de start van een campagne van zelfstandigenorganisatie Unizo, die op het belang van ‘winkelhieren’ hamert: we shoppen te vaak online bij buitenlandse webgiganten, en doen zo de eigen economie en welvaart tekort. (hln.be)
Bedankt voor alle jaren dat jij al winkelhiert. Koop bewust bij ondernemers van hier. (nieuwsblad.be)
dat het een lieve lust is, dat het een aard heeft
< intensifiërende nabepaling
zie ook schauwe
De minister van milieu liegt dat ’t schauwe geeft.
dat het een lieve lust is, dat het een aard heeft
< intensifiërende nabepaling
klinkt als “schouwe”; zie ook bij schauwe
De minister van milieu liegt dat ’t schauwe geeft.
lommer, beschaduwde plaats
< Fr. l’ombre = schaduw
ook in het Waasland
in West-Vlaanderen: schauwe, schauw(t)e
Ik ga mij buiten in den hof wat in de lommerte zetten en een dutje doen.
”Heur eur hangt in de lommerte”, Joos (1900-1904) (gezegd van een koe met kleinen uier); Waasland
”Onder dezen boom is veul lommerte”, Cornelissen-Vervliet (1899); Antwerpse Kempen en Antwerpen
bangerik
bang van zijn eigen schaduw
Dat is toch een flauwerik, hij is gepiend van zijn eigen schouwe. (schauwe)
SN-NL: aan de vooravond
DS2015 standaardtaal
Groots muzikaal vuurwerk op de vooravond van de Nationale Feestdag. (uitinvlaanderen.be)
Op de vooravond van haar huwelijk stond ze bij haar moeder en keek naar de zon die onderging in volle zee. (kuleuven.be)
Zondag is het open monumentedag, en op de vooravond daarvan kon je vanavond in Sint-Truiden naar de Monumentenrun. (vrt.be)
zie lek mijn lippe
’k Zien gisteren no De Karmeliet gewist in de Langestroate en ’t was van lek m`n liptje wi!
(Ik ben gisteren naar de Karmeliet geweest in de Langestraat en het was verdomd lekker hoor!)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.